A Social Responsibility Project at the Crucible of Cultural Heritage: “Archeology Workshop for Children”

Yıl 2021, , 450 - 462, 31.12.2021

Sinem Türkteki

https://doi.org/10.33905/bseusbed.1015409

Öz

Archeology enables us to obtain information about the lifestyles of the communities that existed in ancient times by establishing a connection between the present and the past and at the same time serves science by interpreting and preserving the artifacts found in excavations. The cultural diversity in the geography we live in is not only the common cultural heritage of the people living in these lands, but also of all humanity. Another mission of archeology is to ensure the embrace of this cultural heritage and to transfer it to future generations in a correct and healthy way. Raising generations that protect their cultural heritage and perceive the value of the diversity in their geography with the nature they live in also enables the formation of generations with a consciousness that preserves and develop their cultural heritage. Despite the archaeological resources of the land we live in, education of the society on the matter was insufficient until recently. The progress has been achieved lately with the excavations and educational projects at universities for the society. In that regard, a “Workshop of Archaeology for Kids” project is undertaken by the University of Bilecik Şeyh Edebali Center of Experimental Archaeology and Implementation, where attending children are aimed to better understand historical events, increase their awareness to historic preservation and learn about archaeological excavation work. Children learn by practicing the working conditions of archaeologists as well as have the opportunity to experience concepts such as duty and responsibility in teamwork. Children learn by practicing the working conditions of archaeologists as well as have the opportunity to experience concepts such as duty and responsibility in teamwork. This project aims to develop children’s awareness of cultural heritage through viewing, touching, perceiving and making as well as grasping the power of education and science. It aspires to have them share this knowledge with their circle of friends and cause a permanent change in behavior. The present study examines the positive feedbacks and benefits for children through "Archeology Workshop for Children" courses as well as what can be done for children to raise awareness in the fields of cultural heritage, archeology and social responsibility. Due to the lack of such studies in our country, the number of publications that can be referenced in the archeology literature is also few to almost none, which suggests that this study may contribute to scientists who will organize such workshops in the future.

Anahtar Kelimeler

Archaeology, Cultural Heritage, Social Responsibility, Education, Child

Kültürel Miras Potasında Bir Sosyal Sorumluluk Projesi Olarak “Çocuklar İçin Arkeoloji Atölyesi”

Öz

Günümüz ile geçmiş arasında bağlantı kurarak, eski çağlarda var olan toplukluların yaşayış biçimleri hakkında bilgi edinmemizi sağlayan arkeoloji, aynı zamanda kazılarda bulunan eserlerin yorumlanması ve korunmasına da hizmet etmektedir. Yaşadığımız coğrafyadaki kültür çeşitliliği sadece bu topraklarda yaşayan insanların değil tüm insanlığın ortak kültür mirasıdır. Arkeoloji biliminin bir başka misyonu da söz konusu bu kültürel mirasın sahiplenilmesini sağlayarak, gelecek kuşaklara doğru ve sağlıklı biçimde aktarmaktır. Kültürel mirasına sahip çıkan, bulunduğu coğrafyadaki çeşitliliğin değerini içinde bulunduğu doğa ile algılayan nesillerin yetişmesi, kültürel mirasını koruyan ve geliştiren bir bilince sahip kuşakların oluşmasına da olanak sağlamaktadır. Yaşadığımız coğrafyanın arkeolojik zenginliğine karşın, topluma yönelik çalışmalar yetersiz olmakla birlikte son senelerde toplum için arkeoloji eğitimi konusunda kazı ve üniversitelerin yürüttüğü eğitim projeleri hazırlanmış ve konu ile ilgili ilerleme kaydedilmiştir. Bu bağlamda, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Deneysel Arkeoloji ve Uygulama Merkezi çatısı altında “Çocuklar İçin Arkeoloji Atölyesi” faaliyetleri yürütülmekte, bu proje etkinlikleri ile projeye katılan çocukların, tarihi olguları daha iyi kavramaları, kültür mirasını koruma bilincinin artması ve arkeolojik kazı çalışmaları hakkında bilgi edinmeleri sağlanmaktadır. Aynı zamanda, arkeologların çalışma şartlarını deneyimleyerek öğrenen çocuklar, görev ve sorumluluk gibi kavramları da ekip çalışmasının içerisinde tecrübe etme olanağı bulmaktadırlar. Bu proje ile, çocukların, görerek, hissederek, algılayarak ve yaparak öğrenme yöntemiyle, kültürel mirasa karşı duyarlılıklarının gelişmesi, eğitimin ve bilimin gücünü kavraması, edindikleri bilgileri yakın çevreleriyle paylaşması ve kazanımlarının kalıcı davranış değişikliklerine dönüştürmesi hedeflenmektedir. Bu çalışma, aktif uygulama olanağı bulunan “Çocuklar İçin Arkeoloji Atölyesi” eğitimleri ile çocuklardaki olumlu geri bildirim ve kazançların ne olduklarını ayrıca kültürel miras, arkeoloji bilinci kazandırma ve sosyal sorumluluk alanlarında çocuklar için yapılabilecekleri anlatmaktadır. Ülkemizde bu tür çalışmaların yetersiz olması sebebiyle arkeoloji literatüründe referans alınabilecek yayın sayısının da az hatta neredeyse hiç olmaması, bu çalışmanın, ileride bu tür bir projeyi hayata geçirmek isteyen bilim insanlarına katkı sağlayacağını ümit etmekteyiz.

