Hüseyin Avni Arapkirî Bugyetu'l-Hasîs Fî Târîhi İlmi'l-Hadîs

Yıl 2022, Sayı: 18, 66 - 73, 31.12.2022

Zeynep Avcı

Öz

Hem tarihi hem de usulü açısından Hadis ilminin seyri İslami İlimler alanında oldukça önemlidir. Osmanlı döneminden Cumhuriyet dönemine geçiş sürecinde İslami İlimlerin durağanlık kazandığı akademik çevrelerce de bilinen bir hakikattir. Bu bağlamda Cumhuriyet döneminin başlarında Hadis usulü ve tarihi alanında âlimler tarafından akademik bir yöntemin oluşturulması ve bu alanda yetkin çalışmaların kaleme alınması durağan sürecin yavaş da olsa aşılmasında etkili olmuştur. İzmirli İsmail Hakkı’nın (öl. 1946) hadis tarihiyle ilgili eserinin yayımlanmasından sonra aynı halkanın devamı niteliğindeki Hüseyin Avni Arapkirî’nin (öl. 1954) Bugyetu’l-Hasîs Fî Târîhı̇ İlmı̇’l-Hadîs adlı eserinin de Nilüfer Kalkan Yorulmaz imzasıyla neşredilmesi son derece önemlidir. Kitabın giriş kısmında Arapkirî’nin hayatı ve eserlerinin yanı sıra yayıma hazırlanan Bugyetu’l-Hasîs Fî Târîhi İlmi’l-Hadis’in tespiti, literatürdeki yeri, kaynakları, muhteva değerlendirmesi ve takip edilen usule dair içeriğe yönelik bilgiler verilmiştir. Bugyetu’l-Hasîs Fi Târîhi İlmi’l-Hadis’in dörtte birlik kısmını müellife ait olan “Mukaddime ve Medhal”, geriye kalan kısmını ise sekiz dönem halinde ele alınan hadis tarihi oluşturmaktadır. Ancak müellif son iki devri muhteva olarak tamamlamamış olsa da her devrin temel özelliklerinin yanında meşhur kişiler ile çalışmalarını ayrıntılı bir şekilde ele alması bu eserin hadis tarihi alanında büyük bir boşluğu doldurduğunu göstermektedir.
The course of the science of Hadith is very important in the field of Islamic Sciences, both in terms of history and procedure. It is a fact known to academic circles that Islamic Sciences became stagnant during the transition period from the Ottoman period to the Republican period. In this context, the establishment of an academic method by scholars in the field of Hadith method and history at the beginning of the Republic period and the writing of competent studies in this field were effective in overcoming the stagnant process, albeit slowly. After the publication of İzmirli İsmail Hakkı's (d. 1946) work on the history of hadith, the publication of the book Bugyetu'l-Hasis Fi Târîhi İlmi'l-Hadis by Arapkirli Hüseyin Avni (d. 1954), which is a continuation of the same circle, with the signature of Nilüfer Kalkan Yorulmaz it is extremely important.
In the introduction part of the book, besides the life and works of Arapkiri, the determination of Bugyetu'l-Hasis fi History İlmi'l-Hadis, its place in the literature, its sources, content evaluation and the content of the procedure followed are given. One fourth of the Bugyetu'l-Hasis fi History İlmi'l-Hadis is "Mukaddime ve Medhal", which belongs to the author, and the rest is the history of hadith, which is handled in eight periods. However, although the author did not complete the last two periods in terms of content, his detailed work with famous people in addition to the basic features of each period shows that this work fills a big gap in the field of hadith history.

Anahtar Kelimeler

Hadis, Arapkirî, Bugyetu’l-Hasîs, Daru’l-Funûn İlahiyat Fakültesi, Hadis Tarihi.