DEMOGRAFİK ÖZELLİKLER İLE GELİR-HARCAMA İLİŞKİSİ: RECEP TAYYİP ERDOĞAN ÜNİVERSİTESİÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Yıl 2016, 2016 Özel Sayı, 656 - 668, 01.12.2016

Önder Dilek Alaattin Kızıltan Akif Ziya Bayrak

Öz

Öğrenciler tarafından elde edilen gelirlerin büyük bir kısmının harcandığını, yani marjinal tüketim eğilimlerinin yüksek olduğu bilinmektedir. Marjinal tüketim eğilimin yüksek olması, öğrenci harcamalarının ekonomik etkisinin de yüksek olacağına işaret etmektedir. Bölgelerarası gelişmişlik farkları, birçok ülkenin özellikle de coğrafi bakımdan büyük ülkelerin temel ekonomik problemlerinden biridir. Bu bağlamda, bölgelerarası dengeli kalkınmayı sağlamak için üretilen politikalardan biri de geri kalmış bölgelerde üniversite kentleri kurmaktır. Bu amaçla üniversitelerin ekonomik katkıların ne olduğunun belirlenmesi yerel ekonomiler için önem arz etmektedir.Bu araştırmada, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi öğrencilerine yönelik uygulanan 1100 adet anketten elde edilen veriler kullanılarak, öğrencilerin demografik özellikleri ile gelir-harcamaları arasındaki ilişkinin varlığı incelenmektedir. Öğrencilerin barındıkları yer, cinsiyet, yaş, okudukları fakülte, sınıf, öğrenim şekli, aile reisinin mesleği, ailedeki fert sayısı gibi değişkenlerin burs, öğrenim kredisi, harçlık, maaş, ailenin toplam geliri ve harcama kalemleri arasında bir ilişki olup olmadığı ki-kare analizi ile tespit edilmeye çalışılmıştır.Öğrencilerin barındıkları yer, cinsiyet, yaş, okudukları fakülte/yüksekokul,sınıf, öğrenim, aile reisinin mesleği ve ailedeki fert sayısı ile gelir ve harcama kalemleri arasında anlamlı ilişkiler olduğu sonucuna ulaşılmıştır (P < 0,05 olduğundan dolayı).Harcama kalemleri arasındaki en yüksek oran %29,4 ile barınmaya aittir. Barınma ve gıda harcamaları toplam harcamalarının yarısından fazladır. Bu oran daha önceki yıllarda yapılmış olan çalışmalarla benzerlikler göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Gelir-Tüketim Harcamaları, Ki-kare Analizi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi

Kaynakça

• Ada, Ş. ve Bilgili A. S. (2008), Üniversitenin şehrin sosyo-ekonomik kalkınmasına etkisi (Atatürk üniversitesi örneği), Dokuz Eylül Üniversitesi, 2. Ulusal İktisat Kongresi, İzmir.
• Arslan, H. (2014). Çankırı Karatekin Üniversitesinin kente ekonomik katkısı ve öğrenci harcamalarının farklı değişkenler açısından analizi,Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (12), 114-127.
• Aydemir, S. (1994). “Karadeniz Teknik Üniversitesi’nin kent ve bölge ekonomisine doğrudan ve dolaylı ekonomik etkileri”, Bölgesel Kalkınma Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, Trabzon: KTÜ, 195-210
• Bleaney, M. (1992). What does a Üniversity Add to its Local Economy. Applied Economics, 24: 305-311.
• Ceyhan, M. S., ve Güney, G. (2011). Bartın Üniversitesi’nin Bartın ili’nin ekonomik gelişimine 20 yıllık projeksiyonda katkılarının değerlendirilmesi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 21 (2), 183-207.
• Daniel, W. W. (1990). Applied Nonparametrik Statistics. Boston: PWS-KENT Publishing Company.
• Gökalp, S. N. (2012). Atatürk Üniversitesi öğrencilerinin harcamalarının analizi ve Erzurum ekonomisine katkısı, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 16 (3), 317-330
• Mavruk vd.,(2014). Local economic impact of Nigde University: An estimation under true inflation effect, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 7 (2), 17-37
• Özer, H. (2001), Türkiye’de Hanehalkı Tüketim Harcamalarının Doğrusal Harcama Sistemi Yaklaşımıyla Analizi, DİE Yayın No: 2463, Ankara.
• Özer H., Akan, Y. ve Çalmaşur, G. (2010). Atatürk Üniversitesi öğrencilerinin gelir-harcama ilişkisi, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 11 (1), 231-249
• Özer, H., ve Çayın, M. (2015). Üniversitelerin İl Ekonomisine Katkısı ve Öğrencilerin Tüketim Yapısı: Muş Alparslan Üniversitesi Örneği, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30 (2), 131-147.
• Sankır, H. ve Gürdal, A. D. (2014).Bülent Ecevit Üniversitesi’nin Zonguldak’a Etkileri ve Kentin Üniversite Algısı, Yükseköğretim ve Bilim Dergisi,DOI: 10.5961/jhes.2014.092, 4 (2), 90-98.
• Serel, A. ve Kaşlı, M. ( 2008). Üniversite öğrenci harcamalarının analizi ve bölge ekonomilerine katkılarını belirlemeye yönelik bir araştırma, Yönetim ve Ekonomi, 15 (2), 99-113.
• Tarı, R., Çalışkan, Ş. ve Bayraktar Y. (2006), Kocaeli Üniversitesi öğrencilerinin gelir ve tüketim ilişkisi üzerine ekonometrik bir inceleme, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11 (1), 168-179.
• Tösten, R.,Çenberlitaş ve Gökoğlan, K. (2013). Dicle Üniversitesi Öğrencilerinin Harcama Analizi ve Diyarbakır Ekonomisine Katkısı, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl 5, Sayı 10, 90-114, ISSN: 1308-6219.
• Yaylalı vd., (2006), Üniversite Gençliğinin Gelir-Harcama Kalıpları Araştırması, Atatürk Üniversitesi, Yayın No: 957, Erzurum
• Yaylalı, M., Özer, H. ve Dilek Ö. (2011). Selçuk Üniversitesi Seydişehir Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin gelir-harcama ilişkisi ve meslek yüksekokulunun ilçe ekonomisine katkısı, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (13), 1–13.
• Yıldız, E. ve Talih, D. (2011), Üniversitelerin Kalkınmadaki Rolü: Babaeski Meslek Yüksekokulu Örneği, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi 6 (2), 269-287