Siirt ili Antep fıstığı (Siirt çeşidi) bahçelerinde Agonoscena pistaciae Burckhardt and Lauterer (Hemiptera: Psyllidae)’nın popülasyon gelişmesi

Yıl 2020, , 47 - 56, 30.09.2020

Halil Dilmen , Mehmet Salih Özgökçe

https://doi.org/10.16955/bitkorb.675288

Cited By: 1

Öz

Agonoscena pistaciae Burckhardt and Lauterer (Hemiptera: Psyllidae) dünyanın birçok yerinde, fıstık ağaçlarında ekonomik kayıplara neden olan önemli bir zararlıdır. Bu çalışmada zararlının Siirt Merkez, Tillo ve Eruh ilçelerinde 2017-2018 yıllarında Antep fıstığı (Siirt çeşidi) bahçelerindeki popülasyon gelişmesi izlenmiştir. Rasgele alınan yaprak örnekleri, sarı yapışkan tuzak ve Steiner hunisi kullanılarak yapılan örneklemelerde zararlının nimf, ergin ve doğal düşmanlarının popülasyonlarının tüm örnekleme bahçelerinde her iki yılda da hemen hemen benzer dalgalanmalar gösterdiği ve en yoğun olarak Siirt ili merkezindeki bahçede bulundukları belirlenmiştir. Zararlının popülasyon yoğunluğu her üç bahçede de ilkbahardan ağustos ayına kadar çok düşük seviyelerde iken, havaların serinlemeye başladığı eylül-ekim döneminde kısa sürede aşırı bir artış göstererek en yüksek seviyelere ulaşmıştır. Yaprak örneklemelerinde, zararlının nimf yoğunluğu eylül (2018) ayında ortalama 188 nimf/yaprak düzeyine, sarı yapışkan tuzaklara yakalanan ergin popülasyon yoğunluğu ise 11 Ekim 2018 tarihinde ortalama 15000 bireye ulaşmıştır. Örneklemelerde avcı ve parazitoit yoğunluklarının da zararlı yoğunluğuna paralel bir değişim gösterdiği saptanmıştır. Parazitoit Psyllaephagus sp. ise 13 birey ile 5 Ekim 2017 tarihinde, Coccinellid türleri en yoğun olarak 154 birey ile 13 Eylül 2018 tarihinde Siirt ilindeki bahçede en yüksek seviyelerde bulunmuşlardır. Yapılan iki yıllık çalışma sonucunda zararlı türün ve doğal düşmanlarının yoğunlukları üzerinde iklim faktörlerinin (sıcaklık ve yağış) etkili olduğu belirlenmiştir. Siirt fıstığı bahçelerinde etkili mücadele programlarının (entegre zararlı yönetimi) geliştirilmesi için zararlı türün ve doğal düşmanlarının popülasyon yoğunluklarının sürekli takip edilmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Agonoscena pistaciae, Antep fıstığı, popülasyon gelişmesi, doğal düşmanlar

Destekleyen Kurum

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Projeler Birimi

Proje Numarası

FDK-2017-5951

Teşekkür

Bu çalışma Y.Y.Ü., BAPB’ınca desteklenen FDK-2017-5951 no'lu doktora tez projesi kapsamında yapılan çalışmaların bir bölümünü içerdiği için Y.Y.Ü. BAPB’na teşekkür ederiz.

Population development of Agonoscena pistaciae Burckhardt and Lauterer (Hemiptera: Psyllidae) in pistachio (Siirt cultivar) orchards in Siirt province

Öz

Agonoscena pistaciae Burckhardt and Lauterer (Hemiptera: Psyllidae) is widespread in many parts of the world and is an important pest that causes economic losses in pistachio trees. In this study, the population development of pistachio (Siirt variety) orchards in the province of Siirt and Tillo and Eruh districts in 2017-2018 was monitored. By using random leaf samplings, yellow sticky traps and Steiner funnel sampling, it was determined that the populations of nymphs, adults and natural enemies showed almost similar fluctuations in all sampling gardens in both years and were mostly located in the garden in Siirt province. While the population density of the pest was very low in all three orchards from spring to August, it reached the highest levels in the September-October period, when the weather started to cool down, in a short period of time. In leaf sampling, the pest's nymph density reached an average of 188 nymphs/leaf level in September (2018), and the adult population, which were caught yellow sticky traps, reached an average of 15000 individuals on 11 October 2018. It was determined that predator and parasitoid densities also showed a parallel fluctuation with the pest densities. Parasitoid Psyllaephagus sp. on October 5 (2017) with 13 individuals found the highest levels while the coccinellid species were found at the highest level with 154 individuals on September 13 (2018) in the garden in Siirt province. As a result of the two-year study, it was determined that climate factors (temperature and humidity) were quite effective on the density of the pest species and natural enemies. In order to develop effective control programs (integrated pest management) in Siirt pistachio orchards, the population density of the pest species and their natural enemies must be constantly monitored.

