School Improvement Experiences of School Principals Working in Low Socio-Economic Environments: A Narrative Inquiry

Yıl 2023, , 195 - 226, 15.10.2023

Cengiz Safa Yıldırım , Mahmut Kalman

https://doi.org/10.52597/buje.1072159

Öz

This research aimed at understanding school improvement experiences of school principals working in low socio-economic environments and revealing their perspectives on initiating changes at the school level. The study group included 25 school principals working in primary, middle, and high schools in the 2020-2021 academic year. Narrative inquiry, a qualitative research design, was used, and data were collected through semi-structured interview forms. School improvement reports, photographs, magazines, strategic plans, videos, and notes were also utilized as data sources. School principals focused on having the ideal of raising good people, ensuring physical development, making organizational progress, preventing absenteeism, and increasing academic achievement. School principals could make successful changes in terms of physical capacity, student behaviors and outcomes, school management, and school activities. Financial inadequacies, bureaucratic obstacles, and lack of team spirit made school improvement efforts difficult. Socio-economic characteristics of school environments negatively affected parental support and the work related to students.

Anahtar Kelimeler

school improvement, school principals, experiences, narrative research

Alt Sosyo-Ekonomik Düzeydeki Bölgelerde Çalışan Okul Müdürlerinin Okul Geliştirme Deneyimleri: Bir Anlatı Araştırması

Öz

Bu araştırmanın amacı, sosyoekonomik düzeyi düşük olan bölgelerdeki okullarda görev yapan okul müdürlerinin okul geliştirme konusundaki deneyimlerini anlamak ve okul düzeyinde değişimi gerçekleştirme konusundaki bakış açılarını ortaya çıkarmaktır. Çalışma grubu, 2020-2021 eğitim-öğretim yılında ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan 25 okul müdüründen oluşmaktadır. Nitel araştırma yöntemlerinden anlatı araştırması deseni kullanılmış; araştırmanın verileri yarı yapılandırılmış görüşme formuyla toplanmıştır. Ayrıca araştırmada veri kaynağı olarak okul gelişim raporları, fotoğraflar, dergiler, stratejik planlar, videolar ve notlar gibi dokümanlardan yararlanılmıştır. Katılımcılar, iyi insan yetiştirme idealini, fiziksel gelişimi sağlamayı, kurumsal ilerleme kat etmeyi, devamsızlığı önlemeyi, akademik başarıyı arttırmayı okul geliştirme hedefleri olarak vurgulamışlardır. Okul müdürlerinin, fiziksel kapasite, öğrenci davranışları ve çıktıları, okul yönetimi ve okul etkinlikleri konusunda başarılı değişimler gerçekleştirdikleri anlaşılmıştır. Maddi yetersizlikler, bürokratik engeller ve takım ruhunun oluşturulamaması okul geliştirme çalışmalarını güçleştirmiştir. Okul çevresinin sosyo-ekonomik özellikleri, velilerin desteğini ve öğrencilerle ilgili çalışmaları olumsuz etkilemiştir.

