Bu araştırmanın genel amacı uzaktan eğitim sürecinde okul müdürlerinin rollerinin incelenmesidir. Araştırma, nitel araştırma desenlerinden olgubilim olarak tasarlanmıştır. Araştırma evreni, Batman il merkezindeki resmi ilkokul ve ortaokullarda görev yapan okul müdürleridir. Araştırmada ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, ilkokul ve ortaokullarda görev yapan ve en az bir yıllık yöneticilik kıdemine sahip 40 okul müdüründen oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Veriler elektronik ortam aracılığıyla elde edilmiştir. Çalışma grubundan elde edilen veriler, araştırmanın alt amaçları çerçevesinde içerik analizi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre okul müdürleri uzaktan eğitim sürecinde okullarında bilgilendirme ve hazırlık çalışmaları gerçekleştirmişlerdir. Söz konusu süreçte öğretmenlere yönelik teşvik etme, iletişim kurma, ortam sağlama, planlama ve yetiştirme; öğrencilere yönelik olarak süreci tanıtma ve eğitim faaliyetleri gerçekleştirme; velilere yönelik olarak da süreci tanıtma çalışmaları yapmışlardır. Ayrıca okul müdürlerinin Covid-19 sürecindeki uzaktan eğitimi başarılı, başarısız ve yetersiz olmak üzere üç farklı şekilde değerlendirmektedirler.
Açıkalın, A. (2016). Toplumsal ve kurumsal yönleriyle okul yöneticiliği [School administration with its social and institutional aspects]. Pegem Akademi
Ahlström, B., Leo, U., Norqvist, L., & Poromaa Isling, P. (2020). School leadership as (un)usual: Insights from principals in Sweden during a pandemic. International Studies in Educational Administration, 48(3), 35–41.
Akyavuz, E. K., & Çakın, M. (2020). Covid-19 salgınının eğitime etkisi konusunda okul yöneticilerinin görüşleri [School Administrators’ Views on the Effect of Covid-19 Pandemic on Education]. Turkish Studies, 15(4), 723-737. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.44140
Aras, N. (2013). Okul müdürlerinin sahip olduğu okul liderliği standartlarına ilişkin öğretmen algıları [School principals' leadership standards as perceived by teachers]. Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Chennamsetti, P. (2020). School leaders in overcoming challenges related to Covid-19. Journal of School Administration Research and Development, 5(2), 93-99.
Demir, F., & Özdaş, F. (2020). Covid-19 sürecindeki uzaktan eğitime ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi [Examining teachers’ opinions related to distance education in the Covid-19 process]. Milli Eğitim, 49(1), 273-292. https://doi.org/10.37669/milliegitim.775620
Erdoğan, İ. (2021). Yeniden yeni eğitim sistemi [Again new education system]. İnsan & İnsan, 8(27), 13-25. https://doi.org/10.29224/insanveinsan.814514
Gökdaş, İ., & Kayri, M. (2005). E-Öğrenme ve Türkiye açısından sorunlar, çözüm önerileri [E-learning – the problems and solution recommends in terms of turkey situation]. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2).
Harris, A. (2020). Covid-19 school leadership in crisis? Journal of Professional Capital and Community, 5(3/4), 321-326. https://doi.org/10.1108/JPCC-06-2020-0045
Harris, A., & Jones, M. (2020). Covid 19 school leadership in disruptive times. School Leadership & Management, 40(4), 243-247, https://doi.org/10.1080/13632434.2020.1811479
Herzberg, F. (2003). One more time: How do you motivate employees? Harvard Business Review, 81(1), 86-96.
Huong, V. T. M. (2020). Factors affecting ınstructional leadership in secondary schools to meet Vietnam's general education. Innovation International Education Studies, 13(2), 48-60.
Igbokwe, I. C., Okeke-James, N. J., Anyanwu, A. N., & Eli-Chukwu, N.C. (2020). Managing the challenges to the effective utilisation of e-learning as a response in Covid-19 Nigeria. International Studies in Educational Administration, 48(3), 28–34.
Karakuş, A. (2018). Ortaokul yöneticilerinin okullarında yaşanan kriz durumlarını yönetme becerilerinin incelenmesi [Investigation of secondary school administrators managing crisis situations that are experienced in skills]. Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi.
