Kur’ân-ı Kerim’in öteki dinlere karşı tavrı

Yıl 2014, Cilt: 5 Sayı: 5 - Cilt: 5 Sayı: 5, 77 - 105, 13.07.2016

Mehmet Esgin

Öz

İnsan asıl itibariyle eşittir. Çünkü herkes bir ana bir babadan doğmuştur. İnsan aynı zamanda haklar ve kanuni sorumluluklar açısından da eşittir. Yüce Allah insanları sırf tanışsınlar, birbirleriyle irtibat kurup yardımlaşsınlar diye kardeşlik ve evlilik bağıyla bağlı kabile ve milletler halinde yaratmıştır. Kuran-ı Kerim, bu temel birlik açısından bütün dinler ve mensuplarına bakış algısını ortaya koyarak, bütün insanlığa hoşgörü düzeyini yüksek tutarak onlarla olumlu ilişkiler geliştirmede önemli rol oynamıştır. Kuranın bu toleranslı uygulamaları Müslümanların algı dünyasında Yahudi, Hıristiyan ve diğer din mensuplarına karşı bütünüyle olumlu bir yer tutmasını sağlamaktadır. Sonuç olarak, evrensel din geleneğinin aynı ortak halkalarını oluşturan Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslam, dünyanın barış içinde yaşamasını, yeryüzünde düzen ve huzurun sağlanmasını, ilahi iradeye en uygun hale gelmeye çalışmalıdır. Dünya barışını sağlamada, farklılıkları değil ortak noktaları öne çıkararak evrensel bir duygu ortaya koymalıdırlar.

Anahtar Kelimeler

Kur’an, Hoşgörü, Din, Ehl-i Kitap, İslam, Yahudilik, Hıristiyanlık.

Qur’anic Attittude to the other religions

Öz

Humans are equal because everyone is born from a single mother and father. At the same time, people are equal in terms of legal rights and responsibilities. Allah, the Almighty, created people and linked them by marriage into tribes and nations in order to let people to meet and to establish communication so that they can help each other. In terms of this essential unity, the Holy Quran has played an important role in the history of Islam by keeping a high level of tolerance in developing relationships with all religious traditions. Tolerant applications in the Quran make it possible for Muslims to perceive world of Jews, Christians and members of other religions in a more positive way. As a result, members of Judaism, Christianity and Islam, which keep the common core elements of the universal religion which enable people to live in peace on earth and to maintain the divine will, should try to become more harmonious members. In order to ensure peace in the world, the commonalities must be highlighted rather than the differences.

