Okul Öncesi Çocukların Sağlık Eğitimini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 1, 32 - 42, 25.04.2023

Nagihan Sabaz , Rana Yiğit

https://doi.org/10.46413/boneyusbad.1218107

Cited By: 2

Öz

Amaç: Bu araştırma, okul öncesi eğitime devam eden 3-6 yaş dönemindeki çocukların sağlık eğitimini etkileyen faktörlerin incelenmesi amacıyla gerçekleştirildi.
Gereç ve Yöntem: Kesitsel ve tanımlayıcı desendeki araştırma, Nisan-Haziran 2017 tarihleri arasında Mersin ilinde bulunan dört farklı devlet anaokulunda gerçekleştirildi. Araştırmaya bu okullarda okul öncesi eğitim alan, 3-6 yaş grubundaki 366 çocuğun annesi katıldı. Veriler Bilgi Formu ve okul öncesi çocuklar için Sağlık Eğitimi Ölçeği ile toplandı.
Bulgular: Okul öncesi çocukların %45.9’unun altı yaşında, %53.3’ünün erkek ve 44.8’inin bir yıldır okul öncesi eğitime devam ettiği, annelerin ise %27.3’ünün lise ve dengi okul mezunu olduğu saptandı. Ailelerin %84.7’sinin 1-3 arasında değişen sayıda çocuğu olduğu belirlendi. Çocuğun cinsiyeti, okul öncesi eğitime devam etme süresi ve yaşı Sağlık Eğitimi Ölçeği’nin kişisel güvenlik ve ilkyardım alt grubu puan ortalamaları üzerinde etkili olduğu belirlendi (p< .05). Cinsiyet ve ailedeki çocuk sayısının temizlik ve özbakım (p< .05); annenin öğrenim düzeyinin ise ruh sağlığı ve sosyal ilişkiler alt grup puan ortalamaları üzerinde anlamlı olarak farklılaştığı belirlendi (p< .05).
Sonuç: Okul öncesi dönemden itibaren çocukların sağlık eğitimi ihtiyaçlarının düzenli olarak izlenmesi ve ebeveynlerin sağlığı geliştirmek için yapılacak uygulamaların bir parçası olması sağlıkta güçlendirmeyi teşvik edebilir.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi çocuk, Sağlık eğitimi, Hemşirelik

Teşekkür

Çalışmaya katkı sağlayan tüm katılımcılara teşekkür ederiz.

Investigation of Factors Affecting Preschool Children's Health Education

Öz

Aim: This research was carried out to examine the factors affecting the health education of children aged 3-6 years attending pre-school education.
Material and Method: This cross-sectional and descriptive study was carried out in four different public kindergartens in Mersin between April-June 2017. The mothers of 366 children in the age group of 3-6 who received pre-school education in these schools participated. The data were collected with the Information Form and the Health Education Scale for pre-school children.
Results: It was determined that 45.9% of the pre-school children were six years old, 53.3% were boys, 44.8% had attended pre-school education for one year, and 27.3% of the mothers were high school graduates or equivalent. 84.7% of the families had children between the ages of 1-3 (p< .05). Gender and number of children in the family cleaning and self-care; it was determined that the education level of the mother differed significantly over the mental health and social relations subgroup score averages (p< .05).
Conclusion: Regular monitoring of children's health education needs from the pre-school period and parents being a part of practices to improve health can encourage health empowerment.

