IMF’NİN DEĞİŞİM SÜRECİ: 2008 FİNANS KRİZİ SONRASI DÖNÜŞÜM VE YENİDEN YAPILANMA*

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 12, 53 - 61, 22.08.2017

İlhan Eroğlu , Hilal Şeker , Baki Demirel

Öz

Uluslararası
ekonomik işbirliğini kurmak ve güçlendirmek, uluslararası ticareti
kolaylaştırarak dengeli büyümeyi gerçekleştirmek ve ödemeler dengesine ait
problemleri çözmek amacıyla oluşturulan Uluslararası Para Fonu (IMF)’nun
küresel gelişmelere paralel olarak, zaman içinde ülkelerin ekonomik sorunlarını
çözümleme adına üstlendiği rol de değişmiştir. Kuruluşunda üye ülkelerde kur
istikrarını sağlamak ve daha çok ödemeler dengesi problemlerini çözümleme
amaçlı politikalar uygulayan IMF'nin, özellikle Bretton Woods sabit döviz kurları
sisteminin sona ermesiyle birlikte, üstlendiği rolünde önemli değişmeler
olmuştur.  Özellikle 1980 sonrasında
iktisadi sorun yaşayan ülkelere yönelik yazmış olduğu istikrar programı
reçeteleri ile etkinliğini git gide artıran IMF, küreselleşme sürecine bağlı
olarak yaşanan finansal krizlerde kendini kriz yöneticisi olarak görmüştür. Bu
çalışmanın amacı; küresel, bölgesel ve ulusal düzeyde değişen iktisadi şartlara
bağlı olarak, IMF'nin kuruluşundan bu güne yeniden yapılanma ve dönüşüm ve
özellikle 2008 Finans Krizi sonrası gelişmeler ve devamında karşılaşılan Avrupa
borç krizi ekseninde IMF’nin politika yapıcısı rolündeki değişimi üzerine bir
değerlendirme yapmak, değişimi gerekli kılan küresel gelişmeleri göz önünde
bulundurarak IMF'nin yeni rolünün kriz öncesi ve sonrası istikrarsızlıkları
önlemedeki işlevini incelemektir. Yapılan çalışmada IMF kuruluşundan bu güne
görev tanımlamasında ve görev alanlarında önemli değişimler yaşadığı, istikrar
programları şeklinde yürüttüğü bazı politikalara yapılan eleştiriler
çerçevesinde ve önemli politika değişikliğine gittiği gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

IMF, 2008 Krizi

Kaynakça

• KAYNAKÇA Arora, V., (2016) Five Lessons from a Review of Recent Crises Programe, (https://blog-imfdirect.imf.org/2016/07/11/five-lessons-from-a-review-of-recent-crisis-programs/). Erişim Tarihi:30.10.2016 Bayraktutan, Y.,(2002). Özkaya H. IMF İstikrar Politikalarının Doğu Asya'da Ekonomik Performans Sonuçları, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (3), 1-18
• Chossudovsky, M. (1993). Yapısal Uyum Programı ve IMF'nin Diktatoryası, İktisat Dergisi, Sayı:342, Ekim:18-22, Çeviri:Siren İdemen
• Demirel, B., Arslan, G.E.,(2014). Euro Bölgesinde Borç Krizi Sorunu ve Çözüm Önerileri, Ekonomik Yaklaşım, C:23, Özel sayı, ss:107-132
• De Greuw, P.,(2010) Crisis in the Eurozone and How to Deal With it, CEPS, NO:204, February.
• Güzel, S.,(2008). Küresel Ekonomik Kriz ve IMF'nin Önerdiği Ekonomi Politikalarının Krizle Mücadeledeki Rolü, Uludağ Üni. İİBF. dergisi, C.XXVIII, S.2, s.55-59
• Gilpin, R., (2001). Global Political Economy, Princeton Universtiy Pres, Princeton
• Guennter T., (2012). The Sovereign Cebt Crisis: Cause and Consequenses, Avustralian EcenomicQarterly,(http://www.wifo.ac.at/jart/prj3/wifo/resources/person_dokument/person_dokument.jart?publikationsid=44297&mime_type=application/pdf). Erişim Tarihi:25.10.2016 Hayaloğlu, P. Artan, S., (2011). Küresel Ekonomik Krizle Mücadelede IMF'nin Değişen Rolü, International Journal of Ecanamic Administrative Studies, sayı:6, ISSN 1307-9832
• IMF (2008): Progress Report of the Managing Director to the IMF on the IMF's Policy Agenda - IMF responses to global economic challenges,(www.imf.org/external/np/pp/eng/2008/100808.pd). Erişim Tarihi:20.10.2016
• IMF (2013)AnnualReport:(https://www.imf.org/external/np/exr/facts/tur/changingt.pdf). Erişim Tarihi: 01.10.2016
• IMF (2016): Global financial stability report, a report by the monetary and capital marketsdepartmantonmarketdevelopmentsandissues,(https://www.imf.org/external/pubs/ft/gfsr).Erişim Tarihi:30.10.2016
• IMF(2009):İstanbulKararları:https://www.imf.org/external/lang/Turkish/pubs/ft/survey/so/.../new100609at.pdf.) Erişim Tarihi:30.10. 2016
• Karakaş, M., Adak, M., (2013). Küreselleşen Dünya Ekonomisi ve IMF'nin Değişen Rolü, Uluslararası Yönetim, İktisat ve İşletme Dergisi,C:9,S:18
• Kato, T.,(2009). "The IMF's Respons to the Global Crises", Remarks at the Annual Regional Conference on Central America, Panama, and The Dominicen Republic Antigua, Guetemala, June 25
• Lagarde,C.,(2016):ManaginganInclusivetransitionfortheGlobalEconomy(http://www.imf.org/en/News/Articles/2016/10/07/AM16-SP100716-Managing-an-Inclusive-Transition-for-the-Global-Economy#.) Erişim Tarihi: 08.10. 2016
• Ostry, J. D., Atish, R. G., Habermeier, K., Laeven, L., Chamon, M., Qureshi, S.M., Kokenyne, A., (2011). Managing Capital Inflows: What Toolls to Use , IMF Staff Discussion Note, April, SDN 11/06
• Öniş, Z., Kutlay, M., (2012). Ekonomik Bütünleşme/Siyasal Parçalanmışlık Paradoksu:Avro Krizi ve Avrupa Birliği'nin Geleceği, Uluslararası İlişkiler, C:9,S:33, S:3-22
• Özkaya, H., (2009). IMF'nin Değişen Rolü; Bretton Woods'tan Günümüze, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2/2, 102-107
• Öztürk, N., (2009). IMF'nin Değişen Rolü ve Gelişmekte Olan Ülke Ekonomilerine Etkileri, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 57-4, s.119-121 Sak, G., Çağlar, E., (2009). Washington Mutabakatından İstanbul Kararları'na:Nereye Doğru Gidiyoruz?, Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Politika Notu, s.2-6, Ekim
• Seyidoğlu, H., (2013).’ Uluslararası Finansal Piyasalar’, Beta Yayımcılık, İstanbul
• Şen, A., (2005). Washington Konsensüs ve Gelişmekte Olan Ülkeler Sorunları: Eleştirel Bir Değerlendirme, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, C.10, S.2,181-200
• Truman, E.M., (2009). The IMF and the Global Crices: Role and Reform, Peterson Institute For International Economics, 1-9