Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Kur'an-I Kerim'deki harf-i cerlerin Anlami Ve Anadili Olmayanlara Arapça Öğretimi

Yıl 2021, Sayı: 17, 109 - 124, 25.06.2021
https://doi.org/10.34085/buifd.892570

Öz

Edebî anlamda en üst seviye metin kabul edilen Kur'an-ı Kerim'de birçok dilbilimsel olgu mevcuttur. Bunlardan birisi de harf-i cerlerin anlamlarında yaşanan fikir ayrılıklarıdır. Elinizdeki çalışmanın amacı, özellikle Kuran ayetlerinde geçen harf-i cerlerin semantik özelliklerini derlemek, anlamlarını, türlerini ve ayetteki yerlerini ortaya koymak, genel olarak Arapçadaki anlamı ve özellikle sahip olduğu anlamlar yanında ayetteki tercih edilen anlamlarını ve görevlerini saptamaktır. Ayrıca harf-i cerlerin anlam farklılıkları yüzünden ayetleri ve edebi metinleri kavrama noktasında, harf-i cerlerin kullanım şekilleri ve uygulaması hususunda öğrencinin karşılaştığı sorunlar ve zorluklar, Arapçanın öğretimi sırasında harf-i cerlerin kullanım ve tercih metotları ele alınmaktadır. Harf-i cerler semantik açıdan anlam farklılıklarına uğrar. Bir çok dilbilimci tarafından bu konu üzerine araştırmalar yapılmıştır. Bazıları harf-i cerlerin anlamlarında farklılıklar olduğunu reddetmiş bazıları ise bu farklılıkları kabul etmiştir. Anlamda farklılıklar yaşandığını reddedenlerden biri de İbn Cinnî'dir. Şiirlerde ve Arapların dilinde harf-i cerlerin anlamda farklılık gösterdiğini kabul edip bunu örneklerle açıklayanlardan biri ise İbn Kuteybe'dir. Bu çalışmada konu tümevarımsal ve çözümlemeci bir metotla ele alınmıştır. Çalışmanın giriş bölümünde konunun önemine, neden böyle bir konun tercih edildiğine ve kelam mefhumuna değinilmiştir. İki bölümden oluşan çalışmanın birinci bölümünde, harf-i cerlerin geçirdiği anlam değişimine dair örnekler yer alırken ikinci bölümde, sınıf ortamında harf-i cerlerin öğretimi uygulaması ele alınmıştır. Sonuç bölümünde ise araştırma neticesinde elde edilen sonuçlar değerlendirilmiştir.

