Diplomatik Amaçlarla Yabancı Dil Olarak Arapça Öğretimi İçin Önerilen Bir Öğretim Ünitesi

Yıl 2023, , 293 - 313, 25.12.2023

Amr Mukhtar

https://doi.org/10.34085/buifd.1320284

Öz

. . . .
.هدفُ البحثِ تقديمُ وَحْدَةٍ تعليميَّةٍ مُقترحةٍ لتعليم اللُّغة العربيَّة للنَّاطقين بغيرها استنادًا إلى مدخل تعليم اللُّغة العربيَّة لأغراض خاصَّة. تلخَّصت مُشكلةُ البحث في الافتقار إلى دراسات جادَّة تهتم بتنمية مهارات دارسي اللُّغة العربيَّة النَّاطقين بغيرها العاملين بالمجال الدِّبلوماسيّ، والافتقار إلى وحدات تعليمية تستند إلى أسس علميَّة، وتوجهات حديثة يمكن الاستناد إليها في تنمية تلك المهارات. تكوَّن الإطار النَّظري للبحث من بُعدينِ؛ عرض البعدُ الأولُ تعليمَ اللُّغة العربيَّة لأغراض خاصَّة؛ مُوضحًا مفهوم تعليم العربيَّة لأغراض خاصَّة ومداخل تعليمها، ثم عَرَّف تعليم العربيَّة لأغراض دِبلُومَاسيَّة، وبيَّن أهمية المدخل الاتصالي في تعليم اللُّغة، وعرض البعدُ الثَّاني بناءَ وحدةٍ تعليميَّةٍ لتعليم اللُّغة العربيَّة لأغراض دِبلُومَاسيَّة موضحًا أسس بناء الوَحْدَة التَّعليميَّة لأغراض دِبلُومَاسيَّة، وتحليل حاجات الدَّارسين العاملين في المجال الدِّبلوماسيِّ، ثمَّ عرض البحثُ لتصوُّر مُقترح لوَحْدَة تعليميَّة لتعليم اللُّغة العربيَّة للنَّاطقين بغيرها استنادًا إلى مدخل تعليم اللُّغة العربيَّة لأغراض خاصَّة، مُوضحًا مداخل تعليم اللُّغة العربيَّة لأغراض خاصَّة، وَكَشفَ عن أهمية توظيف المدخل التَّعليمِيّ القائم على تحليل الحاجات للعاملين بالمجال الدِّبلوماسيّ، وكذلك أهمية الاستناد إلى أُسسٍ تربويَّة وأُسسٍ نفسيَّة وأسس ثقافيَّة لتنمية المهارات اللُّغويَّة لديهم. تظهر أهمية هذا البحث في مساعدة الدَّارسين العاملين بالعمل الدِّبلوماسيّ في تحقيق رغبتهم في تعلم اللُّغة العربيَّة، واكتساب المهارات اللُّغوية الخاصَّة بالعمل الدِّبلوماسيّ، مما يزيد فرصتهم في فهم المجتمع والتواصل مع أفراده، وكذا التكيُّف والتَّواصل مع مصادر المعرفة المتعددة وفهم مغزاها ومضمونها، وكذلك تكوين انطباع جيد لديهم عن المجتمع العربي.
أكَّدَ البحثُ في خاتمته أهمية تعليم اللُّغة العربيَّة لأغراض دِبلُومَاسيَّة، مع ضرورة تبنِّي التَّوجهات والاتجاهات الحديثة في مجال تعليم اللُّغات، ومن أهمِّها مدخل تعليم العربيَّة لأغراض خاصَّة في ضوء حاجات الدَّارسينَ، كذلك أكَّد البحثُ على ضرورة تنمية المهارات اللُّغويَّة بصورة تكامليَّة لتحقِّقَ الهدف العام من تعلُّم اللُّغة العربيَّة لأغراض خاصَّة، كذلك أوصى البحثُ بضرورة الاهتمام بإعداد الكتب التَّعليميَّة لأغراض دبلوماسيّة في ضوء التَّوجهات الحديثة، والمداخل التي تستندُ إلى حاجات المتعلمين، وضرورة إعادة النَّظر في محتوى برامج تعليم اللُّغة العربيَّة لأغراض خاصَّة دِبلُومَاسيَّة في ضوء مُستجداتِ العمل الدِّبلوماسيّ.

