An Overall Assessment of the Problem of Patient Safety in a Cultural Context

Yıl 2020, , 402 - 411, 31.12.2020

Rıfat Bilgin , Hülya Diğer

https://doi.org/10.47130/bitlissos.772901

Öz

This study aims to investigate the issue of patient safety in the cultural context. The study discusses
the concepts of safety and patient safety. It is possible to say that there is a direct relationship between
the cultural elements of the society and the attitudes, beliefs, mentalities and social relations of
healthcare professionals and those who benefit from health services on health, illness and patient
safety.The results of the study show that some behavioral patterns that occur as a result of cultural
structure, values and codes can sometimes have positive and sometimes negative effects on the
health and safety of patients. The positive effect contributes to health and safety issues. The negative
effect appears as a problem in the course of treatment.

Anahtar Kelimeler

Culture, Medical Sociology, Patient, Safety, Patient Safety

Kültürel Bağlamda Hasta Güvenliği Problemine İlişkin Genel Bir Değerlendirme

Öz

Bu çalışma, kültürel bağlamda hasta güveliği problemini incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma güvenlik ve hasta güvenliği kavramlarını konu edinmekle birlikte kültürel bağlamda hasta güvenliğine odaklanmaktadır. Sağlık çalışanlarının iş yapabilme biçimleri ve alışkanlıkları, çalışılan kurumda var olan örgütün iklimi ve kültürü, sağlık hizmeti alanların sağlık, hastalık ve hasta güvenliği konusundaki tutum, inanç, zihniyet ve sosyal ilişkilerin toplumun kültürel unsurlarıyla doğrudan ilişkili olduğunu söylemek mümkündür. Çalışmanın sonuçlarına göre, kültürel yapı sonucu oluşan örüntüleşmiş bazı davranış şekilleri, hastaların sağlığı ve güvenliği üzerinde bazen pozitif ve bazen de negatif etki oluşturabilmektedir. Söz konusu negatif etki ise, tedavinin gidişatında bir problem olarak ortaya çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kültür, Sağlık Sosyolojisi, Hasta, Güvenlik, Hasta Güvenliği

Kaynakça

• Adıgüzel, O. (2010). Hasta Güvenliği Kültürünün Sağlık Çalışanları Tarafından Algılanmasına Yönelik Bir Araştırma. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28, 1-9.
• Akgün, S. & Al-Assaf, A. F. (2007). Sağlık Kuruluşlarında Hasta Güvenliği Anlayışını Nasıl Oluşturabiliriz ?. Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi, 3, 42-47.
• Altındiş, S. & Kurt, M. (2010). Bilgi Yönetim Uygulamalarının Hasta Güvenliğine Etkisine İlişkin Bir Araştırma: Afyonkarahisar İlinde Bir Uygulama, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24, 45-61.
• Asılı, N. (2016). Kamu ve Özel Sektörde Çalışan Hemşirelerin Hastanelerde Hasta Güvenliği Kültürüne İlişkin Algıları (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Koç Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Aydemir, A. (2015). Acil Serviste Çalışan Hemşirelerde Hasta Güvenliği Kültürü ve Tutumunu Etkileyen Faktörler (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Aydın, Ş. (2010). Bir Üniversite Hastanesinde Görev Yapan Hekim ve Hemşirelerin Hasta Güvenliği Kültürüne İlişkin Algılamaları (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Aytaç, Ö. & Kurtdaş, M. Ç. (2015). Sağlık-Hastalığın Toplumsal Kökenleri ve Sağlık Sosyolojisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25 (1), 231-250.
• Bolsoy, N. & Sevil, Ü. (2006). Sağlık-Hastalık ve Kültür Etkileşimi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 9 (3), 78-87.
• Clarke S. (1999). Perceptions of Organizational Safety: Implications for the Development of Safety Culture. Journal of Organizational Behaviour, 185-198.
• Çelen, Ö. (2011). Ekip Çalışması Etkinliğinin İş Tatmini ve Hasta Güvenliği Kültürü Üzerine Etkisi: Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Eğitim Hastanesinde Bir Uygulama (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara: Gülhane Askeri Tıp Akademisi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Çıraklı, Ü. Çelik, Y. & Beylik, U. (2012). Örgütsel Faktörlerin Sağlık Ekiplerinin Etkililiği ve Ekip Etkililiği Bileşenleri Üzerine Etkisi: Bir Uygulama Çalışması, Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 103-120.
• Frank, I. R. Brien, S. (2008). The Safety Competencies, Canadian Patient Safety Institute. 4.11.2018 tarihinde http://www.patientsafetyinstitute.ca. adresinden alındı.
• Feng, X. Bobay, K. & Weiss, M. (2008). Patient Safety Culture in Nursing: A Dimensional Concept Analysis. Journal of Advanced Nursing, 310–319.
• Gediktaş Bozkurt, E. (2012). Sağlıkta Kalite Geliştirme ve Akreditasyon (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Giddens, A. (2005). Sosyoloji. Ankara: Ayraç Yayınevi.
• Hasta Hakları. 3.11.2018 tarihinde http://www.hastahaklari.org. adresinden alındı.
• Hughes, R. G. (2008). Nurses at the “Sharp End” of Patient Care. Patient Safety and Quality: An Evidence-Based Handbook for Nurses, 1, 1-36.
• INSAG-7 The Chernobyl Accident: Updating of INSAG-1. Safety Series No. 75.
• Karaboğa Gündoğdu, S. (2010). Hemşirelerde Hasta Güvenliği Kültürü Algılamasının Belirlenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Karaca, A. & Arslan, H. (2014). Hemşirelik Hizmetlerinde Hasta Güvenliği Kültürünün Değerlendirilmesine Yönelik Bir Çalışma. Hemşirelik Hizmetlerinde Hasta Güvenliği Kültürü, 1 (1), 9-18.
• Koçel, T. (2005). İşletme Yöneticiliği. İstanbul: Arıkan Yayınevi.
• Korkmaz, O. (2013). Hemşirelerin Hasta Güvenliği Konusunda Yöneticilerin Tutumunu Algılayışı. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (4), 91-112.
• Maviglia, S. (2008). WHO Summary of The Eveidence on Patient Safety; Implications for Research. 3.11.2018 tarihinde http://www.who.ınt. adresinden alındı.
• Macionis, John J. & Akan, V. (2013). Sosyoloji. İstanbul: Nobel Yayınları.
• National Patient Safety Foundation, (2003). 9.11.2018 tarihinde www.npsf.org/. adresinden alındı.
• Newman, D. M. (2013). Sosyoloji: Günlük Yaşamın Mimarisini Keşfetmek. Ankara: Nobel Yayınları.
• Özkan, T. & Lajunen, T. (2003). Güvenlik Kültürü ve İklimi. Pivolka, 2 (10), 3-4.
• Patient Safety Solutions Preamble, (2007). 9.11.2018 tarihinde http://www.who.int/patientsafety/solutions/patientsafety/Preamble.pdf. adresinden alındı.
• Sağlık Basamakları. (2010). 10.11.2018 tarihinde www.wrongdiagnosis.com, adresinden alındı.
• Saltık, A. (2012). Sağlık Sosyolojisi Ders Notları. Ankara: Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi.
• Seren İntepeler, Ş. & Dursun, M. (2012). Tıbbi Hatalar ve Tıbbi Hata Bildirim Sistemleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15 (2), 129-135.