THE RELATIONSHIP BETWEEN MULTICULTURALISM AND RELIGIOUS ATTITUDES IN TEACHER CANDIDATES

Yıl 2021, Cilt: 20 Sayı: 20, 89 - 117, 31.12.2021

Fatma Nur Şengül

https://doi.org/10.51553/bozifder.994581

Cited By: 2

Öz

Multiculturalism has been one of the important areas that societies have discussed with globalization and migrations in the last century. The concept is defined as the existence of ethnic groups separately and their equal participation in economic and political life. Education is at the forefront of the demands of different ethnic groups that have increased with migration. It is thought that the positive perspective that multicultural education will bring to students and teachers will prevent conflicts in the society and increase harmony. Although the factors affecting the perspective on differences are very diverse, this study deals with whether the perception of multiculturalism differs according to demographic characteristics and religious attitude factors. Due to the migrations to Turkey in the last ten years, ethnic, language, religion, etc. Teachers, who are the occupational group that struggles most with the differentiation experienced in this sense, constitute the sample group of this study. In this context, a questionnaire including religious attitude and multiculturalism perception scales, due to the covid-19 pandemic, was applied online on 390 teacher candidates studying at faculties of education. Documentation and relational screening methods were used in the research. By using the snowball sampling method, the number of teacher candidates who could represent the universe were reached. As a result of the study, it was found that the teachers candidates’ perception of multiculturalism was high. In addition, it has been seen that while they look at religion, culture and thought differences positively, they look at linguistic differences negatively. It was observed that their religious attitudes were at a moderate level and they experienced the relationship with God dimension of religious attitude at the highest rate. It has also been observed that women have a higher perception of multiculturalism than men. Finally, it has been concluded that the perception of multiculturalism differs according to the class level, the perception of multiculturalism increases as the economic situation increases, and the perception of multiculturalism increases as the religious attitude increases. In the study, it was seen that the main hypothesis that the perception of multiculturalism would increase as the religious attitude increased was confirmed.

Anahtar Kelimeler

Multiculturalism, religious attitude, multiculturalism in teachers, religious attitude in teachers, religion and multiculturalism

Öğretmen Adaylarında Çokkültürlülük ve Dini Tutum İlişkisi

Öz

Çokkültürlülük son yüzyılda küreselleşme ve göçle birlikte toplumların tartıştığı önemli alanlardan birisi olmuştur. Kavram genel bir ifade ile farklı kültürel veya etnik grupların ayrı ayrı var olmaları, ekonomik ve politik yaşama eşit olarak katılmaları şeklinde tanımlanmaktadır. Göçle birlikte artan farklı etnik grupların taleplerinin başında ise eğitim gelmektedir. Çokkültürlü eğitimin öğrenci ve öğretmene kazandıracağı olumlu bakış açısının, toplum içerisinde yaşanan çatışmaların önüne geçeceği ve uyumu arttıracağı düşünülmektedir. Farklılıklara olan bakış açısını etkileyen etmenler çok çeşitli olmakla birlikte, bu çalışma demografik özellikler ve dini tutum faktörlerine göre çokkültürlülük algısının farklılaşıp farklılaşmadığını ele almaktadır. Türkiye’ye son on yılda yaşanan göçler sebebi ile etnik, dil, din vb. anlamda yaşanan farklılaşma ile en fazla yüz yüze gelen meslek gruplarından biri olan öğretmenler bu çalışmanın örnek grubunu oluşturmaktadır. Bu kapsamda eğitim fakültesinde öğrenim gören 390 öğretmen adayı üzerine dini tutum ve çokkültürlülük algı ölçeklerini içeren anket formu covid-19 salgını nedeniyle online olarak uygulanmıştır. Araştırmada metot olarak dokümantasyon ve ilişkisel tarama yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Kartopu örneklem yöntemi kullanılarak evreni temsil edebilecek sayıda öğretmen adayına ulaşılmıştır. Çalışmanın sonucunda öğretmen adaylarının çokkültürlülük algılarının yüksek olduğu, din, kültür, düşünce farklılıklarına olumlu baktıkları, dilsel farklılıklara olumsuz tavır takındıkları, dini tutumlarının orta seviyede olduğu, dini tutumun Tanrı ile ilişki boyutunu en yüksek oranda yaşadıkları, kadınların erkeklere oranla çokkültürlülük algılarının daha yüksek olduğu, sınıf düzeyine göre çokkültürlülük algısının farklılaştığı, ekonomik durum ve dini tutum arttıkça çokkültürlülük algısının da arttığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Çalışmada dini tutum arttıkça çokkültürlülük algısının artacağı ana hipotezinin doğrulandığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Çokkültürlülük, dini tutum, öğretmenlerde çokkültürlülük, öğretmenlerde dini tutum, din ve çokkültürlülük

