The main purpose of this research is to evaluate the current reward and punishment system implemented by the Ministry of National Education (MEB) for teachers in line with the opinions of teachers. The study was designed within the framework of the screening model based on the quantitative research method. The universe of the research consists of teachers working in public schools affiliated with the MEB in Batman province in the 2023-2024 academic year. Disproportionate cluster sampling method was used in the sample selection and SPSS statistics program was used in the analysis of the data. The research findings reveal that teachers' awareness of the current reward and punishment items and their level of support for these items are high. When the level of support of teachers for the punishment items was analyzed on an item basis, it was seen that they gave the highest support to the items related to the penalty of dismissal from civil service. In particular, the first two items, which include disciplinary punishments for crimes committed against the unity and integrity of the country, stand out as the items most supported by teachers.
Ethical permission was obtained by the Ethics Committee of Siirt University Rectorate with the decision dated 29.09.2023 and protocol number 5604. In this article, the principles of scientific research and publication ethics were followed.
Kaynakça
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
Çelebi, N., Vuranok, T.T. & Hasekioğlu Turgut, I. (2015). İlk ve ortaokullarda öğretmenlerin ödül sistemine ilişkin görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 75-104.
Çelikezen, M. (2015). Millî eğitim bakanlığı ödül sistemine ilişkin yönetici görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Uşak Üniversitesi.
Devlet Memurları Kanunu [DMK]. (1965). T. C. Resmî Gazete (12056, 23 Temmuz 1965).
Dönmezer, S. (1982). Türk toplumunda sosyal kontrol aracı olarak ceza ve ödüllendirme. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası. 48(1-4), 295-315.
Eğitim-Bir-Sen. (2015, Eylül 30). Serbest kıyafet eylemimiz kararlılıkla devam ediyor. https://www.ebs.org.tr/haber/serbest-kiyafet-eylemimiz-kararlilikla-devam ediyor/3325
Ekinci, M. (2024). Milli eğitim bakanlığının öğretmenlere yönelik mevcut ödül ve ceza politikasının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Siirt Üniversitesi.
Erdoğan, A. (1991). Disiplinin yönetimdeki fonksiyonu [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi.
Gezer, H. (2015). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin isledikleri disiplin suçları ile aldıkları disiplin cezalarının değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Nobel Yayıncılık.
Karataş, Ş. (2000), İlköğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin işledikleri disiplin suçları ve aldıkları disiplin cezaları ile bireysel değişkenleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi.
Karayaman, S. & Karataş, İ. H. (2022). Yönetimde ödül ve cezaya bakış: okul yöneticileri üzerine bir araştırma. R&S- Research Studies Anatolia Journal, 5(2). 312-337. https://doi.org/10.33723/rs.1088138
Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford publications.
Maya, İ. & Taştekin, S. (2017) PISA’da başarılı bazı ülkelerin öğretmenler için performansa dayalı ödül ve teşvik uygulamalarının analizi ve Türkiye için öneriler. Eğitim Yönetimi Araştırmaları içinde [e-kitap, 1. Baskı: Aralık 2017, s 193-203]. Erişim adresi http://eyk12.eyedder.org.tr/wp-content/uploads/2017/12/eyk12_ekitap.pdf
Mayers, A. (2013). Introduction to Statistics and SPSS in Psychology. Pearson Education Limited.
Sabancı, A. (1999). İlköğretim okullarındaki ödül sisteminin öğretmenler ve müdür yardımcıları için önem derecesi, gereksinimleri karşılama ve iş doyumu sağlama düzeyi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
Sarpkaya, R. (2001). İlköğretim ve ortaöğretim öğretmenlerine yönelik disiplin ve ödüllendirme uygulamaları [Yayımlanmamış doktora tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
Selçuk, Z. (2018). Eğitim Psikolojisi. Nobel Yayın.
Senemoğlu, N. (2015). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim (Kuramdan Uygulamaya). Yargı Yayınevi.
Seyhani, M., Özder, H. & Konedralı, G. (2009). KKTC ilkokul öğretmenlerine uygulanan ödül-ceza politikalarının değerlendirilmesi. Educational Administration: Theory and Practice, 15(57), 109-131.
