İnteraktif Mekânlarda Çalışma Prensipleri: Cumincad İndeksi Üzerinden Hype Cycle Bağlamında Bir Değerlendirme

Yıl 2023, , 290 - 309, 01.08.2023

Burcu Yıldırım

https://doi.org/10.58850/bodrum.1241345

Öz

Bir dış etmene bağlı olarak çeşitli biçimlerde şekil değiştirebilen mekânlara interaktif mekânlar denilmektedir. Teknolojik ilerlemelere paralel gelişim gösteren interaktif mekân olgusunun tasarımcılara sunmuş olduğu olanaklar bu mekânların üretim yöntemlerine dair bilgi edinilmesini zorunlu kılmaktadır. Çalışmanın amacı sınırlandırılmış bir tarihsel aralıkta gerçekleşmiş sayısal tasarım konferanslarının etkileşimli mekânlara dair nicel ve nitel verilerin elde edilmesinde bir araç olarak kullanılmasıdır. Etkileşimli mekânların çalışma prensiplerinin incelenmesi ve Gardner’ın Hype Döngüsü kapsamında değerlendirilmesidir. Çalışma tarama araştırması ve içerik analizinden faydalanan karma bir araştırmadır. Konu hakkında uluslararası düzeyde bilimsel bilgi edinebilmek gerekçesiyle kümülatif bir indeks seçilmiştir. Araştırma evrenini oluşturan CumInCAD indeksinden ölçüt örneklemesi yoluyla veri eldesi gerçekleşmiştir. Veri tabanının içeriği literatür taramaları sonucunda belirlenen ölçütler kapsamında seçime tabi tutulmuştur. 2020-2022 tarihsel aralığında yer alan 1411 adet çalışmadan 11 adedinin araştırma ölçütlerini karşıladığı görülmüş ve çalışma bu örnekler üzerinden yürütülmüştür. Örnekler çalışma prensipleri kapsamında incelenerek bulgulanmıştır. Sonuçta etkileşimli mekânlarda otonom sistemler, üretken tasarım, makine öğrenmesi kod üretimi ve veri gözlemlenebilirliği teknolojilerinin kullanıldığı tespit edilmiştir. Bu teknolojilerin Hype döngüsünün inovasyon tetiklemesi evresinde yoğunlaştığı bulgulanmıştır. Etkileşimli mekânların üretim biçimleri hakkında bilgi sahibi olmanın tasarımcılara mekân üretimlerinde yeni olanaklar üzerine düşünme imkânı tanıyacağı varsayımıyla yapılan araştırma bir derleme-tartışma çalışması olup elde edilen bulguların iç mimarlık-sayısal üretim ilişkisine katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Etkileşimli Mimari, İnteraktif Mekân, Etkileşim Tasarımı, Bilgisayar Destekli Tasarım, Sayısal Üretim

Working Principles for Interactive Spaces: An Investigation in the Context of Hype Cycle Through Cumincad Index

Öz

Spaces that can change shape in various ways depending on an external factor are interactive. The possibilities offered by the interactive space, which develops with technological advances, and the new interpretations it brings to the space require learning the production methods of these spaces. The study aims to use computational design conferences in a limited historical range to obtain quantitative and qualitative data on interactive spaces. It is the examination of the working principles of interactive spaces and their evaluation within the scope of Gardner's Hype Cycle. The study is mixed research using index reviewing and content analysis. A cumulative index was chosen to obtain international scientific information on the subject. The sample was determined by criterion sampling from the CumInCAD index, which constitutes the research universe. The database was selected according to the criteria determined by the literature review. It was seen that 11 of 1411 studies in the historical range of 2020-2022 met the research criteria, and the study was carried out on these samples. The working principles of the samples were examined. As a result, it has been determined that autonomic systems, generative design AI, machine learning code generation, and data observability technologies are used intensively in interactive spaces. These technologies are concentrated in the innovation trigger phase of Gardner's Hype Cycle. The research is a review-discussion study, and it is thought that the findings will contribute to the relationship between interior architecture and computational production.

