SPOR BİLİMLERİ ÖZEL YETENEK SINAVLARINA HAZIRLANAN ADAYLARDA DURUMLUK VE SÜREKLİ KAYGININ İNCELENMESİ: KOCAELİ ÖRNEĞİ

Yıl 2024, Cilt: 18 Sayı: 1, 13 - 22, 01.04.2024

Adem Karatut

Öz

Bu araştırma yoğun bir sınav dönemi geçiren spor bilimleri özel yetenek sınavı adaylarının durumluk ve sürekli kaygı durumlarını incelemeyi amaçlamıştır. Araştırmanın örneklem grubunu Kocaeli ilinde özel Yetenek Sınavlarına hazırlanarak Türkiye’nin çeşitli illerinde sınava giren adaylar, evrenini ise Kocaeli ilinde sınava hazırlanan adaylar oluşturmaktadır. Ulaşılan katılımcı sayısı 213'tür. Araştırmada veri toplama araçları olarak, “Kişisel Bilgi Formu” ile Spielberger, Gorsuch ve Luschene (1970) tarafından geliştirilen ve Öner ve Le Compte (1983) tarafından Türkçe’ye uyarlanan "Sürekli Kaygı Envanteri" kullanılmıştır. Verilerin analizi SPSS 25.0 paket programı ile %95 güven aralığına göre yapılmıştır. Verilerin dağılımında basıklık çarpıklık katsayısına bakılmış, verilerin ±2 arasında dağıldığı görülmüş ve verilerin normal dağıldığı tespit edilmiştir. Analizde frekans yüzde hesaplamaları, Cronbach alpha katsayısı, üçten az kategorilerde t testi, ikiden fazla kategorilerde Anova analizi yapılmıştır. Katılımcıların durumluk kaygılarının 2022 ve öncesi mezun olan öğrencilerin, 2022 sonrası mezun olan öğrencilere oranla daha iyi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. TYT puan aralıklarına bakıldığında TYT puanı yüksek olan öğrencilerin düşük olan öğrencilere oranla daha az sürekli kaygıya sahip oldukları görülmektedir. Gelir durumu daha iyi olan grubun gelir durumu asgari ücret düzeyinde olan gruba oranla sürekli kaygı düzeylerinin daha az olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Katılımcıların durumluk kaygılarının 2022 ve öncesi mezun olan öğrencilerin, 2022 sonrası mezun olan öğrencilere oranla daha iyi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. TYT puan aralıklarına bakıldığında TYT puanı yüksek olan öğrencilerin düşük olan öğrencilere oranla daha daha az sürekli kaygıya sahip oldukları görülmektedir. Gelir durumu daha iyi olan grubun gelir durumu asgari ücret düzeyinde olan gruba oranla sürekli kaygı düzeylerinin daha az olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Spor, Spor Bilimleri Fakültesi, Durumluk ve Sürekli Kaygı, Özel Yetenek Sınavı

Kaynakça

• Babaroğlu A. (2004). Lösemi hastası olan çocukların ve annelerinin umutsuzluk düzeyleri ile annelerin kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Khan Z., Haider Z., Ahmad N., Khan S. (2011). Sports achievement motivation and sports competition anxiety: A relationship study. Journal of Education and Practice. 2(4), 1-5.
• Öner N., Le Compte A. (1998). Süreksiz durumluk sürekli kaygı envanteri el kitabı. Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi. İstanbul.
• Özgüven İE. (1999). Psikolojik testler. PDREM Yayınları. Ankara.
• Cox RH. (1998). Sport psychology: concepts and applications. McGraw-Hill.
• Simon JA., Martens R. (1977). SCAT as a predictor of A-states in varying competitive situations. Psychology of Motor Behaviour and Sport. 2, 146-156.
• Khan MK., Khan A., Khan SU., Khan S. (2017). Effects of anxiety on athletic performance. Research Investigations in Sports Medicine. 1(1), 1-5.
• Bali A. (2015). Psychological factors affecting sports performance. International Journal of Physical Education Sports and Health. 1(6), 92-95.
• Spıelberger CD., Gorsuch RC., Luschene RE. (1970). Manual for the state-trait anxiety invenntory. Consulting Psychologists Press. California.
• Öner NLCA., Le Compte A. (1983). Durumluluk-sürekli kaygı envanteri elkitabı. Boğazici Üniversitesi Matbaasι. İstanbul.
• Bedir R. (2008). Taekwondo mili takım sporcularının durumluk kaygı düzeylerinin başarıya etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Konya.
• Özbekçi F. (1990). Farklı spor dallarında yaşanan spor müsabaka stres düzeylerinin araştırılması. I Spor Bilimleri Kongresi Bildirileri. Ankara. 154-158.
• Erbaş M. (2000). Türkiye basketbol 2. erkekler ligindeki oyuncuların bazı kişisel değişkenlerinin durumluk kaygı üzerine etkileri ve durumluk kaygının takım içi ilişkilerine etkisinin araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Edirne.
• Artok F. (1994). Üniversiteler arası basketbol müsabakalarına katılan basketbolcuların maç öncesi durumluk kaygı düzeylerini performanslarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Adana.
• Karabulut EO., Sevde MV. (2019). Taekwondocuların durumluk ve sürekli kaygılarının müsabaka performansı ve yaralanma durumu ile ilişkisi. Türk Spor Bilimleri Dergisi. 2(1), 47-54.
• Görün L., Efek E., Öntürk Y., Bingöl E. (2020). Futbol hakemlerinin sürekli kaygı düzeylerinin incelenmesi. Turkish Studies-Social. 15(5), 2529-2541.
• Chun DR., Lee MY., Kim SW., Cho EY., Lee BH. (2022). The mediated effect of sports confidence on competitive state anxiety and perceived performance of basketball game. International Journal of Environmental Research and Public Health. 20(1), 334.
• Dönmez KH. (2013). Samsun ilinde yapılan üniversiteler arası basketbol müsabakalarına katılan sporcuların durumluk kaygı ve sürekli kaygı düzeylerinin incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies. 6 (5), 243-248.
• González-Hernández J., Gomariz-Gea M., Valero-Valenzuela A., Gómez-López M. (2020). Resilient resources in youth athletes and their relationship with anxiety in different team sports. International Journal of Environmental Research and Public Health. 17(15), 5569.
• Hacıcaferoğlu S., Hacıcaferoğlu B., Seçer M. (2015). Halk oyunları branşına katılan sporcuların yarışma öncesi kaygı düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. International Journal of Science Culture And Sport. 3(4), 288-297.
• Var L., Karabulut EO., Atasoy M. (2018). Examination of social appearance anxiety levels of senior taekwondo athletes studying at university. International Journal of Eurasia Social Sciences. 9(33), 1434-1451.
• Yücel EO. (2003). Taekwondocuların durumluk ve sürekli kaygı düzeyleri ve müsabakalardaki başarılarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Civan A., Arı R., Görücü A., Özdemir M. (2010). Bireysel ve takım sporcularının müsabaka öncesi ve sonrası durumluk ve sürekli kaygı düzeylerinin karşılaştırılması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 7(1), 193-206.
• Macila E. (2013). Basketbol oyuncularının durumluk ve sürekli kaygı düzeylerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yakın Doğu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Lefkoşa. KKTC.
• Öntürk Y., İmamoğlu O., Karacabey K. (2019). Elit tekvandocularda durumluk ve sürekli kaygının araştırılması. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi. 8(4), 3764-3774.
• Oktay MC., Yıldız M. (2018). İlk defa deneme dalışı yapan bireylerin sürekli ve durumluk kaygı düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi 1. Kafkas Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 21, 161-168.