Kaynakça

• Aktoprak, Ayten vd. “Attitudes of primary school teachers toward multicultural education”. Quality & Quantity 52 2017, 1-14.
• Arslan, Aysel - Çalmaşur, Hilal. “İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin çokkültürlü eğitim tutumları ve demokratik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi”. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi 34 (2017), 90-109.
• Ayaz, Mehmet Fatih. “Çokkültürlülük Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması.” Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 15/57 (2016), 463-471.
• Bulut, Merve - Sarıçam, Hakan. “Okul Öncesi Öğretmen ve Öğretmen Adaylarında Çokkültürlü Kişiliğin Çokkültürlü Eğitim Tutumları Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi”. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 6/1 (2016), 295-322.
• Canatan, Kadir. Avrupa’da Müslüman Azınlıklar. İstanbul: İnsan Yayınları, 1995.
• Cırık, İlker. “Çokkültürlü Eğitim ve Yansımaları”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 34 (2008), 27-40.
• Çetinkaya, Yalçın. Reklamcılık. Ankara: Ağaç Yayınları, 1992.
• Çoban, Aysel Esen vd. “Öğretmen Adaylarının Kültürel Farklılıklara Yönelik Bakış Açılarının Çeşitli Demografik Değişkenlere Göre İncelenmesi”. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi 10/1 (2010), 125-131.
• Damgacı, Fadime ve Aydın, Hasan. “Akademisyenlerin Çokkültürlü Eğitime İlişkin Tutumları”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 12/45 (2013), 325-341.
• Demir, Semra - Başarır, Fatma. “Evaluation of Pre-Service Teachers’ Opinions of Multicultural Education”. IIB International Refereed Academic Social Sciences Journal 4/9 (2013), 1-30.
• Demir, Semra. “Çok Kültürlü Eğitimin Erciyes Üniversitesi Öğretim Elemanları İçin Önem Derecesi”. Turkish Studies 7/4 (2012), 1453-1475.
• Deniz, A. Çağlar. “Eğitimli Gençliği Anlamada Yeni Bir Tipoloji Önerisi: Cool Gençlik”. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 5/2 (2012), 115-139.
• Doytcheva, Milena. Çokkültürlülük. çev. Tuba Akıncılar Onmuş. Ankara: İletişim Yayınları, 2020.
• Freyer, Hans. Din Sosyolojisi. çev. Turgut Kalpsüz. Ankara: Doğu Batı Yayınları, 2013.
• Gay, Geneva. A Synthesis of Scholarship in Multicultural Education. Urban Monograph Series. North Central Regional Educational Lab. 1994.
• Giddens, Anthony - Sutton, Philip W. Sosyoloji. çev. E. Arzu Kayhan. İstanbul: Kırmızı Yayınları, 8. Basım, 2019.
• Güngör, Sabri vd. “Öğretmen Adaylarının Çokkültürlülüğe İlişkin Tutumları”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 17/66 (2018), 816-837.
• Karaca, Mehmet. “İnternet Gençliği: Yeni Bir Gençlik Tiplemesi Denemesi”. e-Journal of New World Sciences Academy 2/4 (2007), 419-438.
• Karaçam, Mustafa Şahin - Koca, Canan. “Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Çokkültürlülük Farkındalıkları”. Hacettepe Journal of Sport Sciences 23/ 3 (2012), 89–103.
• Kaya, Mevlüt. Din Eğitiminde İletişim ve Dini Tutum. Samsun: Etüt Yayınları, 1998.
• Kökcü, Hamza. Üniversite Öğrencilerinde Aile İçi Dini Aktiviteler Dini Tutum ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişki. İstanbul: Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• Kur’an-ı Kerim ve Açıklamalı Meali. çev. Hayrettin Karaman vd. Ankara: Diyanet Vakfı Yayınları, 7. Basım, 2011.
• Lasch, Cristopher. Narsizim Kültürü. çev. Ümit Hüsrev Yolsal. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, 2006.
• Ok, Üzeyir. “Dini Tutum Ölçeği: Ölçek Geliştirme ve Geçerlik Çalışması”. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 8/2 (2011), 528-549.
• Özmen, Nebile. Çokkültürlü Toplumda Sosyal Entegrasyon ve Din. İstanbul: Çamlıca Yayınları, 2012.
• Parekh, Bhikhu. Çokkültürlülüğü Yeniden Düşünmek, Kültürel Çeşitlilik ve Siyasi Teori. çev. Bilge Tanrıseven. Ankara: Phoenix Yayınevi, 2002.
• Saygılı, Gizem. “Gençlerin Çokkültürlü Yeterlik Algıları”. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 24/2 (2020), 277-288.
• Şengül Fatma Nur – Aydınalp Halil. “Yeni Bir Gençlik Tipolojisi ve Ölçek Denemesi: Hedonist Gençlik”. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi 1/50 (2021), 124-138.
• Şengül, Fatma Nur. Gençlik Hedonizm ve Din. Ankara: Akademisyen Yayınevi, 2020.
• Taylor, Charles vd. Çokkültürlülük Tanınma Politikası. çev. İlknur Özdemir. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1996. Uysal, Veysel. Din Psikolojisi Açısından Dini Tutum, Davranış ve Şahsiyet Özellikleri. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Vakfı Yayınları, 1996.
• Ünlü, İhsan - Örten, Hakan. “Öğretmen Adaylarının Çokkültürlülük ve Çokkültürlü Eğitime Yönelik Algılarının İncelenmesi”. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi 21 (2013), 287-302.
• Ünver, Günay. Din Sosyolojisi. İstanbul: İnsan Yayınları, 2017.
• Wilson, Bryan. “Sekülerleşme”. çev. Ali Bayer. Sekülerleşme Klasik ve Çağdaş Yaklaşımlar. ed. M. A. Kirman - İ. Çapçıoğlu. 9-24. Ankara: Otto, 2015.
• Yazıcı, Fatih vd. “Tarih Öğretmenlerinin Çokkültürlülük ve Yurtseverlik Tutumları Arasındaki İlişki”. Turkish Studies 11/9 (2016), 947-964.