Şenufuk, Y. (2004). Resmi ödüllerle diğer özendiricilerin öğretmenleri güdülemesine ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
Taş, H. & Kıroğlu, K (2018). Sınıf öğretmenlerinin disiplin suçlarına ve disiplin cezalarına ilişkin bilgi düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Mersin Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3), 1120-1137.
Türk Eğitim Sen. (2015, Ekim 5). Serbest kıyafet eylem kararımız devam ediyor. https://turkegitimsen.org.tr/serbest-kiyafet-eylem-kararimiz-devam-ediyor/
Türkmen, M. (2017). Cezaya alternatif bakışlar ve yeni bir disiplin olarak ceza sosyolojisinin imkanlılığı. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(52), 703- 720. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2017.1929
Kütüphaneme Ekle
Öğretmenlere Yönelik Uygulanmakta Olan Ödül-Ceza Politikalarının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi
Bu araştırmanın temel amacı, Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından öğretmenlere yönelik uygulanan mevcut ödül ve ceza sisteminin, öğretmenlerin görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesidir. Çalışma, nicel araştırma yöntemine dayalı tarama modeli çerçevesinde desenlenmiştir. Araştırmanın evrenini, 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Batman ilinde MEB’e bağlı kamu okullarında görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. Örneklem seçiminde oransız küme örnekleme yöntemi kullanılmış olup verilerin analizinde SPSS istatistik programından yararlanılmıştır. Araştırma bulguları, öğretmenlerin mevcut ödül ve ceza maddelerine yönelik farkındalıklarının ve bu maddeleri destekleme düzeylerinin yüksek olduğunu ortaya koymaktadır. Öğretmenlerin ceza maddelerini destekleme düzeyleri maddeler bazında analiz edildiğinde ise en yüksek desteği devlet memurluğundan çıkarma cezasıyla ilgili maddelere verdikleri görülmüştür. Özellikle, ülkenin birlik ve bütünlüğüne karşı işlenen suçlara yönelik disiplin cezalarını içeren ilk iki madde, öğretmenler tarafından en fazla desteklenen maddeler olarak öne çıkmaktadır.
Araştırmanın gerçekleştirilmesinde Siirt Üniversitesi Rektörlüğü Etik Kurulu tarafından 29.09.2023 tarih, 5604 protokol numaralı kararıyla etik izin alınmıştır. Bilimsel araştırma ve yayın etiği ilkelerine uyulmuştur.
Teşekkür
Çalışmalarımızın değerlendirme yayınlanma aşamalarında göstermiş olduğunuz sabır ve özveri için teşekkür eder, iyi günler dilerim
Kaynakça
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
Çelebi, N., Vuranok, T.T. & Hasekioğlu Turgut, I. (2015). İlk ve ortaokullarda öğretmenlerin ödül sistemine ilişkin görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 75-104.
Çelikezen, M. (2015). Millî eğitim bakanlığı ödül sistemine ilişkin yönetici görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Uşak Üniversitesi.
Devlet Memurları Kanunu [DMK]. (1965). T. C. Resmî Gazete (12056, 23 Temmuz 1965).
Dönmezer, S. (1982). Türk toplumunda sosyal kontrol aracı olarak ceza ve ödüllendirme. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası. 48(1-4), 295-315.
Eğitim-Bir-Sen. (2015, Eylül 30). Serbest kıyafet eylemimiz kararlılıkla devam ediyor. https://www.ebs.org.tr/haber/serbest-kiyafet-eylemimiz-kararlilikla-devam ediyor/3325
Ekinci, M. (2024). Milli eğitim bakanlığının öğretmenlere yönelik mevcut ödül ve ceza politikasının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Siirt Üniversitesi.
Erdoğan, A. (1991). Disiplinin yönetimdeki fonksiyonu [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi.
Gezer, H. (2015). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin isledikleri disiplin suçları ile aldıkları disiplin cezalarının değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Nobel Yayıncılık.
Karataş, Ş. (2000), İlköğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin işledikleri disiplin suçları ve aldıkları disiplin cezaları ile bireysel değişkenleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi.
Karayaman, S. & Karataş, İ. H. (2022). Yönetimde ödül ve cezaya bakış: okul yöneticileri üzerine bir araştırma. R&S- Research Studies Anatolia Journal, 5(2). 312-337. https://doi.org/10.33723/rs.1088138
Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford publications.