Anahtar Kelimeler

Quran, Tolerance, Religion, People of the Book, Islam, Judaism, Christianity

Kaynakça

• Adam, Baki. Yahudiliðin Hýristiyanlýða ve Ýslam’a Bakýþý, Ankara Ünv. Ýlahiyat Fak. Dergisi, 1997.
• Atasagun, Galip. Ebu’l-A’la Mevdudi ve Tefhimu’l Kur’an’da Dinler, Konya: 2003.
• Atalay, Orhan. Doðu-Batý Kaynaklarýnda Birlikte Yaþama, Gazeteciler ve Yazarlar Vakfý, Ýstanbul:1999.
• Alýcý, Mustafa. Müslüman Hýristiyan Diyalogu, iz yayýncýlýk Ýstanbul:2011
• Ateþ, Süleyman. “Cennet Kimsenin Tekelinde Deðildir” Ýslami Araþtýrmalar, c.3,say.1,Ankara: 1989.
• Aydýn, Mehmet. Müslümanlarýn Hýristiyanlara Karþý Yazdýðý Reddiyeler Ve Tartýþma Konularý, Konya:1989.
• Aydýn, Mehmet “Diyalog Açýsýndan Ýlahi Dinlerin Birbirine Yaklaþýmý”, Selçuk Üniversitesi Ýlahiyat Fakültesi Dergisi, sayý,10, Konya:2000.
• Aydýn, Mehmet. “Faraklit” Türkiye Diyanet Vakfý Ýslâm Ansiklopedisi, Ýstanbul: 1995.
• Aydýn, Mehmet. Hýristiyan kaynaklara Göre Hýristiyanlýk, Türkiye Diyanet Vakfý Yay. Ankara:1995.
• Aydýn, Mehmet. Ansiklopedik Dinler Sözlüðü, Konya:2005.
• Bedir, Ahmet. Kur’an-Kerim Atlasý, Ýstanbul: 2010.
• Bucaýlle, Maurýce. Kitab-ý Mukaddes, Kur’an ve Bilim, çev. Suat Yýldýrým, 2.bas. Türkiye Öðret. Vakfý yay. Ýzmir:1981.
• Bulaç, Ali. “Medine Vesikasýnda Dinler ve Topluluklar Arasý Diyalog” Diyalogun Dini ve Tarihi Temelleri, Ýstanbul: Iþýk Yay., 2006.
• Bulaç, Ali. “Medine Vesikasý” Yeni Ümit,sayý68,(Nisan–Mayýs-Haziran 2005.
• Bulaç, Ali. Bir Arada Yaþamanýn Mümkün Projesi: Medine Vesikasý”, Bilgi ve Hikmet, Kýþ-1994.
• Can, Ali. Kur’an’da Ehl-i Kitap’la Diyalog, Ankara Ünv. Sosyal Bilimler Enstitüsü Basýlmamýþ Doktora Tezi, Ankara: 2010.
• Canan, Ýbrahim. Peygamberin Ehl-i Kitap’ la Diyalogu”,Diyalogun Dini ve Tarihi Temelleri, Iþýk yay. Ýst. 2006.
• Çaðatay, Neþet. Ýslâm Öncesi Arap Tarihi ve cahiliye çaðý, Ankara:1971.
• Davut, Abdullahad. Tevrat ve Ýnci’e Göre Hz. Muhammed, çev. Nusret Çam, Nil, A.Þ,Ýzmir:1990.
• Draz, Muhammed Abdullah. Kur’an’ý Anlamaya Doðru, Çev. Salih Akdemir, Mim. Yay.1958.
• Draz, Muhammed Abdullah. ed-Din, Kuveyt, 1974.
• Ensari, FazlurRahman. Ýlimden felsefeden Dine, çev. Kemal Kuþçu, Nur Yay. Ankara: 1967.
• Elmalý, Abdurrahman. “Kur’an Çoðulculuk Temelinde Gayri Müslimlerle Dostluk” Harran Ünv. Ýlahiyat Fak. Sayý,5, Þanlýurfa:1999.
• Ebu Yusuf. Kitabu’ul Haraç, çev. Ali Özek, Ýstanbul:1973.
• Esgin, Mehmet. Kuran-ý Kerimde Ýslam Dýþý Dinler, Basýlmamýþ Yüksek Lisans Tezi Selçuk Ünv. Sos. Bil. Ens. Konya. 1990.
• Fazlur Rahman. Ana Konularýyla Kur’an, çev. Alparslan Açýkgenç, 6. bas., Ankara Okulu Yayýnlarý, Ankara, 2000.
• Güneþ, Abdurrahman. Toplumsal Bir Zorunluluk: Bir Arada Yaþamak, Fýrat Ünv. Ýlahiyat Fakültesi Dergisi 10,2, 2005.
• Güngör, Ali Ýhsan. Müslüman Hýristiyan Diyaloguna Güncel Yaklaþýmlar, Türkiye Dinler Tarihi Derneði Yayýnlarý,4,Ankara: 2004.
• Günay, Tümer. Biruni’ye Göre Dinler ve Ýslam Dini, Ankara: 1986.
• Güney Tümer, “Budizm” Türkiye Diyanet Vakfý Ýslâm Ansiklopedisi, Ýstanbul:1992.
• Gündüz, Þinasi. “Ýslam Öncesi Dönemde Ehl-i Kitab”,Kur’an-ý Kerim de Ehl-i Kitab, Ensar Neþriyat, Ýstanbul:2007.
• Gündüz, Þinasi. ”Sabiîlik” Türkiye Diyanet Vakfý Ýslâm Ansiklopedisi, Ýstanbul: 2008.
• Gündüz, Þinasi. Sabiiler Son Gnostikler, 2.Baský Vadi Yay. Ankara:1999. Gündüz, Þinasi. “Mecusilik” Türkiye Diyanet
• Vakfý Ýslâm Ansiklopedisi, Ankara: 2003.
• Gündüz, Þinasi. “Hanîflik” Din ve Ýnanç sözlüðü, Ankara: 1998.
