İlköğretim Matematik Öğretmeni Adaylarının Matematiğin Doğası, Matematik Öğrenme ve Matematik Başarısı Hakkındaki İnanışlarının Üniversiteler arasında Karşılaştırılması

Yıl 2017, Cilt: 34 Sayı: 2, 51 - 90, 31.10.2017

Serhat Aydın , Derya Çelik

Öz

Bu çalışmada İlköğretim Matematik Öğretmeni Adayları (İMÖA)‘nın matematiğin doğası, matematik öğrenme ve matematik başarısı hakkındaki inanışları Türkiye’deki üniversiteler ve bölgeler arasında karşılaştırılmıştır. Uluslararası karşılaştırmalı TEDS-M çalışmasına katılan ülkelerle karşılaştırma yapma fırsatı vermesi açısından, araştırmada veri toplama aracı olarak TEDS-M ölçekleri Türkçe’ye uyarlanarak kullanılmıştır. Bu amaçla 3 farklı inanış ölçeği Türkçe’ye uyarlanmıştır. Ayrıca demografik bilgiler soran bir ölçek test kitapçığının giriş bölümü olarak kullanılmıştır. Uyarlama sürecinde TIMMS, PISA ve TEDS-M çalışmalarında kullanılan çoklu tercüme ve çoklu düzeltme yöntemlerine başvurulmuştur.

Uyarlanan ölçeklerin kapsam ve yapı geçerliliğine bakılmıştır. Bu amaçla tutum ölçekleri için Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizleri (DFA) yapılmıştır. Uyarlanan ölçeklerin geçerlilik ve güvenilirlik çalışmalarından, uzmanların denetimlerinden ve pilot çalışmalardan sonra asıl çalışmaya geçilmiştir. TÜBİTAK’ın desteklediği bir proje kapsamında “İlköğretim Matematik Öğretmenliği Program”ı barındıran 48 Üniversite içerisinden evreni temsil etme niteliği taşıyan her bölgeden bir üniversite rastgele seçilerek oluşan 7 üniversitelik bir örneklemden veriler toplanmıştır.

Bu çalışma sonucunda İMÖA’nın olumsuz olan sabit bir yetenek olarak matematik yöneliminin üniversiteler arasında benzer fakat diğer ülkelerden çok daha yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Bir araştırma ve keşfetme süreci yöneliminde ise Türkiye’de üniversiteler arası anlamlı farklılaşmalar görülürken tüm üniversiteler ve Türkiye ortalaması Uluslararası ortalamadan daha iyi durumda bulunmuştur. Matematik hakkında diğer inanışlarda ise üniversiteler arası anlamlı farklılaşmalar vardır ve Türkiye diğer ülkeler arasında genellikle orta grupta yer almaktadır.

Çalışmanın sonucunda üniversiteler ve Türkiye geneli için matematik hakkında inanışlar bakımından zayıf yönlerin geliştirilmesi ve bazı alanlarda üst düzeyde bulunan üniversite ve ülkelerin modellenmesi amacıyla daha derinlemesine araştırılması için bazı önerilerde bulunulmuştur. Ayrıca bu çalışmada kullanılan ölçekler, yöntemler veya problemler kullanılarak yeni ve daha kapsamlı çalışmaların yapılması önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Karşılaştırmalı eğitim, matematik öğretmeni eğitimi, öğretmen adaylarının inanışları, TEDS-M

