MİLLİ MÜCADELE YILLARINDA İNEGÖL (1918-1922)

Yıl 2016, Cilt: 1 Sayı: 1, 107 - 120, 30.12.2016

Ümit Yetik

Öz

Birçok Anadolu şehrinde olduğu gibi İnegöl de Milli Mücadele döneminde Bursa ve İstanbul’a
olan yakınlığı nedeniyle Yunan işgaline maruz kalan yerlerden birisi olmuştur.
Özellikle 22 Haziran 1920 tarihinde Yunan ordusunun kıyı Ege’den hareketiyle birlikte
Ekim 1920’de İnegöl işgale uğramıştır. Yunan harekâtı karşısında Bursa ve çevresinde bulunan
Türk birlikleri ise daha güvenli olan Bozüyük-İnönü mevzilerine çekilmek zorunda
kalmıştır. Bu tarihten sonra ise Yunan birlikleri İnönü Savaşları ve Eskişehir-Kütahya Muharebeleri
sırasında İnegöl’ü işgal ederek İnönü Mevziilerinde Türk birlikleri ile karşı kar-
şıya gelmiştir. Ayrıca Yunan ordusu her geri çekilişte de İnegöl üzerinden Bursa istikametine
çekilmiştir. Coğrafyanın bu konumu nedeniyle İnegöl, Türk Milli Mücadelesinde Yunan
tahribatına en fazla uğrayan yerlerden birisi olmuştur. Bu çalışmada Milli Mücadele
dönemi olarak ifade edilen 1918-1922 yılları arasında İnegöl ve çevresinde gerçekleşen
olaylar ifade edilecektir.

Anahtar Kelimeler

İnegöl, İnönü Muharebeleri, Yunan ordusu, Yunan Zulmü

İNEGÖL DURING THE YEARS OF NATIONAL STRUGGLE (1918-1922)

Öz

İnegöl as many cities in Anatolia had been exposed to Greek occupation during National
Struggle due to its close proximity to Bursa and Istanbul. Especially after the movement
of Greek army from Aegean coast on 22 June 1920 İnegöl was occupied in October,
1920. Turkish troops in Bursa and its vicinity had to withdraw towards Bozüyük-İnönü
against that occupation. Following that date Greek troops occupied İnönü during Battles
of İnönü and Battle of Kütahya-Eskişehir and encountered with Turkish troops. Besides,
Greek army utilized İnegöl route as it withdrew towards Bursa. Because of its geographical
location İnegöl was among the most destroyed places during National Struggle. In this
study the events having occurred in İnegöl and its vicinity during National Struggle, period
between 1918-1922 will be handled.

