Alle Versuche einer Grossgliederung des anatolischen Orogens der letzten zwei Jahrzehnte legten ihrem Konzept eine mehr oder minder einseitige Analyse zugrunde. Ein Teil richtete das Hauptaugenmerk auf den Gesteinsinhalt, somit auf das Baumaterial. Auf diese Art konstruierte man Gesteinszonen, die Anatolien in E-W Richtung durchziehen. Hierbei kamen Bauelemente künstlich zusammen, da sie genetisch und baugeschichtlich nichts Gemeinsames aufweisen. In diese Gruppe wäre vor allem die Synthese von Arni (1939) als erster bedeutender Versuch einer Grossgliederung Anatoliens zu stellen. In Anlehnung an geotektonischie Konzepte über das Alpenorogen und den Balkan (Kober) unterscheidet Arni zwei Nordzonen (Pontiden und Anatoliden) und zwei Südzonen (Taurideaa und Iraniden), die in West- und Zentralanatolien von einer fünften Zone, jener der alten Massive (Kober's Zwischengebirge) getrennt sind. In Ostanatolien fehlt die fünfte Zone: Dort berühren sich Nord- und Südzonen entlang einer Narbe. Diese Grundkonzeption wuide in der Folge weiterentwickelt, sei es um die Zonen klarer herauszuarbeiten bzw. weiter unterzuteilen (Blumenthal, 1946, 1958), oder aber um gewisse metallogenetische bzw. magmatogene Prozesse in das anatollsche Orogen einzubauen (Wijkerslooth, 1942; Petraschcck, 1954/55; Egeran, 1946).
Son yirmi sene içinde yapılan, Anadolu orojenini geniş çapta bir tasnife tabi tutma denemelerinin hepsi, az çok tek taraflı bir analize dayanmıştır. Bu denemelerin bir kısmı, sahre muhtevasını, yani yapı materyelini ele almış ve bunun neticesi olarak, Anadolu'yu E-W istikametinde kat'eden sahre zonlarını tebarüz ettirmiştir. Jenetik ve yapı tarihi bakımından her hangi bir müşterek vasfı bulunmadığı için, bu meyanda mütaaddit yapı elemanlarının suni surette bir araya getirilmeleri vukua gelmiştir. Arni (1939) tarafından tesis olunan sentez, ba hususta Anadolu'nun geniş çapta tasnifi denemelerinin ilk ve en önemlisi olarak kabul edilebilir. Jeotektonik faraziyelere dayanarak, Alpler'in ve Balkanlar'm orojenezi (Kober) yönünden Arni, iki kuzey zonu ayırdetmiş (Pontidler ve Anatolidler) ve yine iki güney zonu (Toroslar ve İranidler) ele almıştır. Bu zonlar, Batı ve Orta Anadolu'da beşinci bir zonla (Kober'in ara dağlar silsilesi) ayrılmaktadır. Doğu Anadolu'da bu beşinci zon yoktur. Orada kuzey ve güney zonları bir nedbe (Narbe) boyunca temas halindedirler. Bu ana prensip, sonraları inkişaf ettirilmiş ve bu suretle zonların daha sarih bir şekilde tebarüz ettirilmeleri gayesi güdülmüş olduğu gibi, tasnifi daha fazla bölümlere ayırmak (Blumenthal, 1946, 1958) veyahut muayyen bazı metalojenetik ve magmatojen olayların Anadolu orojeni içinde mütalâası da denenmiştir (Wijkerslooth, 1942; Petrascheck, 1954/55; Egeran, 1946).
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Mühendislik |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Eylül 1961 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 1961 Cilt: 56 Sayı: 56 |
Copyright and Licence
The Bulletin of Mineral Research and Exploration keeps the Law on Intellectual and Artistic Works No: 5846. The Bulletin of Mineral Research and Exploration publishes the articles under the terms of “Creatice Common Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC-BY-NC-ND 4.0)” licence which allows to others to download your works and share them with others as long as they credit you, but they can’t change them in any way or use them commercially.
For further details;
https://creativecommons.org/licenses/?lang=en