Hareket Tekrarlı Örnek İşlerde Ergonomik Risk Değerlendirmesi: OCRA Yöntemi

Yıl 2024, , 610 - 615, 15.07.2024

Tuğçe Oral Rüştü Uçan

https://doi.org/10.34248/bsengineering.1469531

Öz

Çalışanlarda karşılaşılan kas ve iskelet sistemi (KİS) hastalıklarının temelinde ergonomik uygunsuzluklar yatmaktadır. Bu çalışmada, çalışma alanı sınırlarındaki tehlike ve riskler göz önünde bulundurulduğunda ‘az tehlikeli’ olarak nitelendirilen işyerlerinde istihdam edilen çalışanların günlük iş saatleri içerisindeki tekrarlı hareketlerine bağlı olarak ergonomik risk değerlendirilmesi yapılmıştır. Bu amaçla, genel olarak faaliyet alanına bakılmaksızın tüm işletmelerde ortak gereksinime yönelik iş akışında yer alabilen; servis şoförleri, yemek dağıtımında veya zincir marketlerde kasada görevi bulunan çalışanların ergonomik risk düzeyi belirlenmiştir. Araştırma da kullanılan OCRA yöntemi ile üç sektöre ait her iş istasyonu için yapılan tüm işlerin etkisi ayrı ayrı dikkate alınarak, OCRA indeksi hesaplanmıştır. Servis şoförleri için OCRA indeksi 6,015; kasa görevlileri için 8,163; yemek dağıtımında görevli çalışanlar için 4,2 olarak bulunmuştur. Bu üç sektöre ait OCRA indeks değerleri ‘Kırmızı Bölge’ olarak bulunmuştur. Bu durum servis şoförleri, kasiyerler ve yemek dağıtımı görevlileri için ergonomik açıdan yüksek risk altında olduğu saptanmıştır. İş sağlığı ve güvenliği açısından her iş kolu için iş istasyonlarındaki mevcut çalışma koşullarının iyileştirilmesi gerekliliğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ergonomi, Kasiyerler, OCRA yöntemi, Servis şoförleri, Yemek dağıtımı görevlileri

Ergonomic Risk Assessment in Repetitive Motion Sample Works: OCRA Method

Öz

Ergonomic inconveniences lie in the basis of musculoskeletal system (CIS) diseases encountered in employees. In this study, ergonomic risk assessment was made depending on the repetitive movements of the employees employed in the workplaces described as 'less dangerous' considering the dangers and risks in the working area boundaries. For this purpose, regardless of the field of activity in general, all businesses can take part in the workflow for a common need; Ergonomic risk level of employees working in food distribution or cash registers in chain markets was determined. With the OCRA method used in the research, the OCRA index was calculated by taking into account the effect of all the work done for each workstation belonging to the three sectors. The OCRA index for shuttle drivers is 6.015; 8.163 for cashiers; it was found to be 4.2 for employees working in food distribution. The OCRA index values of these three sectors were found as the 'Red Zone'. This situation was found to be at high ergonomic risk for service drivers, cashiers and food delivery attendants. In terms of occupational health and safety, it reveals the necessity of improving the current working conditions at workstations for each business line.

Anahtar Kelimeler

Ergonomics, Cashiers, OCRA method, Service drivers, Food delivery officers

Kaynakça

• Baykasoğlu A, Demirkol Akyol Ş. 2014. Ergonomik montaj hattı dengeleme. Gazi Üniv Müh Mim Fak Derg, 29(4): 785-792.
• Demirkol Akyol Ş. 2022. Bir tekstil işletmesinde ergonomik risk değerlendirme uygulaması. Ergonomi, 5(2): 72-83.
• Fırat T, Ayhan Ç, Tunç Y, Delioğlu K. 2013. Torasik çıkış sendromu’nda fizyoterapi ve rehabilitasyon yaklaşımları. Bull Thoracic Surg, 5(2): 119-127.
• Keener JD. 2015. Ulnar nerve entrapment at the elbow (cubital tunnel syndrome). URL: https://orthoinfo.aaos.org/en/diseases--conditions/ulnar-nerve-entrapment-at-the-elbow-cubital-tunnel-syndrome (Erişim tarihi: 03 Nisan 2023).
• Laçiner V, Yavuz K. 2013. Ekranlı araçlarla yapılan çalışmalarda iş sağlığı ve güvenliği. HAK-İŞ Uluslararası Emek Top Derg, 2(4): 115-129.
• Lagattuta FP, Falco FJE. 1996. Assessment and treatment of cervical spine disorders. Physical Medic Rehab, 1996: 728-751.
• Occhipinti E. 1998. OCRA: A concise ındex for the assessment of exposure to repetitive movements of upper limb. Ergonomics, 41(9): 1290-1311.
• Otto A, Scholl A. 2011. Incorporating ergonomic risks into assembly line balancing. European J Operat Res, 212: 277-286.
• Seçkiner S, Kurt M. 2013. Ofis güvenliğinin değerlendirilmesi için geliştirilmiş ergonomi teknolojisi: KAIROS, örnek uygulama. Gazi Üniv Müh Mim Fak Derg, 19(1): 37-41.
• Yılmaz Ş, Bilici M, Zengin A. 2021. Ofis ortamlarında ekranlı araçlarla yapılan çalışmalarda sağlık ve güvenlik önlemleri. OHS Acad, 4(2): 43-48. https://doi.org/ 10.38213/ohsacademy.798882.