BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİNİN GELİŞMESİYLE DEĞİŞEN SİBER SUÇ TANIMI VE YAKLAŞIMLAR

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 1 (Eylül 2023), 147 - 182, 02.10.2023

Burak Yağcı

Öz

Bilgi ve iletişim teknolojilerinin günden güne gelişip değişmesiyle birlikte bireyler ve toplum açısından olumlu etkilerinin yanı sıra olumsuz etkileri de ortaya çıkmaktadır. Öyle ki suçlular için yeni bir faaliyet sahası oluşarak suça ilişkin yeni yöntemlerde ve suç çeşitliliğinde büyük bir artış söz konusu olmuştur. Kara, hava, deniz ve uzay ortamında meydana gelen klasik suç tiplerine ek olarak siber uzay adı verilen muğlak alanda meydana gelen suç tipleri, bilgi ve iletişim teknolojilerinin ilerlemesiyle farklı bir yöne evrilerek karmaşık bir yapıya ulaşmıştır. Bunun sonucunda siber suçların farklı teknolojilerle olan birleşiminde yeni dinamikler ortaya çıkmıştır. Öyle ki bu dinamikler devletlerin suça olan bakış açısını, mevzuatlarını ve buna ilişkin politikalarını değiştirmelerini gerekli kılmıştır. Bu ortamda karşılaşılan suçların uluslararası hukuk literatüründe kendisine henüz yer bulamadığı ve hukuki karşılığının olmadığı düşünüldüğünde, devletlerin karşılaştırmalı hukuk ve mütekabiliyet açısından yeknesak ve ortak bir siber suç tanımına sahip olması önem kazanmaktadır. Bu çalışmada siber suçun tanımı üzerine ulusal ve uluslararası literatür taranarak söz konusu alanda yer alan hukuki ve teknik boşluğun doldurulması amacıyla Birleşmiş Milletler nezdinde halihazırda çalışmaları devam eden taslak sözleşme çalışması detaylı şekilde incelenmiştir. Bu çerçevede literatür taramasıyla bilgi ve iletişim teknolojilerinin gelişmesi doğrultusunda devletlerin siber suça olan yaklaşımları ele alınmış, siber suçun değişen tanımına ilişkin hususlara değinilmiştir

Anahtar Kelimeler

Siber suç, bilişim suçları, bilgi ve iletişim teknolojileri, siber güvenlik, siber uzay

DEFİNİTİON AND APPROACHES OF CYBERCRİME CHANGİNG WİTH THE DEVELOPMENT OF INFORMATİON AND COMMUNİCATİON TECHNOLOGİES

Öz

As a fast evolving technology, ICTs (Information and Communication Technologies) generated benefits as well as drawbacks for individuals and society. Thus, a new field of activity has been created for criminals, and there has been a tremendous increase in new methods and crime diversity. In addition to the conventional types of crimes that occur in land, air, sea and space environments, the types of crimes that occur in the area called cyberspace have evolved into a different direction with the advancement of information and communication technologies and reached a complex structure. New dynamics, therefore, have emerged in the combination of cybercrime with different technologies. These dynamics made it necessary for states to change their perspective on crime, their legislation and their policies. Considering that the crimes encountered in this environment have not yet found a place in the international law literature and have no legal equivalent, it has become important for states to have a uniform and common definition of cybercrime in terms of comparative law and reciprocity. In this study, the national and international literature on the definition of cybercrime has been reviewed and the draft contract, which is currently in progress at the United Nations, has been examined in detail in order to fill the gap in this field. In this context, with the literature review, the approaches of states to cybercrime in line with the development of information and communication technologies were discussed and the issues related to the changing definition of cybercrime were mentioned.

Anahtar Kelimeler

: Cyber crime, ICT crime, informatıon and communication technologies, cyber security, cyberspace

