Afetlerde Erken Uyarı ve Toplumsal Farkındalık Yaratmada Etkili Kamu Politikaları

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 2, 493 - 517, 21.12.2018

Zerrin Toprak Karaman

Öz

Afet
Yönetimi, toplumun sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşamasını zorlaştıran veya
ortadan kaldıran bir sürecin tanısından başlayarak planlanması ve yönetimidir. Afetler, doğal, teknolojik veya insan kaynaklı
tehlikeli olgulardır. Tehlike yaratan fiziksel, ekonomik ve toplumsal kayıplar
güvenlik ile ilişkilendirilmektedir. Güvenlik açığının ortaya çıkmaması için
afet yönetiminde “erken uyarı” çalışmaları önemli bir aşamadır. Erken uyarı bir
bakıma risk yönetiminin en önemli bir boyutudur. Erken uyarı sisteminin temel
elemanları; 1. risk tespiti;  2. uyarı ve
izleme; 3. iletişim ve bilginin yaygınlaşması, 4. müdahale kapasitesi olarak
tanımlanmaktadır. Genel olarak erken uyarı, hava tahminleri için daha kolaydır;
meteoroloji istasyonları ve haberleşme (radyo, kablolu yayınlar, internet ve
cep telefonları) gibi konularda ilgili kamu idareleri, kamu yönetiminde temel
aktörlerdir. Türkiye’de Kamu Yönetimlerinin erken uyarı konusunda ne kadar
hazırlıklı olduğu, yerel halk/toplumun, bu çalışmaların ne kadar farkında
olduğu ve idareden beklentilerinin neler olduğu ile toplumun kendisine düşen
sorumlulukların farkında olup olmadığı konuları etrafındaki ana başlıklar, bu
çalışmada öncelikli sorgulamalardır. Çalışmanın mantıksal çerçevesi, konunun
teorik yönü yanında internet erişim imkânlarının kullanılarak “farkındalık”
anketleri aracılığıyla, web üzerinden ilgi gruplarına yönelik durum tespitine
dayandırılmıştır. Bu şekilde ayrıca “afetlerde erken uyarı” konusunda idarenin
tutumu ve halkın bu konudaki bilgisi ve ilgisinin derecesinin ölçülmesi
hedeflenmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Afet Yönetimi, Erken Uyarı, Toplumsal Farkındalık, Dirençli Toplum

Kaynakça

• Afet ve Acil Durum Müdahale Hizmetleri Yönetmeliği (2013). http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/12/20131218-13.htm, (25.03.2018).
• Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun (2009). http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5902.pdf, (25.03.2018).
• Aslan, S. (2016). Türkiye’de Sosyal Sermaye Bileşenlerinden Güven Hakkında Bir Değerlendirme. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17 (2): 181-204. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/282722, (25.02.2018).
• Avrupa Konseyi Yerel Yönetimler Özerklik Şartı Katma Protokolü (2009): https://www.coe.int/en/web/conventions/full-list/-/conventions/treaty/207, (24.03.2018). Avrupa Konseyi Yerel Yönetimler Özerklik Şartı Katma Protokolü hakkında; http://kisi.deu.edu.tr/zerrin.toprak/, (24.03.2018).
• BBC News (2017). ‘‘Why Was Houston Not Evacuated Before Hurricane Harvey?’’, http://www.bbc.com/news/world-us-canada-41085438, (25.02.2018).
• BM, Sendai Afet Risklerinin Azaltılması Çerçeve Belgesi (2015). http://www.wcdrr.org/uploads/EN7.pdf, (24.03.2018); 2015-2030 yıllarını kapsayan çerçeve program; https://www.preventionweb.net/files/43291_sendaiframeworkfordrren.pdf, (24.03.2018).
• Can, A. (2015). Türkiye’de Toplumsal ve Kamusal Güvenin İnşası. International Journal of Social Science, Number: 34: 261-273. http://www.jasstudies.com/Makaleler/1838307215_18-Dr.%20Ali%20CAN.pdf, (25.02.2018).
• Cottle, S.(2001). “Risk Society” and Media:A Catastrophic View?: http://penelopeironstone.com/CottleBeckandMedia.pdf, (25.03.2018).
• Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/10/20131003-3.htm, (25.02.2018).
• Dünya Değerler Araştırması hakkında; WVS-7 Survey Round: Summarizing Achivements And Lookgoing For New Opportunities(2018). http://www.worldvaluessurvey.org/WVSEventsShow.jsp?ID=357, (25.03.2018).
• Dünya Meteoroloji Örgütü (2011): https://public.wmo.int/en/resources/meteoworld/good-practices-multi-hazard-early-warning-systems-ews, (17.02.2017).
• Garofalo, J. (1981). The Fear of Crime: Causes And Consequences. Journal of Criminal Law And Criminology, 72(2), Summer Article 20: 839-857.
• Karaman, Z. T. (2015). Perceptions of Immigrants by The Local People And Administrative Perspectives Regarding The Immigrants of Turkish Origin Who Came to Turkey From Bulgaria: A Case Study of İzmir, Open Journal Of Social Sciences, Sayı 3: 5-22: https://file.scirp.org/pdf/JSS_2015120313233521.pdf, (25.03.2018).
• Karaman, Z. T. (2017). Afet Tiplerinde Erken Uyarı ve Afet Tipleri: 221-247. http://afetyonetimi.deu.edu.tr/, (24.03.2018).
• Karaman, Z. T. (2017). Afet Yönetimine Giriş ve Türkiye’de Örgütlenme: 1-35. http://afetyonetimi.deu.edu.tr/, (24.03.2018).
• Örmeci, O. (2016). Dünya Değerler Araştırması 2010-2014 Türkiye Verileri Analizi. http://politikaakademisi.org/2016/12/27/dunya-degerler-arastirmasi-2010-2014-turkiye-verileri-analizi/, (25.02.2018).
• Stratejik Çevresel Değerlendirme Yönetmeliği. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/04/20170408-3.htm, (25.02.2018).
• T.C. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Açıklamalı Afet Yönetimi Terimleri Sözlüğü (2014). https://www.afad.gov.tr/upload/Node/3495/xfiles/sozluk.pdf, (25.02.2018).
• The Balance (2018). ‘‘Hurricane Harvey Facts, Damage And Costs’’, https://www.thebalance.com/hurricane-harvey-facts-damage-costs-4150087, (25.02.2018).
• The Global Development Research Center (1992). https://www.gdrc.org/uem/la21/local-authorities.html, (24.03.2018).
• Toprak, Z., Köktaş, E., ve Tenikler, G. (Ed.) (2004). 21. Yüzyıla Başlarken Türkiye’de Uzlaşmacı ve Çatışmacı Değerler, İzmir Büyükşehir Belediyesi Yerel Yayını, İzmir.
• Yalçınkaya, T. ve Özsoy, E. (2003). Risk Toplumu: Bilgi Toplumunun Evriminde Yeni Boyut. II. Uluslararası Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, Kocaeli Üniversitesi İİBF, Kocaeli.