Views of the Teacher Information Network (ÖBA) on the Contribution of Turkish and Literature Teachers to Professional Development

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: Özel Sayı, 86 - 94, 30.11.2025

Nihal Yavuz , Deniz Toğrul

Öz

This study aims to evaluate the contributions of the Teacher Information Network (ÖBA) to the professional development of Turkish and Turkish Language and Literature teachers in line with teachers' opinions. In the study, which is based on qualitative research design, the opinions of 41 teachers (25 Turkish, 16 Literature) were collected through a semi-structured form and evaluated by content analysis. The results show that a large proportion of teachers positively evaluate the PBA in terms of accessibility, time flexibility and equal opportunities. However, negativities such as the inadequacy of branch-specific content, boring and long trainings also draw attention. While the participants stated that non-compulsory trainings were found to be more beneficial, reluctance was observed in compulsory trainings. The participants also emphasized that the technical infrastructure of the PBA should be improved, the content diversity should be increased and it should be reorganized in a structure that will appeal to all branches. As a result, although ÖBA is an important digital platform in terms of professional development, it should be strengthened with structural updates that include more targeted, participant-oriented and pedagogical innovations, especially in Turkish and Literature branches.

Anahtar Kelimeler

Mesleki gelişim , hizmet içi eğitim , dijital platformlar , ÖBA , Türkçe ve Edebiyat öğretmenleri.

Öğretmen Bilişim Ağı’nın (ÖBA) Türkçe ve Edebiyat Öğretmenlerinin Mesleki Gelişimlerine Katkısı Hakkındaki Görüşleri

Öz

Bu çalışma, Öğretmen Bilişim Ağı’nın (ÖBA) Türkçe ve Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenlerinin mesleki gelişimlerine katkılarını öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Nitel araştırma desenine dayanan çalışmada, 41 öğretmenin (25 Türkçe, 16 Edebiyat) görüşleri yarı yapılandırılmış form aracılığıyla toplanmış ve içerik analiziyle değerlendirilmiştir. Sonuçlar, öğretmenlerin büyük bir kısmının ÖBA’yı erişilebilirlik, zaman esnekliği ve eşit fırsatlar açısından olumlu değerlendirdiğini göstermektedir. Ancak branşa özel içeriklerin yetersizliği, eğitimlerin sıkıcı ve uzun olması gibi olumsuzluklar da dikkat çekmektedir. Katılımcılar, zorunlu olmayan eğitimlerin daha faydalı bulunduğunu belirtirken, zorunlu eğitimlerde isteksizlik gözlenmiştir. Katılımcılar ayrıca ÖBA’nın teknik altyapısının geliştirilmesi, içerik çeşitliliğinin artırılması ve tüm branşlara hitap edecek yapıda yeniden düzenlenmesi gerektiğini vurgulamıştır. Sonuç olarak ÖBA, mesleki gelişim açısından önemli bir dijital platform olmakla birlikte, özellikle Türkçe ve Edebiyat branşları özelinde daha hedefli, katılımcı odaklı ve pedagojik yenilikleri içeren yapısal güncellemelerle güçlendirilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Mesleki gelişim , hizmet içi eğitim , dijital platformlar , ÖBA , Türkçe ve Edebiyat öğretmenleri.

Etik Beyan

Araştırma başından sonuna kadar herhangi bir etik ihlali yapılmamıştır.

