The Analysis of Information Levels of Haemodialysis Patients About Sufficient Dialysis and Training These Patients in This Topic

Yıl 2013, Cilt: 3 Sayı: 3, 36 - 43, 01.09.2013

Sevil Biçer Filiz Şahin Özkan Sarıkaya

Öz

Objective: This study was performed in order to determine the information levels of haemodialysis patients about sufficient dialysis and to train them.
Methods and Materials: This study was performed over 56 patients, taking haemodialysis treatment in a hospital in a city centre, who accepted the study. The data were acquired through a questionnaire which was formed according to the related literature. The acquired data were assessed in SPSS 16.0 software and tested with percentage calculation, frequency and Wilcoxan sign test. After the assessment of the data, the needs of patients were determined and visual brochures to be used during the training of patients were prepared according to this. Each individual was trained during haemodialysis by using one to one interview technique. A month later after the training, a final test was applied to the patients.
Results: Upon our analysing the information levels of the patients about the factors effecting the sufficient haemodialysis, most of the patients stated that the care of catheter/fistula effects the number of dialysis during a week and the period of dialysis effects the sufficient dialysis. After the traning of these patients, they stated that many factors such as coagulation in the dialyzer, the type of used dialyzer, the speed of pomp, poor injection, use of drugs, watching the diet, taking the blood samples at the right time with the right technique could effect this, as well and a meaningful increase in the level of information of the patients was detected (p <0,05).
Conclusion: It was detected that haemodialysis patients didn’t have enough information about many factors effecting dialysis; yet, after the training, there occurred a meaningful increase in the level of information of the patients.

Anahtar Kelimeler

Haemodialysis, Knowledge, Training

HEMODİYALİZ HASTALARININ YETERLİ DİYALİZ HAKKINDA BİLGİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ VE BU KONUDA EĞİTİLMESİ

Öz

Amaç: Bu çalışma, hemodiyaliz uygulanan hastaların yeterli diyaliz hakkında bilgi dü- zeylerini saptayarak eğitim gereksinimlerini belirlemek ve bu konuda eğitmek amacı ile yapıldı.
Gereç ve Yöntemler: Araştırma bir il merkezinde bulunan eğitim ve araştırma hastane- sinde hemodiyaliz tedavisi alan ve araştırmayı kabul eden 56 hasta üzerinde yapılmıştır. Veriler ilgili literatür doğrultusunda oluşturulan anket formu ile toplandı. Toplanan veri- ler SPSS 16.0 programında değerlendirilerek yüzdelik hesaplama, frekans ve Wilcoxan işaret testi yapılmıştır. Veriler değerlendirildikten sonra hastaların gereksinimleri belir- lenmiş ve bu doğrultuda hastalara eğitim esnasında kullanmak üzere görsel broşürler oluşturulmuştur. Her bir bireye hemodiyaliz esnasında birebir görüşme tekniği kullanıla- rak eğitim verilmiştir. Eğitimden bir ay sonra hastalara son test uygulanmıştır.
Bulgular: Hemodiyaliz hastalarının yeterli diyalizi etkileyen faktörler hakkında bilgi dü- zeyleri incelendiğinde; eğitim öncesi büyük bir çoğunluğu katater/fistül bakımının, haf- tada girilen diyaliz sayısı ve diyaliz süresinin yeterli diyalizi etkilediğini belirtmiştir. Has- talara verilen eğitim sonrası hastalar yeterli diyalizi etkileyen faktörlerden diyalizörde pıhtılaşma, kullanılan diyalizörün cinsi, pompa hızı, zayıf giriş yolu, ilaç kullanımı, diyete uyum, kan örneklerinin doğru zamanda ve doğru teknikle alınması gibi birçok faktörün- de etkilediğini belirtmiş ve eğitim öncesine göre eğitim sonrası bilgi düzeyinde anlamlı bir artış olduğu saptanmıştır (p <0,05)
Sonuç: Hemodiyaliz hastalarının diyalizi etkileyen pek çok faktör hakkında yeterince bilgi sahibi olmadığı ancak eğitim sonrası bilgi düzeylerinde anlamlı bir artış olduğu saptan- mıştır.

Anahtar Kelimeler

Hemodiyaliz, Bilgi, Eğitim

Kaynakça

• Nissenson AR, Fine RN. Klinik Diyaliz. Çeviri Editörü: Akoğlu E. Güneş Tıp Kitapevleri, 4.Baskı, Ankara 2009: 927Schrier RW. Nefroloji El Kitabı. Çeviri Editörü: Süleymanlar G. Güneş Tıp Kitapevleri, 6. Baskı, Ankara 2007: 187-9
• Sever MS. Son Dönem Böbrek Yetmezliğinde Tedavi Seçenekleri. Türk Böbrek Vakfı Yayınları, İstanbul 1997: 10Oygar D, Altıparmak MR, Apaydın S, Pekpak M, Erek E, Serdengeçti K. Hemodiyaliz hastalarında yaşam süresi ve yaşam süresini etkileyen faktörler. Türk Nefroloji Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi 2003; 12 (1): 52-60.
• Türk Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Hemşireleri Derneği Yayınları-5. Hemodiyaliz Hemşireliği Uygulamaları. Özlem Grafik Matbaacılık, Baskı, İstanbul 2012: 23-7.
• Kalender B, Erdoğan MS, Şengül E, Serdengeçti K, Erek E, Yılmaz A. Hemodiyaliz hastalarında beslenme durumu ve diyaliz yeterliliği arasındaki ilişki. Cerrahpaşa Tıp Dergisi 2002; 33(4): 223-30.
• Çamsarı T. Diyaliz Yeterliliği. Hemodiyaliz Hekimi El Kitabı, Erciyes Üniversitesi Matbaası, Kayseri 1997; 109Süleymanlar G, Seyahi N, Altıparmak MR, Serdengeçti K. Türkiye’de renal replasman tedavilerinin güncel durumu: Türk nefroloji derneği kayıt sistemi 2009 yılı rapor özeti. Turk Neph Dial Transpl 2011; 20 (1): 1-6.
• Ovayolu N, Uçan Ö, Pehlivan S, Yıldızgördü E. Hemodiyaliz hastalarının tedaviye ve diyete uyumları ile bazı kan değerleri arasındaki ilişki. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2007; 2(4): 93-100. 43 Akça NK, Doğan A. Hemodiyaliz hastalarının diyaliz sonrası yaşadığı sorunlar ve evde bakım gereksinimleri.