EXAMINATION OF DEPRESSION, ANXIETY AND STRESS LEVELS OF SPORTS SCIENCES STUDENTS ACCORDING TO DIFFERENT VARIABLES

Yıl 2024, Cilt: 18 Sayı: 2, 106 - 131, 15.08.2024

Berzan Şimşek Oner Soykan Alpaslan Kartal

Öz

The aim of this study is to determine the depression, anxiety and stress levels of sports science students. The universe and sample of the research consists of 234 sports science students studying at Bozok University in the 2023-2024 academic year. Information about the demographic characteristics of the students was obtained with the "personal information form". The information on determining the depression, anxiety and stress levels of sports science students was obtained with the “Depression, Anxiety and Stress Scale”. The obtained data were analyzed using the IBM SPSS Statistic 22.0 package program. Frequency and percentage analysis were used for demographic characteristics. As a result of the analyzes made; It was found that the data showed a normal distribution. When the depression, anxiety and stress levels were examined, statistically significant differences were found in the variables of age, department and income status (p<0.05). No statistically significant difference was found in the variables of gender, class and place of stay (p>0.05). As a result, it was concluded that the depression, anxiety and stress levels of the students participating in the study were at moderate levels.

Anahtar Kelimeler

Student, depression, anxiety, stress

SPOR BİLİMLERİ ÖĞRENCİLERİNİN DEPRESYON, ANKSİYETE VE STRES DÜZEYLERİNİN FARKLI DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ

Öz

Bu çalışmanın amacı spor bilimleri öğrencilerinin depresyon, anksiyete ve stres düzeylerini belirlemektir. Araştırmanın evrenini ve örneklemini 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Bozok Üniversitesi'nde öğrenim gören 234 spor bilimleri öğrencileri oluşturmaktadır. Öğrencilerin demografik özelliklerine ilişkin bilgiler ‘’kişisel bilgi formu’’ ile elde edilmiştir. Spor bilimleri öğrencilerinin depresyon, anksiyete ve stres düzeylerini belirlemeye yönelik bilgiler “Depresyon, Anskiyete ve Stres Ölçeği” ile elde edilmiştir. Elde edilen veriler IBM SPSS Statistic 22.0 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Demografik özelliklere ilişkin olarak frekans ve yüzde analizi kullanılmıştır. Yapılan analizler neticesinde; verilerin normal dağılım gösterdiği görülmüştür. Depresyon, anksiyete ve stres düzeylerine bakıldığında yaş, bölüm, gelir durumu değişkenlerinde istatistiki olarak anlamsal farklılıklar bulunmuştur (p<0.05). Cinsiyet, sınıf, kalınan yer değişkenlerinde istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır (p>0.05). Sonuç olarak araştırmaya katılan öğrencilerin depresyon, anksiyete ve stres düzeylerinin orta düzeyde olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Öğrenci, Depresyon, Anksiyete, Stres

