EVALUATION OF BODY APPRECIATION AND EXERCISE DEPENDENCE OF INDIVIDUALS DOING EXERCISE ACCORDING TO THEIR PHYSICAL ACTIVITY LEVELS

Yıl 2021, Cilt: 15 Sayı: 3, 470 - 481, 22.12.2021

N. Kutay Güven Gülbin Rudarlı Nalçakan , Zişan Kazak

Öz

The aim of this study is to examine the relationship between the body appreciation and exercise dependence levels of participants according to their physical fitness levels. The study sample consists of 352 volunteers who are active fitness center members in the Bornova district of İzmir. Data were collected by questionnaire method: personal information form for demographic information; “International Physical Activity Questionnaire-Short Form (IPAQ-Short)” developed by Craig et al. (2003) and its validity and reliability of Turkish version evaluated by Öztürk (2005); “Body Appreciation Scale” developed by Tylka and Wood-Barcalow (2015) and its Turkish validity and reliability evaluated by Anlı and Akın (2015); “Exercise Addiction Scale-21”(EA-21) developed by Hausenblas and Downs (2002a) and its validity and reliability of Turkish version evaluated by Gürbüz and Aşçı (2006) were applied. It was used Kolmogorow-Smirnov Test and Mann Whitney U Test for body appreciation (BA) and exercise dependence (ED) levels of participants according to their physical fitness (FA) levels (1-3); Mann-Whitney U test to determine the difference according to gender; Spearman’s Rank Correlation test to evaluate the significant relationship between the parameters. The participants' BA mean score was 4.24 ± 0.65, while time and exercise scores were 2.55 ± 0.95, lack of control score was 2.74 ± 1.11, withdrawal score was 3.00 ± 1.25, tolerance score was 2, 95 ± 1.17, and continuity score was 2.55 ± 1.06. There was a difference between the genders and the groups determined according to FA level only in all EA-21 sub-dimensions. A significant difference was found between low and high FA levels and moderate and high FA levels. There was a significant relationship between all EA sub-dimensions and MET-min values spent during FA (p <0.05). The results show that there is a positive relationship between EA and FA levels, but BA status is independent of FA levels.

Anahtar Kelimeler

Body Appreciation Scale, IPAQ, Exercise dependence, Physical activity

EGZERSİZ YAPAN BİREYLERİN FİZİKSEL AKTİVİTE DÜZEYLERİNE GÖRE BEDENİ BEĞENME VE EGZERSİZ BAĞIMLILIĞI DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Bu çalışmanın amacı düzenli egzersiz yapan spor salonu kullanıcılarının, fiziksel aktivite düzeylerine göre bedenlerini beğenme durumları ve egzersiz bağımlılığı düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışmanın örneklemi İzmir ili Bornova ilçesindeki aktif spor salonu kullanıcısı 352 gönüllü katılımcıdan oluşmaktadır. Veriler anket yöntemiyle toplanmıştır: demografik bilgiler için kişisel bilgi formu, Craig ve diğerleri (2003) tarafından geliştirilen ve Türkçe geçerliği- güvenirliği Öztürk (2005) tarafından yapılan Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi-Kısa Form (IPAQ-Short); Tylka ve Wood-Barcalow (2015) tarafından geliştirilen ve Türkçe geçerliği- güvenirliği Anlı ve Akın (2015) tarafından yapılan “Bedeni Beğenme Ölçeği” (BBÖ) ve Hausenblas ve Downs (2002a) tarafından geliştirilen ve Türkçe geçerliği-güvenirliği Gürbüz ve Aşçı (2006) tarafından yapılan “Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği-21” (EB-21) kullanılmıştır. Katılımcıların BBÖ ve EB-21 puanlarının fiziksel aktivite (FA) düzeyine (1-3) göre karşılaştırılmasında Kolmogorow-Smirnov Testi, farkın hangi guruptan kaynaklandığı Mann Whitney U Testi ile; cinsiyetlere göre farkın saptanmasında Mann-Whitney U testi; parametreler arasındaki anlamlı ilişki Spearman'ın Sıralama Korelasyon Katsayısı Testi ile değerlendirilmiştir. Katılımcıların BBÖ puanı 4,24 ± 0,65 iken, zaman ve egzersiz puanı 2,55 ± 0,95, kontrol eksikliği puanı 2,74 ± 1,11, geri çekilme puanı 3,00 ± 1,25, tolerans puanı 2,95 ± 1,17 ve devamlılık puanı 2,55 ± 1,06 olarak tespit edilmiştir. Sadece EB-21 alt boyutlarının tamamında cinsiyetler arasında ve FA seviyesine göre belirlenen gruplar arasında fark olduğu saptanmıştır. Bu anlamlı farklılık, düşük ve yüksek FA düzeyi ile orta ve yüksek FA düzeyi grupları arasında bulunmuştur. EB alt boyutlarının tamamı ile FA için harcanan MET-dk değerleri arasında anlamlı bir ilişki saptanmıştır (p <0,05). Sonuçlar, EB ile FA seviyesi arasında pozitif bir ilişki bulunduğunu fakat BB durumunun FA düzeylerinden bağımsız olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Bedeni Beğenme Ölçeği, IPAQ, Egzersiz bağımlılığı, Fiziksel aktivite

