Ergenlik Döneminde Yaşanan Negatif Belirtilerin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 372 - 382, 30.12.2020

Zeynep Apaydın Demirci

https://doi.org/10.33905/bseusbed.809146

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmada ergenlerin, ergenlik döneminde yaşadığı negatif belirtilerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma genel tarama modelindedir. Araştırmanın örneklem grubu, 2018-2019 Eğitim Öğretim Yılında Bilecik İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı İl Merkezinde bulunan ve liseye devam eden 306 ergenden oluşmaktadır. Araştırma verileri için “Ruhsal Gelişim Ölçeği” ile araştırmacı tarafından oluşturulan “Genel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Bulgular sonucunda, kişisel kontrolsüzlük alt boyutunda ergenlerin cinsiyete göre ergenlikte yaşadığı negatif belirtiler açısından anlamlı bir farklılık bulunurken, çekingenlik alt boyutunda herhangi bir anlamlı farklılığın olmadığı bulunmuştur. Ayrıca öğretim kademesinin ergenlerin, ergenlik döneminde yaşadığı negatif belirtiler üzerinde anlamlı bir etkisinin bulunmadığı görülmüştür. Ergenlerin ergenlikten memnun olma durumlarına göre kişisel kontrolsüzlük alt boyutunda ergenlikte yaşadığı negatif belirtiler açısından anlamlı bir farklılık bulunurken, çekingenlik alt boyutunda herhangi bir anlamlı farklılığın olmadığı bulunmuştur. Yapılan ki-kare testi sonucunda cinsiyet değişkeni ile ergenlikten memnun olma durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkinin olduğu görülmüştür. Sonuç olarak, ergenlik döneminde özellikle kızların daha fazla negatif belirtiler yaşadıkları, ergenlikte yaşanan bedensel değişimlerden memnun olma düzeyi arttıkça ergenlik döneminde yaşanan negatif belirtilerin azaldığı ve kızların ergenlikten memnun olma düzeylerinin erkeklere göre daha düşük olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

ergenlik, negatif etkiler, kişisel kontrolsüzlük, çekingenlik

Examining the negative effects of adolescence in terms of various variables

Öz

This study purposes to examine the negative effects experienced by adolescents during their adolescence in terms of various variables. The research is in the survey model. The study group of the research consists of 306 adolescents who are in the provincial center of Bilecik Provincial Directorate of National Education and attend high school in the 2018-2019 Education Year. For the research data, the "Psychological Development Scale" developed by Uzun (2018) and the "General Information Form" created by the researcher was used. As a result of the findings, there was a significant difference in the negative effects experienced by adolescents according to gender in the lack of personal control sub-dimension, while there was no significant difference in the shyness sub-dimension. Also, it was seen that the education level did not have a significant effect on the negative effects experienced by adolescents. According to adolescents' satisfaction with adolescence, a significant difference was found in the lack of personal control sub-dimension in terms of negative effects experienced, while no significant difference was found in the shyness sub-dimension. As a result of the chi-square test, it was found that there was a statistically significant relationship between the gender variable and satisfaction with adolescence.