Anahtar Kelimeler

Preschool children, Health education, Nursing

Kaynakça

• Aboud, F.E., Yousafzai, A.K. (2015). Global health and development in early childhood. Annual Review of Psychology, 66, 433-57. doi: 10.1146/annurev-psych-010814-015128.
• Arakaki, K., Liang, F., Nimura, H., Nakama, J., Goto, T., Kuang, H., … Sunakawa, H. (2016). Home environment and minor facial trauma in preschool children with an emphasis on soft tissue injuries. Journal of Oral and Maxillofacial Surgery, Medicine, and Pathology, 26(1), 11-13. doi: 10.1016/j.ajoms.2012.08.008.
• Arslan, E. (2016). Erken çocukluk döneminde gelişim. Ankara: Girişim Matbaacılık.
• Arteaga, I., Humpage, S., Reynolds, A.J., Temple, J.A. (2014). One year of preschool or two: Is it important for adult outcomes? Economics of Education Review, 40, 221-37. doi: 10.1016/j.econedurev.2013.07.009.
• Aydos, E.H., Tuğrul, B. (2015). Development of personal safety and first aid, hygiene-self-care, and nutrition subscales in health education scale for preschool children. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 186, 337-43. doi: 10.1016/j.sbspro.2015.04.114.
• Aytekin, A., Arslan, N., Küçükoğlu, S. (2014). Hemşirelerin okul öncesi çocuklarında yaşam kalitesi ve özbakım becerileri. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 3(2), 8-15.
• Bahadır Yılmaz, E. (2013). Çocuk istismarının önlenmesinde kullanılan programlar ve özellikleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 16(4), 255-59.
• Bánfai, B., Deutsch, K., Pék, E., Radnai, B., Betlehem, J. (2015). Accident prevention and first aid knowledge among preschool children’s parents. Kontakt, 17(1), e42–e47. doi: 10.1016/j.kontakt.2015.01.001.
• Black, M.M., Walker, S.P., Fernald, L., Andersen, C.T, DiGirolamo, A.M., Lu, C., …, Lancet Early Childhood Development Series Steering Committee. (2017). Early childhood development coming of age: science through the life course. Lancet (London, England), 389(10064), 77–90. doi. 10.1016/S0140-6736(16)31389-7.
• Britto, P.R., Lye, S.J., Proulx, K., Yousafzai, A.K., Matthews, S.G., Vaivada, T., …, Early Childhood Development Interventions Review Group, for the Lancet Early Childhood Development Series Steering Committee. (2017). Nurturing care: promoting early childhood development. Lancet, 389(10064), 91-102. doi: 10.1016/S0140-6736(16)31390-3.
• Curby, T.W., Brown, C.A., Bassett, H.H., Denham, S.A. (2015). Associations between preschoolers' social–emotional competence and preliteracy skills. Infant and Child Development, 24(5), 549-70. doi: 10.1002/icd.1899.
• Dallar Bilge, Y., Taşar, M.A., Kilinçoğlu, B., Özmen, S., Tıraş, Ü. (2013). Alt sosyoekonomik düzeye sahip anne-babaların çocuk istismarı ve ihmali hakkındaki bilgi düzeyleri, deneyimleri ve kullandıkları disiplin yöntemleri. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 14, 27-35. doi: 10.5455/apd.35949.
• Dinçer, Ç., Demiriz, S., Ergül, A. (2017). Okul öncesi dönem çocukları (36–72 ay) için özbakım becerileri ölçeği-öğretmen formu’nun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 45, 59-78. doi:10.15285/maruaebd.2686.
• Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ). (2018). Child maltreatment infographics. Erişim tarihi: 20.03.2021, http://www.who.int/violence_injury_prevention/violence/child/Child_maltreatment_infographic_EN.pdf?ua=1
• Grantham-McGregor, S., Cheung, Y.B., Cueto, S., Glewwe, P., Richter, L., Strupp, B., … International Child Development Steering Group.(2007). Developmental potential in the first 5 years for children in developing countries. Lancet, 369(9555), 60-70. doi: 10.1016/S0140-6736(07)60032-4.
• Hudziak, J., Archangeli, C. (2017). The Future of preschool prevention, assessment, and intervention. Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America, 26(3), 611-24. doi: 10.1016/j.chc.2017.02.010.
• İnce, T., Yalçın, S.S., Yurdakök, K. (2014). Çocukluk çağında ciddi kaza sıklığı ve risk faktörleri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 57,173-82.