Anahtar Kelimeler

Okul geliştirme, okul müdürü, deneyimler, anlatı araştırması

Kaynakça

• Altun, T., & Bebek, G. (2016). Öğretim elemanlarının okul geliştirme ve etkili okul paradigmalarının temel bileşenleri hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Alan Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2(2), 96–107.
• Arabacı, İ. B., & Namlı, A. (2016). Okul geliştirme konusunda yöneticilerin yaşadıkları sorunlar. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 9(2), 245–265.
• Arifoğlu, A. (2019). Öğrenci başarısına okul etkisinin araştırılması: TIMSS 2015 Türkiye verisine göre çok düzeyli bir analiz. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Aydın, M. (2015). Öğrenci ve okul kaynaklı faktörlerin TIMSS matematik başarısına etkisi. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Balcı, A. (2011). Etkili okul ve okul geliştirme: Kuram uygulama ve araştırma (5. baskı). Pegem.
• Balyer, A. (2012). Çağdaş okul müdürlerinin değişen rolleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 75–93.
• Barış, B. (2002). İlköğretim okullarında uygulanan davranış yönetim politikalarının okul geliştirme sürecine etkileri. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Barth, R. S. (1990). Improving schools from within: Teachers, parents, and principals can make the difference. Jossey-Bass.
• Başkale, H. (2016). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(1), 23–28.
• Baştürk, S., & Taştepe, M. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Vize.
• Bellibaş, M. Ş., & Gümüş, S. (2013). The impact of socio-economic status on parental involvement in Turkish primary schools: Perspective of teachers. International Journal of Progressive Education, 9(3), 178–193.
• Beycioğlu, K., & Aslan, M. (2010). Okul gelişiminde temel dinamik olarak değişim ve yenileşme: Okul yöneticileri ve öğretmenlerin rolleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 153–173.
• Bozbayındır, F., & Alev, S. (2020). Okul yöneticilerinin okul gelişim modeli ile ilgili görüşleri. OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(24), 2640–2673. https://doi.org/10.26466/opus.667359
• Ceylan, M. (2009). Okul yöneticilerinin okul geliştirme danışmanlık hizmetine ilişkin görüşleri: Eskişehir İli örneği. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Anadolu Üniversitesi.
• Cingöz, Z. K., & Gür, B. S. (2020). Ekonomik, sosyal ve kültürel statünün akademik başarıya etkisi: PISA 2015 ve TEOG 2017 sonuçlarının karşılaştırılması. İnsan ve Toplum, 10(4), 247–288.
• Coleman, J. S., Campbell, E. Q., Hobson, C. J., McPartland, J., Mood, A. M., Weinfeld, F. D., & York, R. L. (1966). Equality of educational opportunity. US Office of Education.
• Creswell, J. W. (2013). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Sage.
• Çalık, C. (2007). Okul çevre ilişkisinin okul geliştirmedeki rolü: kavramsal bir çözümleme. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(3), 123–140.
• Çimen, İ. (2021). Eğitimde fırsat eşitliği temelinde okul profillerine yönelik okul avantajları endeksi geliştirme. [Yayınlanmamış doktora tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
• Dinçer, M. A., & Uysal, G. (2010). The determinants of student achievement in Turkey. International Journal of Educational Development, 30(6), 592–598. https://doi.org/10.1016/j.ijedudev.2010.05.005
• Diyu, X. (2001). Investigation and discussion on the problem of primary and secondary school drop outs in poor areas. Chinese Education and Society, 33(5), 49–58. https://doi.org/10.2753/CED1061-1932340549
• Ersan, O., & Rodriguez, M. C. (2020). Socioeconomic status and beyond: A multilevel analysis of TIMSS mathematics achievement given student and school context in Turkey. Large-scale Assess Educ, 8(15), 1–32. https://doi.org/10.1186/s40536-020-00093-y
• Feldhoff, T., Radisch, F., & Bischof, L. M. (2016). Designs and methods in school improvement research: A systematic review. Journal of Educational Administration, 54(2), 209–240. https://doi.org/10.1108/JEA-07-2014-0083
• Fullan, M. (1992). Successful school improvement: The implementation perspective and beyond. Open University Press.
• Gümüşeli, A. İ. (2001). Çağdaş okul müdürlerinin liderlik alanları. Eğitim Yönetimi, 28, 531–584.
• Hampden-Thompson, G., & Johnston, J. (2006). Variation in the relationship between non-school factors and student achievement on international assessments. Research Report. U.S. Government Printing Office. http://eprints.whiterose.ac.uk/72575/1/Non_school_factors.pdf