Anahtar Kelimeler

adolescence, negative effects, lack of personal control, shyness

Kaynakça

• Akdeniz, S. (2009). Ergenlerin meslek kararı verme yetkinlik algılarının, algılanan ana- baba tutumu ve bazı özlük nitelikleri açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Aştı, N., Acar, G., Bağcı, H., ve Bağcı, İ. (2005). Sağlık bakım profesyoneli olarak yetişecek öğrencilerin ruhsal durumları ve yaklaşımlar. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İLKE), 15: 25-35.
• Balkaya, A., ve Ceyhan, E. (2014). Lise öğrencilerinin kimlik duygusu kazanım düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 1: 433-446.
• Barrera, M., ve Li, S.A. (1996). Handbook of social support and the family. New York: Plenum Press.
• Bolışık, B . (1996). Ergenlik çağının uyum güçlükleri ve davranış bozuklukları. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 12 (2): 109-115.
• Cairns, R.B., Cairns, B.D., Neckermann, H.J., Fergusson, L.L., ve Gariepy, J. (1989). Growth and aggression: 1. Childhood to early adolescense. Developmental Psychology, 25: 320-330.
• Calais, S.L., Andrade, L.M.B., ve Lipp, M.E.N. (2003). Gender and schooling differences in stress symptoms in young adults. Psicologia, 16 (2): 257- 263.
• Coplan, R.J., ve Armer, M. (2007). A “multitude” of solitude: A closer look at social withdrawal and nonsocial play in early childhood. Child Development Perspectives, 1(1): 26-32.
• Çelikkaleli, Ö. (2015). Ergenlerin cinsiyet, sınıf düzeyi, okul türü ve algılanan ebeveyn tutumlarına göre psikolojik belirtilerinin incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 26: 148-162.
• Chambers, R.L., ve Clark, R.G. (2012). An ıntroduction to model-based survey sampling with applications. OUP Oxford.
• Dacey, J.S., ve Kenny, M. (1994). Adolescent development. USA: Brown Benchmark Publishers.
• Damon, W. (1983). Social and personality development. New York: Norton.
• Diamond, G.M., Izzarda, M.C., Kedarb, T., Hutlzerb, A., ve Mell, H. (2005). Psychological symptoms and drug use severity among Israeli adolescents presenting for outpatient drug abuse treatment. Journal of Adolescence, 28: 495–505.
• Dian, A.V., Jochen, P., Hanneke, G., ve Peter, N. (2015). Adolescents‟ social network site use, peer appearance-related feedback, and body dissatisfaction: testing a mediation model. J Youth Adolescence , 45 (1): 211-224.
• Doğan T. (2011). Sosyal görünüş kaygı ölçeğinin psikometrik özelliklerinin ergenlerde oluşan bir örneklemde incelenmesi. Elemantary Education Online, 10(1): 12-19.
• Douvan, E., ve Adelson, J. (1966). The adolescent experience. Wiley, New York.
• Eisenberg ME., Neumark Sztainer D., ve Story M. (2003). Associations of weight-based teasing and emotional well-being among adolescents. Archives of Pediatrics and Adolescent Medicine, 157(8): 733–738.
• George, D., ve Mallery, M. (2010). Spss for windows step by step: A simple guide and reference, 17.0 update (10a ed.) Boston: Pearson.
• Gestsdottir ,S., ve Lerner R.M. (2008). Positive development in adolescence: the development and role of ıntentional self-regulation. Human Development, 51:202–224.
• Harter, S. (1990), Developmental differences in the nature of self-representations: ımplications for the understanding, assessment and treatment of maladaptive behaviour. Cognitive Therapy and Research, 14:113-142.
• Heaven, P.C.L. (1996). Adolescent health: The role of ındividual differences. Routledge, London.
• Henderson L., ve Zimbardo F.G. (1998). Syness. encyclopedia of mental health. San Diego Academic Press.
• Holsen I., Kraft P., ve Roysamb E. (2001). The relationship between body ımage and depressed mood in adolescence: A 5-year longitudinal panel study. Journal of Health Psychology, 6(6): 613–627.
• Hummel, R.M., ve Gross, A. M. (2001). “Socially anxious children: An observational study of parent-child interaction.” Child & Family Behavior Therapy. 23: 19-42.
• Kapetanovic, S., Bohlin, M., Skoog, T., ve Gerdner, A. (2017). Structural relations between sources of parental knowledge, feelings of being overly controlled and risk behaviors in early adolescence. Journal of Family Studies, 26 (2):226-242.
