ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN ENERJİ İÇECEĞİ TÜKETİM DAVRANIŞLARININ VE TÜKETİM BİLİNÇLERİNİN ARAŞTIRILMASI

Yıl 2017, Cilt: 11 Sayı: 3, 221 - 226, 01.12.2017

İdris Kayantaş Gürkan Yılmaz

Öz

Bu çalışma, Bingöl Üniversitesi bünyesindeki Fen Edebiyat, Sosyal Bilimler, Meslek Yüksek Okulları, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İlahiyat Fakültesi, Mühendislik ve Mimarlık Fakülteleri olmak üzere bu fakülteler bağlı bölümlerde okuyan öğrencilerin enerji içeceği tüketimi ve bilinci tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu yolla üniversite öğrencileri arasında enerji içeceği tüketimi ve bilincini geliştirmeye katkı sağlaması umulmaktadır. Araştırma için çeşitli alt problemler oluşturulmuştur. Üniversite öğrencilerinin enerji içeceği tüketim oranı, enerji içeceklerinin içeriği ile ilgili üniversite öğrencilerinin bilgi düzeyleri, hangi amaçla ve hangi zaman aralığında kullandıkları tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu durumu tespit etmek amacıyla İşçioğlu ve arkadaşlarının 2011 geliştirmiş oldukları ''Enerji İçecekleri Tüketimi ve Bilinci” ölçeği 500 kişiye uygulanmıştır. Araştırmanın istatistiksel analizleri, SPSS 14.0 For Windows Paket Programından yararlanılarak frekans, yüzde, kümülatif yüzde gibi tanımlayıcı tekniklerden yararlanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre; öğrencilerin çoğunluğu enerji içeceği tüketmemektedirler. Tüketenlerin ilk kez tüketme nedenlerine bakıldığında çoğunluğu meraktan tüketmektedir. Tüketme nedenlerine bakıldığında; enerji ihtiyacını karşılamak, lezzet ve spor yapmak için tükettiklerini belirtmişlerdir. Öğrenciler genellikle, enerji içeceklerini 12-18 saatleri arasında sade olarak tüketmektedirler. Enerji içeceği tüketen öğrencilerin büyük çoğunluğunun marka tercihi yoktur. Büyük bir çoğunluğu enerji içeceklerini bilinçsiz olarak tüketmekte, enerji içeceklerinin içeriği hakkında yeterli bilgiye sahip olamadıkları görülmektedir. Bu içeceklerle ilgili tüketim bilincinin geliştirilmesine yönelik önlemler alınmalıdır. Anahtar Kelimeler: Üniversite Öğrencisi, Enerji İçeceği, Tüketim Bilinci

Anahtar Kelimeler

Üniversite Öğrencisi, Enerji İçeceği, Tüketim Bilinci

A STUDY ON ENERGY DRINKING CONSUMPTION BEHAVIOURS AND AWARENESS OF UNIVERSITY STUDENTS

Öz

This study aims to determine the energy consumption and consciousness of the students studying at different faculties at Bingöl University. Besides several sub-problems created for the research, the consumption rate of energy consumption among university students, knowledge level of them concerning the contents of energy drink, and the purpose and frequency of the consumption among them have been attempted to determine. In this sense, "Energy Drink Consumption and Consciousness" scale developed by Ova and et al. 2011 , has been applied to five hundred people so as to determine this matter. While SPSS 14.0 For Windows Package Program has been used for the statistical analysis of this study, frequency and percentage have been used for the energy drink consumption in terms of gender, and lastly ANOVA test has been utilized for comparisons of smoking-alcohol and energy drink consumption. According to the results obtained, the majority of students 62.8% of men and 71.4% of women do not consume energy drink. When the reasons of consuming the consumers for the first time are taken into account, it is clearly observed that most of students 19.4% consume out of curiosity. When the reasons for consumption are examined, it is understood that students consume energy to meet their needs, taste and do sports. Students usually consume energy drinks between 12-18 p.m. and the vast majority of students consuming energy drink have no preference for brands. A large majority of the consumers 66.4% have been observed to drink energy drinks unconsciously and have no adequate knowledge about the content of energy drinks. As a result, among the reasons for the popularization of energy drinks among university students in recent years, are staying awake, finishing the project, studying more, using more energy in sports activities and getting more pleasure with alcohol in parties