Kaynakça

  • ibnu-Cinnî, Ebu’l-Feth ‘Usmân.El-Hasâis,Thk. Muhammed Ali en-Neccâr, Kahire, Dâru’l-kutubi’l-Mısriyye. t.y.
  • Muhammed Muhyi’d-dîn ʻAbdu’l-hamîd. Hurtum: Dâru’l-Sud’aniyye, 1994.
  • İbn Fâris, Ebu'l-Hüseyin Ahmed b. Faris b. Zekeriyâ, Es-Sâhibî fi fıkhi’l-luga ve süneni’lArab fî kelâmihâ, Thk. Ahmet
  • Hasan, Beyrût: Dâru’l-Kutubi’l-ʻİlmiyye, 1997.
  • İbn Kuteybe, Abdullah b. Muslim ed-Dîneverî. Te’vîlu müşkili’l-Kur’ân. Kahire: Dâru’t-Turâs, 1973.
  • İbn Hişâm,A. Bin Yusuf el-Ensârî. Muğni’l-Lebîb ‘an kutubi’l-e‘arîb, thk. Mâzin el-Mubârek, Muhammed Ali hamed,
  • İbn Yaʿîş, Ebü’l‐Bekā Yaʿîş b.ʿAlî b. Yaʿîş b. Muhammed en‐Nahvî. Şerhu’l‐Mufaṣṣal, Kahire, Mektebetu’l-Mutenebbi, t.y.
  • El-Ahfeş Ebu’l-Hasen Sa’îd b. Mus’ade. Kitâb Me'âni’l-Kur’ân, Beyru: Âlemu’l-Kutub, t.y.
  • El-Ezherî Ebû Mansûr Muhammed b. Ahmed, Tehzîbu’l-Luğa, Tah. Abdel’azim Mahmûd, kahire, Dâru’l-Mısriyye, trs,
  • El-Ensârî, İbni Hişam. Şerhü Şüẕûrü'ẕ-ẕeheb fî maʿrifeti kelâmi'l-ʿArab, thk. İmil Badiʿ Yʿkup, Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-
  • Ez-Zemahşerî, Ebu’l-Kâsım Câru’l-lâh Mahmûd b. ʻUmar. Tefsîru’l- Keşşâf ʻAn Hakâiku’t-Tenzîl ve ʻUyûni’l-Ekâvîl fî
  • Alevî, Yahya b. Hamza. Et-Tırâzu’l-mutazammin li esrâri’l-belâga ve ‘ulûmi hakâiki’l-i‘câz. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-
  • El-Fîrûz Âbâdî, Muhammed b. Yaʻkûb b. Muhammed b. İbrâhîm Eşşîrâzî. El-Kâmûsu’l-Muhît. Beyrût: : Dâru’l-Kutubi’l-
  • El-Müberred, Ebü’l-Abbas Muhammed b. Yezid el-Ezdî. El-Muktedeb, thk: Muhammed Abdülhalik Adîme,2. Baskı,
  • El- Murâdî, Muhammed Halil b. Ali. Selkü’d-dürer fi a’yani’l-karni’s-sani aşer, Beyrut: Dârü’l-Beşairi’l-İslâmiyye-Dârü
  • El-Murâdî, Ebû Muhammed Bedruddin Hasan b. Kâsım b. Abdullah b. Ali. El-Cüne’dDânî fî Hurûfi’l-Meâ‘nî, thk.
  • Fahruddin Kubâve – Muhammed Nedîm Fâdıl, Beyrut: Dâru’l-Âfâki’l-Cedîda, 1983.
  • ÂNÎS, ibrahÎm. el-Mu'cemü'l-Wasit, Beyrût: Daru’l-Fikr. T.y.
  • Doğan, Yusuf – Aydın, Tahir han. Türkie’de Arabça öğretiminde Karşılaşılan Sorunlar, 4. Uluslararası Arap Dili
  • Kongresinde, Uluslar Arası Arap Dili Sempozyumu Tam Metin Kitabı, el-Meclisu’Devlî li’l-Luğati’l-‘Arabiyye, Dubai, 2015.
  • Hassan, Ahmed. Türkiye’deki Arap Dili Öğretimi- Zorlukları ve Beklentileri, 26. Cilt, 1. Sayı, 2017
  • Sîbeveyh, Ebî Bişr ʻAmr b. ʻUsmân b. Kanber. El-Kitâb. Thk. ʻAbdu’sselâm Muhammed Hârûn. Kahire: Mektebetu’l-
  • İbn Câbir, Muhammed b. Ahmed b. Ali b. Câbir. Şerhu İbn Akil alâ Elfiyyeti İbn Mâlik, Muhammed Muhyiddin

