Interrogatives

Yıl 2017, , 649 - 663, 30.12.2017

Halil İbrahim Kocabıyık

https://doi.org/10.33905/bseusbed.354307

Öz

Interrogatives which are among the prepositions performing important functions by connecting verbs to nouns, nouns to nouns or sentences, their functions and views of linguists about them are handled in this study. Interrogatives are used for asking for information about something unknown before. This is performed by one of these interrogatives. There are eleven interrogatives and two of them are letters. Nine of the rest are nouns. The reason why they are called nouns is that they may have functions such as noun clauses, indicatives, subjects, passives, etc. in terms of syntax. However, the letter ones do not have these functions. Interrogatives may be used also for many different meanings apart from their main purposes.

Anahtar Kelimeler

Preposition, interrogatives

İstifhâm Edatları

Öz

Bu çalışmada fiilleri isimlere,
isimleri isimlere ve cümleleri cümlelere bağlayan istifhâm edatları, görevleri
ve çeşitleri ele alınmıştır. İstifhâm edatları ile ilgili dilcilerin
görüşlerinden hareketle istifham edatlarının zenginliği çeşitli örneklerle ortaya
konmaya çalışılmıştır. İstifhâm; daha önceden bilinmeyen bir şey hakkında
onunla ilgili bilgi istemektir. Bu bilgi isteme, soru edatlarının biriyle
olmaktadır. İstifhâm edatları on bir tane olup bunların iki tanesi harftir.
Geriye kalan dokuz tanesi ise isimdir. İsim denmesinin sebebi, nahiv açısından
mübteda, haber, fâil, mef’ûl vb. görevlerde bulunabilmeleridir.  Harf olanlar ise bu görevlerde bulunmazlar.
İstihâm edatı esas gayesinin dışında pek çok farklı manalar için de
kullanılabilmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Edat, İstifhâm Edatları

Kaynakça

• Abbâs, F.H (1997), el-Belâġatu Funûnuhâ ve Efnânuhâ ‘Ilmu’l-Meânî, Dâru’l-Furkân, Yermûk. Abbâs, H. (t.y.), en-Nahvu’l-Vâfî, Dâru’l-Meârif, Mısır. Akdağ, H. (1987), Arap Dilinde Edatlar, Konya. el-Cârim, A.-Emîn, M. (t.y.), en-Nahvu’l-Vâdıh fî Kavâ‘ıdi’l-Luġati’l-‘Arabiyye, ed-Dâru’l-Mısriye, y.y. el-Alûsî, Ş.M. (1995), Rûhu’l-Meânî fî Tefsîri’l-Kurâni’l-‘Azîm ve’s-Seb‘u’l-Mesânî, (tah. Ali Abdilbârî Atıyye), Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut. Antâkî, M. (t.y.), el-Muhît fî Usûli’l-Arabiyye ve Nahvihâ ve Sarfihâ, Beyrut. Atîk, A. (2009), Ilmu’l-Meânî, Dâru’n-Nehda, Beyrut. Bakırcı, S.-Çöğenli, M. S. (2000), Arapça Edatlar Sözlüğü, Erzurum. el-Bedevî, A. B. (2005), Nehdâ Mısır, Kahire. Bolelli, N. (2001), el-Belâğâtu’l-Arabiyye, İstanbul. Bolelli, N. (2006), Mu‘cemu Mustalahâtı’n-Nahvi ve’s-Sarfi, Yasin Yayınevi, İstanbul. Bulut, A. (2015), Belâgat Terimleri Sözlüğü, İstanbul. Ebû Hayyân, M.Y. (2000), el-Bahru’l-Muhît fi’t-Tefsîr, (tah. Sıtkî Muhammed Cemîl), Dâru’l-Fikr, Beyrut. Ebû Hayyân, M.Y. (1995), en-Nehru’l-Mad Mine’l-Bahrı’l-Muhıt (tah. Ömer Esad) Beyrut. Ege, R. (2010), Kelâmın Muktezây-ı Hâle Mutâbakatı, İzmir. Fahruddîn er-Râzî, E.A. (2000), Muhammed b. Ömer b. el-Hasan b. el-Hüseyin, Mefâtîhu’l-Ġayb (et-Tefsîru’l-Kebîr, Dâru İhyâu’t-Türâsi’l-Arabî, Beyrut. Habenneke, A.H. (1996), el-Belâğatu’l-‘Arabiyye, Beyrut. el-Hâşimi, A. (t.y.), Cevâhiru’l-Belâğa fî’l-Meânî ve’l-Beyân ve’l-Bedii‘, Dâru İhyâ’t-Türâsi’l-Arabî, Beyrut. el-Herevî, ‘A.M.N. (1981), Kitâbu’l-Uzhiyye fî ‘İlmi’l-Hurûf, (tah. ‘Abdulmu‘în el-Mellûhî, Dımaşk. el-Herevî, E.S.M. (2000), İsfâru’l-Fasîh, (tah. Ahmed b. Sa‘îd b. Muhammed Kaşşâş), Suûdiye. el-Enbârî, E.B.K. (1995), Esrâru’l-‘Arabiyye, (tah. Fahr Sâlih Kudâra), Dâru’l-Cîl, Beyrut. İbn Cinnî, E.F.O. (t.y.), el-Lem‘u fi’l-‘Arabiyye, (tah. Fâiz Fâris), Dâru’l-Kütübü’s-Sekâfiye, Kuveyt. İbn Ebî Zemenîn, E.A.M. (2002), Tefsîru’l-Kur’ân, (tah. Ebû Abdillah Hüseyin b. Ukâşâ-Muhammed b. Mustafa el-Kenz), Kahire. İbn Hişâm, ‘A.Y. (1997), Şerhu Kadri’n’-Nedâ ve Belli’s-Sadâ, Beyrut. İbn Hişâm, C.A. (1992), Muğni’l-Lebîb ‘an Kutubi’l-E‘ârîb, (tah. Muhammed Muhyiddîn ‘Abdulhamîd, Beyrut. İbn Mâlik, E.‘A.M. (1982), Şerhu’l-Kâfiye’ş-Şâfiye, (tah. ‘Abdulmun‘im Ahmed Hureyrî, y.y. İbn Mâlik et-Tâî, E.A.C. (1990), Şerhu Teshîli’l-Fevâid, ( tah. Abdurrahman es-Seyyid-Muhammed Bedevî el-Mahtûn), y.y. İbn Manzûr, C.M.M. (1990), Lisânu’l-‘Arab, Dâru’l-Fikr, Beyrut. İbn Ya‘îş, E.B.A. (2001), Şerhu’l-Mufassal, (tah. İmîl Bedî‘ Ya‘kûb), Dâru’l-Kütübü’l-İlmiyye, Beyrut. el-Murâdî, H.K. (1992), el-Cene’d-Dânî fî hurûfi’l-Me‘ânî, (tah. Fahruddîn Kabâ ve Muhammed Nedîm Faâzıl), Beyrut. İbnu’l-Hâcib, Cemâluddîn Ebû ‘Amr ‘Usmân b. Umer, el-Kâfiye, Salân Bilici Kitabevi, İstanbul, t.y. İbnu’l-Verâk, E.H.M. (1999), ‘Ilelu’n-Nahv, (tah. Muhammed Câsim Muhammed ed-Dervîş), Mektebetü’r-Rüşd, Riyad. el-Kazvînî, H.M. (t.y.), el-İzâh fi Ulûmi’l-Belâğa, Dâru’l-Cîl, Beyrut. el-Mâlekî, A.‘A. (1985), Rasfu’l-Mebânî fî Şerhi Hurûfu’l-Me’ânî, (tah. Ahmed Muhammed el-Harrât), Dımaşk. Müslim, E.H.H. (1992), el-Camiu‘s-Sahîh, Çağrı Yayınları, İstanbul. Ceviz, N.- vd. (2010), Yedi Askı, Ankara. er-Râcihî, A. (1999), et-Tatbîku’n-Nahvî, Mektebetü’l-Maarif, y.y. Râğib el-İsfahânî, E.K. (1992), el-Mufredât fî Ġarîbi’l-Kur’ân, (tah. Safvân Adnân ed-Dâvudî), Dâru’l-Kalem, Beyrut. er-Râzî, E.A.Z. (1999), Muhtâru’s-Sıhâh, (tah. Yûsuf eş-Şeyhu Muhammed), Beyrut. es-Sabân, M.A. (1997), Hâşiyetu’s-Sabân ‘alâ Şerhi’l-Eşmûnî li-Elfiye İbn Mâlik, Şebeketü Müşkâti’l-İslâmiye, Beyrut. es-Sekkâkî, E.Y.Y. (2000), Miftâhu’l-Ulûm, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut. es-Semerkandî, E.L.N. (2010), Bahru’l-‘Ulûm, Dâru’l-Kütübü’l-İlmiyye, y.y. Soyupek, H. (2011), Arap Dilinde Mâ Edatı ve İşlevleri, Ankara. es-Suyûtî, C.A. (t.y.), Hem‘u’l-Hevâmi‘ fî Şerhi Cem‘ı’l-Cevâmi‘ (tah. Abdülhamîd Handâvî), Mısır. es-Suyûtî, C.A. (2009), Kitâbu’l-Eşbâh ve’n-Nezâir fi’n-Nahv, (tah. Gâzî Muhtâr Talîmât), Dimeşk. es-Suyûtî, C.A. (1988), Mu’terekku’l-Akrân fî İ’câzi’l-Kur’ân, Beyrut. es-Suyûtî, C.A. (1974), el-İtkân fî Ulumi’l-Kur’ân, (Thk. Muhammed Ebu’l-Fadl İbrâhîm), Mısır. es-Sübkî, E.H.B. (2003), ‘Arûsu’l-Efrâh fî Şerhi Telhîsi’l-Miftâh, (tah. Abdülhamid Handâvî), el-Mektebetü’l-Asriyye, Beyrut. eş-Şevkânî, E.A.M. (1993), Fethu’l-Kadîr, Nşr. el-Ma ‘rife, Beyrut. et-Taberî, E.C.M. (2001), Câmi‘u’l-Beyân an Te’vîli Âyi’l-Kur’ân, (tah. Abdullah b. Abdilmuhsin et-Türkî), y.y. el-Vâhidî, E.H.A. (2009), et-Tefsîru’l-Besît, (tah. Muhammed b. Seûd), Suûd. ez-Zerkeşî, B.M.A. (1958), el-Burhân fî Ulûmîl-Kur’ân, (tah. Muhammed Ebû’l-Fadl İbrahim), Dâru’l-İhyâ’l-Kutubi’l-Arabiyye, Kahire.