EV HANIMLARININ HEDONİK TÜKETİM EĞİLİMLERİNE İLİŞKİN BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 11, 108 - 134, 01.01.2017

Gamze Işık Murat Selim Selvi

Öz

Hedonik tüketim tarzı ile birey hayattan zevk ve haz almaya yönelmiş, ürünlerin fonksiyonel faydalarından çok sembolik anlamları, duygusal boyutu, kendini gösterme biçimi ve haz beklentisi ön plana çıkmıştır. Günümüzde kadınlara yönelik pazarlama çabaları gün geçtikçe artmaktadır. Bu çalışmada Tekirdağ ili Marmara Ereğlisi ilçesi, Bahçelievler mahallesinde yaşayan ev hanımlarına yönelik bir anket çalışması yapılmıştır. Kolayda örnekleme yöntemine göre 408 ev hanımı seçilmiştir.Anket ev hanımlarının hedonik tüketime ilişkin alışkanlık ve eğilimlerini belirlemeye yöneliktir. Deneklerin demografik özellikleri frekans ve yüzde dağılımları şeklinde verilmiştir. Elde edilen veriler SPSS 15 programında değerlendirilmiştir. Deneklerin hedonik alışverişe ilişkin tutumlarını test etmek için ANOVA ve t-testi yapılmıştır. Sonuçlara göre ev hanımlarının alışveriş yapma nedenleri arasında ilk sırayı “ihtiyaç”, ikinci sırayı ise “promosyonlardan yararlanmak” almaktadır. Ev hanımlarının çoğunluğu ani karar vererek alışveriş yapmakta; hedonik alışverişi stres atma yöntemi olarak görmekte ve kendilerini özgür hissetmektedirler.