• Jensen, B., Holm, A., Bremberg, S. (2013). Effectiveness of a Danish early year preschool program:A randomized trial. International Journal of Educational Research, 62, 115-28. doi: 10.1016/j.ijer.2013.06.004.
• Jeong, J., Franchett, E.E., Ramos de Oliveira, C.V., Rehmani, K., Yousafzai, A.K. (2021). Parenting interventions to promote early child development in the first three years of life: A global systematic review and meta-analysis. PLoS medicine, 18(5), e1003602. doi: 10.1371/journal.pmed.1003602.
• Kamel, E.G., Emam, S.A., Mohammed, E.S. (2014). Knowledge, attitude and practice among rural mothers about home-related injuries in a rural area in El-Minia Governorate, Egypt. Science Journal of Public Health, 2(6), 653-59. doi: 10.11648/j.sjph.20140206.35.
• Khanjari, S., Bastani, F., Kamalinahad, R., Hosseini, A. (2014). Prevention of Child Sexual Abuse: Parents’ Knowledge, Attitudes and Practices. Iran Journal of Nursing, 27(89), 12-20. doi: 10.29252/ijn.27.89.12.
• Lu, C., Black, M.M., Richter, L.M. (2016). Risk of poor development in young children in low-income and middle-income countries: an estimation and analysis at the global, regional, and country level. Lancet Global Health, 4(12), e916-e922. doi: 10.1016/S2214-109X(16)30266-2.
• Ma, X., Zhang, Q., Jiang, R., Lu, J., Wang, H., Xia, Q., … Li X. (2021). Parents' attitudes as mediators between knowledge and behaviours in unintentional injuries at home of children aged 0-3 in Shanghai, Eastern China: a cross-sectional study. BMJ Open, 11(12), e054228. doi: 10.1136/bmjopen-2021-054228.
• Nix, R.L., Bierman, K.L., Domitrovich, C.E., Gill, S. (2013). Promoting children's social-emotional skills in preschool can enhance academic and behavioral functioning in Kindergarten: Findings from Head Start REDI. Early Education and Development, 24(7), 10.1080/10409289.2013.825565. doi: 10.1080/10409289.2013.825565.
• Parcel, G. S., Tiernan, K., Nader, P. R., & Gottlob, D. (1979). Health Education for Kindergarten Children. Journal of School Health, 49(3), 129–131. doi:10.1111/j.1746-1561.1979.tb07696.x
• Pekdoğan, S. (2016). 5-6 yaş çocukların sosyal becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(4), 1946-65.
• Pereira, A., Escola, J., Rodrigues, V., & Almeida, C. (2020). Parents' Perspectives on the Health Education Provided by Clinicians in Portuguese Pediatric Hospitals and Primary Care for Children Aged 1 to 10 Years. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(18), 6854. doi: 10.3390/ijerph17186854
• Rojas-Ortiz, E.C., Álvarez-Rodríguez, V.E., León-Suazo, H.G., Baños-Sánchez, A., Trejo-Morales, P., Bernal-Alcántara, D.A. (2019). Health education for preschool children in daycare centers. Gaceta Médica de México, 155(1), 28-34. doi: 10.24875/GMM.M19000286.
• Santagati, G., Vezzosi, L., Angelillo, I.F. (2016). Unintentional injuries in children up to six years of age and related parental knowledge, attitudes, and behaviors in Italy. The Journal of Pediatrics, 177, 267-72. doi: 10.1016/j.jpeds.2016.06.083.
• Şahin, H., Demiriz, S. (2014). Beş altı yaşında çocuğu olan babaların, babalık rolünü algılamaları ile aile katılım çalışmalarını gerçekleştirmeleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 181(181), 273-94.
• Taşdemir Yiğitoğlu, G., Kıray Vural, B., Körükçü, Ç. (2018). 4-5 yaş grubu çocukların sosyal gelişim düzeyleri ile öz bakım becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kastamonu Education Journal, 26(3), 897-905. doi: 10.24106/kefdergi.357971.
• Uygun, N., Kozikoğlu, İ. (2020). Çocukları okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden ebeveynlerin tutumlarının incelenmesi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(3), 1494-507. doi: 10.33206/mjss.639099.
• Yılmaz Kurt, F., Aytekin, A. (2015). 0-6 yaş grubu çocuklarda ev kazaları. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 2(1), 22-32. doi: 10.17681/hsp.26873.