İşbirlikli Öğrenme Teknikleri Hakkında Öğretmen ve Öğrenci Görüşlerinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi

Yıl 2014, Cilt: 3 Sayı: 2, 334 - 367, 30.10.2014

İbrahim Bilgin , İdris Aktaş , Abdullah Çetin

Öz

Bu çalışmanın amacı ilköğretim 5. sınıf Fen Bilimleri dersi “Maddenin Değişimi ve
Tanınması” ünitesindeki kavramların öğretilmesinde kullanılan Öğrenci Takımları Başarı Bölümleri
(ÖTBB) tekniği ve Takım Destekli Bireyselleştirme (TDB) tekniği hakkında öğretmen ve öğrenci görüşlerini
karşılaştırmalı olarak incelemektir. Çalışmanın örneklemini merkezi 2 ilköğretim okulunun rastgele küme
örnekleme yöntemi ile seçilen 6 farklı sınıfında okuyan toplam 191 5. sınıf öğrencisi ve bu sınıfların
öğretmenleri olan 6 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışmada son test grup karşılaştırma modeli
kullanılmıştır. Sınıflardan 3’ü rasgele yöntemle ÖTBB tekniğinin uygulandığı gruba (n=93) diğer 3’ü TDB
tekniğinin uygulandığı gruba (n=98) atanmıştır. Öğretmen ve öğrencilerin teknikler hakkında görüşlerini
belirlemek amacıyla uygulama sonrası öğretmen görüşme formu ve öğrenci görüşme formu
uygulanmıştır. Toplanan veriler içerik analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Öğretmen ve öğrenci
görüşlerine göre; grup çalışmaları ve öğrenme ortamı öğrencilerin başarı, derse karşı tutum ve
motivasyon, sosyal beceri ve özgüvenlerini arttırmıştır. Ayrıca ÖTBB grubunda çalışma kâğıtları, deneyler
ve slaytlar; TDB grubunda ise soru ve test çözmek daha faydalı bulunmuştur. Diğer taraftan, her iki
grupta sınıf düzeninin oluşturulması ve gürültü problemleri, ÖTBB grubunda grup üyeleri arasında uyum
sorunu ve TDB tekniğinde değerlendirme yönteminde küçük olumsuzluklar yaşanmıştır. Sonuç olarak
ÖTBB tekniği ve TDB tekniklerinin fen derslerinde kullanılmasının faydalı olacağı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

işbirlikli öğrenme, öğrenci takımları başarı bölümleri tekniği, takım destekli bireyselleştirme tekniği, ÖTBB hakkında öğretmen görüşleri, TDB hakkında öğrenci görüşleri.