Kaynakça

• AAG IT Services. (2023). The Latest 2023 Cyber Crime Statistics. https://aag-it.com/the-latest-cyber-crime-statistics/ adresinden 22 Eylül 2023 tarihinde erişildi.
• Akpek, N. O. (2015). Siber Suçlar Sözleşmesinin Getirdikleri ve İç Hukuk Açısından Konuya Yaklaşım [Yüksek Lisans tezi, İstanbul Bilgi Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=GswZ7stjY2LTwxeBF7XsrQ&no=uR2ojMmxzbc0TS5hxDlpAQ adresinden 6 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
• Alacakaptan, U. (2022). Suçun Unsurları. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları.
• Aldoori, A. (2020). Uluslararası Hukukta Siber Suçla Mücadele. [Yüksek Lisans tezi, İstanbul Üniversitesi]. http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/ET002065.pdf adresinden 13 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
• Andress, J. ve Winterfeld, S. (2013). Cyber Warfare: Techniques, Tactics and Tools for Security Practitioners (2.Baskı). Syngress Press.
• Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Sektörel Araştırma ve Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı. (2022). Dijitalleşen Dünyada Bilişim Suçları ve Mücadele Yöntemleri. https://www.btk.gov.tr/uploads/pages/arastirma-raporlari/dijitallesen-dunyada-bilisim-suclari-ve-mucadele-yontemleri-6218e2417eaea.pdf adresinden 12 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
• Brenner, S. W. (2010). Cybercrime: Criminal Threats From Cyberspace, School Of Law Faculty Publications, 115. https://ecommons.udayton.edu/law_fac_pub/115 adresinden 2 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
• Ceza Muhakemesi Kanunu. Kanun Numarası: 5271. sayılı Kabul Tarihi: 04.12.2004. RG 17.12.2004/25673.
• Committee on Information, Communications and Computer Policy. (2010). OECD ICCP Committee. https://www.oecd.org/digital/ieconomy/37328586.pdf adresinden 14 Temmuz 2023 tarihinde erişildi.
• Council Of Europe. (2001). Convention On Cybercrime. https://www.europarl.europa.eu/cmsdata/179163/20090225ATT50418EN.pdf adresinden 15 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
• Council of Europe. (2023). Council of Europe action against Cybercrime. https://www.coe.int/en/web/portal/coe-action-against-cybercrime adresinden 10 Ağustos 2023 tarihinde erişildi.
• Çolak, H. (2016). Siber Terörizmin Önlenmesinde Kurumsal Yapılanma ve Uluslararası Adli Yardımlaşma. Türk Hukuk Araştırmaları Dergisi, 1(1), 4.
• Elektronik Haberleşme Kanunu. Kanun Numarası: 5809. sayılı Kabul Tarihi: 05.11.2008. RG 10.11.2008/27050.
• Elektronik Haberleşme Sektöründe Şebeke ve Bilgi Güvenliği Yönetmeliği. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu. https://www.mevzuat.gov.tr/File/GeneratePdf?mevzuatNo=19880&mevzuatTur=KurumVeKurulusYonetmeligi&mevzuatTertip=5
• Elektronik İmza Kanunu. Kanun Numarası: 5070. sayılı Kabul Tarihi: 15.01.2004. RG 23.01.2004/25355
• Emniyet Genel Müdürlüğü Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı. (2023). SiberAy Sözlüğü. https://www.siberay.com/kurumlar/Siberay.com/SIBERAY-Sozluk.pdf adresinden 9 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
• Eur-Lex. (2023). Accesss To European Unıon Law. https://eur-lex.europa.eu/search.html?scope=EURLEX&text=d%C4%B1rective&lang=en&type=quick&qid=1694697439782 adresinden 10 Ağustos 2023 tarihinde erişildi.
• Euromed Justice Program. (2023). The G7 24/7 Cybercrime Network. https://euromedjustice.eu/wp-content/uploads/2021/05/G7_Network.pdf adresinden 10 Ağustos 2023 tarihinde erişildi.
• European Unıon Agency For Cybersecurity (ENISA). (2023). EU CyCLONE. https://www.enisa.europa.eu/topics/incident-response/cyclone adresinden 10 Temmuz 2023 tarihinde erişildi.
• European Commission. (2022). New EU Cybersecurity Strategy And New Rules To Make Physical And Digital Critical Entities More Resilient. https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/library/eus-cybersecurity-strategy-digital-decade-0 adresinden 14 Temmuz 2023 tarihinde erişildi.
• European Commission. (2023a). Directive on measures for a high common level of cybersecurity across the Union (NIS2 Directive). https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/policies/nis2-directive adresinden 8 Ağustos 2023 tarihinde erişildi.
• European Commission. (2023b). Cyber Resillience Act. https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/library/cyber-resilience-act adresinden 8 Ağustos 2023 tarihinde erişildi.
• European Commission. (2023c). The EU Cybersecurity Act. https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/policies/cybersecurity-act adresinden 8 Ağustos 2023 tarihinde erişildi.
• European Commission. (2023d). The EU Cyber Solidarity Act. https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/policies/cyber-solidarity adresinden 6 Ağustos 2023 tarihinde erişildi.
