TÜRKİYE SÜPER LİG FUTBOL HAKEMLERİNİN İŞ DOYUMU VE TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİNİNCELENMESİ

Yıl 2017, Cilt: 11 Sayı: 1, 87 - 96, 01.04.2017

Yeliz Şirin Enver Döşyılmaz

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye Futbol Liglerinde faal olarak görev yapan süper lig futbol hakemlerinin mesleki tükenmişlik ve iş doyum düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelemektir.Çalışmanın evrenini Türkiye futbol federasyonuna bağlı 80 Üst klasman hakem ve yardımcı hakem oluşturmaktadır.Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu, Maslach tükenmişlik envanteri 1981 ve iş doyumu düzeyini belirlemek amacıyla 1967 yılında geliştirilen ve Gökçora 1985 tarafından Türkçeye uyarlanan Minnesota Satisfaction Questionnaire minoseta iş doyumu ölçeği uygulanmıştır. Verilerin çözümlenmesi ve yorumlanmasında, kolmogorov-smirnov testi, mann-whitney U testi ve kruskal-wallis testi, spearman korelasyon katsayısı kullanılmıştır. Sonuç olarak; futbol hakemlerinin iş doyumlarınınyüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir.Medeni durum, futbol deneyimi ve hakemlik görevi değişkenlerine göre iş doyumu düzeylerinde anlamlı farklılığa rastlanmış; fakat eğitim durumu, meslek, hakemlik süresi ve yaş değişkenlerine iş doyumu düzeylerinde anlamlı farklılığa rastlanmamıştır. Aynı zamanda tükenmişlik düzeylerinde medeni durum, hakemlik görevi, hakemlik süresi değişkenlerine göre anlamlı farklılığa rastlanırken; futbol deneyimi, yaş, meslek, hakemlik süresi, eğitim durumuna göre anlamlı farklılığa rastlanmamıştır. İş doyumu boyutları ve tükenmişlik arasında negatif yönde ve anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Anahtar Kelimler:Tükenmişlik , iş doyumu, hakem, futboll

Anahtar Kelimeler

Tükenmişlik, iş doyumu, hakem, futboll

INVESTIGATION OF JOB SATISFACTION AND BURNOUT LEVELS OF TURKISH SUPER LEAGUE FOOTBALL REFEREES

Öz

The objective of this study is to analyze the job burnout and job satisfaction levels of super league referees actively working in Turkey Football Leagues in terms of some variables. The universe of the study consists of 80 upper division referees and assistant referees of Turkish Football Federation. The personal information form prepared by the researcher, Maslach Burnout Inventory 1981 and Minnesota Satisfaction Questionnaire, which was developed in 1967 to find out job satisfaction level and adapted into Turkish by Gökçora 1985 , were used in the study as data collection tools. Kolmogorov-smirnov test, Mannwhitney U test, Kruskal-wallis test and Spearman correlation coefficient were used to analyze and comment on the data. As a conclusion, football referees were found to have high levels of job satisfaction. Significant difference was found in job satisfaction levels in terms of the variables of marital status, football experience and referee post; however, no significant difference was found in job satisfaction levels in terms of the variables of educational status, occupation, duration of refereeing and age. At the same time, while significant difference was found in burnout levels in terms of the variables of marital status, referee post and duration of refereeing, no significant difference was found in terms of football experience, age, occupation, duration of refereeing and educational status. A negative and significant association was found between job satisfaction dimensions and burnout

