PRE - NEOGENE TECTONOSTRATIGRAPHY OF DİLEK PENINSULA AND THE AREA SURROUNDING SÖKE AND SELÇUK

Yıl 2007, Cilt: 135 Sayı: 135, 1 - 17, 30.12.2007

Ali Çakmakoğlu

Öz

 At Dilek Peninsula-Söke-Selçuk areas, to the western-southwestern parts of Menderes Massive,
structurally related various techtono-stratigraphical units crops out. The sequence commences with the "Dipburun
nappe" in the Dilek Peninsula which is probably Jurrasic to Late Cretaceous in age and composed of marble,
cherty marble and metavolcanites, turbiditic marbles and phyllites depicting a flysch facies. It is overlain by the
"Efes nappe" which comprises various schists and marbles of Late Paleozoic-Early Triassic age and metabauxite
bearing metacarbonates of Triassic-Late Creataceous age. Around Söke-Selçuk area, The Efes nappe is
tectonically overlain by the "Þirince metaflysch" comprising olistoliths or tectonic slabs of metabasic rocks,
metaultrabasic rocks, eclogites, marbles, amphibolites and cherty marbles in a matrix made up of pelitic and basic
schists. The Þirince metaflysch is a probable lateral equivalent of the metaflysch forming the upper levels of the
Dipburun nappe. Upward, "Akçakonak unit" tectonically overlies the Þirince metaflysch. The Akçakonak unit is the
equivalent of Bodrum Nappe which is a part of Lycien Nappes. It consists of metadetritics of Early-Middle Triassic
age, in its lower levels and carbonates of Middle Triassic-Cenonian age in its upper levels. It is overlain by the
"Izmir flysch" which is olistostromal in parts. The Izmir flysch is presented over the Efes nappe and also over and
under the Akçakonak unit as tectonic slabs. All of these units are overlain unconformably by the Early MioceneQuarternary
aged formations.