Anahtar Kelimeler

Ev Hanımı, Hedonik Tüketim, Marmara Ereğlisi/Tekirdağ

Kaynakça

• Altunışık, Remzi, ve Çallı, Levent, (2004). Plansız Alışveriş Ve Hazcı Tüketim
• Davranışları Üzerine Bir Araştırma; Satın Alma Karar Sürecinde Bilgi Kullanımı, 3.Ulusal Bilgi Ekonomi Ve Yönetim Kongresi Bildiri Kitabı, Eskişehir.
• Arıkan, Rauf (2007). Araştırma Teknikleri ve Rapor Hazırlama, 6. Baskı, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
• Aziz, Aysel, (2008). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Ve Teknikleri, 4. Bası, Nobel Yayın Dağıtım, İstanbul.
• Bal, Hüseyin, (2009). Sosyal Bilimlerde Nicel Araştırma Yöntem Ve Teknikleri, 1. Baskı, Fakülte Kitabevi, Isparta.
• Balcı, Ali, (2006), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem, Teknik ve İlkeler, 6. Baskı, Pegem A Yayıncılık, Ankara.
• Barletta Marti, (2003). Marketing To Women: How To Understand, Reach, And Increase Your Share Of The World’s Largest Market Segment, Dearborn Trade Publishing.
• Baudrillard, Jean, (2015). Tüketim Toplumu, 7. Baskı, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Bayram, Nuran (2009). Sosyal bilimlerde SPSS veri analizi, 2. Baskı, Ezgi Kitapevi, Bursa.
• Büyüköztürk, Şener, (2010). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, 11.Baskı, Pagem Akademi, Ankara.
• Çelik, Sabahattin, (2009). Hazsal Ve Faydacı Tüketim, Derin Yayınları, İstanbul.
• Durmuş, Beril, Yurtkoru, E. Sera ve Çinko, Murat, (2011). Sosyal Bilimlerde SPSS’Le Veri Analizi, 4, Basım, Beta Yayınları, İstanbul.
• Foster , J. Jeremy, (2001). Data Analysis Using SPSS for Windows Versions 8 - 10: A Beginner’s Guide (2), SAGE Publications Ltd, London.
• Güriş, Selahattin, Astar, Melek, (2014). Bilimsel Araştırmalarda SPSS İstatistik, Der Yayınları, İstanbul.
• Kalaycı, Şeref, (2005). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
• Karasar, Niyazi, (2007). Bilimsel Araştırma Yöntemi, 17. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Kartal, Mahmut, (1998). Bilimsel Araştırmalarda Hipotez Testleri : Parametrik Ve Nonparametrik Teknikler, 2. Baskı, Şafak Yayın Evi, Erzurum.
• Kurtuluş, Kemal (2010). Araştırma Yöntemleri, Türkmen Kitapevi, İstanbul.
• Odabaşı, Yavuz, (2013). Tüketim Kültürü, 4. Basım, Sistem Yayıncılık, İstanbul.
• Oğuzlar, Ayşe, (2007). İstatistiksel veri analizi 1 :SPSS VE MINITAB Uygulamalı, Ezgi Kitapevi Yayınları, Bursa.
• Özdamar, Kazım, (1999). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi I, 2. Baskı, Kaan Kitapevi, Eskişehir.
• Özdemir, Erkan, Tokol, Tuncer, (2009), Dora Basım Yayın Dağıtım, 1. Baskı, Bursa.
• Yanıklar, Cengiz, (2006). Tüketim Sosyolojisi, Biray Yayıncılık, İstanbul.
• Makaleler
• Altunışık, Remzi, (2008). “Anketlerde Veri Kalitesinin İyileştirilmesi İçin Öntest (Pilot Test) Yöntemleri”, Sakarya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, Sayı: 2, s.1-17.
• Arnold, Mark J., ve Reynolds Kristy E., (2003). Hedonic Shopping Motivations, Journal Of Retailing, Cilt 79, Sayı: 2, s. 77-95.
• Avello, Maria, Gavilan, Diana, Blasco, Francis ve Abril, Carmen, (2010). Hedonic Buying Motivation And Time-Style, The International Journal Of Management And Business, Cilt 1, Sayı: 1.
• Aytekin, Pınar, ve Ay, Canan, (2015). Hedonik Tüketim Ve Anlık Satın Alma: İzmir İlinde Bir Araştırma, Niğde Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 8, Sayı: 1, s.141-156.
• Fettahlıoğlu, H. Seçil, Yıldız, Arif, ve Birin, Cansu (2014). Hedonik Tüketim Davranışları: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi ve Adıyaman Üniversitesi Öğrencilerinin Hedonik Alışveriş Davranışlarında Demografik Faktörlerin Etkisinin Karşılaştırmalı Olarak Analizi, The Journal of Academic Social Science Studies, International Journal of Social Science Sayı: 27, s. 307-331, Doi number: http://dx.doi.org/10.9761/JASSS2461
• Gültekin, Beyza, (2012). “The Influence of Hedonic Motives and Browsing On Impulse Buying”, Journal of Economics and Behavioral Studies, Cilt 4, Sayı: 3, s.180-189.
• Güven, Ebru, Özlem, (2009). “Hedonik Tüketim: Kavramsal Bir İnceleme”, Abmyo Dergisi, Sayı: 3, s. 65-72.
• Hirschman, Elizabeth, C., ve Holbrook, Morris, B. (1982). Hedonic Consumption: Emerging Concepts, Methods And Propositions, The Journal Of Marketing, Cilt 92, Sayı: 101.
• Kayri, Murat, (2009). Araştırmalarda Gruplar Arası Farkın Belirlenmesine Yönelik Çoklu Karşılaştırma (Post-Hoc) Teknikleri, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 19, Sayı: 1, s:51-64, Elazığ.
