COVID-19 Döneminde 0-6 Yaş Çocukların Ev Kazası Geçirme Durumu ve Annelerin Aldıkları Güvenlik Önlemleri

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 3, 436 - 445

Demet Sökün Ayaz , Suzan Yıldız

https://doi.org/10.46413/boneyusbad.1414832

Öz

Amaç: Bu çalışma COVID-19 döneminde 0-6 yaş çocukların ev kazası geçirme durumları ve annelerin aldıkları güvenlik önlemlerinin değerlendirilmesini amaçlamıştır.
Gereç ve Yöntem: Kesitsel-tanımlayıcı tipteki bu çalışma 01.06.2022-31.08.2022 tarihleri arasında İstanbul ili Esenler ilçesinde yaşayan, 0-6 yaş çocuğu olan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 113 anne ile yürütülmüştür. Veriler, Google Formlar aracılığıyla oluşturulan link ile internet ortamında elde edilmiştir. Verilerin toplanmasında, kişisel bilgi formu ve 0– 6 Yaş Çocuklarda Annenin Ev Kazalarına Yönelik Güvenlik Önlemlerini Tanılama Ölçeği kullanılmıştır.
Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 35.1 ± 5.4 idi. COVID-19 döneminde çocukların %77.9’unun ev kazası geçirdiği ve en sık düşmenin (%46.6) yaşandığı belirlendi. Annelerin ev kazaları güvenlik önlemleri tanılama ölçeği puan ortalamasının orta düzeyin altında (96.0 ± 27.8) olduğu belirlendi. Pandemi döneminde lise mezunu, geliri giderinden az, çocuk sayısı 4 ve üzeri olan, erkek çocuğa sahip ve kendilerine ait odası olan çocukların anneleri ile ev kazaları konusunda eğitim almayan annelerin ölçek puanları anlamlı derecede daha yüksek çıktı (p<0.05). Çocuğu ev kazası geçiren annelerin ölçek puanı daha yüksek iken (p<0.001), psikolojik destek ihtiyacı olanlar anlamlılık düzeyde artmıştı (p<0.001).
Sonuç: Pandemi döneminde ev kazalarının arttığı görülmüş, çocuğun bakımını üstlenenlere ev kazalarını önlemeye yönelik farkındalık kazandırmak için eğitimler yapılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, 0-6 Yaş Çocuk, Ev Kazaları, Anne, Güvenlik Önlemleri

Etik Beyan

Çalışma için İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Rektörlüğü Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Etik Kurulu Başkanlığı’ndan 23.05.2022 tarihinde 2022/144 no’lu onayı alınmıştır.

Destekleyen Kurum

Destekleyen Kurum Bulunmamaktadır

Teşekkür

Yok

Home Accident Situation of 0-6 Year Old Children and Safety Measures Taken by Mothers During COVID-19 Period

Öz

Aim: This study aimed to assess home accidents in children aged 0-6 and safety measures by mothers during the COVID-19 period.
Material and Method: Between 01.06.2022-31.08.2022, a cross-sectional descriptive study was conducted with 113 mothers in Istanbul's Esenler district, having children aged 0-6. Data were collected online via a Google Forms link. The data collection process involved the use of a personal information form and the Safety Measures Identification Scale for Mothers Regarding Home Accidents in 0-6 Year Old Children.
Results: Participants had a mean age of 35.1 ± 5.4 years. Findings revealed that 77.9% of children experienced home accidents during COVID-19, predominantly falls (46.6%). Mothers scored below the midpoint (96.0 ± 27.8) on the home safety scale. Higher scale scores were observed among mothers with a high school education, lower income, four or more children, male children, individual rooms, and without home accident training (p<0.05). Additionally, mothers of accident-prone children had higher scores (p<0.001), with increased need for psychological support (p<0.001).
Conclusion: During the COVID-19 pandemic, an increase in home accident rates has been observed. Training sessions should be conducted to raise awareness among caregivers about preventing such accidents.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, 0-6 Year Old Child, Home Accidents, Mother, Safety Measures