Katane I., Kristovska I., & Katans E. (2015). Evaluation of distance education environmental advantages. In Proceedings of the International Scientific Conference Engineering for Rural Development, 14 (May 20-22, 2015, Latvia). Jelgava: LLU TF, pp. 720- 728. Retrieved from http://tf.llu.lv/conference/proceedings2015/Papers/116_Katane.pdf
Kavrayıcı, C., & Kesim, E. (2021). School management during the Covid-19 pandemic: A qualitative study. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 27(1), 1005-1060. doi:10.14527/kuey.2021.004
Kaya, Z. (2002). Uzaktan eğitim [Distance learning]. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Keleş, H., Atay, D., & Karanfi̇l, F. (2020). Covi̇d 19 pandemi̇ süreci̇nde okul müdürlerinin öğretim liderliği̇ davranışları [Instructional leadership behaviors of school principals during the Covid 19 pandemic process]. Milli Eğitim Dergisi, Salgın Sürecinde Türkiye’de ve Dünyada Eğitim, 155-174. doi:10.37669/Milliegitim.787255
Kırık, A. M. (2014). Uzaktan eğitimin tarihsel gelişimi ve Türkiye’deki durumu [Historical development of distance education and the situation in Turkey]. Marmara University Journal of Communication, 21, 73-94. https://doi.org/10.17829/midr.20142110299
Külekçi Akyavuz, E., & Çakın, M. (2020). Covid-19 salgınının eğitime etkisi konusunda okul yöneticilerinin görüşleri [School administrators’ views on the effect of Covid-19 pandemic on education]. Turkish Studies, 15(4), 723-737. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.44140
Kocabıyık, O. O. (2016). Olgubilim ve gömülü kuram: Bazı özellikler açısından karşılaştırma [Phenomenology and grounded theory: a comparison in terms of some features]. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 55-66.
Özdaş, F., Ekinci, A., & Öter, Ö. M. (2018). Eğitim öğretimin geliştirilmesinde öğretmenler kurulu karalarının etkisi [Effects of teachers’ committee meetings decisions in developing education]. Turkish Studies Educational Sciences, 13(11), 1041-1058.
Özdemir, T. Y., Kartal, S. E., & Yirci, R. (2014). Okul müdürlerinin öğretmenleri motive etme yaklaşımları [School principals’ approaches to motivate teachers]. Turkish Journal of Educational Studies, 190-216.
Özdoğan, A. Ç., & Berkant, H. G. (2020). Covıd-19 pandemi dönemindeki uzaktan eğitime ilişkin paydaş görüşlerinin incelenmesi [The examination of stakeholders’ opinions on distance education during the Covid-19 epidemic]. Milli Eğitim, 49(1), 13-43. https://doi.org/10.37669/milliegitim.788118
Özer, M. (2020). Türkiye’de COVID-19 salgını sürecinde milli eğitim bakanlığı tarafından atılan politika adımları [Educational policy actions by the ministry of national education in the times of Covid-19 pandemic in Turkey]. Kastamonu Education Journal, 28(3), 1124-1129. https://doi.org/10.24106/kefdergi.722280
Panunciar, D. M., Bacolod, M. M., Abadiano, M. N., & Deocares, M. S. (2020). Emerging school leadership amidst Covid-19 pandemic. Psychology and Education, 57(9), 5935-5963.
Sezer, Ş. (2016). Okul müdürlerinin görev öncelikleri ve karar alma süreçlerini etkileyen faktörlere ilişkin görüşleri [School administrators’ opinions on task priorities and the factors affecting their decision-making process]. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 121-137. doi:10.17679/iuefd.17311445
Sider, S. R. (2020). School principals and students with special education needs in a pandemic: Emerging insights from Ontario, Canada. Int. Studies in Educational Administration, 48(3), 78–84.
Şişman, M. (2019). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi [Turhish education system and school management]. Pegem A Yayıncılık
Turan, S. (2020). Covid-19 sürecinde okul müdürlerinin teknolojik liderliği̇ [Technological leadership of school principals during the Covid-19 period]. Milli Eğitim Dergisi, Salgın Sürecinde Türkiye’de ve Dünyada Eğitim, 175-199. doi:10.37669/Milliegitim.788133
Verduin, J. R., & Clark, T. A. (1991). Distance education: The foundations of effective practice. Jossey-Bass Publishers.