Kaynakça

• 1. Dishman RK., Heath GW., Schmidt MD., Lee I. (2021). Physical activity epidemiology. Third edition. IL: Human Kinetics.
• 2. Hutchesson MJ., Gough C., Müller AM., Short CE., Whatnall MC., Ahmed M., Pearson N., Yin Z., Ashton LM., Maher C., Staiano AE., Mauch CE., DeSmet A., Vandelanotte C. (2021). Health interventions targeting nutrition, physical activity, sedentary behavior, or obesity in adults: A scoping review of systematic reviews. Obesity Review. 22(10), e13295.
• 3. Tekin A., Ramazanoğlu F., Tekin G. (2004). Sporda sosyal alanlar seçme konular. Ankara: Bıçaklar Kitabevi.
• 4. Fernández-Martínez A., Murillo-Lorente V., Sarmiento A., Álvarez-Medina J., Nuviala A. (2021). Exercise addiction and satisfaction of fitness center users as precursors to the intention of continuing to engage in physical activity. Sustainability. 13(1), 129.
• 5. Hausenblas AH., Downs SD. (2002). How much is too much? The development and validation of the exercise dependence scale. Psychology and Health. 17, 387-404.
• 6. Hamer M., Karageorghis S., Vlachopoulos SP. (2002). Motives for exercise participation as predictors of exercise dependence among endurance athletes. Journal of Sport Medicine and Physical Fitness. 42(2), 233-239.
• 7. Leuenberger A. (2006). Endorphins, exercise, and addictions: a review of exercise dependence. Impulse. 1-9.
• 8. Freimuth M. (2008). Addicted recognizing destructive behavior before it’s too late. Lanham: Rowman & Littlefield Publishers.
• 9. Asp K. (1999). Addicted to exercise. Journal of American Fitness. 64-66.
• 10. Terry A., Szabo A., Griffiths M. (2004). The exercise addiction inventory: a new brief screening tool. Addiction Research & Theory. 12(5), 489-499.
• 11. Landolfi E. (2013). Exercise addiction. Sports Medicine. 43(2), 111-119.
• 12. Cohen A. (1991). Body image in the person with a stoma. Journal of Enterostomal Therapy. 18(2), 68-71.
• 13. Farrell C, Lee M., Shafran R. (2005). Assessment of body size estimation: a review. European Eating Disorders Review. 13, 75-88.
• 14. Cash TF., Deagle EA. (1997). The nature and extent of body-image disturbances in anorexia nervosa and bulimia nervosa: a meta-analysis. International Journal of Eating Disorders. 22, 107-125.
• 15. Güçlü M., Yentürk J. (2008). Milli takım düzeyindeki elit bayan sporcuların kişisel ve sosyal uyum düzeyleri ile bedenlerini algılama düzeylerinin karşılaştırılması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 4, 183-192.
• 16. Kohl H., Fulton J., Caspersen C. (2000). Assessment of physical activity among children and adolescents: A review and synthesis. Preventive Medicine. 31, 54-76.
• 17. Tylka TL, Wood-Barcalow NL. (2015). The Body Appreciation Scale-2: item refinement and psychometric evaluation. Body Image. 12, 53-67.
• 18. Anlı G., Akın A., Eker H., Özçelik B. (2015). Bedeni beğenme ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Academic Social Science Studies. 36, 505-511.
• 19. Gürbüz B., Aşçı F. (2006). Egzersiz bağımlılığı ölçeği-21'in egzersiz katılımcıları için psikometrik özelliklerinin değerlendirilmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 11(2), 3-10.
• 20. Öztürk M. (2005). Üniversitede eğitim-öğretim gören öğrencilerde uluslararası fiziksel aktivite anketinin geçerliliği ve güvenirliği ve fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi. Ankara
• 21. Craig CL., Marshall AL., Sjöström M., Bauman AE., Booth ML., Ainsworth BE., Oja P. (2003). International physical activity questionnaire: 12-Country reliability and validity. Medicine and Science in Sports and Exercise. 35(8), 1381-1395.
• 22. Öngören B. (2015). Sosyolojik açıdan sağlıklı beden imgesi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi. 34, 25-45.
• 23. Ata A., Vural A., Keskin F. (2014). Beden algısı ve obezite. Ankara Medical Journal. 14(3), 74 -84.
• 24. Anton SD., Perri MG., Riley JR. (2000). Discrepancy between actual and ideal body images. Eating Behaviors. 1(2), 153-160.