Kaynakça

• Tezcan, E. (2000). Depresyonun ayırıcı tanısı. Duygu durum dizisi. 77-98.
• Güleç C., Köroğlu E. (1997). Psikiyatri temel kitabı. HYB Yayıncılık, Ankara.
• Rachman S. (1998). Anxiety, psychology press, UK.
• Kierkegaard S. (2013). The concept of anxiety. Princeton University press.
• Başoğlu ST. (2007). Sınav Kaygısı ile özgüven arasındaki ilişkinin erinlik döneminde incelenmesi, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
• Candansayar S., Sağduyu A., Ögel K., Coşkun B. (1997). Birinci basamakta ruh sağlığı ve bozuklukları tanı tedavi rehabilitasyon. 2. Baskı. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı.
• Cawte J. (2017). Executive athlete. Bookbaby, Australia.
• Sdorow LM. (1998). Psychology. Mc Graw Hill. Boston.
• Baltaş A., Baltaş Z. (2000). Stres ve başa çıkma yolları. 20. Baskı. Remzi. İstanbul.
• Figueroa FF. (2014). Measurement of stress. Psychiatr Clinics of North Amarica. 37, 455-487.
• Karasar N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Lovibond PF., Lovibond SH. (1995). The structure of negative emotional states: Comparison of the depression anxiety stress scales (dass) with the beck depression and anxiety inventories. Behaviour Research and Therapy. 33(3), 335-343.
• Yılmaz Ö., Hakan B., Arslan A. (2017). Depresyon anksiyete stres ölçeğinin (dass 21) türkçe kısa formunun geçerlilik-güvenilirlik çalışması. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2(2), 78-91.
• Alpertonga H., Ünsar AS., Akın YK. (2016). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin kaygı ve stres düzeylerinin belirlenmesine yönelik bir alan araştırması. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 16(32), 71-83.
• Eraslan M., Dunn BL. (2015). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin stres düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 9(1), 179-185.
• Savcı M., Aysan F. (2014). Üniversite öğrencilerinde algılanan stres düzeyi ile stresle başa çıkma stratejileri arasındaki ilişki. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 3, 44-56.
• Fawaz M., Samaha A. (2020). E‐learning: Depression, anxiety, and stress symptomatology among Lebanese university students during COVID‐19 quarantine. Nursing Forum. 1-6.
• Tunç AY., Yapıcı G. (2019). Bir tıp fakültesindeki öğrencilerin depresyon, anksiyete ve stres düzeylerinin değerlendirilmesi. Turkish Journal of Public Health. 17(2), 153-168.
• Arslan S. (2016). Üniversitelere hazırlanan öğrencilerde stres düzeylerinin duyguları yönetme becerisine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Kaur J., Sandhu KK. (2016). Psychological capital in relation to stress among university students. Indian Journal of Health and Wellbeing. 7(3), 323.
• Lee DS., Padiilla AM. (2014). Acculturative stress and coping: gender differences among korean and Korean American University students. Journal of College Student Development. 55(3), 243-262.
• Brougham RR., Zail CM., Mendoza CM., Miller JR. (2009). Stress, sex differences, and coping strategies among college students. Current Psychology. 28(2), 85-97.
• Gözeler PS. (2018). Algılanan stres düzeyi ve ilişkilerde yüklemelerin evlilik uyumu ile ilişkisi. Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Şahin A. (2018). Üniversite öğrencilerinin algılanan stres düzeylerinin fakülte türü ve cinsiyet değişkenlerine göre incelenmesi. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2(1), 28-35.
• Bozyiğit E., Gökbaraz N. (2020). Sv olarak psikolojik sağlamlık. Uluslararası Bozok Spor Bilimleri Dergisi. 3(2), 123-132.
• Gündüz S. (2019). Beden eğitimi ve spor öğretmenliği ve sınıf öğretmenliği bölümü öğrencilerinin algılanan stres düzeyleri ile stresle başa çıkma tarzlarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Hızıroğlu ÖS. (2018). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin öznel iyi oluş ve algılanan stres düzeylerinin rekreatif etkinlikleri katılım durumları ve farklı değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Beiter R., Nash R., McCrady M., Rhoades D., Linscomb M., Clarahan M., Sammut S. (2015). Bir üniversite öğrencisi örneğinde depresyon, kaygı ve stresin yaygınlığı ve ilişkileri. Duygusal Bozukluklar Dergisi. 173, 90-96.
• Pozos RBE., Lourdes PSM., Acosta FM., Aguilera VM., Delgado GDD. (2014). Üniversite öğrencilerinde kronik stresin yordayıcısı olarak akademik stres. Eğitim Psikolojisi. 20(1), 47-52.
