Seydisuyu Havzasının Hidroelektrik Enerji Potansiyelinin Araştırılması

Yıl 2015, Cilt: 2 Sayı: 1, 45 - 60, 01.06.2016

Yıldırım Bayazıt Recep Bakış

Öz

Türkiye, hızla gelişmekte olan bir ülkedir. Bu gelişmeye paralel olarak, enerji ihtiyaçları da hızla artmaktadır. Bu nedenle, enerji, Türkiye için çok önemlidir. Ancak, Türkiye’nin sahip olduğu fosil enerji kaynakları, ihtiyaçlarını karşılamamaktadır. Eksik enerji ihtiyacını karşılayabilmek için yurt dışından petrol doğalgaz ve kömür ithal etmek zorundadır. Bu ithalat için 2012 yılında 70 milyar dolar ödemiştir. Bu rakam her geçen yıl artarak devam etmektedir. Bundan dolayı, yersel enerji kaynaklarını geliştirmek ve enerji açığını kapatmak için, Türkiye’nin sahip olduğu su potansiyelini enerjiye dönüştürmesi bir zorunluluktur. Bu amacı gerçekleştirmek için hidroelektrik enerji potansiyelini geliştirmesi gerekir. Bu tez çalışmasında, küçük havzaların hidroelektrik enerji potansiyellerinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, Seydisuyu Havzasının sahip olduğu hidroelektrik enerji potansiyeli incelenmiştir. Havzadaki su potansiyelinin değerlendirilmesi ve hidroelektrik enerji potansiyellinin geliştirilmesi için gerekli veriler (datalar), Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS-GIS) ve Simahpp yazılımları yardımı ile elde edilmiştir. Araştırma alanında inşası tamamlanmış ve işletmede olan 2 adet sulama barajının (Çatören ve Kunduzlar barajları) hidroelektrik enerji potansiyelleri ve bu barajların mansabında yeni bir baraj planlaması yapılmıştır. Bu barajın olası maliyetleri, buradan temin edilebilecek yıllık elektrik enerjisi miktarı da hesaplanmıştır. Sonuç olarak, Seydisuyu Havzasında bulunan 2 adet hazır kurulu barajın ve planlanan bir adet yeni barajın toplam kurulu güçleri 1.463 MW ve yıllık üretebileceği elektrik enerjisi miktarı ise 6.31 GWh olarak hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Baraj Planlama, Coğrafi Bilgi Sistemelri (CBS), Hidroelektrik Enerji, Seydisuyu Havzası , Su Potansiyeli

Investigation Of Hydroelectric Potential Of Seydisuyu Basin

Öz

Turkey, a country that is developing rapidly. Parallel to this development, energy needs are rapidly increasing. Therefore, the energy, is very important for Turkey. However, Turkey’s fossil energy resources, not meet the requirements. In order to meet missing energy demand, has to import oil, natural gas and coal from abroad. For this import, it paid $ 70 billion in 2012. This figure continues to increase with each passing year. Therefore, to develop the spatial energy resources and to close the energy gap, it is a necessity conversion of Turkey’s water potential to the energy. To accomplish this goal, need to develop the hydroelectric energy potential. In this study, it is aimed to develop hydroelectric energy potential of small basins. For his purpose, Seydisuyu Basin investigated the potential of its hydroelectric energy. Datas which necessary for evaluation of the basin water potential and for development of the hydroelectric energy potential, were obtained with the help of Geographic Information Systems (GIS) and Simahpp softwares. There is 2 irrigation dam (Catoren and Kunduzlar Dams) which was completed and in operation. It is investigated these dams of hydroelectric energy potentail and it was planned a new dam where downstream of the existing dams. The potential costs of this dam and the amount of the annual electrical energy were calculated. As a result, total installed capacity 1.463 MW and amount of annual energy produce 6.31 GWh of 2 existing dam and a new planned dam where is in the Seydisuyu Basin.

Anahtar Kelimeler

Dam Planning, Geographic Information Systems (GIS), Hydroelectric Energy, Seydisuyu Basin , Water Potential

Kaynakça

• Okot Kilama, D., “Review of small hydropower technology”, Renewable&Sustainable Energy Reviews, Vol.26, pp 515-520, 2013.
• Anonim, “ArcGIS 9.3.1 Arc/Info User’s Guide”, Environmental Systems Research Institute (ESRI), Inc., USA., 2009
• Anonim, “Grid-based Map Analysis and GIS Modelling Workshop”, Innovative GIS, USA, 2010.
• S. N., Miller, D.J., Semmens, R.C., Miller, M. Hernandez, D.C. Goodrich, W.P. Miller, “GIS-Based Hydrologic Modelling: The Automated Geospatial Watershed Assessment Tool”, USDA-ARS Southwest Watershed Research Center, USA, 2000.
• DMİ, Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü (www.dmi.gov.tr), 2010.
• DSİ, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (dsi.gov.tr), 2010, 2008, 2006.
• EİE, 2010, 2009, 2008, 2007. Elektrik İşleri Etüt İdaresi (eie.gov.tr).
• A.L. Dahl, A.V. Vecchia and D.G. Emerson, “Evaluation of Drainage-Area Method Used to Estimate Streamflow for the Red River of the North Basin in North Dakota and Minnesota”, U.S. Geological Survey Water-Resources Investigations Report 2005-5017, 2005.
• A.A. Elshorbagy, U.S. Panu, S.P. Simonovic, “Group-based estimation of missing hydrological data: I. Approach and general methodology”, Hydrological Sciences-Journal-des Sciences Hydrologiques, 45(6), pp.849-866, 2000.