ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU VE VERGİ UYUŞMAZLIKLARINDA UYGULANMASI

Yıl 2013, Cilt: 2 Sayı: 3, 2 - 14, 01.01.2013

Erhan Gümüş

Öz

Son yıllarda dünyada yaşanan sosyal, ekonomik ve hukuksal gelişmeler kadınları iş Temel hak ve özgürlüklerin
korunmasına yönelik olarak gelişmiş hukuk sistemlerinde uygulanmakta olan kurumlardan biri olan anayasa şikâyeti 2010
yılında ülkemizde gerçekleştirilen Anayasa değişikliği ile bireysel başvuru adı altında yeni bir yargısal korunma yolu olarak
Anayasamızdaki yerini almıştır. Bireysel başvuru, temel hak ve özgürlükleri kamu gücünün işlem, eylem ya da ihmali
nedeniyle ihlal edilen bireylerin diğer başvuru yollarını tükettikten sonra başvurdukları istisnai ve ikincil nitelikte bir hak
arama yoludur.
5982 sayılı “Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun 2” ile
yapılan değişiklikler çerçevesinde bireysel başvuru hakkı, yeni bir hak arama yolu olarak hukuk sistemimize girmiştir.
Bundan böyle kişiler, Anayasa’da güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerinden Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
(AİHS) kapsamındaki birinin ihlal edilmesi durumunda Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yapabilecektir. Bir idari
işlem niteliğinde olan vergilendirme işlemlerinde de temel hak ve özgürlüklerin ihlal edilmesi durumunda bireysel başvuru
yolu kullanılabilecektir.

Anahtar Kelimeler

Temel Hak ve Özgürlüklerin Korunması, Anayasa Yargısı, Bireysel Başvuru, Anayasa Şikâyeti

INDIVIDUAL APPLICATION TO THE CONSTITUTIONAL COURT AND IMPLEMENTATIONS ON TAX DISPUTES

Öz

The constitutional complaint, which applied in advanced legal systems and aimed at the protect of fundemantal
rights and freedoms, has taken place in our country following the amendment made in 2010. Individual applicant is an
exceptional and secondary way for seeking remedy, that been able to used after the exhaustion of other remedies by persons,
which are violate of fundamental rights and freedoms of individuals after the operation, acts or omissions of public power.
The right of individual application has been introduced in our legal system with the 5982 numbered "Law on the
Amendment of Certain Articles of the Constitution of the Republic of Turkey" , If one of the fundamental rights and
freedoms which are guaranteed under the Constitution and the European Convention on Human Rights violated by public
power, now persons can apply to the Constitutional Court. In case of violation of fundamental rights and freedoms of
individual application can be used that way in taxation procedures.

Anahtar Kelimeler

Protection of the Fundamental Rights and Freedoms, Constitutional Jurisdiction, Individual Appeal, Complaint to the Constitution.

Kaynakça

• A, Şeref Gözübüyük. (1991, Mart ). Avrupa insan hakları sözleşmesi ve devlet başvurusu. Amme İdaresi Dergisi, 24(1).
• AÜHF. (1998). Ankara: Döner Sermaye Yayınları. No: 45.
• Aydın, Öykü Didem. (2011). Türk anayasa yargısında yeni bir mekanizma: Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 15(4).
• Doğrusöz, M. Ezhan. (2011). Anayasa mahkemesine bireysel başvuru ve vergi ihtilaflarında uygulama alanı. Erişim http://bumindogrusoz.com/m.aspx?id=687, (21.12.2011).
• Ekinci, Hüseyin ve Sağlam, Musa. (2012). 66 soruda anayasa mahkemesine bireysel başvuru. Ankara: Şen Matbaa.
• Erdem, Tahir. (2012, Mart). Anayasa mahkemesine bireysel başvuru yolu ve vergi hukuku alanında uygulanma imkânı. Vergi Sorunları, 282.
• Gözler, Kemal. (2000). Türk anayasa hukuku, Bursa: Ekin Kitabevi. Erişim http://www.anayasa.gen.tr/anayasa-yargisi.htm.
• Gözler, Kemal. (2010). Anayasa hukukuna giriş (6. Baskı). Bursa: Ekin Kitabevi.
• Göztepe, Ece. Anayasa şikayeti. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları. No: 530.
• http://www.sabah.com.tr/Gundem/2012/10/04/anayasa-mahkemesine-53-bireysel-basvuru. (04.10.2012).
• Kılınç, Bahadır, (2008). Karşılaştırmalı anayasa yargısında bireysel başvuru (anayasa şikâyeti) kurumu ve Türkiye açısından uygulanabilirliği. Anayasa Yargısı Dergisi, 25.
• Kökbulut, İsmail. (2012, Ekim 8) .Vergide son söz Anayasa Mahkemesi’nde mi olacak?, Bugün Gazetesi.
• Özbudun, Ergun. (1998). Türk anayasa hukuku. Ankara: Yetkin Yayınları.
• Sabuncu, Yavuz., & Arnwine, Selin Esen. (2004). Türkiye için anayasa şikayeti modeli. Türkiye’de bireysel başvuru yolu. Anayasa Yargısı, 21.
• Şahbaz, İbrahim. (2011). Anayasa mahkemesine bireysel başvuru ve sorunlar. İçinde Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru (Anayasa Şikayeti / Anlamı, Kapsamı Ve Olası Sorunlar) Paneli, Türkiye Barolar Birliği Yayınları: 201, TBB İnsan Hakları Merkezi Yayını: 13, Ankara.
• Şimşek, Tacettin. (2011). İdari yargı açısından anayasa mahkemesine bireysel başvuru hakkı. Türkiye Barolar Birliği. Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru (Anayasa Şikayeti / Anlamı, Kapsamı Ve Olası Sorunlar) Paneli, Türkiye Barolar Birliği Yayınları: 201, TBB İnsan Hakları Merkezi Yayını: 13, Ankara, Nisan.
• Türk Hukuk Kurumu. Anayasa mahkemesinin kuruluşu ve yargılama usulleri hakkında kanun tasarısının bireysel başvuruyla ilgili düzenlenmesine ilişkin değerlendirme. Erişim http://www.turkhukukkurumu.org.tr/Siteyazi/20110301_Anayasa.pdf.
• Yaltı, Billur. (2012, Temmuz.). Vergi uyuşmazlıklarında yeni başvuru yollarının yargıya etkisi: Ombudsman başvurusu ve bireysel başvuru. Vergi Sorunları Dergisi, 286