Yaman, B. (2021). Covid-19 pandemisi sürecinde Türkiye ve Çin’de uzaktan eğitim süreç ve uygulamalarının incelenmesi [Examining the distance education processes and practices in turkey and china during covid-19 pandemic]. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 17, 147-157, doı:10.26466/opus.857131
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri [Qualitative research methods in the social sciences]. Seçkin Yayınları
Uzaktan Eğitim Sürecinde Okul Müdürlerinin Rollerinin İncelenmesi
Year 2023,
Volume: 12 Issue: 2, 280 - 291, 15.04.2023
Bu araştırmanın amacı uzaktan eğitim sürecinde okul müdürlerinin rollerinin incelenmesidir. Araştırma nitel araştırma desenlerinden olgubilim olarak tasarlanmıştır. Araştırmada ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, ilkokul ve ortaokullarda görev yapan 45 okul müdüründen oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Çalışma grubundan elde edilen veriler araştırmanın alt amaçları çerçevesinde içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre okul müdürleri uzaktan eğitim sürecinde okullarında bilgilendirme ve hazırlık çalışmaları yürütmüşlerdir. Söz konusu süreçte öğretmenlere yönelik teşvik etme, iletişim, ortam sağlama, planlama ve yetiştirme; öğrencilere yönelik olarak süreci tanıtma ve eğitim faaliyetleri; velilere yönelik olarak da süreci tanıtma çalışmaları yapmışlardır. Ayrıca okul müdürlerinin Covid-19 sürecindeki uzaktan eğitimi başarılı, başarısız ve yetersiz olmak üzere üç farklı şekilde değerlendirmektedirler.
Açıkalın, A. (2016). Toplumsal ve kurumsal yönleriyle okul yöneticiliği [School administration with its social and institutional aspects]. Pegem Akademi
Ahlström, B., Leo, U., Norqvist, L., & Poromaa Isling, P. (2020). School leadership as (un)usual: Insights from principals in Sweden during a pandemic. International Studies in Educational Administration, 48(3), 35–41.
Akyavuz, E. K., & Çakın, M. (2020). Covid-19 salgınının eğitime etkisi konusunda okul yöneticilerinin görüşleri [School Administrators’ Views on the Effect of Covid-19 Pandemic on Education]. Turkish Studies, 15(4), 723-737. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.44140
Aras, N. (2013). Okul müdürlerinin sahip olduğu okul liderliği standartlarına ilişkin öğretmen algıları [School principals' leadership standards as perceived by teachers]. Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Chennamsetti, P. (2020). School leaders in overcoming challenges related to Covid-19. Journal of School Administration Research and Development, 5(2), 93-99.
Demir, F., & Özdaş, F. (2020). Covid-19 sürecindeki uzaktan eğitime ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi [Examining teachers’ opinions related to distance education in the Covid-19 process]. Milli Eğitim, 49(1), 273-292. https://doi.org/10.37669/milliegitim.775620
Erdoğan, İ. (2021). Yeniden yeni eğitim sistemi [Again new education system]. İnsan & İnsan, 8(27), 13-25. https://doi.org/10.29224/insanveinsan.814514
Gökdaş, İ., & Kayri, M. (2005). E-Öğrenme ve Türkiye açısından sorunlar, çözüm önerileri [E-learning – the problems and solution recommends in terms of turkey situation]. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2).
Harris, A. (2020). Covid-19 school leadership in crisis? Journal of Professional Capital and Community, 5(3/4), 321-326. https://doi.org/10.1108/JPCC-06-2020-0045
Harris, A., & Jones, M. (2020). Covid 19 school leadership in disruptive times. School Leadership & Management, 40(4), 243-247, https://doi.org/10.1080/13632434.2020.1811479
Herzberg, F. (2003). One more time: How do you motivate employees? Harvard Business Review, 81(1), 86-96.
Huong, V. T. M. (2020). Factors affecting ınstructional leadership in secondary schools to meet Vietnam's general education. Innovation International Education Studies, 13(2), 48-60.
Igbokwe, I. C., Okeke-James, N. J., Anyanwu, A. N., & Eli-Chukwu, N.C. (2020). Managing the challenges to the effective utilisation of e-learning as a response in Covid-19 Nigeria. International Studies in Educational Administration, 48(3), 28–34.
Karakuş, A. (2018). Ortaokul yöneticilerinin okullarında yaşanan kriz durumlarını yönetme becerilerinin incelenmesi [Investigation of secondary school administrators managing crisis situations that are experienced in skills]. Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi.