Anahtar Kelimeler

Burnout, job satisfaction, referee, football

Kaynakça

• Arches J., “Social Structure, Burnout, and Job
• Satisfaction”, SocialWork, 36(2), pp.202–206, 1991. 2.
• Ataoğlu A., İçmeli C., Özçetin A., “Hekimlerde İş
• Doyumu”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Düzce Tıp
• Fakültesi Dergisi, 2, pp.17-34,2000. [InTurkish] 3. Alkan E., Yıldız SM., Bakır M., “Mobbingin Beden
• Eğitimi ve Spor Öğretmenlerinin Tükenmişliği Üzerine
• Etkisi” Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim
• Dergisi,13(3), pp. 270–28, 2011. [InTurkish] 4.
• Anthanasıos K., “Burnout among football coaches in
• Greece” Biology of Exercise, 6(1), 5-121, 2010 5.
• Arabacı R., Şahin S., İkizler HC., “Bursa İlinde Görevli
• Beden Eğitimi Öğretmenlerinin İş Doyumu”, III. Ulusal
• Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği, Olimpik Eğitim ve
• Spor Kültürü Sempozyumu, Bursa, 2003. 6. Baycan A. An Analysis of Several Job Satisfaction
• Between Different Occupational Groups. Boğaziçi
• Üniversitesi, .Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek
• LisansTezi, İstanbul 1995. 7. Biber E., Ersoy A., Acet M., Küçük V., “Türk Futbol Antrenörlerinin
• Değerlendirilmesi” Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve
• Spor Bilim Dergisi, 12 (2),pp.134-143, 2010. 8. Can Y., Soyer F., Yılmaz F., “Hentbol Hakemlerinin İş
• Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki
• İlişkinin İncelenmesi” Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi
• ve Spor Bilimi Dergisi,12(2)pp.113-119, 2010. 9. Castagna C.,Abt G., D'Ottavio S., “Physiological
• aspects of soccer refereeing performance and training”
• Sports Medicine 37(7), pp.625-646, 2007. 10. Canbaz S., “Manisa Kent Merkezinde Çalışan Ebelerin İş Doyumu ve Hizmete Yansımaları” Yüksek Lisans
• Tezi. Celal Bayar, Manisa, 2005. [InTurkish] 11. Cel A., Hakemlik Psikolojisi [Refereeing psychology]
• (trans: A. Kin), Futbol Bilim ve Teknoloji Dergisi. 1.pp. 21-23, 1994. 12. Cengiz R., Pulur A., “Futbol Hakemlerinin Şiddet Olaylarına Bakış Açıları Üzerine Bir Araştırma”. Atatürk
• Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi.1.
• pp.27-33, 2004. [InTurkish] 13. Chen Y., “Relationships Among Service Orientation, Job Satisfaction and Organizational Commitment in the
• İnternational Tourist Hotel İndustry”. Journal of
• American Academy of Business,.4. pp.24, 2007. 14. Çelik E., “Normal Çocuklarla Çalışan Anaokulu Öğretmenlerinde Tükenmişlik”. Çukurova Üniversitesi
• Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2),pp.33-39, 2003. [InTurkish] 15. Çekmecelioğlu H., “İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Tutumlarının İşten Ayrılma Niyeti ve Verimlilik
• Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi: Bir Araştırma”
• İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi
• (2), pp. 153-168, 2006. [InTurkish] 16. Doğan, B., Moralı, S., Saraçaloğlu, AS., “Beden Eğitimi Bölümü Öğretim Elemanlarının Yaşam ve İş Doyum
• Düzeyleri ile Demografik Değişkenleri Arasındaki
• İlişkilerin Karşılaştırılması” Gazi Beden Eğitimi ve Spor
• Bilimleri Dergisi, 2( 3), pp. 40-50, 1997. 17. Drakou, A.,Kambitsis, C., Characousou Y., Tzetzis, G.
• “Exploring Satisfaction of Sport Coaches in Greece”
• European Sport Management Quarterly, 6(3), pp. 239- 252, 2006. 18. Ersoy F., “Tükenmişlik Sendromu”. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 2.pp.11-17, 2001. [InTurkish] 19. Freudenberger, HJ.,Staff Burnout. Journal of Social
• pp.159-165. 1974. 20. Göktaş Z., “Balıkesir İlindeki Beden Eğitimi
• Öğretmenlerinin İş Doyumu Ve Bazı Değişkenlerle Olan
• İlişkisinin İncelenmesi “Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi
• ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(1),pp.13-25, 2007.
• Hock, RR., “Professional Burnout Among Public School
• Teachers”, Public Personal Management, 17(2)
• pp.167-189, 1988. 22. Ilkım, YT., Güllü M., “Investigation of the job satisfaction and burnout levels of the wrestling referees according