Anahtar Kelimeler

Dilek Peninsula, metavolcanites, gneissic schists, metabauxit, metaflysch

Kaynakça

• Akartuna, M., 1962. İzmir-Torbali- Seferihisar-Urla böl gesinin jeolojisi hakkinda: Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 59, 1-18.
• Akat, U., 1980. Menderes Masifi batisinin (Söke- Selçuk-Tire arasindaki bölgenin) jeolojisi: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor no: 6952.
• , Öztürk, E. M., Öztürk, Z. and Çağlayan, A., 1975. Menderes Masifi güneyi- GB Toros Kuşaği'nin ilişkisi (Ön Rapor): Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor no: 5488.
• Akdeniz, N. and Konak, N., 1979. Menderes Masifinin Simav dolaylarindaki kayabirimleri ve meta- bazik, metaultrabazik kayalarin konumlari: Tür- kiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 22/2, 175-184.
• , Öztürk, Z., Konak, N., Çakir, M. H., Serdaroğlu, M., Armağan, F. and Çatal, E., 1982. İzmir-Ma- nisa dolaylarinin stratigrafi ve yapisal özellik leri: Türkiye Jeoloji Kurultayi 1982, Ankara, 49-50.
• , Konak, N. and Öztürk, Z., 1986. İzmir-Manisa dolaylarinin jeolojisi: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor no: 7929.
• Başarir, E., 1981. 1/25.000 Ölçekli AYDIN M18-b1 paf- tasi jeoloji haritasi: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Jeoloji Etütleri Dairesi Harita Arşivi, Ankara. Başarir, E., 1989. Gümüldür (İzmir) ve Selçuk (Aydin) yörelerinin jeolojisi ve petrografisi, Bornova- İzmir, (unpublished).
• and Konuk, Y. T., 1981. Gümüldür yöresinin kristalin temeli ve allokton birimleri: Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 24/2, 1-6.
• Bernoulli, D., Graciansky, P.Ch. de and Monod, O., 1974. The Extension of the Lycian Nappes (SW Turkey) into the Southeastern Aegean Island: Eclogae Geol. Helv., 67/1, 39-90.
• Brinkmann, R., 1966. Geotektonische Gliederung von Westanatolien: N.Jb. Geol. Palaont. Mh., 1966, 10, 603-618, Stuttgart. 1967. Die Südflanke des Menderes Massifs bei Milas, Bodrum und Ören: Ege Üniv. Fen Fak. İlmi Raporlar Serisi, 43, 12s.
• and İzdar, E., 1971. Excursions near Izmir and Manisa: In. A.S. Campbell (ed.), Geology and History of Turkey: Petr. Expl. Soci. Of Libya (Tripoli), 505-508.
• Candan, O., 1980. Şirince Köyü (Selçuk) civarinin jeo- lojisi ve petrografisi: Ege Üniversitesi Yerbilim- leri Fak. Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Bitirme Tezi, Bornova, İzmir, 65s.
• and Kun, N., 1989. Menderes Masifi'nin bati- sinda paleo-melanj kuşağinin varliği: Türkiye Petrol Jeologlari Derneği Bülteni,1/3, 237-251.
• , Dora, O.Ö., Oberhänsli, R., Oelsner, F. and Dürr, S., 1997, Blueschist relics in the Meso- zoik cover series of the Menderes Massif and correlations with Samos Island, Cyclades: Sch- weiz.Mineral.Petrog.Mitt., 77, 95-99.
• , , , Çetinkaplan, M., Oelsner, F. and
• Dürr, S., 1998. Menderes Masifi'nde iki farkli yüksek basinç metamorfizmasi: Pan-Afrikan ve Tersiyer olaylar: 51. Türkiye Jeoloji Kurultayi, Ankara, 52-54.
• Çakmakoğlu, A., 1985. Aydin N19-d3, Marmaris O19- a2 ve Denizli M21-d3,c4 paftalarinin jeolojisi: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Jeo- loji Etütleri Dairesi Rapor no: 215, Ankara (unblished)
• Çakmakoğlu, A., 1986. Çivril-Banaz-Sandikli-Dinar arasindaki bölgenin jeolojisi: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor no: 8062.
• , 1987. Denizli M22-d1 paftasinin jeolojisi (Ön Rapor): Maden Tetkik ve Arama Genel Müdür- lüğü Jeoloji Etütleri Dairesi Rapor no: 695, An- kara (unpublished)
• , 1990. Denizli M22-a2 ve Denizli M22-b4 pafta- lari ile M22-b3 paftasi güney yarisinin jeolojisi: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Ra- por no: 9487, Ankara (unpublished)
• , 2005a. Dilek Yarimadasi, Söke ve Selçuk çev- resinin Neojen öncesi tektono-stratigrafisi: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor no: 10786, Ankara (unpublished)
• , 2005b. Dilek Yarimadasi-Söke-Selçuk çevre- sinin Neojen öncesi tektono-stratigrafisi: 58. Türkiye Jeoloji Kurultayi, 2005, Ankara, 276- 277.
• Çalapkulu, F., Kun, N. and Pişkin, Ö., 1982. Söke böl- gesinin jeolojisi: TÜBİTAK VII. Bilim Kongresi Tebliğleri, Yerbilimleri Seksiyonu, Kuşadasi-Ay- din, 1980.
• Dürr, S., 1975. Über Alter und Geotektonische Stel- lung des Menderes-Kristallins/SW-Anatolien und Seine Aequivalente in der Mittleren Aegaeis: Habilitations-Schrift, Marburg/Lahn, 107s.