• Kim, Hye-Shin, (2006). “Using Hedonic and Utilitarian Shopping Motivations to Profile Inner City Consumers”, Journal of Shopping Center Research, Cilt 13, Sayı: 1, s.57-79
• Özdemir, Şuayıp, Yaman, Fikret, (2007). Hedonik Alışverişin Cinsiyete Göre Farklılaşması Üzerine Bir Araştırma, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 2, Sayı: 2, s. 81-91.
• Özdemir, Erkan, Tokol, Tuncer, (2008). Kadın Tüketicilere Yönelik Pazarlama Stratejileri, Anadolu Ünıversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 2, s. 57-80.
• Ünal, Sevtap, Cem, Ceylan, (2008). Tüketicileri Hedonik Alışverişe Yönelten Nedenler: İstanbul Ve Erzurum İllerinde Karşılaştırmalı Bir Araştırma, Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 22, Sayı: 2 .
• Papatya, Nurhan, Şefika Özdemir, (2012). Hazcı Tüketim Davranışları Ve Televizyon Programlarını İzleme Eğilimleri Arasındaki İlişki: Süleyman Demirel Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma, Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 26, Sayı: 3-4.
• Şekerkaya, Ahmet, Cengiz, Emrah, (2010). Kadın Tüketicilerin Alışveriş Merkezi Tercihlerinin Belirlenmesi Ve Bir Pilot Araştırma.
• Tezler
• Akca, Evren, (2009). Hedonik Tüketim Davranışını Belirleyen Demografik Faktörlerin Analizi (Eskişehir Yunus Emre Devlet Hastanesi Sağlık Personeli Örneği), Yüksek Lisans Tezi, Kütahya, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ceylan, Cem, (2007). Hedonik Tüketimin Nedenleri Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çetintaş, Hayal, (2014). Termal Turizm İşletmelerinde Hedonik ve Faydacı Tüketim Eğiliminin Davranışsal Niyetler Üzerine Etkisinin Belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ebrahimi, Fatemeh, (2013). Moda Üzerinde Hedonik Tüketim Ve İçgüdüsel Alışverişin Etkileri Konusunda Bir Alan Araştırması, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Güler, Buket, (2013). E-Müşterilerin Hedonik “Hazcı” Tüketim Davranışlarını Belirleyen Faktörler Ve Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Galatasaray Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gülez, Nergis, (2014). Üç Kuşak Kadın Tüketicilerin Lüks Marka Taklitlerini Satın Alma Tutumları, Yüksek Lisans Tezi, Bolu, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kop, A. Eda, (2008). Satın Alma Davranışında Hedonik Ve Faydacı Tüketimin Ölçülmesi İle İlgili Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Önal, Ayşe, (2007). Ev Hanımlarının Rekreasyon Faaliyetlerine Katılımlarının Ve Beklentilerinin Tespiti (İstanbul Anadolu Yakası Örneği), Yüksek Lisans Tezi, Sakarya, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özdemir, Erkan, (2005). Kadın Tüketicilere Yönelik Pazarlama Stratejileri Ve Bursa İlinde Bir Uygulama, Doktora Tezi, Bursa, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü .
• Terzi, Hasan, (2012). Türkiye’de Tüketim Kültürünün Gelişim Süreci Ve Türk Tüketicilerin Tüketim Davranışları Üzerine Etkisi: Karabük İli Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Karabük, Karabük Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Türedi, Serpil, (2007). Duyguların Kadınların Alışveriş Davranışlarındaki Rolü, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ülkü, Abdullah, (2012). Kadın Tüketicilere Yönelik Pazarlama Stratejileri: İstanbul Çıkışlı Paket Tur Satın Alan Kadın Tüketiciler Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Vural, Emel, (2012). Ev Kadınlarının Marka Tercihinde Televizyon Reklamlarının Etkisi: Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Isparta, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yücedağ, Kerem, İ., (2005). Tüketici Davranışı, İnsana Özgü İhtiyaçlar Ve Hedonik Tüketim, Yüksek Lisans, Aydın, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yücer, Oral, (2004). Ev Hanımlarının Tül Perde Tüketim Davranışlarının Araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Diğerleri
• Babacan, Muazzez, (2001). Hedonik Tüketim Ve Özel Günler Alışverişlerine Yansıması, 6 Ulusal Pazarlama Kongresi, Erzurum.
• Kurt, Serkan, (2015). Kadınlara Yönelik Pazarlama, https://prezi.com/ksjh0drqpp-4/kadinlara-yonelik-pazarlama/. , Erişim: 29.08.2016
• Hazcılık, https://tr.wikipedia.org/wiki/Hazc%C4%B1l%C4%B1k., Erişim: 29.08.2016
• TOBB, (2013). http://www.tobb.org.tr/Documents/yayinlar/seri-yayinlar/SY-Sorular-ornekler.pdf
• Post-Hoc,(2014)., http://www.alfaistatistik.com/singlepost/2014/02/03/PostHoc%C3%87okluar%C5%9F%C4%B1la%C5%9Ft%C4%B1rma-Testleri, Erişim: 29.08.2016.