• to various factors in Turkey” Journal of Human
• Sciences, 13(2), pp.3469-3481, 2016. 23. Karlıoğlu, R., Ünal, S., Yoloğlu S., “Hekimlerde İş Doyumu ve Tükenmişlik Düzeyi” Türk Psikatri
• Dergisi,11, pp. 49-57, 2000. [InTurkish] 24. Kargün MÇ., Albay F., Cenikli A., Güllü M., “Türk Futbol Hakemlerinin İş Doyumu Ve Mesleki Tükenmişlik
• Düzeylerinin İncelenmesi” Spor ve Performans
• Araştırmaları Dergisi, 3(2),pp.30-38, 2012. [InTurkish] 25. Kumar S., “Influence of Spırıtualıty on Burnout and Job Satısfactıon: A Study of Academıc Professıonalsın
• Oman”. South Asıan Journal Of Management 22(
• ),pp.137. 2015. 26. Lam SK., “Quality Management and Job Satisfaction
• An Empirical Study”, International Journal Of Quality
• and Reliability Management, 12(4), pp. 72-78,1995. 27. Maslach C., Jackson SE., “The Measurement of Experienced
• Burnout” Journal of Occupational
• Behavior. 2.pp. 99–113, 1981. 28. Maslach C.,Schaufeli, W.B., Leiter, M.P. “JobBurnout”, AnnualReview of Psychology. 52.pp.397-422, 2001. 29. Maslach C., “Job burnout: New directions in research and interven
• tion”, Current Directions in Psychological
• Science. 12,pp. 189-192, 2003. 30. Organ, D.W.,Lingl, A., “Personality, Satisfaction and Organizatioal Citizenship
• Behavior”, Journal of Social
• Psychology, 135(3), pp. 339-351, 1995. 31. Ozmutlu İ.,Tekın M., Yuksek S., Mutlu O., Eraslan M., “An analysis on the job satisfactions levels of soccer
• referees” Turkish Journal of Sport and Exercise, 15 (1)
• pp. 31-36, 2013. 32. Özgen I., “Yiyecek İçecek İşletmelerinde Çalışanlarda Tükenmişlik Sendromu”, İzmir Adnan Menderes
• Havalimanı Örneği, I. Ulusal Gastronomi Sempozyumu
• ve Sanatsal Etkinlikler, İzmir, 2007. [InTurkish] 33. Pines, AM., “The Burnout Measure Short Version (BMS)”. International Journal of Stress Management
• pp.78-88, 2005. 34. Sat S., “Örgütsel ve Bireysel Özellikler Açısından İş Doyumu ile Tükenmişlik Düzeyi Arasındaki İlişki
• Alanya'da Banka Çalışanları Üzerinde Bir İnceleme
• Çukurova Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, Adana, 2011. [InTurkish]
• Sünter AT.,Canbaz S., Dabak Ş., Öz H., Pekşen Y.
• “Pratisyen Hekimlerde Tükenmişlik, İşe Bağlı Gerginlik
• ve İş Doyumu Düzeyleri, Genel Tıp Dergisi;16(1),pp.9
• 2006. [InTurkish] 36. Şirin Y., Bilir P., Sangun L., Öz G., “Futbol Antrenörlerinin Mesleki Tükenmişlik ve Örgütsel
• Bağlılıklarının İncelenmesi” 13. Uluslararası Spor
• Bilimleri Kongresi. Konya,2014. [InTurkish] 37. Sürgevil O., Çalışma Hayatında Tükenmişlik Sendromu, Nobel Yayınevi, pp.50-51, Ankara, 2006. 38. Tatlıcı M.,KırımoğluH.,”Atletizm Antrenörlerinin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi”. Niğde
• Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2
• (1), pp.34-46. 2008. [InTurkish] 39. Tekin M.,Taşğın Ö, Baydil B., “Çeşitli Değişkenlere Göre Taekwondo Hakemlerinin Tükenmişlik
• Düzeylerinin Belirlenmesi” Kastamonu Eğitim Dergisi
• (3),pp.1001-1012, 2009. [InTurkish] 40. Treven
• S.,Premagovanjestresa [Copingwithstress].
• Ljubljana, Slovenia: GV Založba. (2005). 41. Ulucan H., Erol AE., Bektaş F., Yılmaz İ., “ Türkiye’deki Profesyonel F utbol Kulüplerinin Alt Yapılarındaki
• Antrenörlerin İş Doyum Düzeylerinin İncelenmesi”
• Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi
• (2), pp.226–232, 2011. [InTurkish] 42. Weiss, HM.
• “Deconstructing Job Satisfaction Separating
• Experiences”. Human Resource Management Review
• pp.173–194, 2002. Beliefs and Affective 43. Yıldız N., Yolsal N., Ay P., Kıyan A., “İstanbul Tıp Fakültesi’nde Çalışan Hekimlerde İş Doyumu” İstanbul
• Tıp Fakültesi Mecmuası, 66(1), pp.34-41, 2003.
• Yerlisu, T., “Profesyonel Futbol Takımlarında Görev Yapan
• Değerlendirilmesi”, Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri
• Dergisi, XI (4),pp. 43-55, 2006. . [InTurkish] 45. Yerlisu T., Çelenk B., “Liglerde Görev Yapan Voleybol An trenörlerinin İş Doyum Düzeylerinin
• Değerlendirilmesi” Spormetre Beden Eğitimi ve Spor
• Bilimleri Dergisi, 6(2),pp. 87-93, 2008. [InTurkish]