• Düzbastilar, M. K., 1980. Bornova ve yakin yöresi tür- bidit istifleri elemanlarinin kireçli alglerinin sis- tematik incelenmesi: Ege Üniv. Yerb. Fak. De- niz Bil. ve Tek. Ens. (Doç.Tezi), İzmir.
• Erakman, B., Meşhur, M., Gül, M. A., Alkan, H., Öztaş, Y. and Akpinar, M., 1982. Fethiye-Köyceğiz-El- mali-Kalkan arasinda kalan alanin jeolojisi: Türkiye Altinci Petrol Kongresi, Tebliğler, Nisan, 1982, Ankara, 23-31.
• Ercan, T., Türkecan, A. and Günay, E., 1983. Bodrum Yarimadasinin jeolojisi ve magmatik kayaçlarin petrolojisi: Maden Tetkik ve Arama Genel Mü- dürlüğü Rapor no: 7352, Ankara (unpublished)
• Ercan, T., Günay, E. and Türkecan, A., 1984. Bodrum Yarimadasinin jeolojisi: Maden Tetkik ve Ara- ma: Dergisi, 97/98, 21-32.
• Erdoğan, B., 1985. Bornova Karmaşiği'nin bazi yapi- sal ve stratigrafik özellikleri: Türkiye Jeoloji Ku- rultayi1985, Ankara,14.
• , 1990a. İzmir-Ankara Zonu'nun İzmir ile Sefe-rihisar arasindaki bölgede stratigrafik özellikleri ve tektonik evrimi: Türkiye Petrol Jeologlari Derneği Bülteni, C2/I, 1-20.
• , 1990b. İzmir-Ankara Zonu İle Karaburun kuşa-ğinin tektonik ilişkisi: Maden Tetkik ve Arama: Dergisi, 110, 1-16.
• , and Güngör, T., 1992. Menderes Masifi kuzey kanadinin stratigrafisi ve tektonik evrimi: Türki- ye Petrol Jeologlari Derneği Bülteni, C4/I, 9-34.
• Eşder,T., 1988. Gümüldür-Cumaovasi (İzmir) alaninin jeolojisi ve jeotermal enerji olanaklarinin araş- tirilmasi: İstanbul Üniv. Fen Bil. Enst., Jeol. Müh. Ana Bilim Dali (Doktora Tezi), İstanbul.
• Flügel, H. and Metz, K., 1954. 1954 senesinde Bod- rum ve Muğla bölgesinde yapilan jeolojik harita hakkinda rapor: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor no: 2799, Ankara (unpub- lished)
• Göktaş, F., 1998. Söke Havzasinin Neojen ve Kuva- terner stratigrafisi: Maden Tetkik ve Arama Ge- nel Müdürlüğü Rapor no: 10222, Ankara (un- published)
• , Çakmakoğlu, A., Tari, E., Sütçü, Y.F. and Sa- rikaya, H., 1989. Çivril-Çardak arasindaki böl- genin jeolojisi: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor no: 8701, Ankara (unpub- lished)
• Graciansky, P. Ch. de, 1972. Recherches géologiques dans le Taurus Lycien Occidental: Thése, Fac. Sci. Univ. Paris-Sud (Orsay), 896, 762p.
• Gümüş, A., Çalapkulu, F., Pişkin, Ö. and Kun, N., 1983. Söke-Ortaklar bölgesi jeolojisi ve Sb-Hg- As anomalilerinin metalojenetik değerlendiril- mesi: TÜBİTAK Temel Bilimler Araştirma Grubu Proje No.: TBAG-324
• Güngör, T. and Erdoğan, B., 2001. Tectonic signifi- cance of mafic volcanic rocks in a Mesozoic sequence of the Menderes Massif, West Tur- key: International Journal of Earth Sciences, Sprinter Verlag 2001, DOI 10.1007/s00531- 001-0231-1, 1-21.
• Kaaden, G. v.d. and Metz, K., 1954. Datça-Muğla- Dalaman Çayi (SW Anadolu) arasindaki böl genin jeolojisi: Türkiye Jeoloji Kurumu Bült., V/1-2, 77-170.
• Konak, N., 1993. Menderes Masifinin Çal-Çivril-Kara- halli dolaylarindaki yapisal özellikleri: 46. Tür- kiye Jeoloji Kurultayi, Ankara, 32.
• , Menderes Masifi'ne genel bir bakiş: 47. Türkiye Jeoloji Kurultayi, Ankara, 126.
• , 2003. Menderes Masifi'nin güneydoğusundaki napli yapilar: 56. Türkiye Jeoloji Kurultayi, An- kara, 304-306.
• , Akdeniz, N. and Armağan, F., 1980. Akhisar- Gölmarmara-Gördes-Sindirgi dolaylarinin jeo- lojisi: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor no: 6916, Ankara (unpublished)
• , , and Çakir, M.H., 1986. Çal-Çivril-Kara- halli dolayinin jeolojisi: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü rapor No: 8915, Ankara (un- published)
• , and Öztürk, E. M., 1987a. Geology of the South of Menderes Massif: IGCP Pro.N.5, Corr. of Variscan and Pre-Variscan Events of the Alpine Mediterr.Moun.Belt, Field Meeting, Turkey, Sept. 13-19, 1987, Guide Book For the Field Excurision Along Western Anatolia, Tur- key, 42-53, Ankara.
• , Hepşen, N., Öztürk, E. M., Öztürk, Z., Çakmak- oğlu, A., Göktaş, F., Sarikaya, H., Armağan, F., Çatal, E. and Serdaroğlu, M., 1987b. Menderes Masifi'nin G-GD'sundaki Mesozoyik istiflerin karşilaştirilmali stratigrafisi ve konumlari: Tür- kiye Jeoloji Kurultayi 1987, Ankara, 5.
• Konak, N., Çakmakoğlu, A., Elibol, E., Havzoğlu, T., Hepşen, N., Karamanderesi, İ. H., Keskin, H., Sarikaya, H., Sav, H. and Yusufoğlu, H., 1994. Menderes Masifi'nin orta kesimlerindeki bindir- meli yapilarinin gelişimi: 47. Türkiye Jeoloji Ku- rultayi, Ankara, 34.
