KRONİK HASTA ÇOCUKLARA BAKIM VERENLERİN BAKIM VERME YÜKÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ Evaluation of Caregiving Burden in Caregivers of Children with Chronic Illness

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 3, 46 - 53, 16.09.2018

Esra Türe , Abdullah Yazar Fatih Akın Adem Aydın

Öz

ÖZET

Amaç: Çocuk acil kliniğimize başvuran kronik hastalığı olan çocukların bakım verenlerinin epidemiyolojik özelliklerini

ve bakım verme yükünü araştırıp, bunlar arasındaki ilişkiyi değerlendirmeyi amaçladık.

Gereç ve Yöntem: 18 yaş altında, kronik hastalık nedeni ile takip edilen 105hastanın bakım vereni çalışmaya

dahil edildi. Bakım verenlerin yaşadığı stresi değerlendirmek amacıyla Zarit Bakım Verme Yükü Ölçeği (ZBYÖ)

kullanıldı.

Bulgular: ZBYÖ puanları 24–83 arasında değişmekte olup ortalama 47,64±15,31 olarak bulundu. Bakım verenlerin

%68,6’sı (n=72) ilk öğretim, %20’si (n=21) orta öğretim, %9,5’i (n=10) yüksek öğretim mezunu idi. Sadece

%1,9’u (n=2) okuma yazma bilmiyordu. Bakım verenlerin %96,2’si (n=101) evli, %3,8’i (n=4) bekar idi. Bakım

verenlerin meslekleri incelendiğinde en sık %86,7’sinin (n=91) ev hanımı olduğu görüldü; bunu öğretmen,

devlet memuru, hemşire ve serbest meslek mensupları izliyordu. Bakım yükü ile bakım verenlerin yaş grupları

incelendiğinde, 40 yaş üzerinde olan 21 bakım verenin 13’ü (p= 0,001) ağır derecede yüke, 18-25 yaş arasındaki

25 bakım verenin 14’ü istatistiksel anlamlı olarak (p= 0,001) hafif derecede yüke sahip idi. Bakım verenlerin

gelir düzeyi incelendiğinde; ağır derecede yüke sahip 41 hastanın 19’u istatistiksel anlamlı olarak 1000 TL’nin

altında gelire sahip idi (p= 0,004). Hastane ziyaret sayıları incelendiğinde; yılda 5’den az hastane ziyareti olan

34 hastanın bakım vereninin 33’ü (p= 0,001) hafif yüke, yılda 10’dan fazla hastane ziyareti olan 25 hastanın

bakım vereninin 16’sı (p= 0,001) istatistiksel olarak anlamlı ağır yüke sahip idi.

Sonuç: Bakım verenlerinin bakım verme yüklerini belirlemek, yaşadıkları güçlükleri tanımlamak, gerekli sosyal

ve ekonomik desteği sağlamak, yaşam kalitelerini artırmak hastaların daha kaliteli hizmet alması için gereklidir.

Anahtar Sözcu¨kler: Bakım veren; Bakım verme yükü; Kronik hastalık

ABSTRACT

Objective: We aimed to evaluate epidemiological characteristics and caregiving burden of caregivers

of children with chronic illness who referred to our pediatric emergency department and evaluate the

relationship between them.

Material and Methods:Caregivers of 105 patients under 18 years of age who were followed for any chronic

disease were included in the study. Zarit Burden Interview (ZBI) was used to assess the stres experienced by

caregivers.

Results: The mean scores of ZBI were ranged from 24 to 83, with a mean of 47,64 ± 15,31. 68.6% (n = 72) of

the caregivers were primary school graduates, 20% (n = 21) of secondary school graduates and 9.5% (n = 10)

of higher education graduates. Only 1.9% (n = 2) were illiterate. 96.2% (n = 101) were married and 3,8% (n =

4) of single. When the professions of caregivers were examined, it was seen that 86.7% (n = 91) of them were

housewives, followed b yteachers, government officials, nurses and self-employed people. When the age

groups of caregivers according to the degree of careburden were examined, while 13 of the 21 caregivers over

40 years old (p= 0,001) and burdened severe, 14 of the 25 caregivers in the18-25 age group were burdened

mild (p= 0,001). Income levels of caregivers were evaluated and 19 of the 41 patients with severe burden

were found to have an income less than 1000 TL which was statistically significant (p= 0.004). The number of

hospital visits revealed that; 33 of 34 patients with less than 5 per year hospital visit had a mildburden (p=

0.001) and 16 of 25 patients with more than 10 per year hospital visit had severe burden (p= 0.001).

Conclusion: Determining caregiver burden of caregivers, identifying the difficulties they experience, providing

necessary social and economic support, increasing quality of life is necessary for patients to receive beter

quality services.

Keywords: Caregivers; Caregiver burden; Chronic illness

Anahtar Kelimeler

KRONİK HASTA ÇOCUKLARA BAKIM VERENLERİN BAKIM VERME YÜKÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ Evaluation of Caregiving Burden in Caregivers of Children with Chronic Illness

Kaynakça

• Esra TÜRE, Abdullah YAZAR , Fatih AKIN, Adem AYDIN [e-mail]