Anahtar Kelimeler

Interactive Architecture, Interactive Space, Interaction Design, Computer Aided Design, Computational Production

Kaynakça

• Abdulmajeed, A., Agkathidis, A., Dounas, T. & Lombardi, D. (2022). Developing a design framework for the mass customisation of housing in Saudi Arabia: A critical review. I. Y. El-Bastawissi, M. Youssef, A. Afify, S. Abdelmohsen, O. Omar, A. Bennadji, H. Salman (Ed.), Hybrid Spaces of The Metaverse. 10th International Conference of the Arab Society for Computation in Architecture, Art and Design içinde (s. 484-502).
• ACADIA. (t.y.). About ACADIA. http://acadia.org/content/about (19.01.2023).
• Artut, S. (2022). İnsan ve teknoloji arasındaki diyalektik tasarım süreçleri. Design Unlimited: Dijital Teknolojiler ve Tasarım, 6(12), 14-17.
• ASCAAD. (t.y.). Arab Society for Computer Aided Architectural Design. https://www.ascaad.org/ (17.01.2023).
• Atiker, B. (2020). Etkileşim tasarımında yeni paradigmalar. Deneyim (experience). B. A. Aytekin (Ed.), temel tasarım kavramlarını disiplinlerarası okumak-3 içinde (s. 127-158). Nobel Akademik.
• Bayazıt, N. (2008). Tasarımı anlamak (1. baskı). İdeal Kültür.
• Bucklin, O., Born, L., Körner, A., Suzuki, S., Vasey, L., Gresser, G. T., Knippers, J. & Menges, A. (2020). Embedded sensing and control: Concepts for an adaptive, responsive, modular architecture. B. Slocum, V. Ago, S. Doyle, A. Marcus, M. Yablonina, M. del Campo (Ed.), Distributed Proximities. Proceedings of the 40th Annual Conference of the Association for Computer Aided Design in Architecture. Volume I: Tecnical Papers, Keynote Conversations içinde (s. 74-83). ACADIA.
• CAAD Futures. (t.y.). CAAD Futures foundation. https://sites.google.com/unicamp.br/caadfutures/home?authuser=0 (17.01.2023).
• Cerovsek, T., Martens, B. (2020). The evolution of CAADRIA conferences-A bibliometric approach. D. Holzer, W. Nakapan, A. Globa, I. Koh (Ed.), RE: Anthropocene, Design in the Age of Humans.Proceedings of the 25th International Conference of the Association for Computer-Aided Architectural Design Research in Asia. Volume 1 içinde (s. 325-334). CAADRIA.
• CumInCAD. (t.y.). CumInCAD. http://cumincad.scix.net/ (02.12.2022).
• Çakıcı Alp, N., Öner, D. (2022). Mimarlıkta kinetik ve otomasyon ara kesitinde etkileşimli sistemleri tasarım stüdyosu üzerinden deneyimlemek. Journal of Computational Design, 3(2), 135-158. https://doi.org/10.53710/jcode.1142652
• Demirarslan, D., Demirarslan, O. (2020). Digital technology and interior architecture. Mimarlık ve Yaşam, 5(2), 561-575. https://doi.org/10.26835/my.787081
• de Vasconselos T. B., Sperling, D. (2017). From representational to parametric and algorithmic interactions: A panorama of digital architectural design teaching in Latin America. International Journal of Architectural Computing, 15(3), 215-229. https://doi.org/10.1177/1478077117734658
• eCAADe. (t.y.). Education and research in computer aided architectural design in Europe. http://ecaade.org/ (16.01.2023).
• Gartner. (t.y.). Gartner Hype Cycle: Interpreting technology hype. https://www.gartner.com/en/research/methodologies/gartner-hype-cycle (24.12.2022).
• Ghandi, M. (2020). Reducing energy consumption through cyber-physical adaptive spaces and occupants’ biosignals. D. Holzer, W. Nakapan, A. Globa, I. Koh (Ed.), RE: Anthropocene, Design in the Age of Humans. Proceedings of the 25th International Conference of the Association for Computer-Aided Architectural Design Research in Asia. Volume 2 içinde (s. 121-130). CAADRIA.