Kaynakça

• Akyıldız, P. (2013). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının lineer cebir dersine yönelik tutumları ve alan dili becerilerinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Alpaslan, M. (2011). Prospective elementary mathematics teachers' knowledge of history of mathematics and their attitudes and beliefs towards the use of history of mathematics in mathematics education. Unpublished master's thesis. Middle East Technical University, Ankara.
• Ambrose, R. (2004). Initiating change in prospective elementary school teachers' orientations to mathematics teaching by building beliefs. Journal of Mathematics Teacher Education, 7.
• Arslan, O. (2012). Investigating beliefs and perceived self-efficacy beliefs of prospective elementary mathematics teachers towards using origami in mathematics education. Unpublished master's thesis. Middle East Technical University, Ankara.
• Aslan, (2014). Erken Cumhuriyet Döneminde eğitim bilimleri alanında yurt dışına öğrenci gönderilmesi olgusu: 1923-1940, Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Ayieko, R. A., (2014). The influence of opportunity to learn to teach mathematics on preservice teachers’ knowledge and beliefs: a comparative study. Unpublished dissertation, Michigan State University, Michigan.
• Baker, M. (1996). Corpus-based translation studies: The challenges that lie ahead. Benjamins Translation Library, 18, 175-186.
• Baki, A. (2008). Kuramdan uygulamaya matematik eğitimi (Genişletilmiş 4. Basım). Ankara: Harf Eğitim Yayıncılığı.
• Baumert, J., Kunter, M., Blum, W., Brunner, M., Voss, T., Jordan, A. et al. (2010). Teachers’ mathematical knowledge, cognitive activation in the classroom, and student progress. American Educational Research Journal, 47(1), 133-180.
• Blömeke, S. (Ed.). (2008). Professionelle Kompetenz angehender Lehrerinnen und Lehrer: Wissen, überzeugungen und Lerngelegeneiten deutscher Mathematikstudierender und-referendare; erste Ergebnisse zur Wirksamkeit der Lehrerausbildung. BoD–Books on Demand.
• Blömeke, S. (2012). Content, professional preparation, and teaching methods: How diverse is teacher education across countries? Comparative Education Review, 56(4), 684-714.
• Bray, M., Adamson, B. and Mason, M. (Eds.). (2016). Comparative education research: Approaches and methods. Springer.
• Borko, H., & Putnam, R. T. (1996). Learning to teach. In D. C. Berliner & R. C. Calfee (Eds.), Handbook of educational psychology (pp. 673-708). New York Macmillan.
• Bu, L. (1997). International activism and comparative education: Pioneering efforts of the International Institute of Teachers College, Columbia University. Comparative education review, 413-434.
• Budak, M. (2011). 2005 ilköğretim matematik dersi 6-8. sınıflar öğretim programına ilişkin öğretmen görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Erzincan Üniversitesi, Erzincan.
• Bulut, A. (2012). Investigating perceptions of preservice mathematics teachers on their technological pedagogical content knowledge (TPACK) regarding geometry. Unpublished thesis. Middle East Technical University, Ankara.
• Bütün, M. (2012). İlköğretim matematik öğretmeni adaylarının uygulanan zenginleştirilmiş program sürecinde matematiği öğretme bilgilerinin gelişimi. Yayınlanmamış doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Cady, J., Meier, S. L., and Lubinski, C. A. (2006). Developing mathematics teachers: The transition from preservice to experienced teacher. Journal of Educational Research, 99(5), 295-305.
• Chapman, D. W., Chen, X. and Postiglione, G. A. (2000). Is preservice teacher training worth the money? A study of teachers in ethnic minority regions of the People's Republic of China. Comparative Education Review, 44(3), 300-328.
• Cochran-Smith M. and Zeichner, K. M. (Eds.). (2005). Studying teacher education: The report of the AERA panel on research and teacher education. Lawrence Erlbaum.
• Cohen, D. K. (1990). A revolution in one classroom: The case of Mrs. Oublier. Educational Evaluation and Policy Analysis, 12(3), 311-329.
• Conner, A., Edenfield, K. W., Gleason, B. W. and Ersoz, F. A. (2011). Impact of a content and methods course sequence on prospective secondary mathematics teachers' beliefs. Journal of Mathematics Teacher Education, 14, 483-504.
• Darling-Hammond, L., Weşi, R. C., Andreğe, A., Richardson, N. and Orphanos, S. (2009). State of the profession: study measures status of professional development. Journal of Staff Development, 30(2), 42-44.
