Organik Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Türkiye’de Üretim Miktarı ve Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 124 - 130, 01.07.2019

Ayşegül Yavuz Ümmügülsüm Erdoğan

Öz

Tıbbi ve aromatik bitkileri insanlar gıda, sağlık,
kozmetik, gibi birçok alanda kullanmaktadırlar. Günümüzde yapay ürünlerin
artışının insan sağlığını tehdit edecek duruma gelmesiyle, ilaç, kimya ve
modern tıbbın hızlı gelişmesine rağmen, organik tıbbi ve aromatik bitkilerin
alternatif tedavi yöntemleri arsında tercih edilmesi kaçınılmaz olmuştur. Tıbbi
ve aromatik bitkiler geniş bir bitki grubudur, doğada var olan veya kültürü
yapılan bu bitkilerin çok sayıda türü bulunmaktadır. Dünya sağlık örgütü
verilerine göre kullanılabilir tıbbi ve aromatik bitkilerin %80’lik bölümü
doğadan alınmaktadır. Kaliteli droglar elde etmek adına bu bitkilerin organik
tarım uygulamaları sürecine göre yetiştirilmeleri önemlidir. Dünya ihracatında
tıbbi ve aromatik bitkilerin organik olarak üretiminin yapılması bu bitkilerin
değerini arttırmaktadır. Türkiye birçok bitkinin gen merkezi olan aynı zamanda
endemik türleri doğasında barındıran zengin bir bitki florasına sahiptir. Bu
çalışmada, biyoçeşitlilik anlamında da önemli bir hazine olan tıbbi ve aromatik
bitkilerin ülkemizde organik olarak üretimi ve değerlendirilmesindeki mevcut
durumu üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Tıbbi ve aromatik bitkiler, Organik, Üretim, değerlendirme

Kaynakça

• [1] E. Sezik, “Tıbbi ve Aromatik Bitkiler ve Kalite”, İnönü Üniversitesi Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Eczacılık ve Ormancılıktaki Önemi Çalıştayı,2014[2] N.Arslan, “Genel Tıbbi Bitkiler Ders Notları” (Basılmamış),2007.[3] A. Kaya, “Tıbbi Bitkiler ve Entobotanik Çalışmalar”, Bitkilerde Tedavi Sempozyumu, 2010.[4] M. Javani, N. Arslan ve M. Taher, “Tıbbi Aromatik Bitkilerin Doğadan Toplanmasında İyi Toplama Uygulamaları”, Türkiye Tohumcular Birliği Dergisi,15(4): 28-33, 2015.[5] E.Faydaoğlu ve M. Sürücüoğlu, “Geçmişten Günümüze Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Kullanılması ve Ekonomik Önemi”, Kastamonu Üni., Orman Fakültesi Dergisi, 2011, 11 (1): 52 – 67.[6] X. Zhang(Edit), “WHO guidelines on goodagriculturalandcollectionpractices (GACP) formedicinalplants”, World HealthOrganization, Geneva, 2003 [7] N. Arslan, H. Baydar, S. Kızıl, Ü. Karık, N. Şekeroğlu ve A. Gümüşçü, “Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Üretiminde Değişimler ve Yeni Arayışlar”, Türkiye Ziraat Mühendisliği 8. Teknik Kongresi, 2015.[8] N. Arslan, “Tıbbi ve Aromatik Bitkiler”, Türkiye Tohumcular Birliği Dergisi,17(5): 66-69,2016.[9] GTHB (Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı), Ulusal Eylem Planı 2013-2016,Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü, Ankara, 2013.[10] Y. Kan, “Türkiye’de Tıbbi Bitkilerin Üretilmesi ve Pazarlanması”, Bitkilerde Tedavi Sempozyumu,2010[11] Türkiye İstatistik Kurumu Verileri, http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1001. [Erişim : 05-Aralık-2018][12] E. Yücel, “Tıbbi Bitki Islahı ve Yetiştiriciliği”, Bitkilerde Tedavi Sempozyumu,2010[13] Türkiye İstatistik Kurumu Verileri, http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1001. [Erişim : 08-Aralık-2018] [14] E. Bayram, S. Kırıcı, S. Tansı, G. Yılmaz, O. Arabacı, S. Kızıl ve İ. Telci, “Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Üretiminin Arttırılması Olanakları”, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası 7. Teknik Kongresi,2010. [15] N. Arslan, “Türkiye’de Doğal Çiçek Soğanlarının Potansiyeli ve Geleceği”,1. Ulusal Süs Bitkileri Kongresi Bildiriler Kitabı, 209-215,2010 [16] R.B. Bağdat ve M. Pehluvan, “Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Organik Tarım ve Hayvancılıkta Kullanımları ve Toprak Islahındaki Rolleri”.[17] R. Çakmakçı ve Ü. Erdoğan “Organik Tarım”, 3. Baskı, Erzurum, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ofset Tesisi, 2012[18] Tarım ve Orman Bakanlığı Verileri, https://www.tarimorman.gov.tr/Konular/Bitkisel-Uretim/Organik-Tarim/Istatistikler [Erişim: 05-Aralık-2018] [19] Türkiye İstatistik Kurumu Verileri,http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist [Erişim: 06-Aralık-2018]