• Ghandi, M., Ismail, M., Blaisdell, M. (2021). Parasympathy: A space of empathy and active compasssion. K. Dörfler, S. Parascho, J. Scott, B. Bogosian, B. Farahi, J. L. G. del C. y López, J. A. Grant, V. A. A. Noel (Ed.), Realignments: Toward a Critical Computation. Proceedings of the 41th Annual Conference of the Association for Computer Aided Design in Architecture içinde (s. 100-109). ACADIA.
• Herr, C. M. (2020). CAADRIA at age 25: Mapping our past, present, and future. D. Holzer, W. Nakapan, A. Globa, I. Koh (Ed.), RE: Anthropocene, Design in the Age of Humans. Proceedings of the 25th International Conference of the Association for Computer-Aided Architectural Design Research in Asia. Volume 2 içinde (s. 567-576). CAADRIA.
• Ilyas, S., Wang, X., Li, W., Zhang, Z., Wang, T. H., Peng, C. (2020). Towards an interactionist model of cognizant architecture: A sentient maze built with swarm intelligence. L. C. Werner, D. Koering (Ed.), Anthropologic-Architecture and Fabrication in the Cognitive Age. Proceedings of the 38th International Online Conference on Education and Research in Computer Aided Architectural Design in Europe. Volume 2 içinde (s. 201-208). eCAADe.
• Imai, N., Conway, M. (2021). Data waltz: Interacting with architecture through the internet of things. K. Dörfler, S. Parascho, J. Scott, B. Bogosian, B. Farahi, J. L. G. del C. y López, J. A. Grant, V. A. A. Noel (Ed.), Realignments: Toward a Critical Computation. Proceedings of the 41th Annual Conference of the Association for Computer Aided Design in Architecture içinde (s. 92-99). ACADIA.
• Kahramanoğlu, B., Çakıcı Alp, N. (2021). Kinetik sistemli bina cephelerinin modelleme yöntemlerinin incelenmesi. AURUM Journal of Engineering Systems and Architecture, 5(1), 119-138. https://doi.org/10.53600/ajesa.861479
• Kilian, A. (2020). The Flexing room: Space as interface-Architecture as gesture. M.Yablonina, A. Marcus, S. Doyle, M. del Campo, V. Ago, B. Slocum (Ed.), Distributed Proximities. Proceedings of the 40th Annual Conference of the Association for Computer Aided Design in Architecture. Volume II: Projects, Field Notes, Videos, Awards, Workshops içinde (s. 142-147). ACADIA.
• Korkmaz, K. (2001). Kinetik bir mimarlığa doğru. Ege Mimarlık, 1(37), 8-11.
• Kuyumcuyan, L. (2022). Tuğçe Karataş ile söyleşi: Tasarımın geleceği: Dijital teknolojiler ve sanal gerçeklikler. Design Unlimited: Dijital Teknolojiler ve Tasarım, 6(12), 18-21.
• Martens, B., Turk, Z. (2000). The creation of a cumulative index on CAD: “CUMINCAD”. ACADIA Quarterly, 19(3), 18-19.
• Martens, B., Turk, Z. (2003). Cumulative index of CAAD: Current status and future directions. International Journal of Architectural Computing, 1(2), 219-231. https://doi.org/10.1260/147807703771799193
• Mauri, M., Elli, T., Caviglia, G., Uboldi, G., Azzi, M. (2017). RAWGraphs: A visualisation platform to create open outputs. Proceedings of the 12th Biannual Conference on Italian SIGCHI chapter, 1-5. https://doi.org/10.1145/3125571.3125585
• Mitterberger, D., Derme, T., Imhof, B. (2022). Degrees of life: Human-bacteria interaction in architectural space. M. Akbarzadeh, D. Aviv, H. Jamelle, R. Stuart-Smith (Ed.), Hybrids & Haecceities. The Projects Catalog of the 42nd Annual Conference for the Association for Computer Aided Design in Architecture içinde (s. 40-45). ACADIA.
• Özdemir, S., Arabacıoğlu, B. C. (2022). Mikrodenetleyici sistemlerin kullanımı ile etkileşimli mekân çözümlerinin iç mekân tasarımında sunduğu güncel olanak ve kısıtlar. Modular Journal, 5(2), 203-224.