• Harris, A. (2002). School improvement: What’s in it for schools?. RoutledgeFalmer.
• Harris, A. (2020). Leading school and system improvement: Why context matters. European Journal of Education, 55(2), 143–145. https://doi.org/10.1111/ejed.12393
• Heck, R. H., & Hallinger, P. (2010). Testing a longitudinal model of distributed leadership effects on school improvement. The Leadership Quarterly, 21, 867–885. https://doi.org/10.1016/j.leaqua.2010.07.013
• Hopkins, D., & Levin, B. (2000). Government policy and school development. School Leadership & Management, 20(1), 15–30. https://doi.org/10.1080/13632430068851
• Hopkins, D. (2001). School improvement for real. RoutledgeFalmer.
• Karadağ, E. (2020). The effect of educational leadership on students’ achievement: A cross-cultural meta-analysis research on studies between 2008 and 2018. Asia Pacific Education Review, 21, 49–64. https://doi.org/10.1007/s12564-019-09612-1
• Leithwood, K., Sun, J., & Schumacker, R. (2020). How school leadership influences student learning: A test of “The four paths model”. Educational Administration Quarterly, 56(4), 570–599. https://doi.org/10.1177/0013161X19878772
• MEB (2018). 2023 Eğitim Vizyonu. https://2023vizyonu.meb.gov.tr
• Murphy, J. (2013). The architecture of school improvement. Journal of Educational Administration, 51(3), 252–263.
• OECD (2005). School factors related to quality and equity results from PISA 2000. https://www.oecd.org/education/school/programmeforinternationalstudentassessmentpisa/34668095.pdf
• Özer, M., & Suna, H.E. (2022). The relationship between school socioeconomic composition and academic achievement in Turkiye. Journal of Economy Culture and Society, 66, 17–27. https://doi.org/10.26650/JECS2022-1116979
• Parlar, H. (2012). Okul geliştirme literatürünün modeller ve yeni yaklaşımlar açısından incelenmesi: Kuramsal analitik bir yaklaşım. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Parlar, H. (2014). Tüm yönleriyle okul geliştirme. Nobel.
• Reynolds, D., Harris, A., Clarke, P., Harris, B., & James, S. (2006). Challenging the challenged: Developing an improvement programme for schools facing exceptionally challenging circumstances. School Effectiveness and School Improvement, 17(4), 425–439. https://doi.org/10.1080/09243450600743509
• Riessman, C. K. (2008). Narrative methods for the human sciences. Sage.
• Robinson, V., Bendikson, L., McNaughton, S., Wilson, A., & Zhu, T. (2017). Joining the dots: The challenge of creating coherent school improvement. Teachers College Record, 119(8), 1–44. https://doi.org/10.1177/016146811711900803
• Sarıer, Y., & Uysal, Ş. (2021). Okul gelişim alanlarındaki uygulamalara ilişkin okul müdürlerinin görüşleri. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 11(2), 609–636. https://doi.org/10.18039/ajesi.855457
• Spillane, J. P., & Louis, K. S. (2002). School improvement processes and practices: Professional learning for building instructional capacity. Teachers College Record, 104(9), 83–104. https://doi.org/10.1177/016146810210400905
• Suna, H. E., Özer, M., Şensoy, S., Gür, B. S., Gelbal, S., & Aşkar, P. (2021). Türkiye’de akademik başarının belirleyicileri. Journal of Economy Culture and Society, 64, 1–20. https://doi.org/10.26650/JECS2021-934211
• Şahin, İ. (2006). İlköğretim müfredat laboratuvar okullarının okul geliştirme süreci açısından incelenmesi. [Yayımlanmamış doktora tezi], Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Şahin, İ. (2013). İlköğretim okul müdürlerinin okul geliştirme stratejileri ve uygulamalarına ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(1), 229–250.
• Şirin, S. R. (2005). Socioeconomic status and academic achievement: A meta-analytic review of research. Review of Educational Research, 75(3), 417–453. https://doi.org/10.3102/00346543075003417
• Şişman, M. (2020). Eğitimde mükemmellik arayışı (5. baskı). Pegem.
• Topal, M., & Yapalıal, S. (2021). Okul geliştirme kriterlerinin etki derecelerinin okul yöneticileri açısından çok kriterli karar verme ile belirlenmesi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 12(23), 77–102.
• Uğurlu, C., & Demir, A. (2016). Etkili okullar için kim ne yapmalı?. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 53–75. https://doi.org/10.17860/efd.16514
• Uline, C., & Tschannen-Moran, M. (2008). The walls speak: The interplay of quality facilities, school climate, and student achievement. Journal of Educational Administration, 46, 55–73.