• 25. Bıyıklı T. (2007). Vücut imgesinin ve özel spor salonlarının egzersize başlama ve devam etme motivasyonu üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• 26. Güngörmüş HA. (2007). Özel sağlık-spor merkezlerinden hizmet alan bireyleri rekreasyonel egzersize güdüleyen faktörler. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• 27. Mandal E. (2014). Sport activity and body image of men and women. İçinde: Physical activity in science and practice. Flemr L., Nemec J., Kudlackova K. (Editör). Prague: Charles University.
• 28. Voges MM., Giabbiconi CM., Schöne B., Waldorf M., Hartmann AS. Vocks S. (2019). Gender differences in body evaluation: do men show more self-serving double standards than women? Frontiers in Psychology. 10, 544.
• 29. Fox K. (1997). Mirror, Mirror. A summary of research findings on body images. Social Issues. Research Centre.
• 30. Russello S. (2009). The impact of media exposure on self-esteem and body satisfaction in men and women. Journal of Interdisciplinary Undergraduate Research. 1(1), 4.
• 31. Adams JM., Miller TW., Kraus RF. (2003). Exercise dependence: diagnostic and therapeutic issues for patients in psychotherapy. Journal of Contemporary Psychotherapy. 33(2), 93-107.
• 32. İlbak İ., Altun M. (2020). Sedanter olmayan bireylerin egzersiz bağımlılığı düzeylerinin incelenmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi. 3(1), 11-19.
• 33. De Coverley VD. (1987). Exercise dependence. British Journal of Addiction. 82(7), 735-740.
• 34. Kagan D., Squires R. (1985). Addictive aspects of physical exercise. Journal of Sports Medicine and Physical Fitness. 25(4), 227-237.
• 35. Polat C., Şimşek K. (2015). Spor merkezlerindeki bireylerin egzersiz bağımlılığı düzeylerinin incelenmesi: Eskişehir ili örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. 3(15), 354-369.
• 36. Cicioğlu Hİ., Demir GT., Bulğay C., Çetin E. (2019). Elit düzeyde sporcular ile spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin egzersiz bağımlılığı düzeyleri. Bağımlılık Dergisi. 20(1), 12-20.
• 37. Arslanoğlu C., Acar K., Mor A., Arslanoğlu, E. (2021). Geleceğin antrenörlerinde egzersiz bağımlılığı. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 19(1), 137-146.
• 38. Bavlı Ö., Kozanoğlu M., Doğanay A. (2011). Düzenli egzersize katılımın egzersiz bağımlılığı üzerine etkisi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 13(2), 150-153.
• 39. Başoğlu UD. (2018). Exercise addiction: A comparison between the individuals who exercise for physical recreation and who receive personal exercise training. Journal of Education and Training Studies. 6(12), 21-25.
• 40. Yeltepe H. (2005). Egzersiz bağımlılığının tanımlanması ve “Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği-21” in geçerlilik ve güvenilirlik çalışmasının yapılması. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
• 41. Agırbas Ö., Koç Y., Aggön E., Gün A., Tatlısu B., Çakmak Yıldızhan Y. (2019). Lise öğrencilerinin egzersiz bağımlılık durumlarına göre fiziksel aktivite düzeylerinin incelenmesi (Erzincan örneği). Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 21(2), 81-88.
• 42. Orhan S., Yücel AS., Gür E., Karadağ M. (2019). Spor merkezlerinde egzersiz bağımlılığının incelenmesi. Turkish Studies. 14(2), 669-678.
• 43. Vardar E., Vardar S., Toksöz İ., Süt N. (2012). Egzersiz bağımlılığı ve psikopatolojik özelliklerinin değerlendirilmesi. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi. 25, 51-57.
• 44. Yıldırım İY. (2017). Egzersiz bağımlılığı, yeme tutum ve davranışları ilişkisi. Celal Bayar Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 12(1), 43-54.
• 45. Hausenblas HA., Downs DS. (2002b). Relationship among sex, imagery, and exercise dependence symptoms. Psychology of Addictive Behaviors. 16, 169-172.
• 46. Bishop I. (2009). Health or harm? Exercise dependence and its effects on body satisfaction and self-esteem. Thesis, Psychology of Department, University of Windsor.
• 47. Zmijewski C., Howard M. (2000). Exercise dependence and attitudes toward eating among young adults. Eating Behaviors. 4, 181-195.