PM10 and SO2 Levels and Changes in Outdoor Air Quality After Earthquakes in Hatay and Kahramanmaraş Center

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 1, 104 - 115, 31.05.2024

Serkan Ören

https://doi.org/10.35193/bseufbd.1265005

Öz

Air pollution can be defined as the presence of air pollutants, such as Sulfur Dioxide, Particulate Matter, Nitrous Oxides, Carbon Monoxide, Ozone and Hydrocarbons in the atmosphere above the limit values. These polluting parameters can be found in high amounts in the outdoor air as a result of the rapid increase in population, the use of fossil fuels for heating and energy needs, unplanned industry and industrialization, volcanic movements and natural disasters. The high amount of these air-polluting parameters in the air we breathe can prevent people and other living things from living a healthy life. In this study, the great destruction caused by two major earthquakes in Kahramanmaraş and Hatay and the changes in the outdoor air during the works to remove the debris of the collapsed buildings and other structures due to this destruction were investigated. It is thought that the increase in PM10 data at Kahramanmaraş Onikisubat air quality measurement station may be due to the use of too many heavy equipment in debris removal works and the increase in vehicle traffic using fossil fuels due to the earthquake. The content used in the study was sourced from the National Air Quality Monitoring Network of the Ministry of Environment, Urbanization and Climate Change.

Anahtar Kelimeler

Air Pollution, Particuate Matter, Sulfur Dioxide, Hatay, Kahramanmaraş, Earthquake

Hatay ve Kahramanmaraş Merkezli Meydana Gelen Depremler Sonrasında Dış Ortam Hava Kalitesinde PM10 ve SO2 Düzeyleri ve Değişimleri

Öz

Hava kirliliği, Kükürt dioksit, Partikül Madde, Azot oksitler, Karbonmonoksit, Ozon ve Hidrokarbonlar gibi havayı kirletici maddelerin atmosferde limit değerlerin üzerinde bulunması olarak tanımlanabilir. Bu kirletici parametreler, nüfusun hızla artması, ısınma ve enerji ihtiyacı için fosil yakıtların kullanılması, sanayinin ve endüstrileşmenin plansız yapılması, volkanik hareketler ve doğal felaketler neticesinde dış ortam havasında yüksek miktarlarda bulunabilmektedir. Bu havayı kirletici parametrelerin soluduğumuz havada yüksek miktarda bulunması insan ve diğer canlıların sağlıklı yaşamalarını engelleyebilmektedir. Bu çalışmada Kahramanmaraş ve Hatay merkezli iki büyük depremin neden olduğu büyük yıkım ve bu yıkıma bağlı olarak yıkılan binaların ve diğer yapıların enkazlarının kaldırılması çalışmaları sırasında dış ortam havasındaki değişiklikler incelenmiştir. Kahramanmaraş Onikişubat hava kalitesi ölçüm istasyonundaki PM10 verilerindeki yükselmelerin enkaz kaldırma çalışmalarında çok fazla sayıda iş makinesi kullanımı ve fosil yakıt kullanan araç trafiğinin deprem nedeniyle artması kaynaklı olabileceği düşünülmektedir. Çalışmada kullanılan veriler Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının Ulusal Hava Kalite İzleme Ağı’ndan alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hava Kirliliği, Partikül Madde, Kükürt Dioksit, Hatay, Kahramanmaraş, Deprem

Kaynakça

• İmal, M., Karapinar, Ç., Doğan, O. (2014). Hava kalitesine doğalgazın etkisi: Kahramanmaraş örnek çalışması. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 16(2), 22-28.
• Ünal, C., Özel, G. (2022) Bolu İli Hava Kirletici Maddeler ile Meteorolojik Faktörler Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi, 12(2), 194-206.
• https://monographs.iarc.who.int/list-of-classifications/ (13.03.2023).
• Kim, K. H., Kabir, E., & Kabir, S. (2015). A review on the human health impact of airborne particulate matter. Environment international, 74, 136-143.
• Yazici, H., Çay, Y., & Sekmen, Y. (2010). Hava Kirliliğinin Doğal Gaz Kullanimi İle Değişimi, Denizli İli Örneği. Selçuk-Teknik Dergisi, 9(3), 205-215.
• Gümrükçüoğlu, M., & Seyfettinoğlu, O. (2000) A. Adapazarı'nda 17 Ağustos depremi sonrası çevre etki değerlendirmesi, Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(1-2), 1-6.
• Zeydan, Ö. (2021). 2019 Yılında Türkiye’deki Partikül Madde (PM10) Kirliliğinin Değerlendirilmesi. Journal of the Institute of Science and Technology, 11(1), 106-118.
• Doğan, G. (2019). Türkiye’nin güney sahilinde yer alan dört şehrin hava kalitelerinin incelenmesi. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 7(3), 585-595.
• Azboy, N., İnandı, T., & Eltaş, M. C. Hatay’da PM10 ve SO2 Düzeyi ve Değişimleri, 2007-2017. The Medical Journal of Mustafa Kemal University, 11(39), 18-25.
• Santoso, M., Lestiani, D. D., Kurniawati, S., Damastuti, E., Kusmartini, I., Atmodjo, D. P. D., ... & Suprayadi, L. S. (2020). Assessment of urban air quality in Indonesia. Aerosol and Air Quality Research, 20, 2142-2158.
• Chauhan, A., Sharma, P., & Gupta, A. (2021). Imapct Of Covid-19 On Air Quality Of Dehradun City Of Uttarakhand, India. Ilkogretim Online, 20(2), 2551-2562.
• Degrendele, C., Mikes, O., Harnych, J., Friedrich, R., Kontic, D., Lammel, G., ... & Klanova, J. (2022). Influence of four policy measures on the emissions of atmospheric pollutants and greenhouse gases for a central European city. Fresenius Environmental Bulletin.
• https://sim.csb.gov.tr/Home/HKI?baslik=HAVZA%20%C4%B0ZLEME%20S%C4%B0STEM%C4%B0 (13.03.2023).
• https://www.csb.gov.tr/bakan-kurum-2-ay-icerisinde-11-ilimizin-tamaminda-toplam-309-bin-bagimsiz-bolumun-insa-surecini-baslatmis-olacagiz-bakanlik-faaliyetleri-38466 (13.03.2023).
• https://www.havaizleme.gov.tr/ (13.03.2023).