• Özerol, G., Arslan Selçuk, S. (2022). Machine learning in the discipline of architecture: A review on the research trends between 2014 and 2020. International Journal of Architectural Computing, 0(0), 1-19. https://doi.org/10.1177/14780771221100102
• Ozel, G. (2014). Case for an architectural singularity: Synchronization of robotically actuated motion, sense-based interaction and computational interface. D. Gerber, A. Huang, J. Sanchez (Ed.), Design Agency. Proceedings of the 34th Annual Conference of the Association for Computer Aided Design in Architecture içinde (s. 399- 408). Riverside Architectural.
• Puckett, N. (2020). Pulse v2. M. Yablonina, A. Marcus, S. Doyle, M. del Campo, V. Ago, B. Slocum (Ed.), Distributed Proximities. Proceedings of the 40th Annual Conference of the Association for Computer Aided Design in Architecture. Volume II: Projects, Field Notes, Videos, Awards, Workshops içinde (s. 188-191). ACADIA.
• Reiger, U., Liu, Y. (2020). LightWing II: A cyber-physical journey. M. Yablonina, A. Marcus, S. Doyle, M. del Campo, V. Ago, B. Slocum (Ed.), Distributed Proximities. Proceedings of the 40th Annual Conference of the Association for Computer Aided Design in Architecture. Volume II: Projects, Field Notes, Videos, Awards, Workshops içinde (s. 220-225). ACADIA.
• Rezaeicherati, A., Mahdavinejad, M. (2020). SoRo responsive wall: Soft robotics for human-oriented architecture. L. C. Werner, D. Koering (Ed.), Anthropologic-Architecture and Fabrication in the Cognitive Age. Proceedings of the 38th International Online Conference on Education and Research in Computer Aided Architectural Design in Europe. Volume 2 içinde (s. 623-630). eCAADe.
• Ruşen, F. (2022). Etkileşimli ortam içerisinde seyircinin katılımı ve aura kavramı. Tykhe Sanat ve Tasarım Dergisi, 7(13), 182-196. https://doi.org/10.55004/tykhe.1106073
• Sezer, A., Kahraman, M. E. (2022). Etkileşim kavramı ve etkileşimli infografikte tasarım geliştirme süreci. Sanat ve Tasarım Dergisi, 12(1), 315-330. https://doi.org/10.20488/sanattasarim.1133914
• SIGraDi (t.y.). About SIGraDi- SIGraDi conferences. https://www.sigradi.org/en/about-sigradi/ (18.01.2023).
• Şen, B. (2020). İnteraktif mekân kavramının işlevsel dönüşüme katkısının incelenmesi. Tasarım Enformatiği, 2(1), 3-13.
• Sperling, D., Vizioli, S. H. T., Botasso, G. B., Tiberti, M. S., Santana, E. F. Z., Sígolo, B. O. O. (2019). Crossing timelines main research topics in the histories of eCAADe and SIGraDi. J.P. Sousa, G. C. Henriques, J. P. Xavier (Ed.), Architecture in the Age of the 4th Industrial Revolution. Proceedings of 37th eCAADe and 23th SIGraDi Conference. Volume I içinde (s. 407-416). eCAADe, SIGraDi, Faup.
• Topak, F., Pekeriçli, M. K. (2021). Arayüz dönüşümü: Gelecekteki insan-bina etkileşimleri. GRID-Architecture Planning and Design Journal, 4(1), 38-52. https://doi.org/10.37246/grid.820370
• Turan, B. O., Şahin, K., Işıkdağ, Ü. (2017). An investigation on the attitudes towards adopting the design by coding paradigm. A| Z ITU Journal of the Faculty of Architecture, 14(1), 1-11.
• Yıldırım, B., Söğüt, M. A., Aytar Sever, İ. (2022). Tasarım-görsel algı ilişkisinde dijital çağ etkisi ve psikolojik yansımaları. Tasarım Mimarlık ve Mühendislik Dergisi, 2(3), 214-228.
• Zhang, C. D. (2020). Vents 2.0. M. Yablonina, A. Marcus, S. Doyle, M. del Campo, V. Ago, B. Slocum (Ed.), Distributed Proximities. Proceedings of the 40th Annual Conference of the Association for Computer Aided Design in Architecture. Volume II: Projects, Field Notes, Videos, Awards, Workshops içinde (124-129). ACADIA.