Destekleyen Kurum

Başkent Üniversitesi

Kaynakça

• Aksan, D. (2020). Her yönüyle dil. Türk Dili Kurumu Yayınları.
• Aktay, S. ve Keskin, T. (2016). Eğitim bi̇li̇şi̇m ağı (Eba incelemesi̇). Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 2(3), 27–44.
• Başaran, M., Kaya, Z., Akbaş, N. ve Yalçın, N. (2020). Proje tabanlı öğretim sürecinde e-twinning faaliyetinin öğretmenlerin mesleki gelişimlerine yansıması. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 6(3), 373–392. doi:10.38089/ekuad.2020.35
• Bümen, N. T., Ateş, A., Çakar, E., Ural, G. ve Acar, V. (2012). Türkiye bağlamında öğretmenlerin mesleki gelişimi: sorunlar ve öneriler. Milli Eğitim Dergisi, 42(194), 31–50.
• Büyüköztürk, Ş. (2021). Sosyal bilimler için veri analizi kitabı (istatistik, araştırma deseni, spss uygulamaları ve yorum. Pegem Akademi Yayınları.
• Çelik, F. (2019). Yabancılara Türkçe öğretiminde konuşma becerisini. Journal Of International Social Sciences Academic Researches Dergisi, 3(3), 32–41.
• Çetin, O., Çakıroğlu, M., Bayılmış ve Ekiz, H. (2002). Teknolojik gelişme için eğitimin önemi ve Internet destekli öğretimin eğitimdeki yeri. The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET, 3(3), 143–247.
• Ceylan, T. (2024). Dkab ve İmam-Hatip Meslek Dersleri öğretmenlerinin Öğretmen Bilişim Ağı (ÖBA) ile ilgili görüşleri. Bilimname, (51), 515–557. doi:10.28949/bilimname.1411940
• Cummins, J. (2000). Language, power and pedagogy: bilingual children in the crossfire. Multilingual Matters.
• Darling-Hammond, L. (2000). Teacher quality and student achievement: A review of state policy evidence. Education policy analysis archives.
• Dilekçi, A. (2023). Öğretmen Bilişim Ağı (ÖBA) eğitim içeriklerinin incelenmesi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 14(1), 509–530. doi:10.51460/baebd.1249546
• Doğan, Y. (2009). Konuşma beceri̇si̇nin geli̇şti̇ri̇lmesi̇ne yöneli̇k etki̇nli̇k öneri̇leri̇. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(125), 185–204.
• Erdem, E. G., Başar, F. B., Toktay, G., Yayğaz, İ. H. ve Küçüksüleymanoğlu, R. (2021). e- Twinning projelerinin öğretmenlerinin dijital okuryazarlık becerilerine katkısı. International Journal of Social Sciences and Education Research, 7(3), 204–219. doi:10.24289/ijsser.901129
• Erdinç, İ. (2023). ÖBA üzerinden gerçekleştirilen uzaktan hizmet içi eğitim faaliyetlerine yönelik öğretmen görüşlerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bursa Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Gee, J. P. (2001). Identity as an analytic lens for research in education. Review of Research in Education.
• Guskey, T. R. (2002). Professional development and teacher change. Teachers and Teaching: theory and practice.
• Halliday, M. A. K. (1978). Language as Social Semiotic: The Social Interpretation of Language and Meaning.
• Kara, M., Şahin, S. ve Kapat, S. (2020). Yabancı uyruklu öğrencilerin Türkçe öğrenme sürecinde akran öğretiminin etkisi: deneysel bir çalışma. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(Eğitim ve Toplum Özel sayısı), 5974–5994. doi:10.26466/opus.730411
• Keskin, F. (2010). Yetişkinlere yöneli̇k yabancı di̇l olarak Türkçe dersleri̇nde yazınsal meti̇nlerle kültür aktarımı (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi.
• Koçoğlu, R. (2020). Eğitim tarihine kavramsal bir bakış. Eğitim Tarihi (Ed. M. Köçer& E. Koçoğlu). Pegem Akademi Yayınları.
• Küçükgençay, N., Karatepe, F. ve Peker, B. (2020). Öğretmen adaylari senkron uzaktan eği̇ti̇me nasıl bakiyor? bi̇r anket çalişması. International Journal of Social Humanities Sciences Research (JSHSR), 7(53), 1262–1274. doi:10.26450/jshsr.1868
• Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage.
• OECD (2019). TALIS 2018 results: teachers and school leaders as lifelong learners
• Oğuz, E. S. (2011). Toplum bilimlerinde kültür kavramı. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 28(2), 123–139.
• Okçu, S., Karakoç, G., Okçu, N. ve Karakoç, G. (2023). Sınıf öğretmenlerinin mesleki gelişimi için öğretmen bilişim ağı (ÖBA). RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 34(34), 575–586. doi:10.29000/rumelide.1317098
• Özdemir, L. (2021). Türkiye’de hizmet içi eğitim süreci ve öğretmenlerin hizmet içi eğitim gereksinimlerinin nedenleri ile uygulamada karşılaşılan sorunlar hakkında literatür taraması. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 8(2), 495–523.
• Öztürk, M. ve Sancak, S. (2007). Hizmet içi eğitim uygulamalarının çalışma hayatına etkileri. Journal of Yasar University, 2(7), 761–794.
• Parlak, E., Sakarya, M. ve Tok,D. (2023). Yönetici ve öğretmenlerin uzaktan eğitime ilişkin görüşleri: Öğretmen Bilişim Ağı (ÖBA) platformu örneği. Journal of Sustainable Educational Studies (JSES), 4(2), 101–112.
• Polatcan, A. ve Ersoy, A. F. (2024). Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin Öğretmen Bilişim Ağına ( ÖBA ) ilişkin değerlendirmelerinin incelenmesi. Avrasya Beşeri Bilim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 40–59. doi:10.7596/abbad.311224.004
• Skutnabb-Kangas, T. (2000). Linguistic genocide in education—or worldwide diversity and human rights
• Usta, E. ve Mahiroğlu, A. (2015). Harmanlanmış öğrenme ve çevrimiçi öğrenme ortamlarının akademik başarı ve doyuma etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 1–15.
• Uyar, Y. (2007). Türkçe öğretiminde kültür aktarımı ve kültürel kimlik geliştirme (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi.
• Vygotsky, L. S. (1978). Mind in society: the development of higher psychological processes. Harvard University Press.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Zhou, X., Shu, L., Xu, Z. ve Padrón, Y. (2023). The effect of professional development on in-service STEM teachers’ self-efficacy: a meta-analysis of experimental studies. International Journal of STEM Education, 10(1), 1–20. doi:10.1186/s40594-023-00422-x