Anahtar Kelimeler

arkeoloji, kültürel miras, sosyal sorumluluk, eğitim, çocuk

Kaynakça

• Andreetti, K., (1993). Teaching History from Primary Evidence. David Fullton Publisher.
• Aşılıoğlu, F. & Memlük, Y. (2010). Frig Vadisi Kültür Mirası Alanlarının Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Çevre Bilimleri Dergisi, 2 (2), 185- 197.
• Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi, Deneysel Uygulama ve Araştırma Merkezi (DUAM) (2021). [Erişim:14.08.2021, http://w3.bilecik.edu.tr/deneyselarkeoloji/]
• Black, M. S., (2001). Maturing Gracefully? Curriculum Standarts for History and Archaeology, The Social Studies, 92 (3), 103–108.
• Çetin, T. (2010). Cumalıkızık Köyünde Kültürel Miras ve Turizm Algısı, Milli Folklor Uluslararası Kültür Araştırmaları Dergisi, 22 (87), 181- 190.
• Ergül, H. F., & Kurtulmuş, M. (2014). Sosyal Sorumluluk Anlayışının Geliştirilmesinde Topluma Hizmet Uygulamaları Dersine İlişkin Öğretim Elemanlarının Görüşleri, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 13 (49), 221-232.
• Flores, J.R., & Paardekooper, R. (2014), Experıments Past Histories of Experimental Archaeology, Published by Side Stone Press.
• Geryk, M. (2011). Are Universities Socially Responsible? EFMD Global Focus, Vol 5 (3), 61-63.
• Karul, N. (2015). Aktopraklık Açıkhava Müzesi ve Arkeoloji Okulu, Arkeoloji ve Sanat 150 (Eylük-Aralık), XI-XXII.
• Karul, N. (2018). “Bursa – Aktopraklık Höyük Kültürel Miras Projesi”, E. U. Tümer (Ed), Arkeolojik Alanlarda Koruma ve Alan Yönetimi, Arkeoloji ve Sanat Yayınları. İstanbul, 183-201.
• Kyving, D,. & Marty M. A. (2000). Yanıbaşımızdaki Tarih. Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Mersin Üniversitesi Arkeoloji Topluluğu (Mart) (2021). Çocuk Üniversitesi Çalışmaları Kapsamında Çocuklar İçin Arkeoloji Okulu Açıldı. [Erişim:05.08.2021, http://mart.mersin.edu.tr/page5.html].
• Olgun, H., & Işık, V. (2017). Bir “İnsan Hakkı” olarak “Çevre Hakkı” ve Türk Hukukundaki Yeri, Uluslararası Politik Araştırmalar Dergisi, 3 (1), 33 – 52.
• Özdoğan, M. (2006). Arkeolojinin Politikası ve Politik Bir Araç Olarak Arkeoloji. Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
• Köroğlu, Ö., Ulusoy-Yıldırım, H., & Avcıkurt, C. (2000). Kültürel Miras Kavramına İlişkin Algıların Metafor Analizi Yoluyla İncelenmesi, Turizm Akademik Dergisi 5 (1), 98-113.
• Renfrew, C., & Bahn, P. (2013). Arkeoloji Anahtar Kavramlar. İletişim Yayınları.
• Sarı, D. (2013). Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi “Arkeoloji Uygulama Alanı”, Arkeoloji ve Sanat 143 (Mayıs-Ağustos), 159-164.
• Şimşek, A. (2011). Geçmişin Nesnesini Arayan Bilim Arkeoloji: Türkiye’de Tarih Öğretimindeki Durumu, Turkish Studies (International Periodical for The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic), Vol. 6/2, s. 919-934.
• Taşkın Külcü, Ö. (2015). Kültürel Miras Kavramının Eğitim Açısından Önemi, Akademia Disiplinlerarası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 1 (1), 27-32.
• Türkoğlu Ü. (2019), Experimental Archeology and Cultural Life, İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, Vol./Cilt: 5 No/Sayı: 2, 66-74.
• Uzun, B. (2010). Kurumsal Sosyal Sorumluluk Projesi Olarak “Gönül Köprüsü” Projesinin Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara.