Seramik Sanatında Çokgen (Poligon) Anlatımlar

Yıl 2021, , 391 - 408, 31.12.2021

Ozan Bebek , Müjde Yücel Coşar

https://doi.org/10.33905/bseusbed.928851

Öz

Çokgenler, Antik Yunan döneminden bu yana, matematiksel çalışmalar için önem teşkil eden bir konu olma niteliğini korumaktadır. Platon ve Arşimet, çokgen formlardan oluşan çok yüzlü cisimlere ilişkin, matematiksel çalışmalar gerçekleştirmişlerdir. Geometrinin çalışma alanlarından biri olan topolojide, bu cisimler, Platonik katılar ve Arşimet cisimleri olarak anılmaktadır. Düzenli, çok yüzlü cisimler olarak anılagelen bu cisimler, matematik ve geometri alanlarında geniş bir araştırma alanı sunmasının yanı sıra, mimarların ve sanatçıların üretimleri için de bir ilham kaynağı olarak görülebilmektedirler. Özellikle de bilgisayar teknolojileriyle üretilen sanat ve tasarım ürünlerinde, düzenli olmayan çok yüzlü cisimlere ilişkin, farklı birçok varyasyonun daha üretilebileceği gözlemlenmektedir. Geometri alanında, form türetimi olarak adlandırılan bu durum, sanatsal üretimler bağlamında, sağladıkları farklı bakış açıları dolayısıyla birçok tasarıma yön vermektedir. Çalışma kapsamında dijital ortamda ve plastik sanatlarda çokgen yapılar ele alınmış; resim, heykel ve seramik başlıkları altında ulusal ve uluslararası sanatçılara ait örnek eserler incelenmiştir. Resim, heykel ve seramik eserlerin karşılaştırılması sonucunda, çokgenlerin, seramik eserlerde kullanımının daha az olduğu tespit edilmiştir. Seramik eserlerde, kullanılan malzeme ve tekniklerin, keskin kenarlı ve köşeli olan çokgen yapıların form türetimi için güçlük meydana getirdiği görülmüştür. Araştırmada ayrıca, çok yüzlü cisimlere dayanarak gerçekleştirilen kişisel seramik heykel uygulamalarına yer verilmiş, uygulama aşamasında kullanılan yöntemlere, yaşanan aksaklıklara ve çözüm önerilerine değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Seramik, Sanat, Poligon, Tasarım, Çokgen

Polygon Expressions in Ceramic Art

Öz

Polygons, since the Ancient Greek era, remain as a significant subject for mathematical studies. Plato and Archimedes carried out mathematical studies on polyhedrons that were shaped by polygonal forms. In topology, which is one of the study areas of geometry, these objects are mentioned as Platonic solids and Archimedes objects. These, known as regular polyhedrons, can also be seen as a source of inspiration for the productions of architects and artists, alongside offering a wide range of research opportunities in the fields of mathematics and geometry. Particularly, in art and design products that are created via computer technologies, it is observed that many different variations with regards to irregular polyhedrons can be produced. In geometry, this is called form derivation and it steers numerous designs in the context of artistic productions because of diverse perspectives it provides. Within the scope of this study, polygonal structures in digital platforms and plastic arts were evaluated; under the themes of painting, sculpture and ceramic, work samples of local and foreign artists were examined. As a result of the comparison of painting, sculpture and ceramic artworks, it was determined that the utilization of polygons in ceramic artworks is fewer. Moreover, it was analyzed that the materials and techniques used in ceramic works cause difficulties for representing polygonal structures with sharp edges and corners. In this research, personal ceramic sculpture implementations based on polyhedrons were included, in conjunction with the practice, methods used throughout the implementation phases, problems encountered and recommendations for solutions were addressed.

Anahtar Kelimeler

Ceramic, Art, Polygon, Design

Kaynakça

• Bonner, Jay (2017). Islamic Geometric Patterns: Their Historical Development and Traditional Methods of Construction, New York: Springer, s.144.
• Bronshtein, I. N.; Semendyayev, K. A.; Musiol, G.; and Muehlig, H. (2003). Handbook of Mathematics. Berlin: Springer.
• Coxeter, H. S. M.; Greitzer, S. L. (1967). Geometry Revisited. Washington, DC: Mathematical Association, 51.
• Craig, John (1849). A New Universal Etymological Technological, and Pronouncing Dictionary of the English Language. Oxford University.
• Gellert, W.; Gottwald, S.; Hellwich, M.; Kästner, H.; and Künstner, H. (Eds.). (1989). VNR Concise Encyclopedia of Mathematics. İkinci ed. New York: Van Nostrand Reinhold, 573.
• Geometric Teapots, https://bowiecroisant.com/section/153113_Geometric_Teapots.html, (Erişim Tarihi: 07.05.2020).
• Hammerlyceramics, https://www.hammerlyceramics.com/collections/unsold/products/273-8-inch-tall-porcelain-elephant-statue, (Erişim Tarihi: 09.05.2020).
• Hillenbrand, Robert (1994), Islamic Architecture: Form Function and Meaning. New York: Columbia University Press, 8.
• Jan van der Vaart, https://www.kunstconsult.com/Artists/(jan-van-der-vaart-2133), (Erişim Tarihi: 17.04.2020).
• Jensen, Leah. https://www.leahjensen.co.uk/statement, (Erişim Tarihi: 07.05.2020).
• Kinsey, L., & Moore, T. E. Symmetry, Shape, and Space: An Introduction to Mathematics Through Geometry. New York, Emeryville, CA: Key College Publishing in cooperation with Springer Verlag, 2002, s.231-232.
• Kordic, Angie. Geometric Abstract Art Today - The Return to the Angular, https://www.widewalls.ch/geometric-abstract-art/, (Erişim Tarihi: 20.11.2019).
• Oransay, Lale. Doku, Strüktür ve Tekrar İlkelerı̇nı̇n Seramı̇k Alanında Kullanım Olanakları, Sanatta Yeterlı̇k Tezı̇, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir, 2006, ss.140.
• Pottman, H., Asperl, A., Hofer, M., & Kilian, A. (2007). Architectural Architectural Geometry. Exton, Pennsylvania, USA: Bentley Institute Press.
• Senechal, Marjorie (2013). Introduction to the Polyhedron Kingdom; (Ed.: M. Senechal), Shaping Space: Exploring Polyhedra in Nature, Art, and the Geometrical Imagination. New York: Springer Verlag. 3-11.
• Wenninger, Magnus (1971). Polyhedron Models. London: Cambridge University Press.