İmam Zerkeşî'ye Göre Kur'ân'ı Kerîm'de Siyak Delaleti ve Yöntemleri

Yıl 2016, Cilt: 10 Sayı: 10, 37 - 50, 30.12.2016

Karim Farok Ahmed

Öz

Araştırmacı bu makalesinde,
Bedruddin ez-Zerkeşi’nin “el-Burhân fî Ulûmi'l-Kur'ân” adlı kitabında, modern
dil ve yöntemleri tenkidi sadedinde bu yöntemlerin köklerini açığa çıkarmaya ve
bu yöntemlerle ilgili gereksemelerin kökleştirilmesini veya yerleşmesini bir
yönden araştırmaya uğraşmış, diğer yönden ise, bu yöntemleri Kur’ân naslarının
üzerinde uyguladığımızda delaletini mümkün mertebe açıklığa kavuşturmak ve bu
sistemleri inceleyenler açısından hangisinin daha öncelikli olduğunu belirlemek
ve Zerkeşi’nin modern sistemlerle çelişen dil ve metin tenkidinde sarf ettiği
emeği izlemeye çalışmıştır.

Yazar bu makaleyi, Zerkeşi’nin siyak
ve delaletinin nassa nasıl etki ettiğine dair düşüncesine tahsis etmiş ve O’nun
pratik şekilde Kur’ân naslarındaki siyak tarzlarının etkisini açığa çıkarmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bağlam, Yöntem, Mana, Kur'ân, ez-Zerkeşî

Kaynakça

• Abdu’d-Dâim, Karim Farok Ahmed, “Vahdetu en-Nassi el-Kur’âni fî Tasavvuri el-İmâmi Bedri’d-Dîni ez-Zerkeşî”, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Dergisi, Sayı: 35, 2011.
• _____, Karim Farok Ahmed, Fâizud-Dâye, İlmu’d-Delâleti el-Arabiyyi, Dâru’l-fikri el-arabiyyi, Dımeşk 1996.
• _____, Karim Farok Ahmed, Muhammed Abdu’l-Muttalib, el-Belâğatu el-Uslûbiyye, Longmen, el-Kâhire 1994.
• Laynz, Cun, İlmu’d Delâle, trc: Mecîd Abdilhalîm el-Maşita, Câmi’a­tu’l-Basra, el-Basra 1980.
• _____, el-Lugatu ve’l Mana ve’Siyak, (trc: Abbâs Sâdık el-Vehhâb), Dâru’ş-Şuûnî es-Sekafiyye, Bağdâd 1987.
• Şelebî, Târık Sa’d, ed-Dersu et-Tatbikiyyu fî en-Nakdi el-Arabiyyi, Zahratu’l-Medâin, el-Kâhire 2001.
• _____, Târık Sa'd, Muhammed ve’l-Fethu Kırâ’atun fî Cemâliyyeti el-Beyâni el-Kur’âni, Dâru’l-Firdevs, el-Kâhire 2001.
• ez-Zerkeşî, Bedruddîn, el-Burhân fî Ulûmi’l-Kur’ân, (thk: Muhammed Mutevellî Mansûr), Dâru’t-turâs, Kahire 2008.