Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Impact of the COVİD-19 Process on the Volatility of Some Macroeconomic Variables: The Case of Turkey

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 2, 214 - 231, 31.12.2022
https://doi.org/10.33905/bseusbed.1165017

Öz

In this study, the effects of the Covid-19 pandemic process on the volatility of some selected economic variables in Turkey were examined with the vector autoregression (VAR) model. For this purpose, BIST100 price index, exchange rate, crude oil price index, Covid-19 death and case numbers were used for the period 2020:03-2022:08. The volatilities of the economic variables were obtained with the conditionally varying variances of the GARCH type models. ARMA(1,1)-EGARCH(1,1) model for BIST100 price index, ARMA(1,1)-GARCH(1,1) model for exchange rate volatility, AR(1)-GARCH(1,1) model for crude oil price index volatility was determined as the most suitable model. The results of impulse-response analysis and variance decomposition analysis of the VAR model presented findings supporting the effects of the Covid-19 process on the volatility of these economic variables. The VAR model Granger causality test, on the other hand, showed a one-sided causality relationship from exchange rate volatility, Covid-19 death numbers and Covid-19 case numbers to BIST100 price index volatility.

Kaynakça

  • Barışık, S. & Kesikoğlu, F. (2006). Türkiye'de Bütçe Açıklarının Temel Makroekonomik Değişkenler Üzerine Etkisi (1987-2003 Var, Etki-Tepki Analizi, Varyans Ayrıştırması. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61(4), 59-82.
  • Bhama, V. (2022). Macroeconomic variables, COVİD-19 and the Indian stock market performance. Investment Management and Financial Innovations, 19(3), 28-37.
  • Demiessie, H. G. (2020). The Effect Of Covid-19 On Macroeconomic Stability In Ethiopia (Uncertainty Shock Impact, Transmission Mechanism and the Role of Fiscal Policy). [Erişim: 20.08.2022). https://aec.afdb.org/fr/papers/effect-Covid-19-macroeconomic-stability-ethiopia-uncertainty-shock-impact-transmission-mechanism-and-role-fiscal-policy-403].
  • Deniz, E.A. & Teker, D. (2020). The Covid-19 Effect On Macroeconomic Indicators. Pressacademia, 12 (2), 8-10.
  • Duran, M.S. & Konya, S. (2022). Kovid-19’un Borsaya Etkisi: Gelişmekte Olan Piyasalardan Kanıtlar. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 13(35), 776-793.
  • Fahria, I. & Sulistiana, I. (2021). Vector Error Correction Model To Analyze Energy Uses, Environmental Quality And Economic Growth During Covid-19 Pandemic. IOP Conf. Series: Earth and Environmental Science, 926, 1-9.
  • Gräb, J., Kellers, M. & Le Mezo, H. (2021). Rotation Towards Normality – the Impact of COVİD-19 Vaccine-related News on Global Financial Markets. Economic Bulletin Boxes, European Central Bank, 1,. [Erişim: 25.11.2022). https://www.ecb.europa.eu//pub/economic-bulletin/focus/2021/html/ecb.ebbox202101_02~ f0960a5b38.en.html].
  • Greene, W.H. (2003). Econometric Analysis, Fifth Edition, Pearson Education, New Jersey.
  • Katris, C. (2021). Unemployment and COVİD-19 Impact in Greece: A Vector Autoregression (VAR) Data Analysis. Eng. Proc., 5(41), 1-11.
  • Katsampoxakis, I., Christopoulos, A., Kalantonis, P., Nastas, V. (2022). Crude Oil Price Shocks and European Stock Markets during the COVİD-19 Period. Energies, 15, 1-14.
  • Kuloğlu, A. (2021). Covid-19 Krizinin Petrol Fiyatlari Üzerine Etkisi. Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 6(3), 710-727.
  • Kutlar, A. (2000). Ekonometrik Zaman Serileri (Teori ve Uygulama), Birinci Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara.
  • Küçükbay, F., Uysal, D. & Çırak, A.N. (2021). Covid-19 Salgının Dünya Ekonomisi Üzerindeki Etkisinin Değerlendirilmesi. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(4), 15-20.
  • Küçükoğlu, S. (2021). Covid-19 Pandemi Sürecinin Küresel Ekonomik Göstergeleri ve Türkiye’de Bankacılık ve Finans Sektörüne Etkileri. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(42), 1269-1291.
  • Liu, S., Fu, H., Yalçın, M.O. & Fan, X. (2021). An Investigation of the Impact of COVİD-19 Non Pharmaceutical Interventions and Economic Support Policies on Foreign Exchange Markets with Explainable AI Techniques. arXiv:2111.14620v1 [econ.GN],[Erişim:25.11.2022). https://www.researchgate.net/publication/ 356631417_An_Investigation_of_the_Impact_of_COVİD-19_Non-Pharmaceutical_Interventions_and_Econo mic_Support_Policies_on_ Foreign_Exchange_Markets_with_Explainable_AI_Techniques].
  • Ludvigson, S.C., Ma, S. & Ng, S. (2020). COVİD-19 and The Macroeconomic Effects of Costly Disasters, NBER Working Paper No. 26987, 1-24.
  • Mutoharo, N.H. & Hakim, A. (2021). Macroeconomic Variable Stability during Covid-19 Pandemic on Sharia Stock Index in Indonesia and Malaysia. International Journal of New Technology and Research (IJNTR), 7(6), 08-25.
  • Odekina, G.O., Adedotun, A.F., Imaga, O.F. (2022). Modeling and Forecasting the Third wave of Covid-19 Incidence Rate in Nigeria Using Vector Autoregressive Model Approach. Journal of the Nigerian Society of Physical Sciences, 4, 117–122.
  • Shahrier, N.A. (2022). Contagion effects in ASEAN-5 exchange rates during the Covid-19 pandemic. North American Journal of Economics and Finance, 62(101707), 1-17.
  • Sims, C. A. (1980). Macroeconomics and reality. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 1-48.
  • Takım, A. (2010). Türkiye’de GSYİH ile İhracat Arasındaki İlişki: Granger Nedensellik Testi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (2), 1-16.
  • Yiğit, M. & Yiğit, A. G. (2021). Türkiye’de Bitcoin’in Finansal Piyasalarla Entegrasyonuna Yönelik Bir Araştırma: Covid-19 Öncesi ve Sonrası İçin Bir Uzun Dönem Analizi. Journal of Academic Value Studies, Research Article, 7(2), 177-193.