• Gürbüz, Naim. Musevilerle 500. Yýl, Türk Musevilileri, Editör, Burçin Erol, Ankara: Kültür Bakanlýðý, 1992.
• Goldziher,I., “Ehl-i Kitap”. Ýslam Ansiklopedisi, Milli Eðitim Basýmevi, Ýstanbul: 1993.
• Hatemi, Hüseyin. “Ýslam’da Ýnsan Hakký ve Adalet Kavramý” Doðu ve Batý’da Ýnsan Haklarý, Ankara:1996.
• Hamidullah, Muhammed. Ýslâm Peygamberi çev. M. Sait Mutlu, Ýrfan yayýnevi, Ýstanbul:1966.
• Harman, Ömer Faruk. “Ýsa” Türkiye Diyanet Vakfý Ýslâm Ansiklopedisi, Ýstanbul: 2000.
• Izutsu, Toshihiko. Kur’an’da Allah ve Ýnsan, Çev. Süleyman Ateþ, Ankara: 1975.
• Ýbn-i Kesir, Ýsmail b. Ömer. Tefsir’ül-Kur’an’il Azim Çev. Bebir Karlýða. Bedrettin Çetiner, Çaðrý Yayýnlarý, Ýstanbul:1983.
• Ýmam-ý Malik, El-Muvatta, “Zekât” , Çev. Ahmet N. Büyükçýnar, Vecdi Akyüz, Ýstanbul:1994.
• -Ýnan, Abdulkadir. Eski Türk Din Tarihi, Ýstanbul:1976.
• -Kapar, M.Ali. “Hz. Peygamberin Müþriklerle Yaptýðý Bazý Anlaþmalar”, Selçuk Üniversitesi Ýlahiyat Fakültesi Dergisi, say. 2 Konya:1986.
• -Karaman, Hayrettin. Mustafa Çaðrýcý, Ý.Kâfi Dönmez ve Sadrettin Gümüþ, Kur’an Yolu Türkçe Meali ve Tefsiri, Diyanet Ýþleri Bakanlýðý Yay. Ankara: 2006.
• -Kaya, Remzi. “Ehl-i Kitap” Türkiye Diyanet Vakfý Ýslâm Ansiklopedisi, Ýstanbul:1996.
• -Kaya, Remzi. “Kur’ân-ý Kerim Ehl-i kitap Kavramlarý”, Kur’an-ý Kerim Ehl-i kitap, Ensar Neþriyat, Ýstanbul:2007.
• -Kelebek, Mustafa .“Ýslam Hukuk Felsefesi Açýsýndan Medine Vesikasý”, Cumhuriyet.Ünv.,Ýlahiyat Fak. Der., sy. 4, Sivas: 2000.
• -Kesler, M.Fatih. Kuran’da Yahudiler ve Hýristiyanlar, Ankara:19936.
• -Kesler, M.Fatih. Sabiîlik ve Sabiîler ”Diyanet Dergisi, IV,20,Nisan,Mayýs,Haziran:1988
• Kýlýç, Sadýk. “Medeniyetler Çokluðu Varoluþ Zenginliðimizdir ”Atatürk Üniversitesi Ýlahiyat Fakültesi, sayý.26 Erzurum:2006.
• Kitab-ý Mukaddes, Kitab-ý Mukaddes Þirketleri, Ýstanbul:1974.
• Kur’an- Kerim Ve Açýklamalý Meali, Türkiye Diyanet Vakfý Yay. Ankara:1993.
• Kutup, Seyit. Fizilal Kur’an, çev. Ý. Hakký Þengüller, Bekir Karlýða, M. Emin Saraç, Hikmet Yay.,Ýstanbul:1979.
• el Mevdudi, Ebu’l-A’la. Tefhimu’l Kur’an, çev. Muhammed Han Kayhani, Ali Ünal vd. Ýnsan yay. Ýstanbul:1987.
• Öztürk, Levent. Ýslam Toplumun ’da Hýristiyanlara Göre Hoþgörü Örnekleri(Ýlk Beþ Asýr), Sakarya Ünv. Ýlahiyat Fak. Der. 4, 2001. er Razi, Fahrettin. Tefsir-i Kebir (Mefatih’ülGayb)çev.
• Suat Yýldýrým, Lütfullah Cebeli, Sadýk Kýlýç, Sadýk Doðan, Ankara:1995.
• Sarýtoprak, Zeki. Ýslam Ýnancý Acýsýndan Nüzul-i Ýsa Meselesi, Çaðlayan Yayýnlarý, Ýzmir:1997.
• Þentürk, Recep. “Ýnsan Haklarý ” Türkiye Diyanet Vakfý Ýslâm Ansiklopedisi Ýstanbul:2000.
• Tabbara, Afif Abdül Fettah. Kur’an Açýsýndan Yahudi, Çev. Mehmet Aydýn, Ýstanbul: 1978.
• Topaloðlu, Bekir. “Din” Türkiye Diyanet Vakfý Ýslâm Ansiklopedisi, Ýstanbul:1994.
• Ünal, Mehmet. “Tefsir Kaynaklarýna Göre Hz. Ýsa’nýn Ölümü, Ref’i ve Nüzulü Meselesi”, Ýslamiyat, III, sayý, 4,2000.
• Vehbi, Mehmet. Hulasat’ül Beyan, Üçdal Neþriyat, Ýstanbul:1991.
• Yazýcý, Ýshak. Kur’an’a Göre Hz. Ýsa’nýn L_`c p_ Îfacfc ;s_nf_lch Silogf[lîhîh Tahlili” 19 Mayýs Üniversitesi Ýlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayý: 20-21, Samsun: 2005.
• Yazýr, Elmalý’lý Elmalý Muhammed Hamdi. Hak Dini Kur’an Dili, Ýstanbul:1Eser Neþriyat, 1971.
• Yýldýz, Muharrem. Kitab-ý Mukaddes ve Kur’ân-ý Kerim’de Âd-Semud ve Lût Kavimleri, Konya Selçuk Üni. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans tezi, Konya 1988.