Anahtar Kelimeler

وحْدَةٌ تعليميَّةٌ, تعليم اللُّغة العربيَّة, النَّاطقين بغير العربيَّة

Diplomatik Amaçlarla Yabancı Dil Olarak Arapça Öğretimi İçin Önerilen Bir Öğretim Ünitesi

Öz

Bu araştırmanın amacı, Arapçayı ana dili olmayanlara özellikle diplomatik amaçlar için öğretmek amacıyla önerilen bir eğitim modülü sunmaktır. Araştırmanın ana sorunu, ana dili Arapça olmayan ve diplomatik alanda çalışan öğrencilerin becerilerini geliştirmeye odaklı ciddi çalışmaların eksikliği ve bu becerilerin geliştirilmesinde bilimsel temellere dayalı eğitim modüllerinin bulunmamasıdır. Araştırmanın teorik çerçevesi iki kısımdan oluşmaktadır: Birinci kısımda, Arapçayı özel amaçlar için öğretmenin tanımı ve bu alanda kullanılan yöntemlerin açıklanması yer almaktadır. Ardından diplomatik amaçlar için Arapça öğretiminin tanımı ve dil eğitiminde iletişimsel yaklaşımın önemi vurgulanmıştır. İkinci kısımda ise, diplomatik amaçlar için Arapça öğretmeyi amaçlayan bir eğitim modülünün yapısı üzerinde durulmaktadır. Bu boyutta, diplomatik amaçlar için Arapça öğretim modülünün temel ilkeleri açıklanmakta ve diplomatik alanda çalışan öğrencilerin ihtiyaçlarının analizi sunulmaktadır.
Bu araştırmanın önemi, diplomatik alanda çalışan öğrencilerin Arapça öğrenme hedeflerini gerçekleştirmelerine yardımcı olma ve diplomatik çalışma için özgün dil becerileri kazanma çabalarını destekleme noktalarında ortaya çıkmaktadır. Bu, onların toplumu anlama, bireylerle iletişim kurma, çoklu bilgi kaynaklarına uyum sağlama ve bunların içeriğini anlama yeteneklerini artırarak Arap toplumu hakkında olumlu bir izlenim oluşturmalarına yardımcı olacaktır.
Sonuç olarak, dil öğretimi alanında modern eğilimlerin benimsenmesinin gerekliliği ile diplomatik amaçlarla Arapça öğretiminin önemi vurgulanmış olup, söz konusu eğilimlerden en önemlilerinden birinin öğrencilerin ihtiyaçları doğrultusunda özel amaçlı Arapça öğretimine yönelik yaklaşım olduğu belirtilmiştir. Ayrıca, dil öğreniminin genel amacına ulaşmak için dil becerilerinin bütünleşik bir şekilde geliştirilmesinin gerekliliği vurgulanmış, özel amaçlar için Arapça, modern eğilimler ışığında diplomatik amaçlı eğitim kitaplarının hazırlanmasına da dikkat edilmesi gerektiği önerilmiştir. Ve aynı zamanda, öğrencilerin ihtiyaçlarına dayalı yaklaşımların ve diplomatik çalışmalardaki gelişmelerin ışığında özel diplomatik amaçlar için Arapça öğreten programların içeriğinin yeniden değerlendirilmesinin gerekliliği de tavsiye edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Öğretim ünitesi, Arapça öğretimi, Anadili Arapça olmayanlar, Özel amaçlar, Diplomatik amaçlar

