İş Yaşamında Kuşaklar ve Motivasyon Farklılıkları

Yıl 2023, Cilt: 42 Sayı: 2, 129 - 141, 07.02.2024

Büşra Alay , Selver Yıldız Bağdoğan

Öz

Çalışmanın temel amacı, günümüz iş yaşamında yoğunluğu oluşturan X, Y ve Z kuşağı çalışanlarının motivasyon araçları arasındaki farklılıkları ortaya koymaktır. Böylece örgütlere, insan kaynakları çalışanlarına katkı sunmak ve geleceğin kuşaklarına iş yaşamını hazırlamaktır. Araştırmanın örneklemini X, Y ve Z kuşağı beyaz yaka çalışanlarından oluşmaktadır. Alan yazında konu ile ilgili nitel çalışmaların sınırlılığı sebebiyle yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılmıştır. İşgücünü kuşaklara göre incelediğimizde Z kuşağına dahil çalışanların daha az, X ve Y kuşağındaki bireylerin ise önemli bir ağırlığı olduğu görülmektedir. Yakın gelecekte üç kuşağın da hep birlikte iş yaşamında yer almasıyla yeni konu başlıkları ve sorunlar gündeme gelecektir. Kuşaklar arası farklılıklar temelinde motivasyon araçlarının nasıl değiştiği, çalışanların bu konudaki beklentilerinin ne ölçüde benzediği ve farklılaştığı çalışmada araştırılmaya çalışılmıştır. Yapılan bu çalışma ile 21.
yüzyılın sağladığı olanaklar iş yaşamını bir önceki nesillere göre şekillendirdiği motivasyon araçlarının değiştiğini ortaya koymuştur. Ücret, disiplin gibi motivasyon araçlarının yerini esnek çalışma, boş zaman etkinlikleri, teknolojik olanaklar aldığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

: X kuşağı, Y kuşağı, Z kuşağı, motivasyon.

Kaynakça

• Acıloğlu, İ.(2017). İş’te y kuşağı. Ankara: Elma Yayınevi.
• Altuntuğ, N. (2012). Kuşaktan kuşağa tüketim olgusu ve geleceğin tüketici profili”. Organizasyon Ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4, 205-206.
• Ay, B. (2020) 21. yüzyılın kullanıcı profili y-z ve alfa kuşağı, 25 Mayıs 2023 tarihinde Http://Bby2018kongre.Ankara.Edu.Tr/Wp-Content/Uploads/Sites/444/2018/05/02-03-B%C3%BclentAy.Pdf adresinden erişildi.
• Ayhün, S. (2013). Kuşaklar arasındaki farklılıklar ve örgütsel yansımaları. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 93-112.
• Bolser, K. & Gosciej, R. (2015). Millenials: multi-generational leaders staying connected. Journal of Practical Consulting, 5(2), 1-9.
• Bozkurt, V. (2000). Püritanizmden hedonizme yeni çalışma etiği, Bursa: Alesta Basım Yayın.
• Çatalkaya, C. (2014). Kariyer 2.0, İstanbul:Optimist Yayınları.
• Ertaş, N. (2015). Turn over ıntentions and work motivations of millennial employees in federal service. Public, 406.
• Gaidhani, S., Arora, L & Sharma, B. K. (2019). Understandıng the attıtude of generatıon z towards workplace, International Journal of Management, Technology And Engineering, 9 (1), 2804-2812.
• Göksu, S.(2017). Başarı ve motivasyon. İstanbul: Hiperyayın.
• Gümüş, S. (2017). Hizmet pazarlaması, İstanbul: Hiperlink Yayınları.
• İnce, F.(2018). Kuşaklar arası etkin iletişim ve davranış, Konya: Eğitim Yayınevi.
• Levickaite, R. (2010). Generations X,Y,Z: How social networks form the concept of the world without borders. Limes, 3(2), 170-183.
• Kaya, A.(2007). Yönetimde insan ilişkilerinin sırları. Konya: Eğitim Kitabı Yayınları.
• Keser, A.(2019). Çalışma yaşamında motivasyon. İzmit: Umuttepe Yayınları.
• Onay, M.& Sevinç, E. (2008). Örgütsel-yönetsel motivasyon faktörlerinin çalışanların performans ve verimliliğine etkilerini incelemeye yönelik ampirik bir çalışma: Manisa - sosyal güvenlik kurumu. Organizasyon Ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), 222-241.
• Örücü, E. & Kanbur A. (2008). Örgütsel-yönetsel motivasyon faktörlerinin çalışanların performans ve verimliliğine etkilerini incelemeye yönelik ampirik bir çalışma: Hizmet ve endüstri işletmesi örneği. Yönetim Ve Ekonomi, 15(1), 86-97.
• Özkan, M. & Solmaz, B.(2016). The changing face of the employees- generation z and their perceptions of work (a study applied to university students), Procedia Economics and Finance, 26, 476–483.
• Puybaraud, M. (2010). Generation Y and the workplace: annual report. Johnson Controls, 30-38.
• Racolta, P. N. D. & Irini, R. D. (2021). Generation Z in the workplace through the lenses of human resource professionals – a qualitative study, General Management, 22 (183), 78-85.
• Sarıoğlu, B.(2018). Y’leri anla değiştirme- kurumsal hayata milenyum kuşağı ve değişim. İstanbul: Humanist Kitap Yayıncılık.
• Srınıvasan, V. (2012). Multi generations in the workforce: building collaboration. IIMB Management Review, 24(1),67-68.
• Toffler, A. (1981). Üçüncü dalga, Çev. Ali Seden, İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• TÜİK (2022). İstatistiklerle gençlik 2022. 3.12.2023 tarihinde https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=IstatistiklerleGenclik-2022-49670 adresinden erişildi.
• Yıldız, E. & Uzunbacak, H. (2019). Kişilik ve örgüt kültürü bağlamında prososyal isteklendirim. Ankara: Hiperyayın.
• Yıldız, E.(2021). Çalışma yaşamında X ve Y kuşağının motivasyonunu etkileyen faktörler üzerine nitel bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 13(1), 216-234.
• Yılmaz, B.(2019). Türkiye’de kuşaklar ve çalışma değerleri. Ankara: Gazi Kitapevi.
• Yelkıran, N. Altın E.(2010). Farklı kuşakların yönetimi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 8(2),1-17.
• Zencirkıran, M.(2012), Örgüt sosyolojisi, Bursa: Dora Yayınları.