Çocukluk Dönemine Hizmet Veren Öğretmenlerin İlk Yardım Öz Yeterliklerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2, 325 - 332, 22.08.2024

Yağmur Şancı , Duygu Kablan , Melisa Caner Dilek Çitil

https://doi.org/10.46413/boneyusbad.1464714

Öz

Amaç: Bu çalışmada çocukluk dönemine hizmet veren öğretmenlerin ilk yardım öz yeterlik düzeyleri ve bunu etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlandı.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı tipteki araştırma verileri 139 öğretmenden Tanıtıcı Bilgi Formu ve İlk Yardım Öz Yeterlik Ölçeği aracılığı ile toplandı.
Bulgular: Öğretmenlerin ölçek toplam puan ortalaması 128.338 ± 43.870 olarak belirlendi. Erkeklerin temel ilk yardım özyeterliği puanları (x=50.947), kadınların temel ilk yardım özyeterliği puanlarından (x=44.564) yüksek bulundu (t=2.488; p=0.014<0.05; d=0.474; η2=0.043). Öğretmenlerin ilk yardım eğitimi almış olması, ilk yardım öz yeterlik düzeyini arttırmaktaydı (ß=0.265). Öğretmenlerin ilk yardımcı kimliğine sahip olması, ilk yardım öz yeterlik düzeyini arttırmaktaydı (ß=0.214). Öğretmenlerin ilk yardım bilgisi konusunda kendini yeterli görmesi, ilk yardım öz yeterlik düzeyini arttırmaktaydı (ß=0.165).
Sonuç: Öğretmen yetiştirme programlarında teorik ve uygulamalı ilk yardım eğitimlerinin birlikte verilmesi, eğitimin uygulama basamağında kadın öğretmenlerin cesaretlendirilmesi, eğitimlerin sağlık bakanlığı tarafından onaylı güvenilir eğitmenler tarafından verilmesi, çocuklara hizmet verecek öğretmen adaylarına, sağlık bakanlığı onaylı ilk yardımcı kimliği alabileceği eğitim imkanlarının sağlanabilmesi, bu eğitimler sırasında ilk yardım bilgisine ek olarak, ilk yardım öz yeterlik düzeylerinin de geçerliği yapılmış ölçüm araçlarıyla değerlendirilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk, Öğretmen, İlk yardım, Öz yeterlik, Okul sağlığı

Etik Beyan

Araştırma için Fenerbahçe Üniversitesi Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulu’ndan izin alınmıştır (Tarih: 18.10.2023 ve Protokol No: 109.2023fbu).

Evaluation of First Aid Self-Efficacy of Teachers Serving Childhood Period

Öz

Aim: This study aimed to determine the first aid self-efficacy levels of teachers serving childhood and the factors affecting this.
Material and Method: Descriptive type research data were collected from 139 teachers through the Introductory Information Form and First Aid Self-Efficacy Scale.
Results: The teachers' total scale score average was determined as 128.338 ± 43.870. Men's self-efficacy for basic first aid scores (x=50.947) were found to be higher than women's self-efficacy for basic first aid scores (x=44.564) (t=2.488; p=0.014<0.05; d=0.474; η2=0.043). Having first aid training for teachers increased their first aid self-efficacy level (ß=0.265). Teachers' first aid identity increased their first aid self-efficacy level (ß=0.214). Teachers' self-efficacy in first aid knowledge increased their first aid self-efficacy level (ß=0.165).
Conclusion: Providing theoretical and practical first aid training together in teacher training programs, encouraging female teachers in the practical phase of the training, providing training by reliable trainers approved by the Ministry of Health, providing training opportunities for teacher candidates who will serve children to obtain a first aid ID approved by the Ministry of Health, providing first aid during these trainings. In addition to aid knowledge, it is recommended that first aid self-efficacy levels be assessed with validated measurement tools.