Kaynakça

• Alp, Ş., Ünal, S. (2020). Yeni koronavirüs (SARS-CoV-2) kaynaklı pandemi: Gelişmeler ve güncel durum. Flora Dergisi, 25(2), 111-120. doi: 10.5578/flora.69574
• Aydın, O., Hanalıoğlu, D., Ünal, B., Güngör, E., Kaynak, M. O., Yiğit, H., …, Teksam, Ö. (2022). What has changed in ınjury-related presentations during COVID-19 pandemic? A single-center experience from a pediatric emergency department. Turkish Archives of Pediatrics, 57(4), 453-458. doi: 10.5152/TurkArchPediatr.2022.22032
• Aydoğdu-Aslan, Z., Ateş, E., Set, T. (2019). Assessment of mothers’ measures against home accidents for 0–6-year-old children. Türk Pediatri Arşivi, 54(3), 149-156. doi: 10.14744/TurkPediatriArs.2019.64614
• Balcı E, Sezer L, Durmuş H. (2020). Corona günlerinde çocuklarda ev kazaları artışı. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, 14(5), 458-459.
• Baş, E., Ateşeyan, Y., Güngörmüş, Z. (2023). COVID-19 pandemi döneminde annelerin ev kazalarına yönelik aldıkları güvenlik önlemlerinin belirlenmesi. Gevher Nesibe Journal of Medical & Health Sciences, 8(3), 596-604. doi: 10.5281/zenodo.8207612
• Benderlioğlu E.,Akça H., Kurt F.,Çağlar Akça A., Yıldız Akçan L., Tümer M., … Şenel E. (2023). Accidental home ınjuries in children in the second wave of COVID-19: A single center experience. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, 17(6), 433-438. doi: 10.12956/tchd.1278016
• Büyük Tural, E., Çavuşoğlu, F., Teker, E. (2015). Sıfır altı yaş arası çocuğu olan annelerin ev kazalarına yönelik güvenlik önlemlerinin tanılanması. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(3), 17-22.
• Büyük Tural, E., Seferoğlu Güdek, E. (2020). Annelerin çocuklarının ev kazaları ile ilişkili güvenlik önlemlerini tanılaması. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(2), 201-206. doi: 10.47115/jshs.793194
• Chaffard-Luçon, M.P., Beltzer, N., Rigou, A., Claudet, I. (2022). Child defenestration: an unexpected collateral effect of the first COVID-19 lockdown! Archives De Pediatrie, 29(3), 249-252. doi: 10.1016/arcped.2022.01.012
• Claudet, I., Marchand-Tonel, C., Ricco, L., Houzé-Cerfon, C. H., Lang, T., Bréhin, C. (2020). During the COVID-19 quarantine, home has been more harmful than the virus for children!. Pediatric Emergency Care, 36(9), e538-e540. doi: 10.1097/PEC.0000000000002205.
• Çalışkan, B. S., Demir, D., Balcı, S. (2022). COVID-19 salgını sürecinde çocuklarda ev kazalarının belirlenmesi. Yozgat Bozok Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 3(3), 278-289.
• Çangı, H. (2009). Örnekleme Kuramı (3.baskı). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Yayınları
• Çınar, N. D., Görak, G. (2003). 0-6 yaş çocuklarda annenin ev kazalarına yönelik güvenlik önlemlerini tanılama ölçeğinin geliştirilmesi, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çocuk Forum Dergisi. 6(1), 22-27.
• Çiçek, B., Şahin, H., Erkal, S. (2022a). 0-6 yaş çocuğu olan ebeveynlerin ev kazalarına yönelik güvenlik önlemlerinin incelenmesi: COVID-19 salgın dönemi örneği. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(43), 212-230. doi: 10.46928/iticusbe.1053663