• Europol. (2023a). European Cybercrime Centre – EC3. https://www.europol.europa.eu/about-europol/european-cybercrime-centre-ec3 adresinden 8 Ağustos 2023 tarihinde erişildi.
• Europol. (2023b). Joint Cybercrime Action Taskforce (J-CAT). https://www.europol.europa.eu/operations-services-and-innovation/services-support/joint-cybercrime-action-taskforce adresinden 9 Ağustos 2023 tarihinde erişildi.
• Europol. (2023c). European Union CYBERCRIME TASK FORCE (EUCTF). https://www.europol.europa.eu/about-europol/european-cybercrime-centre-ec3/euctf adresinden 10 Ağustos 2023 tarihinde erişildi.
• Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu. Kanun Numarası: 5846. sayılı Kabul Tarihi: 05.12.1951. RG 13.12.1951/7981. Gordon, S. ve Ford, R. (2006). On the Definition and Classification of Cybercrime. Journal in Computer Virology, 2, 13-20. https://doi.org/10.1007/s11416-006-0015-z adresinden 4 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
• Holt, T. J. ve Bossler, A. M. (2020). The Palgrave Handbook of International Cybercrime and Cyberdeviance. Palgrave Macmillan Press.
• International Telecommunication Union. (2007). Global Security Agenda (GCA). https://www.itu.int/en/action/cybersecurity/Pages/gca.aspx adresinden 17 Temmuz 2023 tarihinde erişildi.
• International Telecommunication Union. (2009). Understanding Cybercrime: A Guide For Development Countries. https://www.itu.int/ITU-D/cyb/cybersecurity/docs/itu-understanding-cybercrime-guide.pdf adresinden 14 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
• İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun. Kanun Numarası: 5651. Sayılı Kabul Tarihi: 04.05.2007. RG 23.05.2007/26530.
• INTERPOL. (2017). Global Cybercrime Strategy. https://www.interpol.int/content/download/5586/file/Summary_CYBER_Strategy_2017_01_EN%20LR.pdf?inLanguage=eng-GB adresinden 5 Ağustos 2023 tarihinde erişildi.
• Lasky, J. (2022). Cyberspace. Salem Press Encyclopedia of Science. https://public.stacksdiscovery.com/eds/detail?db=ers&an=93787497 adresinden 13 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
• Lin, L. S. F. ve Masys, A. J. (Ed.). (2018). Asia-Pacific Security Challenges Managing Black Swans and Persistent Threats (1.Baskı). Springer Press. DOI: 10.1007/978-3-319-61728-2
• Malisevic, N. (2022). Microsoft’s Presentation at the Panel Titled: A Concerted Effort. [Poster Sunumu]. Third intersessional consultation of the Ad Hoc Committee on Cybercrime, Amerika Birleşik Devletleri, New york https://www.unodc.org/documents/Cybercrime/AdHocCommittee/Third_intersessional_consultation/Presentations/Panel_4_Microsoft.pdf adresinden 10 Temmuz 2023 tarihinde erişildi.
• National Institute of Standards and Technology. (2023). NIST Glossary. https://www.nist.gov/itl/smallbusinesscyber/cybersecurity-basics/glossary#C adresinden 10 Ağustos 2023 tarihinde erişildi.
• OECD. (2008). Policy Guidance on Online Identity Theft. https://www.oecd.org/sti/consumer/40879136.pdf adresinden 12 Temmuz 2023 tarihinde erişildi.
• Singapore Police Force. (2023). Siber Suçun Sınıflandırılması ve Tanımı. https://www.police.gov.sg/Advisories/Crime/Cybercrime#:~:text=In%20Singapore%2C%20cybercrime%20is%20categorised,%2C%20website%20defacements%2C%20ransomware%20etc adresinden 22 Ağustos 2023 tarihinde erişildi.
• Smith, R. G., Grabosky, P., ve Urbas, G. (2004). Cyber Criminal on Trial. Cambridge University Press. https://www.researchgate.net/publication/233023456_Cyber_Criminals_on_Trial adresinden 2 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
• Suçluların İadesine Dair Avrupa Sözleşmesine Ek İkinci Protokol. https://inhak.adalet.gov.tr/Resimler/Dokuman/2712020132606098_tur.pdf adresinden 10 Ağustos 2023 tarihinde erişildi.
• The Crown Prosecution Service. (2022). Cybercrime Definition. https://www.cps.gov.uk/crime-info/cyber-online-crime#:~:text=drugs%20and%20firearms.-,Cybercrime,or%20simply%20to%20disrupt%20businesses adresinden 12 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
• The CyberPeace Institute. (2023). Submission to the Fifth Session. https://www.unodc.org/documents/Cybercrime/AdHocCommittee/5th_session/Documents/Multi-stakeholders/CYBERP1.PDF adresinden 24 Temmuz 2023 tarihinde erişildi.
• Thomas, D. ve Loader, B. (Ed.). (2000). Cybercrime: Law Enforcement, Security and Surveillance in the Information Age (1. Baskı). Routledge Press.
• Türk Ceza Kanunu. Kanun Numarası: 5237. Kabul Tarihi: 26.09.2004. RG 12.10.2004/25611.