• Hancıoğlu AGDY. (2017). Üniversite öğrencilerinin algıladıkları stres düzeyleri ile stresle başa çıkma tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 15(1), 130-149.
• Yerlikaya EE. (2009). Üniversite öğrencilerinin mizah tarzları ile algılanan stres, kaygı ve depresyon düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Deveci SE., Ulutaşdemir N., Yasemin A. (2013). Bir sağlık yüksekokulunda öğrencilerde depresyon belirtilerinin görülme sıklığı ve etkileyen faktörler. Fırat Tıp Dergisi. 18(2), 98-102.
• Bozkurt N. (2004). Bir grup üniversite öğrencisinin depresyon ve kaygı düzeyleri ile çeşitli değişkenler arasındaki ilişkiler. Eğitim ve Bilim. 29(133), 52-59.
• Elmer T., Mepham K., Stadtfeld C. (2020). Students under lockdown: Comparisons of students’ social networks and mental health before and during the COVID-19 crisis in Switzerland. Plos One. 15(7), e0236337.
• Aylie NS., Mekonen MA., Mekuria RM. (2020). The psychological ımpacts of covıd19 pandemic among university students in bench-sheko zone, South-West Ethiopia: A Community-based Cross-sectional Study. Psychology Research and Behavior Management. 13, 813-821.
• Otlu BM. (2008). Üniversite öğrencilerinin depresyon düzeyleri ve aile işlevleri: Dokuz Eylül Üniversitesi, Buca Eğitim Fakültesi örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi. 23, 30-35.
• Bayar BD., Can SY., Erten M., Ekmen M. (2021). Covid-19 pandemi sürecinde üniversite öğrencilerinin depresyon ve stres düzeylerinin belirlenmesi. Paramedik ve Acil Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2(1), 12-25.
• Öncü B., Şahin T., Özdemir S., Şahin C., Çakır K., Öcal E. (2013). Tıp fakültesi öğrencilerinde depresyon, anksiyete ve stres düzeyleri ve ilişkili etmenler. Kriz Dergisi. 21(1), 1-10.
• Gümüş F., Zengin L. (2018). Hemşirelik öğrencilerinde anksiyete, depresif belirti sıklığı ve ilişkili faktörler. Van Tıp Dergisi. 25(4), 527-534.
• Ölçücü B., Vatansever Ş., Özcan G., Çelik A., Paktaş Y. (2015). Üniversite öğrencilerinde fiziksel aktivite düzeyi ile depresyon ve anksiyete ilişkisi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 4, 294-303.
• Bhasin SK., Sharma R., Saini NK. (2010). Depression, anxiety and stress among adolescent students belonging to affluent families: A school-based study. The Indian Journal of Pediatrics. 77(2), 161-165.
• Safa F., Anjum A., Hossain S., Trisa TI., Alam SF., Rafi MA., Podder V., Koly KN., Azad DT., Ahmad WU., Nodi RN., Ashraf F., Akhter SMQ., Ahmed HU., Hasan MT. (2021). Immediate psychological responses during the initial period of covid-19 pandemic among Bangladeshi medical students. Children and Youth Services Review. 122, 105912.
• Bilgel N, Bayram N. (2010) Turkish version of the depression anxiety stress scale (DASS-42). Psychometric Properties. Archives of Neuropsychiatry/Noropsikiatri. 47(2), 118-126.
• Örgev C., Biçer İ., Demir H., Aydın O., Şen E., Özyaral O. (2020). The psychological ımpact of the covid-19 pandemic on university students in Turkey: a foundation university case. Journal of International Health Sciences and Management. 6, 25-33.
• Kürtüncü M., Yıldız H., Kurt A. (2019). Hemşirelik bölümü öğrencilerinde anksiyete durumunun kariyer kararı yetkinlik beklentisine etkisinin belirlenmesi. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi. 14(20), 223-238.
• Alvi T., Assad F., Ramzan M., Khan FA. (2010). Depression, anxiety and their associated factors among medical students. Journal of The College of Physicians and Surgeons-Pakistan. 20(2),122-126.
• Xiao H., Shu W., Li M., Li Z., Tao F., Wu X. (2020). Social distancing among medical students during the 2019 coronavirus disease pandemic in China: disease awareness, anxiety disorder, depression, and behavioral activities. International Journal of Environmental Research and Public Health. 17(14), 5047.
• Kecojevic A., Basch C., Sullivan M., Davi N. (2020). The impact of the covid-19 epidemic on mental health of undergraduate students in New Jersey, crosssectional study. Plos One, 15(9), e0239696.
• İşmen AE. (2001). Duygusal zeka ve problem çözme. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 13(13), 111-124.
• Ercan H. (2016). Üniversite öğrencilerinin aşk stillerinin demografik değişkenler ve ana babaya bağlanma ile ilişkisi. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 7(1), 25-37.
• Taşdemir DŞ., Demirkan E. (2022). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinde algılanan stresin yordayıcısı olarak psikolojik sağlamlık. Uluslararası Bozok Spor Bilimleri Dergisi. 3(2), 123-132.