Anahtar Kelimeler

University Student, Energy Drink, Consumption awareness

Kaynakça

• 1- www.iib.org.tr./IIB_portal/desktopdefault.aspx.tabip=10 56&catalogID=182&mid=2032. (Erişim tarihi: 04.09.2014). [In Turkish]
• 2- Görgülü Y, Taşdelen Ö, Sönmez MB, Çınar RK. 2014. Enerji İçeceği Tüketimi Sonrası Gelişen Bir Akut Psikoz Olgusu. Nöropsikiyatri Arşivi, 51: 79-81. [In Turkish]
• 3- Reissig CJ, Strain EC, Griffiths RR. 2009. Caffeinated energy drinks—A growing problem. Drug and Alcohol Dependence, 99: 1-10. T.G.K., Türk Gıda Kodeksi, Enerji İçecekleri Tebliği, Tebliğ no: 2006/47.
• 4- Anonymous. 2011. Clinical Report-Sports Drinks and Energy Drinks for Children and Adolescents: Are They Appropriate?, Committee on Nutrition and the Council on Sports Medicine and Fitness Pediatrics,127;1 182; originally published online May 29, 2011; DOI: 10.1542/peds.2011-0965.
• 5- Türkiye'de Enerji İçecekleri pazarı ve Markaları ne Durumda? http://brand1alks.org/2013/04/ttirkiyedeenerji-icecekleri-pazari-ve-markalari-ne-durumda/ , (Erişim tarihi: 04.09.2014). [In Turkish]
• 6- Malinauskas BM, Aeby VG, Overton RF, CarpenterAeby T, Barber-Heidal K. 2007. A survey of energy drink consumption patterns among college students. Nutrition Journal, 6: 1-7.
• 7- İşçioğlu F, Ova G, Duyar Y, Köksal M. 2010. Üniversite Öğrencileri Arasındaki Enerji İçeceği Tüketimi ve Bilinci Araştırması. Akademik Gıda, 8: 6-11. [In Turkish]
• 8- Hıdırlıoğlu S, Tanrıöver Ö, Ünaldı S, Sülün S, Karavus M. 2013. A survey of energy-drink consumption among medical students. Journal Pakistan Medical Association, 63: 842–845.
• 9- www.nfhs.org/search.aspx?searchtext, 02.09.2013.
• 10- Savoca MR, Evans CD, Wilson ME, Harshfield GA, Ludwig DA. The association of caffeinated beverages with blood pressure in adolescents. Arch Pediatr Adolesc Med 2004;158:473-7. (Doğaner, 2012).
• 11- Dikici S, Aydın, LY, Kutlucan A, Ercan N. 2012. Enerji içecekleri hakkında neler biliyoruz? Dicle Tıp Dergisi, 39: 609–613. [In Turkish]
• 12- Finnegan D. (2003). The health effects of stimulant drinks. Nutrition Bulletin, 28: 147-155.
• 13- Şen L, Dere H. Ertuğrul, Şen İ. Koçak, 2015. Üniversite Öğrencileri Arasında Enerji İçeceği Tüketim Davranışlarının Araştırılması: Afyon Kocatepe Üniversitesi Örneği, Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 3(6): 6-401. [In Turkish]
• 14- Özkan B,Akpınar G, Karaman S, Ceylan M.2014.Antalya ilinde enerji içecekleri tüketimini etkileyen faktörler ve tüketici bilinç düzeyi, Dünya Gıda, 3: 79–88 [In Turkish]
• 15- Amelia M. Arria, Ph.D.,1,* Kimberly M. Caldeira, M.S.,1 Sarah J. Kasperski, M.A.,1 Kevin E. O’Grady, Ph.D.,2 Kathryn B. Vincent, M.A.,1 Roland R. Griffiths, Ph.D.,3 and Eric D. Wish, Ph.D. Increased alcohol consumption, nonmedical prescription drug use, and illicit drug use are associated with energy drink consumption among college students, doi: 10.1097/ADM.0b013e3181aa8dd4
• 16- Sulaiman O. Aljaloud, Use of Energy Drinks Among College Students in Saudi Arabia, American Journal of Sports Science, Volume 4, Issue 3, May 2016, Pages: 49-54
• 17- Dolekoğlu CO, Kara A, Erel G, DeShields OW.2010.A Conjoint analysis of Turkish consumer prefences for energy drinks. İktisat İşletme ve Finans, 25: 89–108