• Konuk, Y. T., 1977. Bornova Flişi'nin yaşi hakkinda: Ege Üniv. Fen Fak. Derg., B, I, 1, İzmir, 65-73.
• Meşhur, M., Yoldemir, O., Akpinar, M., Özataş, Y. and Alkan, H., 1989. Bati Toroslarin jeolojisi ve pet- rol olanaklari raporu: TPAO Rapor no: Ankara (in preparation).
• Oğuz, M., 1966. Manisa Dağinin kuzey ve kuzey- batisinin jeolojisi (Geology of the northern and northwestern part of the Manisa Dag): Fac. Sci. Ege Univ., Sci. Rept., No.33, 20p., İzmir.
• Okay, A. İ., 1989. Denizli'nin güneyinde Menderes Masifi ve Likya Naplari: Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 109, 45-58.
• Orombelli, G., Lozej, G. P. and Rossi, L., 1967. Preli- minary Notes on the Geology of the Datça Pe- ninsula (SW Turkey): Accad.Noz. dei.Linc., 42.
• Önay, S. T., 1949. Über die Smirgelgesteine SW-Ana- toliens. Schweizerische Mineralogische und Petrographische Mitteilungen, 29, 359-484.
• Öngür, T., 1972. İzmir-Urla jeotermal araştirma sahasi- na ilişkin jeolojik rapor: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor no: 4835, Ankara (un- published)
• Özer, S., 1993. Menderes Masifindeki Rudistlerin pale- ontolojik ve biyostratigrafik incelemesi: 46. Türkiye Jeoloji Kurultayi, Ankara, 130,
• Özer, S., 1998. Rudist bearing Upper Cretaceous me- tamorphic sequences of the Menderes Massif (Western Turkey): Geobios, 22, 235-249.
• Özgül, N., 1976. Toroslarin bazi temel jeoloji özellik-leri: Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 19-1, 65- 78.
• Papanikolaou, D., 1979. Unités Tectoniques et Phase de DéÎformation dans l'Île de Samos, Mer Égée, Gréce: Bull.Soc.Géol.France, 1979, (7), t. XXI, No.6, p.745-752.
• Paréjas, E., 1940. Le Flysch Cretace des Environs de Smyrne: Pub. Ins. Géol. Univ. Ist., No.6.
• Philippson, A., 1915. Reisen und Forschungen in Westlichen Kleinasien: Pet. Mitt. H. 167.
• Rimmelé, G., Parra, T., Goffé, B., Oberhänsli, R., Jolivet, L. and Candan, O., 2004. Exhumation Paths of High-Pressure-Low-Temperature Me- tamorphic Rocks from the Lycian Nappes and the Menderes Massif (SW Turkey): a Multi- Equilibrium Approach: Journal of Petrology, 1- 29.
• Ring, U., Laws, S. and Bernet, M., 1999. Structural Analysis of a Complex Nappe Sequence and Late-Orogenic Basins from the Aegean Island of Samos, Greece: Journal of Struc.Geol., 21,1575-1601.
• Şenel, M.,1997a. 1:100.000 Ölçekli Türkiye Jeoloji Haritalari, No.3, Fethiye-L9 Paftasi, Maden Tet- kik ve Arama Genel Müdürlüğü, Ankara.
• , 1997b. 1:100.000 Ölçekli Türkiye Jeoloji Ha- ritalari, No.16, Denizli-J9 Paftasi, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Ankara.
• , 1997c. 1:250.000 Ölçekli Türkiye Jeoloji Hari- talari, No. 1, Marmaris Paftasi, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Şenel, M. and Bilgin, R. Z., 1997a. 1:100.000 Ölçekli Türkiye Jeoloji Haritalari, No.18, Marmaris-L4 ve L5 Paftalari, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Ankara
• and Bilgin, R. Z., 1997b. 1:100.000 Ölçekli Tür- kiye Jeoloji Haritalari, No.19, Marmaris-L6 Paftasi, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdür-lüğü, Ankara
• , Selçuk, H., Bilgin, Z. R., Şen, M. A., Karaman,
• T., Erkan, M., Kaymakçi, H., Örçen, S. and Bilgi, C., 1989. Çameli (Denizli) -Yeşilova (Bur- dur) - Elmali (Antalya) ve dolayinin jeolojisi: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Ra- por no: 9429, Ankara (unpublished)
• , Akdeniz, N., Öztürk, E. M., Özdemir, T., Kadin-
• kiz, G., Yüksel, M., Öcal, H., Serdaroğlu, M. and Örçen, S., 1994; Fethiye (Muğla) Kalkan (Antalya) ve kuzeyinin jeolojisi: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor no: 9761, Ankara (unpublished)
• Ünay, E. and Göktaş, F., 1999. Söke çevresi (Aydin) Geç Erken Miyosen ve Kuvaterner yaşli küçük memelileri: Ön Sonuçlar: Türkiye Jeoloji Bül- teni, 42/2, 99-113.
• Verdier, J., 1963. Étude du Kemalpaşa Daği (Province d'Izmir, Turquie): Maden Tetkik ve Arama Dergi- si, 61, 38-40, Ankara.
• Wippern, J., 1963. Büyük Menderes nehrinin kuzey- batisindaki zimpara yataklari: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor no: 3353, An- kara (unpublished)
• Yağmurlu, F., 1980. Bornova (İzmir) güneyi fliş toplu- luklarinin jeolojisi: Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 23/2, 141-152.