دلالة حروف الجر في القرآن الكريم وتعليم اللغة العربية لغير الناطقين بها

Yıl 2021, Sayı: 17, 109 - 124, 25.06.2021
https://doi.org/10.34085/buifd.892570

Öz

هناك العديد من الظواهر اللغوية في القرآن الكريم -الذي يعد أعلى نص بلاغي منها- اختلاف معنى حروف الجر، والأهداف الرئيسية لهذه الدراسة هي استخلاص المعاني الدلالية لحروف الجر خاصة من آيات القرآن الكريم الواردة فيها، ومعرفة معاني حروف الجر، وأنواعها وموقعها في الآيات، وكذلك استخداماتها والتمييز بين هذه المعاني والوظائف في اللغة العربية بشكل عام وفي القرآن بشكل خاص، كذلك معرفة المشكلات أو الصعوبات التي يواجهها الطلاب في الفهم بسبب اختلاف المعنى، لمعرفة معاني حروف الجر في القرآن الكريم وطرق استخدامها وتطبيقها في أعلى نص بلاغي ودلالي، وإيجاد طريقة أو اقتراح لتعليم حروف الجر للطلاب غير الناطقين بالعربية.
يحدث تغييرات في الدلالة الخاصة بحروف الجر، وقد قام عدد من اللغويين بالبحث حول هذه الظاهرة؛ رفض بعضهم وجود اختلاف في معنى حروف الجر ووافق البعض الآخر، ومن الذين رفضوا وجود تغير بمعنى حروف الجر (ابن جني) ، ومن الذين اتفقوا على وجود امكانية لتغير معني حروف الجر في القصائد ولغة العرب وقال أمثلة على ذلك (ابن قتيبة).
اعتمد الباحث المنهج الوصفي الاستقرائي والتحليلي، ويحتوي البحث على مقدمة لتوضيح أهمية الموضوع وأسباب الاختيار وضبط المدخلات لمفهوم الكلام في قواعد اللغة العربية، ومبحثين؛ المبحث الأول حول أمثلة لتغير معنى حروف الجر، والمبحث الثاني حول تطبيقات لتدريس حروف الجر داخل الصف، وتحتوي الخاتمة على أهم النتائج.

Kaynakça

  • ibnu-Cinnî, Ebu’l-Feth ‘Usmân.El-Hasâis,Thk. Muhammed Ali en-Neccâr, Kahire, Dâru’l-kutubi’l-Mısriyye. t.y.
  • Muhammed Muhyi’d-dîn ʻAbdu’l-hamîd. Hurtum: Dâru’l-Sud’aniyye, 1994.
  • İbn Fâris, Ebu'l-Hüseyin Ahmed b. Faris b. Zekeriyâ, Es-Sâhibî fi fıkhi’l-luga ve süneni’lArab fî kelâmihâ, Thk. Ahmet
  • Hasan, Beyrût: Dâru’l-Kutubi’l-ʻİlmiyye, 1997.
  • İbn Kuteybe, Abdullah b. Muslim ed-Dîneverî. Te’vîlu müşkili’l-Kur’ân. Kahire: Dâru’t-Turâs, 1973.
  • İbn Hişâm,A. Bin Yusuf el-Ensârî. Muğni’l-Lebîb ‘an kutubi’l-e‘arîb, thk. Mâzin el-Mubârek, Muhammed Ali hamed,
  • İbn Yaʿîş, Ebü’l‐Bekā Yaʿîş b.ʿAlî b. Yaʿîş b. Muhammed en‐Nahvî. Şerhu’l‐Mufaṣṣal, Kahire, Mektebetu’l-Mutenebbi, t.y.
  • El-Ahfeş Ebu’l-Hasen Sa’îd b. Mus’ade. Kitâb Me'âni’l-Kur’ân, Beyru: Âlemu’l-Kutub, t.y.
  • El-Ezherî Ebû Mansûr Muhammed b. Ahmed, Tehzîbu’l-Luğa, Tah. Abdel’azim Mahmûd, kahire, Dâru’l-Mısriyye, trs,
  • El-Ensârî, İbni Hişam. Şerhü Şüẕûrü'ẕ-ẕeheb fî maʿrifeti kelâmi'l-ʿArab, thk. İmil Badiʿ Yʿkup, Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-
  • Ez-Zemahşerî, Ebu’l-Kâsım Câru’l-lâh Mahmûd b. ʻUmar. Tefsîru’l- Keşşâf ʻAn Hakâiku’t-Tenzîl ve ʻUyûni’l-Ekâvîl fî
  • Alevî, Yahya b. Hamza. Et-Tırâzu’l-mutazammin li esrâri’l-belâga ve ‘ulûmi hakâiki’l-i‘câz. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-
  • El-Fîrûz Âbâdî, Muhammed b. Yaʻkûb b. Muhammed b. İbrâhîm Eşşîrâzî. El-Kâmûsu’l-Muhît. Beyrût: : Dâru’l-Kutubi’l-
  • El-Müberred, Ebü’l-Abbas Muhammed b. Yezid el-Ezdî. El-Muktedeb, thk: Muhammed Abdülhalik Adîme,2. Baskı,
  • El- Murâdî, Muhammed Halil b. Ali. Selkü’d-dürer fi a’yani’l-karni’s-sani aşer, Beyrut: Dârü’l-Beşairi’l-İslâmiyye-Dârü
  • El-Murâdî, Ebû Muhammed Bedruddin Hasan b. Kâsım b. Abdullah b. Ali. El-Cüne’dDânî fî Hurûfi’l-Meâ‘nî, thk.
  • Fahruddin Kubâve – Muhammed Nedîm Fâdıl, Beyrut: Dâru’l-Âfâki’l-Cedîda, 1983.
  • ÂNÎS, ibrahÎm. el-Mu'cemü'l-Wasit, Beyrût: Daru’l-Fikr. T.y.
  • Doğan, Yusuf – Aydın, Tahir han. Türkie’de Arabça öğretiminde Karşılaşılan Sorunlar, 4. Uluslararası Arap Dili
  • Kongresinde, Uluslar Arası Arap Dili Sempozyumu Tam Metin Kitabı, el-Meclisu’Devlî li’l-Luğati’l-‘Arabiyye, Dubai, 2015.
  • Hassan, Ahmed. Türkiye’deki Arap Dili Öğretimi- Zorlukları ve Beklentileri, 26. Cilt, 1. Sayı, 2017
  • Sîbeveyh, Ebî Bişr ʻAmr b. ʻUsmân b. Kanber. El-Kitâb. Thk. ʻAbdu’sselâm Muhammed Hârûn. Kahire: Mektebetu’l-
  • İbn Câbir, Muhammed b. Ahmed b. Ali b. Câbir. Şerhu İbn Akil alâ Elfiyyeti İbn Mâlik, Muhammed Muhyiddin