• Kaplan, S. L., Busner, J., ve Pollack, S. (1988), Perceived weight, actual weight and depressive symptoms in a general adolescent sample. International Journal of Eating Disorders, 7: 107-133.
• Kartal, A., Çetinkaya, B., ve Turan, T. (2009). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinde ruhsal belirtilerin taranması. TAF Preventive Medicine Bulletin, 8 (2): 161-166.
• Kazdin, A. (1993). Adolescent mental health: prevention and treatment programs. American Psychologist, 48: 127-141.
• Kenny, D.T., ve Job, R.S. (1995). Australia's adolescents: A health psychology perspective. University of New England Press.
• Kılıç, E.Z. (2012). Ergenlerde şiddet kullanımı: bireysel ve ailesel etkenler [ergenlikte şiddet davranışı: bireysel ve ailesel faktörler]. Nöropsikiyatri Arşivi, 49 (4): 260–265.
• Kim, Y.H. (1997). Adolescents’ perceptions with regard to health risks, health profile and the relationship of these variables to a psychological factor—a study across gender and different cultural settings. Ph.D. Thesis, University of Wollongong, Australia.
• Koç, M . (2004). Gelişim psikolojisi açısından ergenlik dönemi ve genel özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (17): 231-238 .
• Konstanski, M., ve Gullone, E. (1998), Adolescent bady ımage dissatisfaction: relationships with self-esteem, anxiety, and depression controlling for bady mass. Journal of Child Psychology, 2: 255-262.
• Laird, R.D., Marrero, M.D., ve Sentse, M. (2010). Revisiting parental monitoring: Evidence 132 that parental solicitation can be effective when needed most. Journal of Youth and Adolescence, 39(12): 1431–1441.
• Linehan M.M. (2014). Rationale for dialectical behavior therapy skills training. Skills Training Manual for treating Borderline Personality Disorder. 2nd ed. New York: Guilford Press.
• Maccoby, E., ve Jacklin, H. J. (1974). The psychology of sex differences. Stanford University Press, Palo Alto, Calif.
• Miller, S.R. (1995). On the nature of embarassability: Shyness, social evaluation and social skill. J Pers, 63:315-339.
• Monahan, K.C., Steinberg, L., Cauffman, E., ve Mulvey, E.P. (2013). Psychosocial (im)maturity from adolescence to early adulthood: Distinguishing between adolescence-limited and persisting antisocial behavior. Development and Psychopathology, 25 (4): 1093-1105.
• Saföz-Güven, İ.G. (2008). Fen ve genel lise öğrencilerinin cinsiyet ve sosyometrik statülerine göre öznel iyi oluş düzeyleri, genel sağlık örüntüleri ve psikolojik belirti türleri. Yüksek Lisans Tezi, CÜ Soysal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Sargın, A., ve Sargın, M. (2015). Bir gözden geçirme: Sınırda kişilik bozukluğu ve diyalektik davranışçı terapi. Psychiatry-Special Topics, 8(4): 38-46.
• Sarı, C. (2008). Ergenlerin psikolojik belirti düzeyleri ve uyumlarını yordayan bazı değişkenler. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Savi, F. (2008). 12–15 yaş arası ilköğretim öğrencilerinin davranış sorunları ile aile işlevleri ve anne-baba kişilik özellikleri arasındaki ilişkisinin incelenmesi. Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Sayıl, M., Uçanok, Z., ve Güre, A. (2002), Erken ergenlik döneminde duygusal gereksinimler, aileyle çatışma alanları ve benlik kavramı: betimsel bir inceleme. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 9: 155-166.
• Shell, M.D., Gazelle, H., ve Faldowski, R.A. (2014). Anxious solitude and the middle school transition: A diathesis X stress model of peer exclusion and victimization trajectories. Developmental Psychology, 50: 1569-1583.
• Sönmez, Ş. (2011). Ergenliğe geçişte annenin davranışsal ve psikolojik kontrolünün anne-ergen ilişkisine ve ergenin bir yıl sonraki uyumuna etkisi. Yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Uzun, G. (2018). Lise öğrencilerinin ruhsal gelişimi ve ergenliğe bağlı negatif etkilerin giderilmesinde müziğin rolü. Yüksek Lisans Tezi. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Werner, L., Van der Graaff, J., Meeus, W., ve Branje, S. (2016). Depressive symptoms in adolescence: Longitudinal links with maternal empathy and psychological control. Journal of Abnormal Child Psychology, 44(6): 1121–1132.