Anahtar Kelimeler

öğretim birimi, Arapça öğretimi, Anadili Arapça Olmayanlar, Özel Amaçlar, Diplomatik amaçlar

A proposed Learning Unit for Teaching Arabic Language to Non-Native Speakers for Specific Diplomatic Purposes

Öz

Kaynakça

• Abdülkadir, İbrâhîm. ” el-hâcât’l-asâsîyyeti li-Ta’lîmi’l-Arabiyye Li-ağradin hâssah bi-l-muʼassasâti et-taʻlîmîyye. ” el-Muʼtameri’l-ʻÂlemî ‘l-râbiʻ fî Ta’lîmi’l-Luğatü’l-Arabiyye ve-âdâbihâ Li-ağradin hâssah , el-câmiʻah al-ʻÂlemîyye al-İslâmîyye el-Mâlîzîyye, (2013).
• Aşâri, Mahmûd. ” Ta’lîmi’l-Arabiyye Li-ağradin muhadeddeh. ” el-Mecelleti ‘l-ʻArabiyyeti lil-Dirâsât’l-luğavîyye, Maʻhedi -l-Hartûm el-devlî (1983) : 2.
• Atîyye, Râşid Muhammed. ” Tenmiyyeti mahârâti’l-tevâsuli eş-şefevî, el-tahaddus ve’listimâʻ. Dirâsetün ʻamelîyetün tetbîgîyyetün. ” Dârü Îtrâk (2006) : el-Kahire
• Carter, R. (2007). Vocabulary, Applied linguistic Perspectives, Routledge , London. Council of Europe. Common European Framework of Reference for Languages: Learning, teaching, assessment – Companion volume. Strasbourg: Council of Europe Publishing, 2020.
• Council of Europe. Manual for Language Test Development and Examining For use with the CEFR. Strasbourg: Council of Europe Publishing, 2011.
• El- laham, yahya. “İstirticiyyetün muktarahatün libina’i bernemec li-Ta’lîmi’l-Lüğati’l-Arabiyyeti Li-ağradin hâssah.” El-Mu’temeru ed-duveliyyü’s-sani li-lüğati’l-Arabiyye, el-lüğati’l-Arabiyye fi hater, el-cemi şüreka’ fi himayetihe el-meclisi’d- duveliyyü li-lüğati’l-’Arabiyye , (2013):Dubai.
• El-ʻAssâf, Nâdiyeh Mustafa. ” Ususu tasmî’l-Lüğati’l-Arabiyyeti Li-l Nâtıkîne bi-ğayrihe. ” Mecelleti’l-ʻUlûm el-İnsânîyye ve’l-İctimâʻîyye, 41 (2014) : el-Urdun, Ummân.
• El-carrâh, Muhammad. ”Ta’lîmü’l-Lüğati’l-Arabiyyeti Li- Nâtıkîne bi-ğayrihe liağrdin hâssah: Lüğat Es-siyâsa nemüzecen. ” Dârü Vâʼil lin-Neşri Ve-Et-Tibâʻati (2016): El-Kâhire,
• El-hadky, İslam Youssry, ve şik, Abdulrahman ” el-hâcât el-luğaviytü lil-ʻaâmilîne bilmecâli Ed-Diblûmâsî. ” Dirâsât lüğaviye, nüshatün iliktrûnîyyetün (2016).
• Et-Tinkârî, Sâlih. ”el- Lüğatü’l-Arabiyye liağrdin hâssah, Ittîcâhât cedîdetün ve-tahaddiyâtün. ” Mecellet et-târîhi el-ʻArabî, (2008):43, s.3
• Hâlid, Muhammad. ” Ususu Taʻlîmi el-Luğa’til-Arabiyye liağrdin hâssah: diblûmâsîye nemûzecen. ” câmiʻat Atatürk biacrm (2002)
