FEN BİLİMLERİNİN FIKHA KATKILARI

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 12, 89 - 105, 30.12.2019

Erdem Kalaycı

Öz

Yirminci yüzyıldan
itibaren özellikle fen bilimlerine bağlı olarak gelişen bilimsel faaliyetler,
geçmiş dönemde belirsiz olan pek çok hususu aşikâr kılmaya başlamıştır. Bu
süreçte ortaya çıkan çözüm problemlerinin bilim ile din arasındaki ilişkinin
nasıl tesis edileceğine dair bazı soru işaretlerini beraberinde getirdiği de
bilinen bir husustur. Böylesi bir çatışkı halinde bilim ve din arasında bir
uzlaşı ya da ihtilafın var olup olmadığı konusunun etraflıca ele alınması
gerekmektedir. Bu durumun çalışmamızın kapsamı dışında olduğu belirtilmelidir.
Buradan hareketle bu çalışmada fen bilimlerinin fıkıh ilmine katkıları
örneklendirilerek bu iki disiplinin yollarının kesiştiği meseleler ortaya
çıkarılmaya çalışılmıştır. Bu amaçla fıkıh literatüründeki klasik
başlıklandırma gözden geçirilerek bunlardan fen bilimlerinin alanına
girebilecek olanlar belirlenmiş, hangi konunun hangi bilim dalı ile ilgili
olduğu dikkate alınarak fıkhın fen bilimleriyle ilişkisi ortaya konulmaya
çalışılmıştır. Fen bilimlerindeki gelişmelerin bazı fıkhi meselelerin ve
hükümlerin hikmetlerinin daha iyi anlaşılmasını sağladığı görülmüştür. Ayrıca
bilimsel gelişmelerin yeni durumlar ortaya çıkartarak fıkıh ilminin dinamik
yapısına ve gelişmesine katkıda bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Fıkıh, Fen Bilimleri, Bilim

Kaynakça

• ATAR, Fahrettin, Fıkıh Usûlü, M.Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı Yay., İstanbul 2014.BAĞ, Hüseyin ve Gamze Dolu (Ed.), Genel Kimya, Pegem Akademi, Ankara 2018.BAŞOĞLU, Tuncay, “Fıkhi Tefekkürün Sorunları”, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, S. 2,s.15-24, 2003.BEŞER, Faruk, “Bir Bilgi Türü Olarak Fıkıh ve Diğer Disiplinlerle İlişkisi”, Usûl İslam Araştırmaları, S.5,s.33-62, 2006.BEŞER, Faruk,Herkes İçin Kolay Usulü Fıkıh, Nûn Yay., İstanbul 2014.BEŞER, Faruk, Güncel Meseleler Dini Çözümler, Nun Yay., İstanbul 2015.BİLMEN, Ömer Nasuhi, Büyük İslam İlmihali, s.nşr. Ali Fikri Yavuz, Akçağ Yay., Ankara 2007.ÇAM, Nail, İslam Hukukunda Cenin Ahkâmı, İz yay., İstanbul 2018.ÇEKER, Orhan, “ İstihale”, Güncel Dini Meseleler İstişare Toplantısı – IV Günümüzde Helâl Gıda, Türkiye Diyanet Vakfı Yay., Ankara 2012.DÖĞEN,Şaban, İslam ve Fizik, Gençlik Yay., ? 1995.DÖNDÜREN, Hamdi, Kur’an ve Sünnete Göre Güncel Fıkhi Meseleler (200 soru 200 cevap), Işık Yay., İzmir 2011.EKŞİ, Ahmet, İslam Tıp Hukuku,Ensar Neşriyat, İstanbul 2011.ERDOĞAN, Mehmet, Fıkıh Ve Hukuk Terimleri Sözlüğü, “Fıkıh”, Ensar Neşriyat, İstanbul 2015.ERDOĞAN, Mehmet, Fıkıh Ve Hukuk Terimleri Sözlüğü, “Müctehid”, Ensar Neşriyat, İstanbul 2015.ERTİN, Hakan, Tıp ve Fetva, İstanbul Araştırma ve Eğitim Vakfı Yay., İstanbul 2012.GÜNAY, H. Mehmet ve Merve ÖZDEMİR, “İslami Açıdan Genetiği Değiştirilmiş Ürünler”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 9, s.1020, 2016.GÜRKAN, Menderes,” Elmalılı M. Hamdi Yazır’ın ( 1878-1942)İlmî Kişiliği ve Fıkıh İlmindeki Yerine Bir Bakış”, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, S.6, s.211-232, 2005.HEYET (Hüseyin ALGÜL, H. Yunus APAYDIN, Ali BARDAKOĞLU, İbrahim Kafi DÖNMEZ, Mehmet ERKAL, Ömer Faruk HARMAN, Ahmet Saim KILAVUZ, Süleyman ULUDAĞ, İrfan YÜCEL) , İlmihal I,Türkiye Diyanet Vakfı Yay., Ankara 2004.HEYET (H. Yunus APAYDIN, M. Akif AYDIN, Ali BARDAKOĞLU, Mustafa ÇAĞRICI), İlmihal II,Türkiye Diyanet Vakfı Yay., Ankara 2004.KAAN, Enver Osman, Güncel Fıkıh Problemleri (Ders Notları), Rağbet Yay., İstanbul 2016.KARAMAN, Hayreddin, Günlük Hayatımızda Helaller ve Haramlar, İz Yay., İstanbul 2016.KÖSE, Saffet, İslâm Hukukuna Giriş, Hikmetevi Yay., İstanbul 2016.NURBAKİ, Haluk, İslam Dininin İnsan Sağlığına verdiği Önem, Diyanet İşleri Başkanlığı Yay., Ankara 1985.PAÇACI, İbrahim, “Klonlama ve Kök Hücre Çalışmalarının İslâm Dini Açısından Değerlendirilmesi”, Usûl, 7, s.35-60, 2007.SEZGİN, Fuat, İslam’da Bilim ve Teknik, çev. Abdurrahman Aliy ve Eckhard Neubauer, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yay., İstanbul 2008.TOPDEMİR, Hüseyin Gazi ve Yavuz Unat, Bilim Tarihi, Pegem Akademi Yay., Ankara 2013.TÜRCAN, Talip, İslam Hukuku El Kitabı, Grafiker Yay., Ankara 2015.ÜRDÜN TABİBLER DERNEĞİ, “İslam ve Tıp Açısından İnsan Kopyalamak Caiz mi?”, çev. Salih Uçan, BilgeYay., İstanbul 2003.İNTERNET KAYNAKLARIhttps://sorularlaislamiyet.com/kuru-temizleme-caiz-mi Erişim Tarihi: 03/05/2017.https://www.sorusorcevapbul.com/soru-cevap/namaz-salat/imsak-vakti-neye-gore-belirlenir Erişim Tarihi: 03/05/2017.http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.593959346daf42.64860503 Erişim Tarihi: 03/05/2017.https://kurul.diyanet.gov.tr/Karar-Mutalaa-Cevap/2945/estetik-ameliyat Erişim tarihi: 29/01/2018https://islamansiklopedisi.org.tr/tutun#3-fikih Erişim tarihi : 29/07/2019