• Çiçek, B., Şahin, H., Erkal, S. (2022b). COVID-19 salgın döneminde 0-6 yaş grubu çocuklarda ev kazaları ve ilişkili faktörler: Türkiye örneği. Turkish Studies, 17(4), 769-784. doi: 10.7827/TurkishStudies.62033
• Demirköse, H., Yapar, D., Özkan, S. (2021). 0-6 yaş grubu çocuğu olan annelerin sağlık okuryazarlığı düzeyi ve çocukların ev kazası geçirme durumu ile ilişkisi. Sağlık ve Toplum Dergisi, 31(2), 74-82. doi: 10.35232/estudamhsd.991996
• Eldosoky, R. S. (2012). Home-related ınjuries among children: knowledge, attitudes and practice about first aid among rural mothers. Eastern Mediterranen Health Journal, 18(10), 1021-1027.
• Elmas, E. G., Durna, Z., Akın, S. (2020). Çocuğu olan annelerin ev kazalarına yönelik güvenlik önlemleri ve ilk yardım uygulamaları konusundaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. Journal Of Academic Research İn Nursing, 6(2), 267-279. doi: 10.5222/jaren.2020.38258
• Evgin, D., Çalışkan, Z. (2018). Çocuklarda görülen ev kazaları ve annelerin kazalardan korunmaya yönelik uygulamaları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(59), 671-678. doi: 10.17719/jisr.2018.2675
• Er, A., Kahraman Çetin, B., Ulusoy, E., Akgül, F., Günay, İ., Apa, H. (2023). Pediatric emergency department visits related to home accident in the era of COVID-19 pandemic. Çocuk Acil ve Yoğun Bakım Dergisi, 10(2), 84-89. doi: 10.4274/cayd.galenos.2022.26576
• Erdem, S. S., Bolu, F., Mayda, A. S. (2017). Annelerin ev kazalarına yönelik güvenlik önlemlerinin tanımlanması. Konuralp Tıp Dergisi, 9(2), 117-123. doi: 10.18521/ktd.304120
• Erkal, S. (2010). Identification of the number of home accidens per year ınvolving children in the 0-6 age group and the measures taken by mothers to prevent home accidents. Turkish Journal of Pediatrics, 52(2), 150-157.
• Gielen, A. C., Bachman, G., Badaki-Makun, O., Johnson, R.M., McDonald, E., Omaki, E., …, Shiels W. (2020). National survey of home ınjuries during the time of COVID-19: Who is at risk? Injury Epidemiology, 7(63), 1-4. doi: 10.1186/s40621-020-00291-w
• Güleryüz, O., Çolak, Ö., Güneysu, S. T., Fidancı, İ. (2021). The home accident cases applying to the pediatric emergency department during the COVID-19 Pandemic: What did the pandemic change?. Authorea, 1- 11.
• Gümüşgül, O., Aydoğan, R. (2020). Yeni tip koronavirüs-COVID-19 kaynaklı evde geçirilen boş zamanların ev içi rekreatif oyunlar ile değerlendirilmesi. Spor Eğitim Dergisi, 4(1), 107-114.
• Gündüz, G., Aytekin, A. (2015). Annelerin çocuklarını ev kazalarından korumaya yönelik tutumları ve etkileyen faktörler. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastanesi Dergisi, 5(3), 184-192. doi:10.522/ /buchd.2015.184
• İnce, T., Yalçın, S., Yurdakök, K. (2014). Çocukluk çağında ciddi kaza sıklığı ve risk faktörleri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 57, 173-82.
• Karatepe, T. U., Ekerbiçer, H. Ç. (2017). Çocuklarda ev kazaları. Sakarya Tıp Dergisi, 7(1), 69-73. doi: 10.31832/smj.306280
