Garibu’l-Hadis Eserlerinde Geçen Garib Kelimeler Hakkında Bir İnceleme

Yıl 2012, Cilt: 2 Sayı: 2 - Cilt: 2 Sayı: 2, 97 - 119, 13.07.2016

Yusuf Akgül

Öz

Bu çalışmada, Hadis edebiyatı içerisinde özellikle şerh edebiyatı açısından önemli bir yeri bulunan “Garîbu’l-Hadîs” türü eserlerin muhtevasını oluşturduğu garîb kelime/cümle yapıları ele alınmıştır.Bunun için önce garîb ve Garîbu’l-hadîs kavramları incelenmiş ardından Garîbu’l-hadîs eserleri hakkında genel bilgi verilmiş sonra garîb kelimelerin özellikleri bakımından analizi yapılmıştır. Çalışma genel değerlendirmelerle sonuçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Garib, Garibu’l-Hadis, Hadis Edebiyatı

An examination on the “garip” words in the Garîbu’l-Hadis literature

Öz

In this article, it is dealt with the Gharib word/sentence structures that is make up the content of the books of “Gharibu’l-Hadith” type which occupies an important place in the Hadith literature, especially in terms of commentary of theHadith Literature. Thus firstly “Gharib” and “Gharibu’l- Hadith” concepts have been studied, then it is given general information about works of Gharibu’l-Hadith and finally gharib words are analyzed in terms of its features. This article has been concluded with generally assessments.

Anahtar Kelimeler

Gharib, Gharibu’lHadith, Hadith literature

Kaynakça

• Ahmed b. Hanbel, Musned, İstanbul: Çağrı yay. 1992.
• Akgül, Yusuf, Edebî Tür Olarak Garîbu’l-Hadîs (Kaynak-Metot-Muhteva Analizi), Basılmamış Doktora Tezi, Ankara, 2006.
• Arslan, Ali, Hadislerde Meseller, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 19 Mayıs Üniversitesi SBE, 1999)
• Bilgegil, M. Kaya, Edebiyat Bilgi ve Teorileri Belagat, Enderun Kitapevi, İst. 1989.
• Cahiz, el-Beyan ve’t-Tebyîn, [Thk. Fevzi Utavî], Beyrut, 1968.
• Dere, Ali, Rivayet Malzemesinde Toplumsal Değişimin İzleri, İslamiyat, C I, S. 2, 1998.
• Ebû ‘Ubeyd, Kasım b. Sellam elHerevî(Ö.224/838), Garîbu’l-Hadîs, Beyrut: Darül-Kütübi’l-İlmiyye, 1986.
• Görgün, Tahsin, İlahî Sözün Gücü: Varlık ve Bilgi Kaynağı Olarak Kur’an, İstan-e bul: Gelenek Yayıncılık, 2003.
• Görmez Mehmet, Sünnet ve Hadisin Anlaşılması ve Yorumlanmasında Metodoloji Sorunu. TDV, Ankara, 1997.
• Hâkim, el-Müstedrekale’s-Sahihayn, Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, ts.
• Hatîb Bağdâdî, el-KifâyeMa’rifeti Usuli İlmi’r-Rivâye(Thk: Ebu İshak İbrahim b. Mustafa), Mektebetu İbn Abbas, Mısır.
• Heysemî, Nuruddîn Ali b. EbîBekr, Mecmeu’z-Zevâid ve Menbu’l-Fevâid, Beyrut: Daru’l-Fikr, 2005.
• Hattâbî, Garîbu’l-Hadîs[Thk: Abdulkerim İbrahim el-Azbâvî], Mekke, 1422. İ.A.T.D.V.Y., İst. 1994.
• el-İsfahanî, Rağıb, Mufredâtelfâzi’lKur’an, Dımeşk: Daru’l-kalem, ts.
• Itr, Nureddin, Menhecu’n-nakd fî Ulûmi’l-Hadîs, Dımaşk: 1979.
• İbnKesîr,el-Bâisu’l-Hasis şerhuİhtisâri Ulûmi’l-Hadîs, [Şerh: Ahmed Muhammed Şakir, Talik: Nasıruddin Elbânî], Beyrut: 1951.
• İbnKuteybe,Garîbu’l-Hadîs, 1.basım, Beyrut: Daru’l-Kutubil-‘İlmiyye, 1988/1408.
• İbnMâce, Muhammed b. Yezid, Sunen, İstanbul: Çağrı yay., 1992.
• İbnManzûr, Lisânu›l-Arab, Beyrut: 1414/1994.
• İbnu’s-Salah, EbûAmr Osman b. Abdurrahmân eş-Şehrezûrî (577/643), Ulûmu’l-Hadîs, [Thk. Nureddin Itr], Dımeşk: 1986 /1406.
• Koçyiğit, Talât, Hadis Istılahları, Ankara: 1980.
• Muslim, b.Haccac, Sahih,[Thk: M. Fuad Abdulbaki] İstanbul: Çağrı yay, 1992.
• Özafşar, Mehmet Emin, Hadisi Yeniden Düşünmek Fıkhî Hadisler Bağlamında Bir İnceleme, Ankara: Ankara Okulu yay. 1998.
• Özpınar, Ömer, Hadis Edebiyatının Oluşumu, Ankara: Ank. Okulu Yay, 2005.
• Rafiî, Mustafa Sadık, TarihuÂdabi’lArab, Beyrut:Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 2001.
• es-Samerâî, Mehdi Salih, el-Mecâzfi’lBelâgati’l-Arabiyye, Daru’d-Da’va, Hama, ts.
• Suyutî, Celâluddin Abdurrahmân b. EbîBekr, Tedrîbu’r-Râvi fî Şerhi Takrîbu’n-Nevevî, Beyrut, 1996. Şihâb Kadâî, Musnedi Şihâb, Beyrut: erRisâle, 1986.
• Taberânî, el-Mu’cemu’l-Kebîr, Mektebetu’l-Ulumive’l-Hikem, Mevsıl, 1983.
• Zemahşerî, Carullah Muhammed b. Ömer, el- Faik Fî Garîbil-Hadîs, [Thk.: Muhammed Ebû’l-Fadl, Ali Muhammed el-Becavî] Kahire: Daruİhyai’l-Kutubi’lArabiyye, 1945–48/1364–67.
• Zeydan, Corci, Tarihu Âdâbi’l-Lügati’lArabiyye, Kahire: Daru’l-Hilal, ts.