The Mediating Role of Cognitive Flexibility in the Relationship Between Anxiety Levels and Ontological Well-Being in Young Adults

Yıl 2023, , 423 - 440, 27.12.2023

Tuğba Yıldız , Esra Gül Koçyiğit

https://doi.org/10.48174/buaad.1362976

Öz

The aim of this study is to examine whether the phenomenon of cognitive flexibility has a mediating effect on the effect of trait anxiety levels on individuals' ontological well-being (life satisfaction) by examining the effect of some social demographic characteristics in a sample of male and female participants. The sample consists of 522 participants, young adults between the ages of 18 and 40. In obtaining data; Demographic Information Form including gender, age, marital status, place of residence, education level and employment status, Trait Anxiety Subscale of the State and Trait Anxiety Scale, Ontological Well-Being Scale and Cognitive Flexibility Inventory were used. The ontological well-being level of individuals under the age of 30 is higher in the regret sub-dimension than other age groups, women have higher anxiety levels than men, the control sub-dimension of cognitive flexibility, which means maintaining control over events, is more advanced in men, postgraduate graduates are compared to middle-high school graduates. It was determined that the cognitive flexibility general score and the alternatives sub-dimension score were high, and that working individuals were at an advanced level in both the alternatives and control sub-dimension and cognitive flexibility in general, compared to non-working individuals. It was found that cognitive flexibility had a partial mediating role in the relationship between anxiety levels and ontological well-being. While the regression coefficient of anxiety alone on its effect on ontological well-being was 0.852, this effect decreased to 0.742 when it was mediated by ontological well-being.

Anahtar Kelimeler

ontological well-being, anxiety, subjective well-being, cognitive flexibility

Genç Yetişkinlerde Kaygı Düzeyi İle Ontolojik İyi Oluş Arasındaki İlişkide Bilişsel Esnekliğin Aracı Rolü

Öz

Bu çalışmanın amacı kadın ve erkek katılımcıların yer aldığı örneklemde bir takım sosyal demografik özelliklerinde etkisini incelemeye alarak, sürekli kaygı düzeylerinin bireylerin ontolojik iyi oluşları (yaşam tatminleri) üzerindeki etkisinde bilişsel esneklik olgusunun aracılık etkisinin olup olmadığını incelemektir. Örneklem 18- 40 yaş arasındaki genç yetişkinlerden oluşan 522 katılımcı oluşturmaktadır. Verilerin elde edilmesinde; cinsiyet, yaş, medeni durum, yaşadığı yer, eğitim durumu ve çalışma durumunu içeren Demografik Bilgi Formu, Durumluk ve Sürekli Kaygı Ölçeğinin Sürekli Kaygı Alt Ölçeği, Ontolojik İyi Oluş Ölçeği ve Bilişsel Esneklik Envanteri kullanılmıştır. 30 yaş altı bireylerin ontolojik iyi oluş düzeyinin pişmanlık alt boyutunda diğer yaş gruplarına göre yüksek olduğu, kadınların erkeklere göre kaygı düzeylerinin fazla olduğu, bilişsel esnekliğin olaylar üzerinde kontrol sağlamak anlamına gelen kontrol alt boyutunun erkeklerde daha ileri düzeyde olduğu, lisansüstü mezunlarının orta-lise mezunlarına göre bilişsel esneklik genel puanının ve alternatifler alt boyutu puanının yüksek olduğu ve çalışan bireylerin çalışmayan bireylere göre bilişsel esnekliğin hem alternatifler ve kontrol alt boyutunda hem de bilişsel esneklik genelinde ileri düzeyde oldukları tespit edilmiştir. Kaygı düzeyleri ile ontolojik iyi oluş arasındaki ilişkide bilişsel esnekliğin kısmi aracılık rolü olduğu bulunmuştur. Kaygı tek başına iken ontolojik iyi oluş üzerindeki etkisinde regresyon katsayısı 0,852 iken, ontolojik iyi oluşun aracılığında bu etki 0,742ye düşmüştür.