Anahtar Kelimeler

Child, Teacher, First aid, Self-efficacy, School health services

Kaynakça

• Abelairas-Gómez, C., Carballo-Fazanes, A., Martínez-Isasi, S., López-García, S., Rico-Díaz, J., Rodríguez-Núnez, A. (2020). Knowledge and attitudes on first aid and basic life support of pre-and elementary school teachers and parents. Anales de Pediatría (English Edition), 92(5), 268-276. doi:10.1016/j.anpede.2019.10.005.
• Akgün, M., Şekerci, N., Demirdağ, H., Doğan, R. (2023). Okul öncesi öğretmenlerinin temel ilk yardım bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(3), 30-38. doi:10.48124/husagbilder.1180096.
• Aktaş, B., Yılmaz, M., Dereli, F., Sarı, H. Y. (2019). İlköğretim birinci ve ikinci kademe öğretmenlerinin ilk yardım bilgi düzeyi. Journal of Academic Research in Nursing (Jaren) Dergisi, 5(1), 17-22. doi:10.5222/jaren.2019.18894.
• Al Gharsan, M., Alarfaj, I. (2019). Knowledge and practice of secondary school teachers about first aid. Journal of Family Medicine and Primary Care, 8(5), 1587-1593. doi:10.4103/jfmpc.jfmpc_76_19.
• Al-Robaiaay, Y. K. H. (2013). Knowledge of primary school teachers regarding first aid in Baghdad Al-Rusafa. Al-Kindy College Medical Journal, 9(1), 54-59.
• Arli, S. K., Yıldırım, Z. (2017). The effects of basic first aid education on teachers’ knowledge level: A pilot study. International Journal of Caring Sciences, 10(2), 813-818.
• Bou-Karroum, L., El-Jardali, F., Jabbour, M., Harb, A., Fadlallah, R., Hemadi, N., Al-Hajj, S. (2022). Preventing unintentional injuries in school-aged children: A systematic review. Pediatrics, 149(6), 1–14. doi:10.1542/peds.2021-053852J.
• Brook, U., Boaz, M. (2003). Children hospitalized for accidental injuries: Israeli experiences. Patient Education and Counseling, 51(2), 177-182. doi:10.1016/s0738-3991(02)00192-1.
• Dağ, G. G. (2018). Are tomorrow’s teachers ready to save lives in cases of emergency. Elementary Education Online, 17(3): 1662-1671. doi:10.17051/ilkonline.2018.466413.
• Demirbilek, Ö., Ağahan, M. (2023). Öğretmenlerde İlk Yardım Öz Yeterliliğinin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(3), 1263-1270. doi:10.37989/gumussagbil.1320259.
• Göktaş, A. Bircan F. B. (2022). Sınıf öğretmenlerinin ilk yardım öz-yeterliklerinin ve ilk yardım bilgi düzeylerinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı. Çankırı.
• Kızıl, M., Üstünkarlı, N., Yıldız, Ş., Kurtel, K., Şemin, İ., Abacıoğlu, Y. H. (2018). İlkyardım bilgilerinin doğruluğu ve ilkyardım uygulamalarına etkisinin değerlendirilmesi. Hastane Öncesi Dergisi, 3(1), 15-30.
• Nayir, T., Uskun, E., Türkoğlu, H., Uzun, E., Öztürk, M., Kişioğlu, A. N. (2011). Isparta il merkezinde görevli öğretmenlerin ilkyardım bilgi düzeyleri ve tutumları. SDÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 18(4), 123-127.
• Onganlar, Y. H., Şahin, M., Onganlar, F. P., Şahin, H. H. K. (2019). Pediatride temel yaşam desteği. Journal of Health Sciences and Medicine, 2(4), 139-145. doi:10.32322/jhsm.612400.
• Orhan, S. İ., Aydın, A. (2020). Öğretmen adaylarının ilk yardım bilgi düzeyleri: Kastamonu Üniversitesi örneği. Kastamonu Education Journal, 28(4), 1657-1667. doi:10.24106/kefdergi.3798.
• Özlü, Z. K., Aras, G. U., İbrahim, Ö. Z. L. Ü., Apay, S. E., Avşar, G., Coşar, Z., ... Taşgın, A. (2022). Öğretmenlerin ilk yardım konusundaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Anatolian Journal of Health Research, 3(3), 139-143. doi:10.29228/anatoljhr.64990.
• Şahin, A., Ulukan, M. (2011). Karaman il merkezindeki beden eğitimi öğretmenlerinin ve sınıf öğretmenlerinin ilk yardım konusundaki bilgi düzeylerinin karşılaştırılması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.
• Sönmez, Y., Uskun, E., Pehlivan, A. (2014). Knowledge levels of preschool teachers related with basic first-aid practices, Isparta sample. Türk Pediatri Arşivi, 49(3), 238–246. doi:10.5152/tpa.2014.1581.
• Tadesse, F., Jemebere, W. (2022). Clinical Images and medical case reports knowledge of first aid measures and associated factors among governmental primary school teachers in Hawassa city, Southern Ethiopia. Journal of Clinical Images and Medical Case Reports, 3(3), 1764.
• TÜİK-Türkiye İstatistik Kurumu. (2023). İstatistiklerle çocuk. Haber Bülteni Sayı:49674. Erişim Tarihi: 02.03.2024, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Cocuk-2022-49674
• Younis, J. R., El-Abassy, A. (2015). Primary teachers’ first aid management of children’s school day accidents: Video-assisted teaching method versus lecture method. Journal of Nursing Education and Practice, 5(10), 60–69. doi:10.5430/jnep.v5n10p60.