Kaynakça

• Aktas, İ., & Bılgın, İ. (2014): The effect of the 4MAT learning model on the achievement and motivation of 7th grade students on the subject of particulate nature of matter and an examination of student opinions on the model, Research in Science & Technological Education, DOI: 10.1080/02635143.2014.968536
• Açıkgöz, K.Ü. (2003), Aktif Öğrenme. İzmir: Kanyılmaz Matbaası.
• Ahmad, Z. & Mahmood, N. (2010) Effects of cooperative learning vs. traditional instruction on prospective teachers’ learning experience and achievement. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences, 43(1), 151-164.
• Aksoy, G. ve Gürbüz, F. (2012). İşbirlikli iki farklı tekniğin öğrencilerin akademik başarıları üzerine etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(42), 67-78.
• Aydın, F. (2013). Coğrafya bölümü öğrencilerinin bölgesel coğrafya dersinde işbirlikli öğrenme uygulamalarına ilişkin görüşleri ve öz değerlendirmeleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(4), 2401-2418.
• Başaran, İ. E. (1996). Eğitime Giriş, Ankara: Yargıcı Matbaası.
• Ben-Zvi, R., Eylon, B., & Silberstein, J. (1986). Is an atom of copper malleable? Journal of Chemical Education, 63, 64-66.
• Bilgin, İ. (2006). İşbirlikli Öğrenme, M. Bahar (ed.), Fen ve Teknoloji öğretimi içinde (s.137-158), Ankara: Pegem Akademi.
• Bilgin, I., Coşkun, H. ve Aktaş, I. (2013). The effect of 5E learning cycle on mental ability of elementary students. Journal of Baltic Science Education, 12(5), 592-607.
• Bilgin, İ., Aktaş, İ., ve Çetin, A. (2014). Öğrenci takımları başarı bölümleri tekniğinin ilköğretim öğrencilerinin zihinsel yapılarına etkisi. İlköğretim Online, 13(4), 1531-1551.
• Bilgin, İ. ve Karaduman, A. (2005), “İşbirlikli Öğrenmenin 8. Sınıf Öğrencilerinin Fen Dersine Karşı Tutumlarının İncelenmesi.” İlköğretim- Online, 4(2), 32-45.
• Bilgin, T. (2004). İlköğretim yedinci sınıf matematik dersinde (çokgenler konusunda) öğrenci takımları başarı bölümleri tekniğinin kullanımı ve uygulama sonuçları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (1), 19-28.
• Coşkun, H. (2011). 5E Modelinin İlköğretim 4. Sınıf Öğrencilerinin Maddeyi tanıyalım Ünitesindeki Başarılarına ve Fen ve Teknoloji Dersine Karşı Tutumlarına Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay.
• Çetin, A. (2010). Fen ve Teknoloji Dersinde İşbirlikli Öğrenme Tekniklerinin Öğrencilerin Başarı, Tutum ve Zihinsel Yapılarına Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• Eyvazoğlu, S. (2008) Rehberli Araştırma Yönteminin Farklı Tekniklerle Uygulanmasının Üniversite Öğrencilerinin Kimya Başarılarına, Kimyaya ve Öğretim Tekniğine Karşı Tutumlarına Etkisi, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Foley, K., & O’Donnell, A. (2002). Cooperative learning and visual organizers: Effects on solving mole problems in high school chemistry. Asia-Pacific Journal of Education, 22(1), 38–50.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H.H. (2012). How To Design And Evaluate Research In Education (8th ed). New York: McGraw Hill Higher Education.
• Gelici, Ö. ve Bilgin, İ. (2011). İşbirlikli öğrenme tekniklerinin tanıtımı ve öğrenci görüşlerinin incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 1 (1), 40-70.
• Gömleksiz, M. ve İflazoğlu, A. (2001). Küme destekli bireyselleştirme tekniğinin temel eğitim beşinci sınıf öğrencilerinin matematik başarısı ve benlik saygıları üzerindeki etkisi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (7), 1-18.
• Harrison, A. G., & D. F. Treagust. (2002). The particulate nature of matter: challenges in understanding the submicroscopic world. In Chemical Education: Towards Research based Practice, edited by J. K. Gilbert, Od Jong, R. Justi, D. F. Treagust, and J. Hv Driel, 189–212. Dordrecht: Kluwer Academic.
• Hwang, W.Y., Shadiev, R., Wang,C.Y., & Huang, Z. H. (2012). A pilot study of cooperative programming learning behavior and its relationship with students' learning performance. Computers & Education, 58 (4), 1267-1281.
• İflazoğlu, A. (2000). Küme destekli bireyselleştirme tekniğinin temel eğitim beşinci sınıf öğrencilerinin matematik başarısı ve matematiğe ilişkin tutumları üzerindeki etkisi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (6), 159-172.