Anahtar Kelimeler

ontolojik iyi oluş, kaygı, öznel iyi oluş, bilişsel esneklik

Kaynakça

• Aktepe, İ. (2022). Covid-19 Pandemi Sürecinde Yaygın Anksiyetenin Sağlık Anksiyetesi, Bilişsel Esneklik ve Covid19 Korkusu Bağlamında Yordanması.
• Asıcı, E. ve İkiz, F. (2015). Mutluluğa giden bir yol: Bilişsel esneklik. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(35), 191-211.
• Barlow, D. H. (2004). Anxiety and its disorders: The nature and treatment of anxiety and panic. Guilford press.
• Bell, J., Reid, M. ve Dyson, J. (2019). There’s just huge anxiety: ontological security, moral panic, and the decline in young people’s mental health and well-being in the UK. QualitativeResearch in Medicineand Healthcare, 3(2), 87-97.
• Büyüköztürk, Ş. (1997). Araştırmaya yönelik kaygı ölçeğinin geliştirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 12(12), 453-464.
• Demirci, O. O. ve Güneri, E. (2020). Bilişsel Esnekliğin Bilişsel Duygu Düzenleme Üzerindeki Etkisi. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi,21(39) , 651-684
• Dennis, J. P. ve Vander Wal, J. S. (2010). The cognitive flexibility inventory: Instrument development and estimates of reliability and validity. Cognitive Therapy and Research, 34(3), 241-253.
• Diener, E., Suh, E. ve Oishi, S. (1997). Recent findings on subjective well-being. Indian Journal of Clinical Psychology, 24, 25-41.
• Karataşoğlu, Y. (2019). Ebeveynden algılanan psikolojik kontrol ve depresyon ilişkisinde ontolojik iyi oluşun aracı rolü (Master's thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Kaya, M. ve Varol, K. (2004). İlahiyat fakültesi öğrencilerinin durumluk- sürekli kaygı düzeyleri ve kaygı nedenleri (Samsun örneği). Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 17, 31-63
• Keyes, C. L., Dhingra, S. S. ve Simoes, E. J. (2010). Change in level of positive mental health as a predictor of future risk of mental illness. American Journal of Public Health, 100(12), 2366-2371
• Koydemir, S. ve Sun-Selışık, Z. E. (2016). Well-being on campus: Testing the effectiveness of an online strengths-based intervention for first year college students. British Journal of Guidance & Counselling, 44(4), 434-446.
• Kraus, S. ve Sears, S. (2009). Measuring the immeasurables: Development and initial validation of the Self-Other Four Immeasurables (SOFI) Scale based on Buddhist teachings on loving kindness, compassion, joy, and equanimity. Social Indicators Research, 92(1), 169–181
• Küçüker, D. (2016). Affetme, affetmeme, bilişsel esneklik, duygu düzenleme ve yaşam doyumu arasındaki ilişkilerin incelenmesi (Master's thesis). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Lang, P. J., Davis, M. ve Öhman, A. (2000). Fear and anxiety: Animal models and human cognitive psychophysiology. Journal of Affective Disorders, 61(3), 137-159.
• Leal, P. C., Goes, T. C., da Silva, L. C. F. & Teixeira-Silva, F. (2017). Trait vs. state anxiety in different threatening situations. Trends in psychiatry and psychotherapy, 39, 147-157.
• Mallett, R., Coyle, C., Kuang, Y. & Gillanders, D. T. (2021). Behind the masks: A cross-sectional study on intolerance of uncertainty, perceived vulnerability to disease and psychological flexibility in relation to state anxiety and well be ingduring the COVID-19 pandemic. Journal of Contextual Behavioral Science, 22, 52-62.
• Maina, G., Mauri, M. ve Rossi, A. (2016). Anxiety and depression
• Manav, F. (2011). Kaygı kavramı.
• Öner, N. Le Compte, A. (1985). Durumluk-Sürekli kaygı envanteri elkitabı.İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları
• Öner, N. ve Le Compte, A. (1983). Handbook of state-trait anxiety. Istanbul: Bogazici University Publication.
• Özdal, F. ve Neriman, A. R. A. L. (2005). Baba yoksunu olan ve anne-babası ile yaşayan çocukların kaygı düzeylerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 255-267.
• Saltık, D. (2021). Öz-şefkat, bilişsel esneklik ve iletişim becerilerinin çiftlerin ontolojik iyi oluşu üzerine yordayıcı etkisinin incelenmesi (Master's Thesis, İstanbul Kent Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü).
• Sapmaz, F. ve Doğan, T. (2013). Assessment of cognitive flexibility: Reliability and validity studies of Turkish version of the Cognitive Flexibility Inventory. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 46(1), 143-162.
• Stevens, A. D. (2009). Social problem-solving and cognitive flexibility: Relations to social skills and problem behavior of at-risk young children. Seattle Pacific University
• Şimşek, Ö. F. (2008). Happiness revisited: Ontological well-being as a theory-based construct of subjective well-being. Journal of Happiness Studies, 10(5), 505-522.
• Şimşek, Ö. F. ve Kocayörük, E. (2013). Affective reactions to one’s whole life: Preliminary development and validation of the ontological well-being scale. Journal of Happiness Studies, 14(1), 309-343.
• Tektaş, N. (2014). Üniversite mezunlarının kaygı düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(31), 243-253.
• Valente, R. ve Pertegas, S. V. (2018). Ontological insecurity and subjective feelings of unsafety: Analysing socially constructed fears in Italy. Social Science Research, 71, 160-170.
• Yaman-Karahan, B. (2016). Yaşamdaki amaç, duygusal iyi oluş, kişisel ölüm korkusu ve duyarlı sevginin ontolojik iyi oluş üzerindeki etkisi (Yüksek lisans tezi). İstanbul, İstanbul Arel Üniversitesi.
• Yıldız, E., Yeniçeri, E. N. ve Öngel, K. (2019). Application of state-trait anxiety scale (STAI-TX) in randomly selected ındividuals and results. Smyrna Tıp Dergisi, 1, 19-24.
• Yu, Y., Yu, Y. ve Lin, Y. (2020). Anxiety and depression aggravate impulsiveness: the mediating and moderating role of cognitive flexibility. Psychology, health & medicine, 25(1), 25-36.