Usûl-i Pezdevî sistematiğinde Hüsün-Kubuh

Yıl 2013, Cilt: 4 Sayı: 4 - Cilt: 4 Sayı: 4, 57 - 67, 13.07.2016

Vahap Ovacı

Öz

İslam hukukunda Allahın emrettiğinin hasen, yasakladığının kabih olduğu konusunda ihtilaf yoktur. İmam Pezdeviye göre fiillerde hüsün-kubuh zati olarak vardır ve bu akılla bilinebilir. Ona göre fiiller hüsün-kubuh açısından liaynihi ve li ğayrihi olmak üzere iki kısımdır. Fiillerdeki bu asıl-vasıf ayrımı onun usül sistematiğinde ve hüküm vermesinde etkili olmuştur.

Anahtar Kelimeler

İslam Hukuku, Hüsün-Kubuh, Akıl

Husn-Qubh in the System of Usul’ü Pezdevi

Öz

There is no dispute in Islamic Law in thatif Allah order anything is good and forbid anything is bad. According to Imam Pezdevi there are these lf goodness and these lf badness in the acts and these can be known by the mind. According to him there are two variety of the goodness and the badness: The self and then on self. This diferrance affect his sistematic and giving the rule.

Anahtar Kelimeler

Islamic Law, Goodness Badness, Intelligence

Kaynakça

• Abdulaziz Buhârî, Ahmed b. Muhammed, Keþfu’l-Esrâr ala Usûli’l-Pezdevî, (Beyrut: 1997).
• Bakillanî, Kadý Ebubekir Muhammed b. Tayyib, Kitabü’l-Beyan, (Beyrut: 1958).
• Bardakoðlu, Ali, “Hüsn ve Kubh Konusunda Aklýn Rolü ve Ýmam Mâturidî”, Erciyes Üni. Ýlahiyat Fak. Der., Sayý: 4, (Kayseri: 1987).
• Bilmen, Ömer Nasuhi, HukukýÝslamiyye ve IstýlahatýFýkhiyye Kamusu, (Ýstanbul: ts). Çelebi, Ýlyas, ‘‘Hüsün-Kubuh’’, D.Ý.A., (Ýstanbul: 1999).
• Çelebi, Ýlyas, ‘‘Klasik bir Kelâm Problemi: Hüsün ve Kubuh”, M.Ü. Ýlh. Fak. Dergisi, Sayý: 16–17, (Ýstanbul: 1998–1999).
• Debusi,Ebu Zeyd Ubeydullah b. Ýsa, Takvimu’lEdille fi Usûli’l-Fýkh, (Beyrut: t.s.).
• Gazzâlî, Ebu Hamid Muhammed b. Muhammed, el-MustasfâminUsûli’l-Fýkh, (Beyrut: 1413).
• Gözübenli, Beþir, ‘‘Ýslam Hukukunda Ýstihsanen Meþru Görülen Borç Ýliþkilerine Dair Bazý Mülahazalar, Ýslami Ýlimlerde Metodoloji(Usül) Meselesi’’, 3. Tartýþmalý Ýlmi Ýhtisas Toplantýsý, (Ýstanbul: 2009).
• Habbazi Celaluddin Ebi Muhammed Öme b Muhammed b. Ömer, (Mekke: 1422).
• Haydar Efendi, Büyük, Usûlü Fýkýh Dersleri, (Ýstanbul: t.s.).
• Mahmud Esad, Ýbnu’l-Emin,Telhis-u UsuliFýkh, (Ýstanbul: 2009).
• Medkur, Ýbrahim, el-Mucemu’l-Vecîz, (Mý- sýr: 1980).
• Nesefi, Ebu’l-Berekat Abdullah b. Ahmed Hafýzuddin, Keþfu’l-Esrâr Þerh-u Musannefale’l-Menarmea Þerh-i Nuri’lEnvarale’l-Menar, (Beyrut: ts.).
• Özdemir, Metin, Ýslam Kelâmýnda Kötülük Problemi, (Yayýmlanmamýþ Doktora Tezi), A.Ü.S.B.E., (Ankara: 1998).
• Semerkandi, Alauddin, Mizanu’l-Usül fi Netaici’l-Usül, (Kahire: 1997).
• Serahsi, Þemsul-Eimme, Usûlu’s-Serahsi, thk. Ebu’l-Vefa el-Afgani, (Beyrut: ts.).
• Seyyid Bey, Medhal, (Ýstanbul: 1333). Þaþi, Fakih Nizamuddin, Usulu’þ-Þaþi, (Beyrut: 2000).
• Taftazani, Sâdeddîn Mesûd b. Ömer b. Abdillah,Telvih, (Ýstanbul: 1310)