Anahtar Kelimeler

İnegöl, Battles of İnönü, Greek Army, Greek atrocity

Kaynakça

• ATASE Arşv. ATAZB Kol., K:15, G:34, B:34-1.
• ATASE Arşv. ATAZB Kol., K:18, G:10, B:10–1,4.
• ATASE Arşv. ATAZB Kol., K:18, G:28, B:28–1,3.
• ATASE Arşv. ATAZB Kol. K:19, G:113, B:113-1.
• ATASE Arşv. ATAZB Kol., K:19, G:265, B:265-1.
• ATASE Arşv. ATAZB Kol., K:20, G:182, B:182-3.
• ATASE Arşv. ATAZB Kol., K:22, G:91, B:91-1.
• ATASE, İSH, K:579, G:30, B:30-1,2.
• ATASE, İSH, K:585, G:2, B:2-1.
• ATASE, İSH, K:589, G:95, B:95-1.
• ATASE, İSH, K:603, G:90, B:90-1.
• ATASE, İSH, K: 661, G: 63, B: 63-1.
• ATASE, İSH, K:673, G:33, B:33-1.
• ATASE, İSH, K:673, G:191, B:191-1.
• ATASE, İSH, K:674, G:107, B:107-1.
• ATASE, İSH, K:674, G:185, B:185-1 .
• ATASE, İSH, K:674, G:187, B:187-1.
• ATASE, İSH, K:674, G:175, B:175-1.
• ATASE, İSH, K:674, G:207, B:207-1.
• ATASE, İSH, K:691, G:22, B:22-1.
• ATASE, İSH, K:691, G:78, B:78-1.
• ATASE, İSH, K:725, G:128, B:128-4.
• ATASE, İSH, K:944, G:113, B:113-1.
• ATASE, İSH, K:1041, G:32, B:32-1.
• BOA. DH. EUM. KLU. 15/73.
• BOA. HR. SYS. 2620/30.
• BOA, İ.ŞD. 76/4504
• Alemdar
• Tercüman-ı Hakikat
• Vakit
• Salnameler
• Hüdavendigar Vilayet Salnamesi, Hicri 1316.
• Hüdavendigar Vilayet Salnamesi, Hicri 1324.
• Akbayar, Nuri (2001). Osmanlı Yer Adları Sözlüğü. İstanbul: Tarih Vakfı Yay.
• Akkılıç, Yılmaz (2008). Kurtuluş Savaşı’nda Bursa. Bursa: Nilüfer Akkılıç Kütüphanesi Yay.
• Anadolu’da Yunan Zulüm ve Vahşeti (1338). Ankara: Ankara Matbuat ve İstihbarat Matbaası.
• Apak, Rahmi, (1988). Yetmişlik Bir Subayın Hatıraları. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay.
• --- (1990). İstiklal Savaşında Garp Cephesi Nasıl Kuruldu. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay.
• Bilgin, Taner (2015). Milli Mücadele Döneminde Bilecik. Bilecik: Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Yay.
• Cebesoy, Ali Fuat (2000). Millî Mücadele Hatıraları. İstanbul: Temel Yay.
• Demiryürek, Halim (2011). II. Meşrutiyet Döneminde Bilecik. Tarih Anabilim dalı Basılmamış Doktora Tezi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
• --- ( 2015), Ertuğrul Sancağı (1900-1918), Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Yay. Bilecik
• Kaplanoğlu, Raif (2008). Prusa’dan Günümüze Bursa, İstanbul: Elma Basım.
• Eğilmez, Mümtaz Şükrü (1981). hzl. İhsan ILGAR. Mümtaz Şükrü Eğilmez’in Hatıraları-Milli Mücadele’de Bursa. İstanbul: Tercüman Yayın.
• Özcan, Murat (2005). Tarih Işığında Yunan Mezalimi. İstanbul: IQ Yay.
• Pallis, Alexander Anastasius (1997). Yunanlıların Anadolu Macerası (1915-1922). çev. Orhan Azizoğlu. İstanbul: Yapı Kredi Yay.
• Polat, Hasan Ali (2008). Milli Mücadele Yıllarında Marmara Bölgesinde Faaliyet Gösteren Müfrezeler, Milis Kuvvetleri ve Çeteler (1918-1922). Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.
• Yüceer, Saime (2005). Tanıkların Anlatılarıyla Bursa Tarihi (Sözlü Tarih Arşivi 1919-1938). Bursa: Uludağ Üni. Kent Tarihi ve Araştırmaları Merkezi (KETAM) Yay.
• Sarıkoyuncu, Ali (2009). Milli Mücadelede Söğüt ve Çevresi. Söğüt: Ertuğrul Gazi’yi Anma ve Söğüt Şenlikleri Vakfı Yay.
• Selvi, Haluk (2007). İşgal ve Protesto İzmir‘in İşgali ile İlgili Protesto Telgrafları (15 Mayıs 1919 – 30 Temmuz 1919). İstanbul: Değişim Yay.
• --- (2011). Milli Mücadele’de İlk İşgaller İlk Direnişler. İstanbul: Yeditepe Yayınları
• Sevin, Veli (2013). Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay.
• Tansel, Selahattin (1965). Atatürk ve Kurtuluş Savaşı (1919–1922). Ankara: Türkiye Vakıflar Bankası Kültür Yay.
• --- (1991). Mondros’tan Mudanya’ya Kadar. C:I. İstanbul: MEB Yay.
• Tuğlacı, Pars (1985). Osmanlı Şehirleri. İstanbul: Milliyet Yay.
• Umar, Bilge (1999). İlkçağ‘da Türkiye Halkı. İstanbul: İnkılâp Yay.