• Babaoğlu ÜT., Özdenk S. (2017). Algılanan stres ile gastrointestinal semptom arasındaki ilişkinin incelenmesi: tanımlayıcı araştırma. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 3, 138-145.
• Serdar E., Demirel M. (2020). Algılanan stres ile serbest zaman doyumu arasındaki ilişki: spor bilimleri öğrencileri örneği. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 22(3), 54-64.
• Özgan H., Balkar B., Eskil M. (2008). Eğitim fakültesi öğrencileri tarafından sınıfta algılanan stres nedenleri ve kişisel değişkenlerin strese olan etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 7(24), 337-350.
• Erözkan A. (2005). Üniversite öğrencilerinin kişilerarası duyarlılık ve depresyon düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. (14), 129-155.
• Çelikel ÇF., Erkorkmaz Ü. (2008). Üniversite öğrencilerinde depresif belirtiler ve umutsuzluk düzeyleri ile ilişkili etmenler. Nöropsikiyatri Arşivi. 45(4), 122-129.
• Kaya M., Genç M., Kaya B., Pehlivan E. (2007). Tıp Fakültesi ve Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinde depresif belirti yaygınlığı, stresle başa çıkma tarzları ve etkileyen faktörler. Türk Psikiyatri Dergisi. 18, 137-46.
• Kahyaoğlu İ. (2021). Üniversite öğrencilerinde sosyal anksiyete düzeyinin benlik saygısına etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. İstanbul.
• Memiş ÇÖ. (2011). Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinde sosyal anksiyete bozukluğu ve belirtileri ile tükenmişlik düzeylerinin değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi, Tıp Fakültesi Trakya Üniversitesi. Edirne.
• Ünübol H., Sayar GH. (2019). Türkiye bağımlılık risk profili ve ruh sağlığı haritası. Proje Sonuç Raporu Üsküdar Üniversitesi Yayınları.
• Bashir TF., Hassan S., Maqsood A., Khan ZA., Issrani R., Ahmed N. (2020). The psychological ımpact analysis of novel covıd-19 pandemic in health sciences students: A global survey. European Journal of Dentistry. 14(1), 91-96.
• Canbaz S., Sünter AT., Aker S., Pekşen Y. (2007). Tıp fakültesi son sınıf öğrencilerinin kaygı düzeyi ve etkileyen faktörler. Genel Tıp Dergisi. 17(1),15-19.
• Yeniçeri N., Mevsim V., Özçakar N., Özan S., Güldal D., Başak O. (2007). Tıp eğitimi son sınıf öğrencilerinin gelecek meslek yaşamları ile ilgili yaşadıkları anksiyete ile sürekli anksiyetelerinin karşılaştırılması. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 21(1), 19-24.
• Tuncer N. (2017). Bir grup üniversite öğrencisinde belirlenen sosyal anksiyete düzeylerine göre bilinçli farkındalık ve yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Işık Üniversitesi. İstanbul.
• Pesen A., Mayda AS. (2020). Tıp fakültesi öğrencilerinin depresyon, anksiyete, stres düzeyleri ve ilişkili faktörler. Sakarya Tıp Dergisi. 10(2), 240-252.
• Reyhan S., Karaca AA. (2016). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu ile eğitim fakültesi öğrencilerinin algılanan stres düzeylerinin karşılaştırılması (Siirt Üniversitesi örneği). Uluslararası Multidisipliner Akademik Araştırmalar Dergisi. 3(3),12-24.
• Özdel L., Bostancı M., Özdel O., Oğuzhanoğlu NK. (2002). Üniversite öğrencilerinde depresif belirtiler ve sosyodemografik özelliklerle ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 3(3), 155-161.
• Eroğlu SY., Eroğlu E. (2019). Üniversite spor takımlarında oynayan öğrencilerin anksiyete ve spora özgü başarı motivasyonu düzeylerinin incelenmesi. Türkiye Spor Bilimleri Dergisi. 3(2), 88-96.
• Öz M. (2019). Konservatuvar müzik bölümünde okuyan üniversite öğrencilerinde sürekli kaygı ve anksiyete duyarlılığının akış deneyimleri ile ilişkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Mumcu N. (2019). Aktif spor yapan ve yapmayan beden eğitimi öğrencilerinin stres ve mutluluk düzeylerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hitit Üniversitesi. Çorum.
• LO R. (2002). A longitudinal study of perceived level of stress, coping and self-esteem of undergraduate nursing students: An Australian case study, Journal of Advanced Nursing. 39(2), 119-126.
• Doğan O., Doğan S., Çorapçıoğlu A., Çelik G. (1994). Üniversite öğrencilerinde depresyon yaygınlığı ve bazı değişkenlerle ilişkisi. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 16, 148-151.
• Tayşi BN, Azizoğlu F., Perçinel S., Hasan SH. (1994). 1992-1993 öğrenim yılı intern doktorlarında Beck Depresyon Envanterine göre depresyon prevalansı. Toplum ve Hekim. 59, 68-74