• Dinçer, B. (2013). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının mesleğe karşı tutum, algı ve umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, DEÜ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Ersoy, M. (2009). Bilgisayar destekli ders uygulamalarının İlköğretim Matematik Öğretmeni Adayları’nın geometri başarılarına etkisi ve ögrenme ve ögretmeye yönelik görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Kayan, F. A. T. (2007). A study on preservice elementary mathematics teachers’ mathematical problem-solving beliefs. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kayan, F. A. (2011). The Effect of Gender on Elementary Students' Goal Orientations, Use of Learning Strategies, and Mathematics Achievement. International Journal of Learning, 18(1).
• Felbrich, A., Müller, C. and Blömeke, S. (2008). Epistemological beliefs concerning the nature of mathematics among teacher educators and teacher education students in mathematics. ZDM-The International Journal of Mathematics Education, 40(5), 763-776.
• Fennema, E., Carpenter, T. P., Franke, M. L., Levi, L., Jacobs, V. R. and Empson, S. B. (1996). A longitudinal study of learning to use children's thinking in mathematics instruction. Journal for Research in Mathematics Education, 27(4), 403-434.
• Feiman-Nemser, S. and Remillard, J. (1995). Perspectives on learning to teach: National Center for Research on Teacher Learning.
• Grigutsch, S., Raatz, U., & Törner, G. (1998). Einstellungen gegenüber Mathematik bei Mathematiklehrern [Mathematics teachers’ epistemological beliefs about the nature of mathematics]. Journal für Mathematik-Didaktik, 19, 3–45.
• Hambleton, R. K. (2005). Issues, designs, and technical guidelines for adapting tests into multiple languages and cultures. Adapting educational and psychological tests for cross-cultural assessment, 1, 3-38.
• Hill, H. (2010). The nature and predictors of elementary teachers' mathematical knowledge for teaching. Journal for Research in Mathematics Education, 41(5), 513-545.
• Hill, H. C., Rowan, B. and Ball, D. L. (2005). Effects of teachers’ mathematical knowledge for teaching on student achievement. American Educational Research Journal, 42(2), 371-406.
• Hill, H. C., Blunk, M. L., Charalambous, C. Y., Lewis, J. M., Phelps, G. C., Sleep, L., & Ball, D. L. (2008). Mathematical knowledge for teaching and the mathematical quality of instruction: An exploratory study. Cognition and instruction, 26(4), 430-511.
• Ingvarson, L., Beavis, A., Danielson, C., Ellis, L., & Elliott, A. (2005). An evaluation of the Bachelor of Learning Management at Central Queensland University. Canberra, ACT: Australian Government Department of Education, Science, and Technology.
• Ingvarson, L., Beavis, A., & Kleinhenz, E. (2007). Factors affecting the impact of teacher education courses on teacher preparedness: Implications for accreditation policy. European Journal of Teacher Education, 30(4), 351–381.
• İmamoğlu, Y. (2010). An investigation of freshmen and senior mathematics and teaching mathematics students’s conceptions and practices regarding proof. Unpublished dissertation. Boğaziçi University, İstanbul.
• İpek, S. (2009). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının dinamik geometri yazılımları kullanarak gerçekleştirdikleri geometrik ve cebirsel ispat süreçlerinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Korkmaz, E. (2010). İlköğretim matematik ve sınıf öğretmeni adaylarının matematiksel modellemeye yönelik görüşleri ve matematiksel modelleme yeterlilikleri. Yayınlanmamış doktora tezi, Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• Lester, F. K., Jr. (Ed.). (2007). Second handbook of research on mathematics teaching and learning. Charlotte, NC: Information Age.
• Lortie, D. C. (1975). Schoolteacher: A sociological study. Chicago: University of Chicago Press.
• OECD (2012). PISA 2009 Technical Report, Paris: OECD Publishing http://dx.doi.org/10.1787/9789264167872-en.
• Olson, J. F., Martin, M. O., & Mullis, I. V. (Eds.). (2008). TIMSS 2007 technical report. TIMSS & PIRLS International Study Center.
• Pajares, M. F. (1992). Teachers’ beliefs and educational research: Cleaning up a messy construct. Review of educational research, 62(3), 307-332.
