Çocuklarda erken dönemde müzik ve sanatsal yeteneklerin tespiti ve geliştirilmesi üzerine

Yıl 2013, Cilt: 4 Sayı: 4 - Cilt: 4 Sayı: 4, 1 - 22, 13.07.2016

Bayram Akdoğan

Öz

Bütün güzel sanatlarda olduğu gibi, müzik sanatında da başarılı olmak için mutlaka erken yaşlarda bu alana yönelmek gerekmektedir. Bu sebeple birçok aile erkenden çocuğunu mûsikî sanatına yöneltmek ister. Ebeveynlerin ilk aklına gelen şey, çocuklarının bu alandaki kabiliyet, zekâ ve sanatsal duyarlılıklarıdır. Aslında bu bir eğitim konusudur, ancak günümüzde bazı velilerin, çocuklarına eğitim aldırmak için mûsikî hocalarına koşmaları, çocuklarının zekâ ve kabiliyetlerinin bu iş için elverişli olup olmadığı konusunda çokça soru sormaları üzerine, çocukların sanatsal yeteneklerinin tespiti konusu eğitimcileri düşündürmüş ve bu konuda çeşitli yazılar ele alınmıştır. Metot olarak bu alanda daha önce yazılmış olanlardan istifade ederek, günümüz şartlarını da göz önünde tutarak yeni çözüm yolları aramak zorunda olduğumuzu belirtmek istiyoruz. Konuya esaslı bir açıklık getirmek gerekmektedir. Öncelikle bu alandaki akademik bilgilerden yararlanarak ve alanın bir uzmanı olarak kendi düşünce ve yorumlarımızı ortaya koymak ve bu konudaki eksikliğin giderilmesine katkıda bulunmak istiyoruz. İşte bu çalışma böyle bir gereksinim sonucu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Müzik, Eğitim, Sanat, Çocukluk, Zeki, Çoklu zekâ.

In the detection and the development of the artistic and the musical skills of Children in early ages

Öz

In order to be successful in musical arts, as it is the case in all fine arts, it is fundamental to get into this field from early childhood. This is the reason why families, generally take necessary steps for their children as early as possible. The first thing that the parents want to find out is, whether their children have all required qualities in that area. In fact this is an educational matter. However, some parents have already been coming to pedagogues of music for their childrens music education and keep asking so many points about ability and intelligence of their children for musicale studies. As a methode in this study we decided to examine some articles and some books which are writed before on this field. Therefore, we have decided to put forward our sentiments and commentaire as an music academician deal with this topic in an article and provide reasonable comprehensive knowledges and solutions about the subject and contribute to this area. Key words: Music, Education, Art, Childhood, Intelligent mind, Multi Intelligent.