• Türk Dil Kurumu. (2023). Türk Dil Kurumu Sözlüğü. https://sozluk.gov.tr/ adresinden 2 Eylül 2023 tarihinde erişildi. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı. (2020). 2020-2023 Ulusal Siber Güvenlik Strateji ve Eylem Planı. https://hgm.uab.gov.tr/uploads/pages/strateji-eylem-planlari/ulusal-siber-guvenlik-stratejisi-ve-eylem-plani-2020-2023.pdf adresinden 24 Temmuz 2023 tarihinde erişildi.
• United Kingdom International Chamber Of Commercee. (2022). Submission To The Third Sessions. https://www.unodc.org/documents/Cybercrime/AdHocCommittee/Third_session/Documents/Submissions/ICC_UK_1.pdf adresinden 21 Temmuz 2023 tarihinde erişildi. United Nations General Assembly. (2019). General Assembly Resolution 74/247. https://documnts-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/GEN/N19/440/28/PDF/N1944028.pdf?OpenElement eadresinden 4 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
• United Nations General Assembly. (2021). General Assembly Resolution 75/282. https://documents-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/GEN/N21/133/51/PDF/N2113351.pdf?OpenElement adresinden 4 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
• United Nations General Assembly. (2022). General Assembly Resolution 76/552. https://www.unodc.org/documents/Cybercrime/AdHocCommittee/GA_decision_76-552.pdf adresinden 12 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
• United Nations Office on Drugs and Crime. (2021a). Organizational session of the Ad Hoc Committee. https://www.unodc.org/unodc/en/cybercrime/ad_hoc_committee/Organizational_session adresinden 3 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
• United Nations Office on Drugs and Crime. (2021b). The Draft Prepared By The Russian Federation Regarding The Contract. https://www.unodc.org/documents/Cybercrime/AdHocCommittee/Comments/RF_28_July_2021_-_E.pdf adresinden 3 Haziran 2023 tarihinde erişildi. United Nations Office on Drugs and Crime. (2022a). Road map and mode of work for the Ad Hoc Committee". https://www.unodc.org/documents/Cybercrime/AdHocCommittee/Website/AHC_Road_map.pdf adresinden 6 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
• United Nations Office on Drugs and Crime. (2022b). Compilation of draft provisions submitted by Member State. https://www.unodc.org/documents/Cybercrime/AdHocCommittee/Second_session/Documents/CRP11.pdf adresinden 2 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
• United Nations Office on Drugs and Crime. (2022c). Comments and proposals of the Islamic Republic of Iran. https://www.unodc.org/documents/Cybercrime/AdHocCommittee/Second_session/Islamic_Republic_of_Iran_contribution.pdf adresinden 10 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
• United Nations Office on Drugs and Crime. (2022d). Report of First Session of the Ad Hoc Committee of the United States of America. https://www.unodc.org/documents/Cybercrime/AdHocCommittee/First_session/Comments/USA_National_Statement_-_Cybercrime_AHC.pdf adresinden 10 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
• United Nations Office on Drugs and Crime. (2022e). Contribution from The Russian Federation. https://www.unodc.org/documents/Cybercrime/AdHocCommittee/Second_session/Russia_Contribution_E.pdf adresinden 16 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
• United Nations Office on Drugs and Crime. (2022f). Compilation of proposals and contributions submitted by Member States. https://documents-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/GEN/V22/023/23/PDF/V2202323.pdf?OpenElement adresinden 5 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
• United Nations Office on Drugs and Crime. (2023a). Draft Text Of The Convention. https://documents-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/GEN/V23/039/51/PDF/V2303951.pdf?OpenElement adresinden 4 Eylül 2023 tarihinde erişildi.
• United Nations Office on Drugs and Crime. (2023b). Fifth session of the Ad Hoc Committee. https://www.unodc.org/unodc/en/cybercrime/ad_hoc_committee/ahc_fifth_session/main adresinden 4 Haziran 2023 tarihinde erişildi.
• United Nations Office on Drugs and Crime. (2023c). Draft Text Of The Convention. https://www.unodc.org/documents/Cybercrime/AdHocCommittee/6th_Session/Pre-session-docs/A_AC_291_22_Advance_Copy.pdf adresinden 3 Eylül 2023 tarihinde erişildi.
• United Nations Office on Drugs and Crime. (2023d). Consolidated Negotiating Document On The General Provisions. https://www.unodc.org/documents/Cybercrime/AdHocCommittee/4th_Session/Documents/CND_21.01.2023_-_Copy.pdf adresinden 11 Ağustos 2023 tarihinde erişildi.
• US Department Justice Office. (2023). Office Of Justice Programs. https://www.ojp.gov/ adresinden 10 Ağustos 2023 tarihinde erişildi.
• Usta, A. C. ve Benzer R. (2018). Avrupa Siber Suçlar Sözleşmesi ve Türkiye’nin Dahil Olma Süreci. Uluslararası Bilgi Güvenliği Mühendisliği Dergisi, 4(2), 35-42. DOI:10.18640/ubgmd.512829.