• Karatepe, T. U., Akış N. (2013). 0-6 yaş çocuklarda ev kazası geçirme sıklığı ve ilişkili faktörler. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 39(3), 165-168.
• Lafta, R., Al Shatari, S.A., Abass, S. (2013). Mothers' knowledge of domestic accident prevention involving children in Baghdad city. Qatar Medical Journal. 2013(2), 50-56. doi: 10.5339/qmj.2013.17.
• Masten, A. S., Mottı-Stefanıdı, F. (2020). Multisystem resilience for children and youth in disaster: Reflections in the context Of COVID-19. Adversity And Resilience Science, 1(2), 95–106. doi: 10.1007/s42844-020-00010-
• Özakar Akça, S., Çankaya, T., Aydın, Z. (2017). 0-6 yaş grubu çocuğu olan annelerin ev kazalarına yönelik güvenlik önlemlerini tanılama düzeyleri ve annelere verilen ev kazalarına yönelik eğitimin etkisi. Journal Of Contemporary Medicine, 7(1), 50-57. doi: 10.16899/gopctd.299084
• Özmen, D., Ergin, D., Şen, N., Çetinkaya Çakmakçı, A. (2007). 0-6 yaş grubu çocuğu olan annelerin ev kazalarına yönelik güvenlik önlemlerinin tanılanması. Aile ve Toplum, 3(12), 13-20.
• Rumhi, A., Awisi, H., Buwaiqi, M., Rabaani, S. (2020). Home accidents among children: A retrospective study at a tertiary care center in Oman. Oman Medical Journal, 35(1), e85. doi: 10.5001/omj.2020.03
• Tuygun, N., Karacan, C. D., Göktuğ, A., Çağlar, A. A., Tekeli, A., Bodur, İ., …, Akelma, Z. (2021). Evaluation of changes in pediatric emergency department utilization during COVID-19 pandemic. Archives De Pédiatrie, 28(8), 677-682. doi: 10.1016/j.arcped.2021.09.014
• Türkiye İstatislik Kurumu (TÜİK) (2022). İstanbul bölge müdürlüğü bilgi dağıtım. Adres dayalı nüfus kayıt sistemi veri tabanı.
• Üstündağ, A. (2023). COVID-19 Pandemi sürecinde annelerin çocuklarıyla ilişkisi ve ev kazalarına yönelik tedbir düzeyleri. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 359-371. doi:10.17336/igusbd.935132
• Yalaki, Z, Taşar, M. A, Kara, N, Dallar, Y. (2010). Sosyoekonomik düzeyi düşük olan ailelerin ev kazaları hakkında bilgi düzeylerinin ölçülmesi. Akademik Acil Tıp Dergisi, 9(3), 129-33. doi:10.4170/jaem.2010.95866
• Yiğit, D., Şayık, D., Açıkgoz, A., Mumcu, Ö. (2023). Pandemide annelerin ev kazalarına yönelik güvenlik önlemlerini tanılama ve ilk yardım öz-yeterlik durumlarının belirlenmesi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 31(6), 451- 460. doi: 10.17942/sted.1079094
• Yılmaz Kurt, F., Aytekin, A. (2015). 0-6 yaş grubu çocuklarda ev kazaları. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 2(1), 22-32.
• Yıldız, S., Bektaş, F. (2021). COVID-19 salgınının çocukların boş zaman etkinliklerinde yarattığı değişimin ebeveyn görüşleriyle değerlendirilmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 26(1), 99-122.
• Yorulmaz, D., Hisar, F. (2020). Kırsal bölgede 0-6 yaş çocuğu olan annelerin ev kazalarına yönelik aldıkları güvenlik önlemleri. Sağlık ve Toplum, 20(3), 103-109.
• Wong, T. W. K., Hung, J. W. S., Leung, M. W. Y. (2021). Pediatric domestic accidents during COVID-19 pandemic in Hong Kong. Surgical Practice. 25(3), 32-37. doi: 10.1111/1744-1633.12477