• Pırasa, N., 2009. Sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretimiyle ilgili bilgilerinin değişim sürecinin incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Philipp, R. A. (2007). Mathematics teachers’ beliefs and affect. In F. K. Lester (Ed.), Second handbook of research on mathematics teaching and learning (pp. 257–315). Charlotte, NC: National Council of Teachers of Mathematics & Information Age Publishing.
• Richardson, V. (2003). Preservice teachers' beliefs. In J. Raths & A. C. McAninch (Eds.), Teachers beliefs and classroom performance: The impact of teacher education. Greenwich, Connecticut: IAP.
• Roesken, B. (2011). Hidden dimensions in the professional development of mathematics teachers. In-service education for and with teachers. Rotterdam: Sense Publishers.
• Sánchez, M. (2011). A review of research trends in mathematics teacher education. PNA, 5(4), 129-145.
• Schmidt, W., Blömeke, S., and Tatto, M. T. (2011). Teacher education matters. A study of middle school mathematics teacher preparation in six countries. New York: Teacher College Press.
• Seviş, Ş. (2008). The effects of a mathematics teaching methods course on pre-service elementary mathematics teachers’ content knowledge for teaching mathematics. Unpublished dissertation, Middle East Technical University, Ankara.
• Skemp, R. (1987). The psychology of learning mathematics. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum. Swars, S., Smith, S., Smith, M., and Hart, L. (2009). A longitudinal study of effects of a developmental teacher preparation program on elementary prospective teachers’ mathematics beliefs. Journal of Mathematics Teacher Education, 12(1), 47-66.
• Tatto, M. T., Ingvarson, L., Schwille, J., Peck, R., Senk, S. L. and Rowley, G. (2008). Teacher education and development study in mathematics (TEDS-M): Policy, Practice, and readiness to teach primary and secondary mathematics. conceptual framework. International Association for the Evaluation of Educational Achievement. Herengracht 487, Amsterdam, 1017 BT, The Netherlands.
• Tatto, M. T., Schwille, J., Senk, S. L., Ingvarson, L., Rowley, G., Peck, R., et al. (2012). Policy, practice, and readiness to teach primary and secondary mathematics in 17 countries: Findings from the IEA Teacher Education and Development Study in Mathematics (TEDS-M). Amsterdam: IEA.
• Thompson, A. G. (1992). Teachers’ beliefs and conception: A synthesis of the research. In D. A. Grouws (Ed.), Handbook of research on mathematics teaching and learning (pp. 127–146). New York: Macmillan.
• Thompson, A. G., Philipp, R. A., Thompson, P. W., & Boyd, B. A. (1994). Calculational and conceptual orientations in teaching mathematics. In D. B. Aicheleb & A. F. Croxford (Eds.), Professional development for teachers of mathematics (pp. 79–92). Reston, VA: National Council of Teachers of Mathematics.
• Tuluk, G. (2007). Fonksiyon kavramının öğretimine bilgisayar cebiri sistemlerinin etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Villena Gallegos, J. C. (2013). Propuesta de un plan de monitoreo y diagnóstico ambiental de ruido en aserraderos en la zona urbana de la ciudad de puyo. Unpublished doctoral dissertation, Michigan State University, Michigan.
• Wang, T.-Y. and Hsieh, F.J. (2014). The cultural notion of teacher education: comparison of lower-secondary future teachers’ and teacher educators’ beliefs. In S. Blömeke, F.-J. Hsieh, G. Kaiser, & W. H. Schmidt (Eds.), International perspectives on teacher knowledge, beliefs and opportunities to learn (pp. 255–277). Netherlands: Springer.
• Wilson, S. M. and Berne, J. (1999). Teacher learning and the acquisition of Professional knowledge: An examination of research on contemporary professional development. Review of Research in Education, 24, 173-210.
• Yağız, E. (2007). Oyun–Tabanlı Öğrenme Ortamlarının İlköğretim Öğrencilerinin Bilgisayar Dersindeki Başarıları ve Öz-Yeterlik Algıları Üzerine Etkileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Yavuz, E. (2014). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının PISA’da tanımlanan problem çözme süreç yeterliliklerinin belirlenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• YÖK. (2006). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. Ankara: Haziran.
• YÖK. (2007). Öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri (1982 – 2007) (Öğretmenin üniversitede yetiştirilmesinin değerlendirilmesi), Ankara.