Anahtar Kelimeler

Agonoscena pistaciae, pistachio, population development, natural enemies

Proje Numarası

FDK-2017-5951

Kaynakça

• Amirzade, N., Izadi, H., Jalali, M. A., Zohdi, H., 2014. Evaluation of three neonicotinoid insecticides against the common pistachio psylla, Agonoscena pistaciae, and its natural enemies. Journal of insect science, 14(1), 35.
• Bolu, H., 2004. Coccinellidae species, their distribution areas and their impact on population fluctuations of Agonoscena pistaciae at Pistachio orchards in Southeastern Anatolia Region in Turkey. Bitki Koruma Bülteni.
• Jalali, M.A, Mehrnejad, M.R ve Kontodimas, D.C., 2014. Agonoscena pistaciae'nin (Hemiptera: Psyllidae) beş psyllophagous ladybird yırtıcısının sıcaklığa bağlı gelişimi. Amerika Entomoloji Derneği Yıllıkları,107 (2), 445-452.
• Kabashima., J. N., Paine, T. D., Daane, K. M., Dresitadt, S. H., 2014. Universty Of California Agrıculture And Natural Resources. Integrated Pest Management for Home Gardeners and Landscape Professionals 8.
• Malenovský, I., Lauterer, P., Labina, E., Burckhardt, D., 2012. Jumping plant-lice (Hemiptera: Psylloidea) of Afghanistan. Acta Entomologica Musei Natioalis Pragae, 52 (1).
• Mart, C., Erkilic, L., Uygun, N. & M. Altin, 1995. Species and pest control methods used in Pistachio orchards of Turkey, Acta Horticulturae, 419 (1): 379-386.
• Mehrnejad, M. R., & Copland, M. J. W., 2005. The seasonal forms and reproductive potential of the common pistachio psylla, Agonoscena pistaciae (Hem., Psylloidea). Journal of applied entomology, 129 (6), 342-346.
• Mehrnejad, M. R., 2001. The current status of pistachio pests in Iran. Cahiers Options Méditerranéennes, 56 (1): 315-322.
• Mehrnejad, M. R., 2010. Potential biological control agents of the common pistcahio psylla, Agonoscena pistaciae, a review Entomofauna Zeıtschrift für Entomologne, 31 (21): 317-340.
• Mehrnejad, M. R., M. J. Copland., 2006. Biological parameters of parasitoid Psyllaephagus pistaciae and its host Agonoscena pistaciae in relation to temperature. Journal of the Entomological Research Society, 8(1).
• Mehrnejad, M.R, 2003. The influence of host species on some biological and behavioural aspects of Dibrachys boarmiae (Hymenoptera: Pteromalidae), parasitoid of Kermania pistaciella (Lepidoptera: Tineidae). Biocontrol Science and Technology 13: 219-229.
• Mehrnejad, M.R., 1998. Evaluation of the parasitoid Psyllaephagus pistaciae (Hymenoptera: Encyrtidae) as a biocontrol agent of the common pistachio psylla Agonoscena pistaciae (Hemiptera: Psylloidea). Ph. D. thesis, University of London, 271.
• Najafpour, F. A. E. Z. E. H., Mehrnejad, M. R., Fallahzadeh, M. A. J. I. D., 2010. Population dynamics and density of the common pistachio psylla, Agonoscena pistaciae (Hemiptera: Psyllidae) on two pistachio cultivars, Badami-riz Zarand and Momtaz. Plant Protection Journal, 2(3), 209-221.
• Pehlivan, E., 1981. Böceklerde çeşitli davranış şekilleri ve bunlardan yararlanma olanakları. Türkiye Bitki Koruma Dergisi, 5 (4): 243-252.
• Samih, M. A., Alizadeh, A., Saberi Riseh, R., 2005. Pistachio pests and diseases in Iran and their IPM. Organization of Jihad-e-University, Tehran. 301
• Souliotis, C., Markoyiannaki‐Printziou, D., Lefkaditis, F., 2002. The Problems and Prospects of Integrated Control of Agonoscena pistaciae Burck. and Laut. (Hom.: Sternorrhyncha) in Greece.journal of applied entomology, 126 (7-8), 384-388.
• Spornberger, A., Steffek, R., Rösler, M., 2006. Neues zu Feuerbrand, Birnenverfall und Apfeltriebsucht Bericht einer internationalen Streuobsttagung in Dossenheim. Besseres Obst, 2 (1): 12-14.
• Steffek, R., Altenburger, J., 2008. Eine Quarantänekrank heit erkennen: Dem Birnenverfall auf der Spur. Besseres Obst, 9 (1): 4-5.