The Meaning Of Prepositions In The Holy Quran And Teaching Arabic To Non-Native Speakers

Yıl 2021, Sayı: 17, 109 - 124, 25.06.2021
https://doi.org/10.34085/buifd.892570

Öz

There are many linguistic phenomena in the Quran, which is considered the highest level of literary text. One of them is the differences in the meanings of Preposition. The aim of this study is to compile the semantic features of the Preposition, especially in the verses of the Qur'an, to reveal their meanings, types and places in the verses, In order to know the meanings of prepositions, their types and location in the verses, their uses and distinguishing between these meanings and functions in the Arabic language in general and in the Qur’an in particular. In addition, due to the differences in the meaning of Preposition, the problems and difficulties faced by the student regarding the usage and application of Preposition and how can we use use and preference of Preposition during teaching of Arabic are discussed.
Preposition undergo semantic differences of meaning. Many linguists conducted research on this topic. Some rejected that there were differences in the meanings of Preposition, while others accepted these differences. One of those who deny that there are differences in meaning is Ibn Cinnî. Ibn Kuteybe is one of those who admits that differences of meaning differ in poetry and in the language of the Arabs and explains this with examples. In this study, The researcher has adopted the descriptive, inductive and analytical methods The research contains an introduction to show the importance of the subject and the reasons for choice and input tuning the concept of speech into Arabic grammar, The research contains two sections, he first section is about examples of changing the preposition, The second section is about how to teach prepositions in class, The conclusion contains the results.