Maya, İ. & Taştekin, S. (2017) PISA’da başarılı bazı ülkelerin öğretmenler için performansa dayalı ödül ve teşvik uygulamalarının analizi ve Türkiye için öneriler. Eğitim Yönetimi Araştırmaları içinde [e-kitap, 1. Baskı: Aralık 2017, s 193-203]. Erişim adresi http://eyk12.eyedder.org.tr/wp-content/uploads/2017/12/eyk12_ekitap.pdf
Mayers, A. (2013). Introduction to Statistics and SPSS in Psychology. Pearson Education Limited.
Sabancı, A. (1999). İlköğretim okullarındaki ödül sisteminin öğretmenler ve müdür yardımcıları için önem derecesi, gereksinimleri karşılama ve iş doyumu sağlama düzeyi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
Sarpkaya, R. (2001). İlköğretim ve ortaöğretim öğretmenlerine yönelik disiplin ve ödüllendirme uygulamaları [Yayımlanmamış doktora tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
Selçuk, Z. (2018). Eğitim Psikolojisi. Nobel Yayın.
Senemoğlu, N. (2015). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim (Kuramdan Uygulamaya). Yargı Yayınevi.
Seyhani, M., Özder, H. & Konedralı, G. (2009). KKTC ilkokul öğretmenlerine uygulanan ödül-ceza politikalarının değerlendirilmesi. Educational Administration: Theory and Practice, 15(57), 109-131.
Şenufuk, Y. (2004). Resmi ödüllerle diğer özendiricilerin öğretmenleri güdülemesine ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
Taş, H. & Kıroğlu, K (2018). Sınıf öğretmenlerinin disiplin suçlarına ve disiplin cezalarına ilişkin bilgi düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Mersin Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3), 1120-1137.
Türk Eğitim Sen. (2015, Ekim 5). Serbest kıyafet eylem kararımız devam ediyor. https://turkegitimsen.org.tr/serbest-kiyafet-eylem-kararimiz-devam-ediyor/
Türkmen, M. (2017). Cezaya alternatif bakışlar ve yeni bir disiplin olarak ceza sosyolojisinin imkanlılığı. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(52), 703- 720. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2017.1929
Ekinci, M., & Çoğaltay, N. (2025). Öğretmenlere Yönelik Uygulanmakta Olan Ödül-Ceza Politikalarının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 125-147. https://doi.org/10.47130/bitlissos.1659125
AMA
Ekinci M, Çoğaltay N. Öğretmenlere Yönelik Uygulanmakta Olan Ödül-Ceza Politikalarının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Haziran 2025;14(1):125-147. doi:10.47130/bitlissos.1659125
Chicago
Ekinci, Muhittin, ve Nazim Çoğaltay. “Öğretmenlere Yönelik Uygulanmakta Olan Ödül-Ceza Politikalarının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi”. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 14, sy. 1 (Haziran 2025): 125-47. https://doi.org/10.47130/bitlissos.1659125.
EndNote
Ekinci M, Çoğaltay N (01 Haziran 2025) Öğretmenlere Yönelik Uygulanmakta Olan Ödül-Ceza Politikalarının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 14 1 125–147.
IEEE
M. Ekinci ve N. Çoğaltay, “Öğretmenlere Yönelik Uygulanmakta Olan Ödül-Ceza Politikalarının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi”, Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, c. 14, sy. 1, ss. 125–147, 2025, doi: 10.47130/bitlissos.1659125.
ISNAD
Ekinci, Muhittin - Çoğaltay, Nazim. “Öğretmenlere Yönelik Uygulanmakta Olan Ödül-Ceza Politikalarının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi”. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 14/1 (Haziran2025), 125-147. https://doi.org/10.47130/bitlissos.1659125.
JAMA
Ekinci M, Çoğaltay N. Öğretmenlere Yönelik Uygulanmakta Olan Ödül-Ceza Politikalarının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2025;14:125–147.
MLA
Ekinci, Muhittin ve Nazim Çoğaltay. “Öğretmenlere Yönelik Uygulanmakta Olan Ödül-Ceza Politikalarının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi”. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, c. 14, sy. 1, 2025, ss. 125-47, doi:10.47130/bitlissos.1659125.
Vancouver
Ekinci M, Çoğaltay N. Öğretmenlere Yönelik Uygulanmakta Olan Ödül-Ceza Politikalarının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2025;14(1):125-47.