COVİD-19 Sürecinin Bazı Makroekonomik Değişkenlerin Oynaklıkları Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 2, 214 - 231, 31.12.2022
https://doi.org/10.33905/bseusbed.1165017

Öz

Bu çalışmada Covid-19 pandemi sürecinin Türkiye’ de seçilen bazı ekonomik değişkenlerin oynaklıkları üzerindeki etkileri vektör otoregresyon (VAR) modeli ile incelenmiştir. Bu amaçla 2020:03-2022:08 dönemi için BIST100 fiyat endeksi, döviz kuru, ham petrol fiyat endeksi, Covid-19 ölüm ve vaka sayıları kullanılmıştır. Ekonomik değişkenlerin oynaklıkları GARCH türü modellerin koşullu değişen varyansları ile elde edilmiştir. BIST100 fiyat endeksi için ARMA(1,1)-EGARCH(1,1), döviz kuru oynaklığı için ARMA(1,1)-GARCH(1,1), ham petrol fiyat endeksi oynaklığı için AR(1)-GARCH(1,1) modeli en uygun model olarak belirlenmiştir. VAR modeli etki-tepki analizi ve varyans ayrıştırma analizi sonuçları Covid-19 sürecinin söz konusu ekonomik değişkenlerin oynaklıkları üzerindeki etkilerini destekleyici bulgular sunmuştur. VAR modeli Granger nedensellik testi ise, döviz kuru oynaklığı, Covid-19 ölüm sayıları ve Covid-19 vaka sayılarından BIST100 fiyat endeksi oynaklığına doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi göstermiştir.