• Hutchinson & Waters, English for Specific Purposes: Alearning Centerd Approach (First edn.) New York :Cambridge University Press .p 65-77
• Lee, J. (2011): A Genre Analysis of Second Language Classroom Discourse: Exploring the Rhetorical, Linguistic, and Contextual Dimensions of Language Lessons, Ph.D. thesis, Georgia State University, ProQuest , UMI Dissertations Publishing, 3514816.
• McCarthy, M. (2005). Discourse Analysis for Language teachers, Cambridge University Press, U.S.A. Medkur, Ali Ahmed , Tuʻayma, Ruşdî Ahmed, ve Heridi, İman Ahmed. “El-marci’ fi menahic ta’lîmi’l-lüğati’l-’Arabiyye li-nâtıkîne bi-lüğatin uhrâ. “ darü’l-fikr il-arabi(2006):El-Kahire.
• Medkur, Ali Ahmed , Tuʻayma, Ruşdî Ahmed, ve Heridi, İman Ahmed. “Ta’lîmi’l-Lüğati’l-’Arabiyye beyne el nazariyye ve el-tatbîk. “darü’l-fikr il-arabi(2006):El-Kahire.
• Muhammed,semir kâmil. “El-diblümasiyyeti’l mu’âsire ve istiraticiyetu idarati’l müfavadat. “Darü’l meysera lil-neşri ve’l-tevvzî , (2000) s 21.
• Rîtşârd, câk. ” tatvîru Menâhici Ta’lîmi’l-Lüğati. ” tercemetü Gâlî Nâsir, Câmiʻatü’l-meliki Suʻûd, nüsha iliktrûnîyye (2012).
• Şehateh, Hasen Seyyid, En-neccâr, Zeyneb ʻAli. ” Muʻcemü El-mustalahâti Et-terbeviyye ven-nefsîyye ”, Ed-dâr-ül'Mısrîyetü El-Lübnânîyyetü (2003) : El-Kahire. Şüneyik, Hiba ” Ta’lîmi’l-Lüğati’l-Arabiyyeti Li-ağradin hâssah : eel-diblûmâsîye ennemûzecen. ” (2012) nüsha iliktrûnîyye
• Tuʻayma, Ruşdî Ahmed, velnâka, Mahmûd Kâmil. ” Ta’lîmi’l-Lüğati itisâliyyen beyne el-Menâhici ve’l-istirâtîcîyâti. ” Menşûrât el-Munazzametü’l-İslâmîyyeti lil-Terbiyeti ve-el-ʻUlûmi ve’l-Sagâfati. (2007)
• Tuʻayma, Ruşdî Ahmed. ” el-Luğatü’l-Arabiyye liağrdin hâssah, Ittîcâhât cedîdetün ve-tahaddiyâtün. ” Menşûrât el-Munazzametü’l-İslâmîyyeti lil-Terbiyeti ve’l-ʻUlûmi ve-el-Sagâfati, (1989).
• Tuʻayma, Ruşdî Ahmed. ” Ta’lîmi’l-Lüğati Li-ağradin hâssah mafâhîmuhu vemenhcyyietuhu el-müşkiletü vemsvğâtü el-Hareketi. ” Menşûrâtu’l-Munazzameti’l-İslâmîyyeti lit-Terbiyeti ve’l-ʻUlûmi. (2007).
• Tuʻayma, Ruşdî Ahmed. ” Taʻlîm el-ʻArabîyye fî el-müctemaʻâti’l-Islâmîyye beyne Müşkilâti’l-ʻamal ve-avlavîyâti ‘t-tanfîz. ” Mecellet el-Mevkif, (1988) : el-Ribât.
• Zekî, Usâmah. ” el- Marciuʻ fî Ta’lîmi’l-Lüğati’l-Arabiyyeti Li-ağradin hâssah. ” Merkezü El-Meliki Fehddin el-duvlîyyü li-hidmeti’l-Lüğati’l-Arabiyye, er-Riyâḍ, (2017).