Rusya- İran Enerji İşbirliği “Kapsamlı Ortak Eylem Planı” Sonrası Değişen Dengeler”

Yıl 2018, Cilt: 10 Sayı: 18, 75 - 92, 31.03.2018

Ayşegül Ketenci

Öz

Nükleer kapasite, globalleşen dünyada hızla artan enerji ihtiyacının karşılanması ve askeri alanda güçlü olabilmek için vazgeçilmez bir araçtır. Rusya, İran’ın nükleer gelişimine belirli şartlar ve kısıtlamalar dahilinde yardımda bulunmaktadır. 2015’te “Kapsamlı Ortak Eylem Planı”nı imzalayan İran’ın 10 yıl boyunca nükleer silah üretimi durdurulmuş ancak sivil nükleer gelişiminin de önü açılmıştır. Anlaşma tam anlamıyla uygulamaya koyulduğunda, İran dünya pazarlarına önemli bir petrol-doğalgaz ihracatçısı olarak çıkabilecektir. İmzalanan anlaşma sonrası Rusya ve İran rakip mi olacak yoksa işbirliği içinde mi kalacak sorusunun cevabı bölgesel ve küresel birçok dengeyi etkilemektedir.

Anahtar Kelimeler

Enerji İşbirliği, Rusya, İran, Nükleer

Kaynakça

• Ahmet Ertay, “İran ile Varılan Nükleer Uzlaşma”, Avrasya İnceleme Merkezi, Blog No: 2015/11, s 2-7
• http://avim.org.tr/Blog/IRAN-ILE-VARILAN-NUKLEER-UZLASMA
• Arka Biswas, “Iran Deal, NPT and the Norms of Nuclear Non-Proliferation”, The Diplomat, (2016)
• http://thediplomat.com/2016/02/iran-deal-npt-and-the-norms-of-nuclear-nonproliferation/
• Erdem Denk, “Bir Kitle İmha Silahı Olarak Nükleer Silahların Yasaklanmasına Yönelik Çabalar”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, c. 66, s. 3 (2011): 98.
• Eric R. Terzuolo, “How the Iran Deal Erodes the Nonproliferation Treaty?” The National Interest, (2015)
• http://nationalinterest.org/feature/how-the-iran-deal-erodes-thenonproliferation-treaty-13492
• Gawdat Bahgat, “Nuclear Proliferation: The Islamic Republic of Iran”, Iranian Studies c. 39, s. 3, (2006): 309-310.
• Ian Bolton, “Putin, Trump and the JCPOA”, Project Alpha- Centre for Science and Security Studies King’s College London (2017)
• http://projectalpha.eu/putin-trump-and-the-jcpoa-2/
• Jahangir Karami, “Iran and Russia in Post JCPOA Era”, Iran Review, (2016)
• http://www.iranreview.org/content/Documents/Iran-and-Russia-in-PostJCPOA-Era.htm
• Mark Fitzpatrick, The Iranian Nuclear Crisis: Avoiding worst-case outcomes, The Adelphi Papers, University of Connectiut (2010): 16-17.
• Mustafa Kibaroğlu, “İran bir Nükleer Güç mü Olmak İstiyor?”, Bilkent Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Avrasya Dosyası-İran özel Sayısı, c. 5, s. 3 (1999): 280.
• Nansi Paulraj, “The JCPOA and Changing Dimensions of the Russia-Iran Relations”, Contemporaray Review of the Middle East, c. 3, s. 1 (2016): 103104