• Johnson, D. W. & Johnson, R. T. (2005). Cooperative Learning. R. M. Gillies and A. F. Ashman (Ed.) Student Motivation in Co-operative Groups, Social Interdependence Theory, London and New York, Taylor and Francis e-Library.
• Karper, J. & Melnick, S. A. (1993). The effectiveness of team accelerated instruction on high achievers in mathematics. Journal of Instructional Psychology, 20(1), 49-54.
• Krnel, D., Watson, R., & Glažar, S.A. (2005). The development of the concept of ‘matter’: A cross‐age study of how children describe materials, International Journal of Science Education, 27(3), 367-383.
• Lin, E. (2006). Cooperative learning in the science classroom. The Science Teacher, 73, 33-39.
• Miles, M. B., & A. M. Huberman. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2005), İlköğretim Fen ve Teknoloji Öğretmen Kılavuz Kitabı, (2.Baskı) İstanbul: Devlet Kitapları.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2013). İlköğretim Kurumları Fen Bilimleri Dersi (3.-8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
• Nichols, J.D. & Miller, R.B. (1994). Cooperative learning and student motivation. Contemporary Education Psychology, 19, 167-178. DOI: 1006/s10649-007-9088-y
• Novianti, I. (2013). Experimentation cooperative learning student team achievement division (STAD) type viewed from learning motivation. Asian Journal of Education and e-Learning, 01(05), 272-276.
• Özmen, H. (2011). Turkish primary students’ conceptions about the particulate nature of matter. International Journal of Environmental & Science Education 6 (1), 99–121.
• Peterson, E. S. &. Miller, J. A. (2004). Comparing the quality of student’s experiences during cooperative learning and large group instruction. The Journal of Educutional Research, 97 (3), 123-128.
• Pozo, J.I. & Crespo, M.A.G. (2005). The embodied nature of ımplicit theories: The consistency of ıdeas about the nature of matter. Cognition and Instruction, 23(3), 351-387.
• Sezer, A. ve Tokcan, H. (2003). İşbirliğine dayalı öğrenmenin coğrafya dersinde akademik başarı üzerine etkisi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(3), 227-242.
• Slavin, R. E. (1980). Cooperative learning. Review of Educational Research, 50 (2), 315-342.
• Tan, W., Wen, X., Jiang, C., Du, Y.,& Hu, X. (2012). An evaluation model integrating user trust and capability for selection of cooperative learning partners. Chinese Journal of Electronics, 21 (1), 42-46.
• Tarım, K.G. (2001). İlköğretim dördüncü sınıf matematik dersinde küme destekli bireyselleştirme tekniğinin kullanımı ve uygulama sonuçları. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (7), 19-33.
• Tarım, K. ve Akdeniz, F. (2008). The effects of cooperative learning on Turkish elementary students’ mathematics achievement and attitude towards mathematics using tai and stad methods. Educational Studies in Mathematics, 67 (1), 77-91.
• Tiantong, M. & Teemuangsai, S. (2013). Student team achievement divisions (STAD) technique through the moodle to enhance learning achievement. International Education Studies, 6(4), 85-92.
• Topsakal, Ü. U. (2010). 7. sınıf “canlılar için madde ve enerji” ünitesinin öğretiminde işbirlikli öğrenme yönteminin öğrenci başarısına ve tutumuna etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (1), 91-104.
• Ural, Umay & Argün (2008). Öğrenci takımları başarı bölümleri tekniği temelli eğitimin matematikte akademik başarı ve özyeterliğe etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 307-318.
• Ünlü, M., ve Aydıntan, S. (2011). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin matematik öğretiminde öğrenci takımları başarı bölümleri tekniği hakkındaki görüşleri. AİBÜ, Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 101-117.
• Watson, S., & Marshall, J. (1995). Effects of cooperative incentives and heterogeneous arrangement on achievement and interaction of cooperative learning groups in a college life science course. Journal Of Research İn Science Teaching, 32 (3), 291–299.
• Wyk, M. M. (2012). The effects of the stad-cooperative learning method on student achievement, attitude and motivation in economics education. Journal of Social Science, 33 (2), 261-270.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Zakaria, E., Chin, L.C., & Daud, Y. (2010). The effects of cooperative learning on students’ mathematics achievement and attitude towards mathematics. Journal of Social Sciences 6 (2), 272-275.