• Aydın G., Demir A. (1989). ODTÜ öğrencilerinde depresif belirtilerin yaygınlığı. İnsan Bilimleri Dergisi. 8, 27-40.
• Softa HK., Kaya S. (2013). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin depresyon düzeylerini etkileyen faktörlerin incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2(2), 214-229.
• Alparslan N., Yaşar S., Dereli E., Turan FN. (2008). Sağlık yüksekokulu ve teknik eğitim fakültesi öğrencilerinde görülen depresif belirtiler ve bunu etkileyen faktörlerin incelenmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 10, 48-57.
• Bakır B., Yılmaz R., Yavaş İ., Toraman R., Güleç N. (1997). Tıp fakültesi öğrencilerinde sorun alanları ve sosyodemografik özelliklerle depresif belirtilerin karşılaştırılması. Düşünen Adam. 10, 5-12.
• Temel E., Bahar A., Çuhadar D. (2007). Öğrenci hemşirelerin stresle baş etme tarzları ve depresyon düzeylerinin belirlenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2(5), 107-18.
• Yeniocak TA., Yapıcı G. (2019). Bir tıp fakültesindeki öğrencilerin depresyon, anksiyete ve stres düzeylerinin değerlendirilmesi. Turkish Journal of Public Health. 17(2), 153-168.
• Brown MS. (1999). Using the DYSA programme to reduce stress and anxiety in first-year university students, Pastoral Care. 17, 8-13.
• Çetinkaya FF., Korkmaz F. (2019). Algılanan sosyal destek ile stres düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 20(1), 91-103.
• Bilgel N., Kabataş B., Atalar G., Gündüz Y. (2007). Uludağ üniversitesi iktisadi ve idari bilimler fakültesi öğrencilerinin duygu durum araştırması. 8. Türkiye Ekonometri ve İstatistik Kongresi. İnönü Üniversitesi. Malatya.
• Altunkol F. (2011). Üniversite öğrencilerinin bilişsel esneklikleri ile algılanan stres düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Adana.
• Güney M. (1985). Üniversite öğrencileri arasında depresyon ve problem alanlarının akademik başarı ile ilişkileri. Ankara Üniversitesi Rektörlüğü Yayınları.
• Kaya H., Işik B., Şenyuva E., Kaya N. (2017) Personal and professional values held by baccalaureate nursing students. Nursing Ethics. 24(6), 716-731.
• Tekir Ö., Yaşar Ö., Çevik C., Dikoğlu M., Kaymak GÖ. (2018). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin depresyon ve benlik saygısı düzeylerinin incelenmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 8(1), 15-21.
• Ulaş B., Tatlıbadem B., Nazik F., Sönmez M., Uncu F. (2015). Üniversite öğrencilerinde depresyon sıklığı ve ilişkili etmenler, Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2(3), 71-75.
• Aylaz R., Kaya B., Dere N., Karaca Z., Bal Y. (2007). Sağlık yüksekokulu öğrencileri arasındaki depresyon sıklığı ve ilişkili etkenler. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 8, 46-51.
• Yelkenci İ. (2013). Üniversite sınavına hazırlanan öğrencilerin depresyon ile anksiyete düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
• Karaoğlu N., Şeker M. (2011). Klinik öncesi yıllardaki tıp öğrencilerinin anksiyete ve depresyon düzeyleri ve etkili olabilecek faktörler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 10, 303-312.
• Fu W., Yan S., Zong Q., Anderson LD., Song X., Lv Z., Lv C. (2021). Mental health of college students during the COVID-19 epidemic in China. Journal of Affective Disorders. 280, 7-10.
• Koçak M. (2019). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin yaşam kaliteleri ile stres düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Schreier AR., Abramovitch H. (1996). American Medical Students in Israel: Stres and Coping.
• İskender H., Dokumacıoğlu E., Kanbay Y., Kılıç, N. (2018). Üniversite öğrencilerinde sağlıklı yaşam ve depresyon puan düzeyleri ile ilgili faktörlerin belirlenmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. (4), 414-423.
• Yılmazel G., Çetinkaya F., Naçar M. (2013). Hemşirelik öğrencilerinde sağlığı geliştirme davranışları. TAF Preventive Medicine Bulletin. 12, 261-270.
• Aksoy T., Uçar H. (2014). Hemşirelik Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 53-67.
• Ünalan D., Şenol V., Öztürk A., Erkorkmaz, Ü. (2007). Meslek yüksekokullarının sağlık ve sosyal programlarında öğrenim gören öğrencilerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve öz-bakım gücü düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 14, 101-109.
• Pesen A., Mayda AS. (2020). Tıp fakültesi öğrencilerinin depresyon, anksiyete, stres düzeyleri ve ilişkili faktörler. Sakarya Tıp Dergisi. 10(2), 240-252.