Kaynakça

  • ibnu-Cinnî, Ebu’l-Feth ‘Usmân.El-Hasâis,Thk. Muhammed Ali en-Neccâr, Kahire, Dâru’l-kutubi’l-Mısriyye. t.y.
  • Muhammed Muhyi’d-dîn ʻAbdu’l-hamîd. Hurtum: Dâru’l-Sud’aniyye, 1994.
  • İbn Fâris, Ebu'l-Hüseyin Ahmed b. Faris b. Zekeriyâ, Es-Sâhibî fi fıkhi’l-luga ve süneni’lArab fî kelâmihâ, Thk. Ahmet
  • Hasan, Beyrût: Dâru’l-Kutubi’l-ʻİlmiyye, 1997.
  • İbn Kuteybe, Abdullah b. Muslim ed-Dîneverî. Te’vîlu müşkili’l-Kur’ân. Kahire: Dâru’t-Turâs, 1973.
  • İbn Hişâm,A. Bin Yusuf el-Ensârî. Muğni’l-Lebîb ‘an kutubi’l-e‘arîb, thk. Mâzin el-Mubârek, Muhammed Ali hamed,
  • İbn Yaʿîş, Ebü’l‐Bekā Yaʿîş b.ʿAlî b. Yaʿîş b. Muhammed en‐Nahvî. Şerhu’l‐Mufaṣṣal, Kahire, Mektebetu’l-Mutenebbi, t.y.
  • El-Ahfeş Ebu’l-Hasen Sa’îd b. Mus’ade. Kitâb Me'âni’l-Kur’ân, Beyru: Âlemu’l-Kutub, t.y.
  • El-Ezherî Ebû Mansûr Muhammed b. Ahmed, Tehzîbu’l-Luğa, Tah. Abdel’azim Mahmûd, kahire, Dâru’l-Mısriyye, trs,
  • El-Ensârî, İbni Hişam. Şerhü Şüẕûrü'ẕ-ẕeheb fî maʿrifeti kelâmi'l-ʿArab, thk. İmil Badiʿ Yʿkup, Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-
  • Ez-Zemahşerî, Ebu’l-Kâsım Câru’l-lâh Mahmûd b. ʻUmar. Tefsîru’l- Keşşâf ʻAn Hakâiku’t-Tenzîl ve ʻUyûni’l-Ekâvîl fî
  • Alevî, Yahya b. Hamza. Et-Tırâzu’l-mutazammin li esrâri’l-belâga ve ‘ulûmi hakâiki’l-i‘câz. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-
  • El-Fîrûz Âbâdî, Muhammed b. Yaʻkûb b. Muhammed b. İbrâhîm Eşşîrâzî. El-Kâmûsu’l-Muhît. Beyrût: : Dâru’l-Kutubi’l-
  • El-Müberred, Ebü’l-Abbas Muhammed b. Yezid el-Ezdî. El-Muktedeb, thk: Muhammed Abdülhalik Adîme,2. Baskı,
  • El- Murâdî, Muhammed Halil b. Ali. Selkü’d-dürer fi a’yani’l-karni’s-sani aşer, Beyrut: Dârü’l-Beşairi’l-İslâmiyye-Dârü
  • El-Murâdî, Ebû Muhammed Bedruddin Hasan b. Kâsım b. Abdullah b. Ali. El-Cüne’dDânî fî Hurûfi’l-Meâ‘nî, thk.
  • Fahruddin Kubâve – Muhammed Nedîm Fâdıl, Beyrut: Dâru’l-Âfâki’l-Cedîda, 1983.
  • ÂNÎS, ibrahÎm. el-Mu'cemü'l-Wasit, Beyrût: Daru’l-Fikr. T.y.
  • Doğan, Yusuf – Aydın, Tahir han. Türkie’de Arabça öğretiminde Karşılaşılan Sorunlar, 4. Uluslararası Arap Dili
  • Kongresinde, Uluslar Arası Arap Dili Sempozyumu Tam Metin Kitabı, el-Meclisu’Devlî li’l-Luğati’l-‘Arabiyye, Dubai, 2015.
  • Hassan, Ahmed. Türkiye’deki Arap Dili Öğretimi- Zorlukları ve Beklentileri, 26. Cilt, 1. Sayı, 2017
  • Sîbeveyh, Ebî Bişr ʻAmr b. ʻUsmân b. Kanber. El-Kitâb. Thk. ʻAbdu’sselâm Muhammed Hârûn. Kahire: Mektebetu’l-
  • İbn Câbir, Muhammed b. Ahmed b. Ali b. Câbir. Şerhu İbn Akil alâ Elfiyyeti İbn Mâlik, Muhammed Muhyiddin
Toplam 23 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Dil Çalışmaları
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Emad A.a.aly 0000-0001-8163-9225

Yayımlanma Tarihi 25 Haziran 2021
Gönderilme Tarihi 7 Mart 2021
Kabul Tarihi 2 Nisan 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Sayı: 17

Kaynak Göster

ISNAD A.a.aly, Emad. “Kur’an-I Kerim’deki Harf-I Cerlerin Anlami Ve Anadili Olmayanlara Arapça Öğretimi”. Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi -/17 (Haziran 2021), 109-124. https://doi.org/10.34085/buifd.892570.


Crossref Sponsored Member Badge  Crossref Cited-by logo        13970    13971   13972    13973  13974  

Creative Commons Lisansı
        

Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.