Katane I., Kristovska I., & Katans E. (2015). Evaluation of distance education environmental advantages. In Proceedings of the International Scientific Conference Engineering for Rural Development, 14 (May 20-22, 2015, Latvia). Jelgava: LLU TF, pp. 720- 728. Retrieved from http://tf.llu.lv/conference/proceedings2015/Papers/116_Katane.pdf
Kavrayıcı, C., & Kesim, E. (2021). School management during the Covid-19 pandemic: A qualitative study. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 27(1), 1005-1060. doi:10.14527/kuey.2021.004
Kaya, Z. (2002). Uzaktan eğitim [Distance learning]. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Keleş, H., Atay, D., & Karanfi̇l, F. (2020). Covi̇d 19 pandemi̇ süreci̇nde okul müdürlerinin öğretim liderliği̇ davranışları [Instructional leadership behaviors of school principals during the Covid 19 pandemic process]. Milli Eğitim Dergisi, Salgın Sürecinde Türkiye’de ve Dünyada Eğitim, 155-174. doi:10.37669/Milliegitim.787255
Kırık, A. M. (2014). Uzaktan eğitimin tarihsel gelişimi ve Türkiye’deki durumu [Historical development of distance education and the situation in Turkey]. Marmara University Journal of Communication, 21, 73-94. https://doi.org/10.17829/midr.20142110299
Külekçi Akyavuz, E., & Çakın, M. (2020). Covid-19 salgınının eğitime etkisi konusunda okul yöneticilerinin görüşleri [School administrators’ views on the effect of Covid-19 pandemic on education]. Turkish Studies, 15(4), 723-737. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.44140
Kocabıyık, O. O. (2016). Olgubilim ve gömülü kuram: Bazı özellikler açısından karşılaştırma [Phenomenology and grounded theory: a comparison in terms of some features]. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 55-66.
Özdaş, F., Ekinci, A., & Öter, Ö. M. (2018). Eğitim öğretimin geliştirilmesinde öğretmenler kurulu karalarının etkisi [Effects of teachers’ committee meetings decisions in developing education]. Turkish Studies Educational Sciences, 13(11), 1041-1058.
Özdemir, T. Y., Kartal, S. E., & Yirci, R. (2014). Okul müdürlerinin öğretmenleri motive etme yaklaşımları [School principals’ approaches to motivate teachers]. Turkish Journal of Educational Studies, 190-216.
Özdoğan, A. Ç., & Berkant, H. G. (2020). Covıd-19 pandemi dönemindeki uzaktan eğitime ilişkin paydaş görüşlerinin incelenmesi [The examination of stakeholders’ opinions on distance education during the Covid-19 epidemic]. Milli Eğitim, 49(1), 13-43. https://doi.org/10.37669/milliegitim.788118
Özer, M. (2020). Türkiye’de COVID-19 salgını sürecinde milli eğitim bakanlığı tarafından atılan politika adımları [Educational policy actions by the ministry of national education in the times of Covid-19 pandemic in Turkey]. Kastamonu Education Journal, 28(3), 1124-1129. https://doi.org/10.24106/kefdergi.722280
Panunciar, D. M., Bacolod, M. M., Abadiano, M. N., & Deocares, M. S. (2020). Emerging school leadership amidst Covid-19 pandemic. Psychology and Education, 57(9), 5935-5963.
Sezer, Ş. (2016). Okul müdürlerinin görev öncelikleri ve karar alma süreçlerini etkileyen faktörlere ilişkin görüşleri [School administrators’ opinions on task priorities and the factors affecting their decision-making process]. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 121-137. doi:10.17679/iuefd.17311445
Sider, S. R. (2020). School principals and students with special education needs in a pandemic: Emerging insights from Ontario, Canada. Int. Studies in Educational Administration, 48(3), 78–84.
Şişman, M. (2019). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi [Turhish education system and school management]. Pegem A Yayıncılık
Turan, S. (2020). Covid-19 sürecinde okul müdürlerinin teknolojik liderliği̇ [Technological leadership of school principals during the Covid-19 period]. Milli Eğitim Dergisi, Salgın Sürecinde Türkiye’de ve Dünyada Eğitim, 175-199. doi:10.37669/Milliegitim.788133
Verduin, J. R., & Clark, T. A. (1991). Distance education: The foundations of effective practice. Jossey-Bass Publishers.
Yaman, B. (2021). Covid-19 pandemisi sürecinde Türkiye ve Çin’de uzaktan eğitim süreç ve uygulamalarının incelenmesi [Examining the distance education processes and practices in turkey and china during covid-19 pandemic]. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 17, 147-157, doı:10.26466/opus.857131
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri [Qualitative research methods in the social sciences]. Seçkin Yayınları
Özdaş, F., & Demir, F. (2023). Examining the Roles of School Principals in the Distance Education Process. Bartın University Journal of Faculty of Education, 12(2), 280-291. https://doi.org/10.14686/buefad.963975