Anahtar Kelimeler

Music, Education, Art, Childhood, Intelligent mind, Multi Intelligent

Kaynakça

• Ahmet Muhtar, Muallim; “Dârü’l-Elhân Mecmuasý” (Dârü’l-Elhân Eðitim ve Öðretim Heyeti tarafýndan iki ayda bir neþredilen Dergi), Þehzâdebaþý, Evkâfý Ýslâmiyye Matbaasý, Ýstanbul, 1 Þubat 1340
• Akdoðan, Bayram; “Sanat, Sanatçý, Sanat Eseri ve Ahlâk”, A.Ü.Ý.Fakültesi Dergisi, Ankara 2001, s. 213-245.
• Akdoðan, Fatma Nur, Müziðin Ýletiþimdeki Rolü, Danýþman: Prof. Dr. Salih Akdemir, A.Ü. Sosyal Bilimler Enst. Ýslâm Tarihi ve Sanatlarý (Türk Din Mûsikîsi) Anabilim Dalý, Ankara 2013 (Basýlmamýþ Y. Lis. Tezi).
• Armstrong, Thomas; Multiple Intelligences In The Classroom, ASCD Publishing Alexandra, USA 2000.
• Aydoðan, Salih; Renklerle Müzik Eðitimi, Arkadaþ Yayýnlarý, 2010.
• Aydoðan, Salih; Pofuduk Tavþanla Ritm Alfabesi Öðreniyorum, Arkadaþ Yayýnlarý, 2012.
• Arslan, Ýbrahim; Kadý Abdulcebbar’da Kelâm Yöntemi, A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel Ýslâm Bilimleri Kelâm Anabilim Dalý, Danýþman: Prof. Dr. Ýlhami Güler, Ankara 2007, (Basýlmamýþ Doktora Tezi).
• Atalayer, Faruk; “Kültürel Öncü Yaratýcý Kiþilik”, Hacettepe Ün. 4. Ulusal Sanat Sempozyumu, Ankara 1994. Bildiriler Sorular Cevaplar, Kültür ve Turizm Bakanlýðý, Ankara 1988.
• Bozkurt, Nejat; Sanat ve Estetik Kuramlarý, 2. bs., Sarmal Yayýnevi, Ýstanbul 1995.
• Bümen, Nilay T.; Okulda Çoklu Zekâ Kuramý, 2. Bs., Pegem Yay., Ankara 2004. Campbell, Linda; Bruce Campbell and Dee Dickinson, Teaching and Learning Through Multiple Ýntelligences, Tucson Arizona, Zephyr Press, 1996.
• Çelebi, Ahmed Dr., Ýslâmda Eðitim Öðretim Tarihi, terc. Ali Yardým, Damla Yay., Ýstanbul 1976.
• Çetin, Ayhan; “Çocuk ve Gençlik Korolarý”, 1. Müzik Kongresi Bildiriler,14-18 Haziran 1988, Kültür ve Turizm Bakanlýðý Güzel Sanatlar Genel Müdürlüðü Yayýnlarý, Ankara 1988, s. 515-518.
• Çam, Nusret; Ýslâmda Sanat, Resim ve Mimarî, Ankara 1994.
• Devellioðlu, Ferit; Osmanlýca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Ankara 1980.
• Gardner, Howard; Frames of Mind: The Theory of Multiple Intelligences, New York: Basic Books, 1983.
• Gardner, Howard; Multiple Intelligences, The Theory in Practice. New York: Published by Basic Books, 1993 Gardner, Howard; Multiple Intelligences as a Partner in School Improvement, Educational Leadership 55, 1997, (1), 20-21.
• Gardner, Howard; Intelligence Reframed: Multiple Intelligences For The 21. Century. New York, NY: Basic Books, 1999.
• Göncü, Ýlknur Özal, “Okul Öncesi Eðitimde Müzik Eðitiminin Temel Sorunlarý”, Mayýs 2010 Cilt: 18 No: 2 Kastamonu Eðitim Dergisi, s. 355-362.
• Ýbn Faris, Ýbn Zekeriyya; el-Mekâyis fi’lLuða, Tahkîk: Þ. E. Amr, Beyrut 1994.
• Ýbn Manzur, Lisanu’lArab, Beyrut 1956. Ýsfahani, Raðýb, Müfredâtu Elfâzi’lKur’ân, Tahkîk: N. Maraþilî, Mýsýr, ts. Kýrýþoðlu, Olcay; Sanatta Eðitim (Görmek, Anlamak, Yaratmak), Eðitim Kitabevi, Ankara 1991.
• Kolukýrýk, Kubilay; Türk Müzik Tarihinde Dârü’l-Elhân, Orion Kitabevi, Kýrþehir 2012.
• Mülayim, Selçuk; Sanata Giriþ, 2. bs., Bilim Teknik yayýnevi, Ýstanbul 1994. Örnekleriyle Türkçe Sözlük, (Komisyon), M.E.B. Yayýnlarý, c.I-IV, Ankara 1996.
• Özbaydar Sabri, Belma, Güngör Erol, Psikoloji, M.E.B. Yayýnlarý, Ýstanbul 1976.
• Özbey, Çetin; “Zeki Olmanýn Sekiz Yolu: Çoklu Zekâ Kuramý”, Genç Geliþim, Mart 2006.
• Saban, Ahmet; Çoklu Zekâ Teorisi Ve Eðitim, Nobel Yay., Ankara 2001.
• Sami, Þemseddin; Kâmusu Türkî, Dersaadet 1317.
• Sami, Þemseddin, Temel Türkçe Sözlük, Sadeleþtirilmiþ ve geniþletilmiþ Kâmûs-ý Türki, Tercüman Yay., 1. bs., c. I-III, Ýstanbul 1985.
• San, Ýnci; Sanat ve Eðitim, 2. Bsk., Ankara Ün. Eðitim Bilimler Fak. Yayýnlarý, No: 151, Ankara 1985.
• Sungur, Nuray; Yaratýcý Düþünce, Evrim Yay., Ýstanbul 1997.
• Temiz, Ebru; “Okulöncesi Dönemde Müzik Eðitimi; Yaþanan Problemler ve Çözüm Önerileri”, Ulusal Müzik Eðitimi Sempozyumu Bildirisi, 26-28 Nisan 2006, Pamukkale Ünv. Eðt. Fak. Denizli.
• Tolstoy, Lev Nikolayeviç; Sanat Nedir?, Çev. Baran Dural, Þûle Yayýnlarý, Ýstanbul 1992 Turgut, Ýhsan; Sanat Felsefesi, Bilgehan Matbaasý, Ýzmir 1991.
• Usmanbaþ, Ýlhan; “Sanat ve Müzik Sorunlarýna Genel Bakýþlar”, 14-18 Haziran 1988, I. Müzik Kongresi.
• Ülgen, Gülten ve Fidan, Emel; Çocuk Geliþimi, 5. Bsk., M.E.B. Yayýnlarý 57, Ýstanbul 1989.
• Vedide Baha Pars, Hüsnü Cýrýtlý, Mithat Enç, Turhan Oðuzkan, Eðitim Psikolojisi, M.E.B. Basýmevi, Ýstanbul 1969.
• Vickers, Clinton; Çoklu Zekâ: Görüþmeler ve Makaleler, Çev: Meral Tüzel, BZD Yayýncýlýk, Ýstanbul 1999.
• Yalçýneli, Melih; “Üstün Zekânýn Dereceleri ve Özel Eðitim”, Sýzýntý Aylýk Ýlim Kültür Dergisi, Nisan 1998, Yýl: 20, Sayý 231.
• Yavuz, Kudret Eren; Eðitim- Öðretimde Çoklu Zekâ Kuramý Ve Uygulamalarý, Özel Ceceli Okullarý Yayýnlarý, Ankara 2001.
• Yolcu, Enver; Eðitimde Yaratýcýlýk Sorunu ve Sanat Eðitimi, Ýlköðretim ve Sorunlarý Sempozyumu, Abant Ýzzet Baysal Üniversitesi, 2-3 Mayýs 1995a, Bolu