Kaynakça

  • Barışık, S. & Kesikoğlu, F. (2006). Türkiye'de Bütçe Açıklarının Temel Makroekonomik Değişkenler Üzerine Etkisi (1987-2003 Var, Etki-Tepki Analizi, Varyans Ayrıştırması. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61(4), 59-82.
  • Bhama, V. (2022). Macroeconomic variables, COVİD-19 and the Indian stock market performance. Investment Management and Financial Innovations, 19(3), 28-37.
  • Demiessie, H. G. (2020). The Effect Of Covid-19 On Macroeconomic Stability In Ethiopia (Uncertainty Shock Impact, Transmission Mechanism and the Role of Fiscal Policy). [Erişim: 20.08.2022). https://aec.afdb.org/fr/papers/effect-Covid-19-macroeconomic-stability-ethiopia-uncertainty-shock-impact-transmission-mechanism-and-role-fiscal-policy-403].
  • Deniz, E.A. & Teker, D. (2020). The Covid-19 Effect On Macroeconomic Indicators. Pressacademia, 12 (2), 8-10.
  • Duran, M.S. & Konya, S. (2022). Kovid-19’un Borsaya Etkisi: Gelişmekte Olan Piyasalardan Kanıtlar. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 13(35), 776-793.
  • Fahria, I. & Sulistiana, I. (2021). Vector Error Correction Model To Analyze Energy Uses, Environmental Quality And Economic Growth During Covid-19 Pandemic. IOP Conf. Series: Earth and Environmental Science, 926, 1-9.
  • Gräb, J., Kellers, M. & Le Mezo, H. (2021). Rotation Towards Normality – the Impact of COVİD-19 Vaccine-related News on Global Financial Markets. Economic Bulletin Boxes, European Central Bank, 1,. [Erişim: 25.11.2022). https://www.ecb.europa.eu//pub/economic-bulletin/focus/2021/html/ecb.ebbox202101_02~ f0960a5b38.en.html].
  • Greene, W.H. (2003). Econometric Analysis, Fifth Edition, Pearson Education, New Jersey.
  • Katris, C. (2021). Unemployment and COVİD-19 Impact in Greece: A Vector Autoregression (VAR) Data Analysis. Eng. Proc., 5(41), 1-11.
  • Katsampoxakis, I., Christopoulos, A., Kalantonis, P., Nastas, V. (2022). Crude Oil Price Shocks and European Stock Markets during the COVİD-19 Period. Energies, 15, 1-14.
  • Kuloğlu, A. (2021). Covid-19 Krizinin Petrol Fiyatlari Üzerine Etkisi. Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 6(3), 710-727.
  • Kutlar, A. (2000). Ekonometrik Zaman Serileri (Teori ve Uygulama), Birinci Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara.
  • Küçükbay, F., Uysal, D. & Çırak, A.N. (2021). Covid-19 Salgının Dünya Ekonomisi Üzerindeki Etkisinin Değerlendirilmesi. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(4), 15-20.
  • Küçükoğlu, S. (2021). Covid-19 Pandemi Sürecinin Küresel Ekonomik Göstergeleri ve Türkiye’de Bankacılık ve Finans Sektörüne Etkileri. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(42), 1269-1291.
  • Liu, S., Fu, H., Yalçın, M.O. & Fan, X. (2021). An Investigation of the Impact of COVİD-19 Non Pharmaceutical Interventions and Economic Support Policies on Foreign Exchange Markets with Explainable AI Techniques. arXiv:2111.14620v1 [econ.GN],[Erişim:25.11.2022). https://www.researchgate.net/publication/ 356631417_An_Investigation_of_the_Impact_of_COVİD-19_Non-Pharmaceutical_Interventions_and_Econo mic_Support_Policies_on_ Foreign_Exchange_Markets_with_Explainable_AI_Techniques].
  • Ludvigson, S.C., Ma, S. & Ng, S. (2020). COVİD-19 and The Macroeconomic Effects of Costly Disasters, NBER Working Paper No. 26987, 1-24.
  • Mutoharo, N.H. & Hakim, A. (2021). Macroeconomic Variable Stability during Covid-19 Pandemic on Sharia Stock Index in Indonesia and Malaysia. International Journal of New Technology and Research (IJNTR), 7(6), 08-25.
  • Odekina, G.O., Adedotun, A.F., Imaga, O.F. (2022). Modeling and Forecasting the Third wave of Covid-19 Incidence Rate in Nigeria Using Vector Autoregressive Model Approach. Journal of the Nigerian Society of Physical Sciences, 4, 117–122.
  • Shahrier, N.A. (2022). Contagion effects in ASEAN-5 exchange rates during the Covid-19 pandemic. North American Journal of Economics and Finance, 62(101707), 1-17.
  • Sims, C. A. (1980). Macroeconomics and reality. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 1-48.
  • Takım, A. (2010). Türkiye’de GSYİH ile İhracat Arasındaki İlişki: Granger Nedensellik Testi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (2), 1-16.
  • Yiğit, M. & Yiğit, A. G. (2021). Türkiye’de Bitcoin’in Finansal Piyasalarla Entegrasyonuna Yönelik Bir Araştırma: Covid-19 Öncesi ve Sonrası İçin Bir Uzun Dönem Analizi. Journal of Academic Value Studies, Research Article, 7(2), 177-193.
Toplam 22 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Serpil Türkyılmaz 0000-0002-7193-4148

Yayımlanma Tarihi 31 Aralık 2022
Gönderilme Tarihi 21 Ağustos 2022
Kabul Tarihi 12 Aralık 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 7 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Türkyılmaz, S. (2022). COVİD-19 Sürecinin Bazı Makroekonomik Değişkenlerin Oynaklıkları Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 214-231. https://doi.org/10.33905/bseusbed.1165017